Wakuwona vanyengu wawona mo nyengu yiŵiyengi. Iyu wawona asani kuzengi chivuwa cha mphepu cho chingakwaska ŵanthu anandi. Chifukwa chakuti wafipiya mtima ŵanthu, wavuka cha kutcheŵeska ŵanthu maji ngechendafiki mukhosi kuti ataskiki.

Mwakuyanana waka, Yehova watcheŵeska ŵanthu wosi pacharu chapasi kuti kutuza “chimphunga” chakofya ukongwa kuluska chechosi cho akuziŵa vanyengu angakamba. Kumbi iyu wachita wuli venivi? Ndipu ntchifukwa wuli tingakamba kuti waŵapaska nyengu yakukwana ŵanthu kuti achitepu kanthu? Kuti tiziŵi kwamuka kwa mafumbu yanga, chakwamba tiwonengi dankha vinthu vinyaki vo Yehova wangutcheŵeska ŵanthu anyaki mu nyengu yakali.

Mu nyengu yakali, Yehova watcheŵeskanga ŵanthu wo alekiyanga dala kuvwiya marangu ngaki kuti waŵalangengi. (Nthanthi 10:25; Yere. 30:23) Yehova waŵatcheŵeskiyanga limu ŵanthu ambula kuvwiya wechendaŵalangi kweniso waŵapaskanga ulongozgi kuti asinthi ndi kuchita vo iyu wakhumba. (2 Ŵakaro. 17:12-15; Nehe. 9:29, 30) Kuti wawovyi ŵanthu wo ŵenga ndi maŵanaŵanu ngakwenere, kanandi wagwiriskiyanga ntchitu ateŵeti ŵaki akugomezgeka kuti apharazgi uthenga wacheruzgu. Uthenga uwu wawovyanga ŵanthu kuziŵa chifukwa cho akhumbikiyanga kuchitapu kanthu mwaliŵi.​—Amosi 3:7.

Nowa wenga mteŵeti wakugomezgeka yo Chiuta wangumugwiriskiya ntchitu kuti wapharazgi uthenga wacheruzgu. Kwa vyaka vinandi, Nowa wanguŵacheŵeska mwachiganga ŵanthu wo achitanga ureŵi kweniso vinthu vankhaza kuti kuzengi Chigumula cho chichitikengi pacharu chosi. (Chiya. 6:9-13, 17) Iyu wanguŵakambiya so vo angachita kuti ataskiki. Nowa wangupharazga ukongwa mwakuti ŵanthu angumudana kuti “mupharazi wa urunji.”​—2 Petu. 2:5.

Chinanga kuti Nowa wanguyesesa kupharazga, kweni ŵanthu a mu nyengu yaki anguvwiya cha uthenga waku Chiuta. Yiwu angulongo kuti ŵengavi chivwanu. Venivi vinguchitiska kuti afwi pa nyengu yo Chigumula “chinguziya ndi kuŵapeye limu wosi.” (Mate. 24:39; Ahe. 11:7) Chigumula chati chaza, yiwu angukambapu cha kuti Chiuta wangutondeka kuŵatcheŵeska.

Nyengu zinyaki Yehova watcheŵeskanga ŵanthu asani kwaja nyengu yimanavi kuti waŵayeruzgi. Chinanga kuti venga viyo, wawonesesanga kuti ŵanthu akunanga waŵapaska nyengu yakukwana yakuti achitepu kanthu. Mwakuyeruzgiyapu, Yehova wangutcheŵeska ŵanthu ku Ijipiti kuti kuzengi Miliri 10. Wechendatumi mliri wa nambala 7, Yehova wangutuma Mozesi ndi Aroni kuti akatcheŵeski Farawo ndi ateŵeti ŵaki. Mliri wenuwu wenga vuwa ya mwa yo yingunanga vinthu vinandi. Chifukwa chakuti mliri uwu ungwamba pati pajumpha zuŵa limoza kutuliya po wanguŵatcheŵeske, kumbi Chiuta wanguŵapaska nyengu yakukwana ŵanthu yaŵa kuti athaŵi chimphunga chenichi? Bayibolu likamba kuti: “Munthu weyosi pakati pa ateŵeti aku Farawo yo wanguvwiya mazu ngaku Yehova, wanguza mwaliŵi ndi ateŵeti ŵaki kweniso viŵetu vaki munyumba, kweni munthu yo wangukana kuvwiya mazu ngaku Yehova wanguleka ateŵeti ŵaki kweniso viŵetu vaki kudondu.” (Chitu. 9:18-21) Kukamba uneneska, Yehova wanguŵapaska nyengu yakukwana mwakuti ŵanthu wo anguchitapu kanthu mwaliŵi angutaskika.

Farawo ndi ateŵeti ŵaki angupaskika nyengu yakukwana kuti anozgeke mliri wa nambala 10. Chinanga kuti venga viyo, yiwu angukana uthenga wakutcheŵeska wenuwu. (Chitu. 4:22, 23) Venivi vinguchitiska kuti ŵana ŵawu akwamba abayiki. Ivi venga vakupaska chitima ukongwa! (Chitu. 11:4-10; 12:29) Kumbi atingi aponengi asani anguvwiya ulongozgi wo angupaskika? Hinya! Mozesi wangutcheŵeska Ayisirayeli kuti kuzengi mliri wa nambala 10 ndipu wanguŵakambiya vo angachita kuti ataskiki ndi mabanja  ngawu. (Chitu. 12:21-28) Kumbi mbanthu alinga wo anguvwiya ulongozgi waku Mozesi? Mwakukoliyana ndi kafukufuku munyaki, ŵanthu 3,000, 000 angupona po Chiuta wayeruzganga charu cha Ijipiti ndipu angutuwa mucharu chenichi. Pa ŵanthu yaŵa penga Ayisirayeli, “gulu la ŵanthu amitundu yakupambanapambana” wo ŵenga Ayisirayeli cha kweniso Aijipiti.​—Chitu. 12:38.

Nge mo vakuyeruzgiyapu ivi vilongore, nyengu zosi Yehova wayesesanga kuŵapaska nyengu yakukwana ŵanthu kuti achitepu kanthu. (Mara. 32:4) Ntchifukwa wuli Chiuta wachitanga venivi? Wakutumika Peturo wangukamba kuti Yehova “wakhumba cha kuti weyosi waku yimwi wanangiki, kweni wakhumba kuti weyosi walapi.” (2 Petu. 3:9) Ivi vilongo kuti Chiuta waŵanaŵaniyanga ŵanthu. Iyu wakhumbanga kuti alapi kweniso kuti asinthi wechendaŵayeruzgi.​—Yesa. 48:17, 18; Aro. 2:4.

Mazuŵa nganu napu, ŵanthu atenere kuvwiya uthenga wakhumbika ukongwa wo upharazgika pacharu chosi. Pa nyengu yo Yesu wenga pacharu chapasi, wangutcheŵeska kuti mgonezi wa mu mazuŵa ngakumaliya wazamunangika pa “chisuzgu chikulu.” (Mate. 24:21) Pakukamba za cheruzgu cho chituza, Yesu wangukamba uchimi wo ulongo vo akusambira ŵaki azamuwona kweniso kukumana navu asani nyengu yeniyi yepafupi. Iyu wangukamba vinthu vo vichitika pacharu chosi mazuŵa nganu.​—Mate. 24:3-12; Luka 21:10-13.

Mwakukoliyana ndi uchimi wenuwu, Yehova wachiska weyosi kuti wasankhi kumuteŵete ndi kumuvwiya. Wakhumba kuti ŵanthu akuvwiya akondwengi ndi umoyu sonu kweniso azikondwi ndi vitumbiku mucharu chifya. (2 Petu. 3:13) Yehova wakhumba kuwovya ŵanthu kuti agomezgengi vo wakulayizga. Wachita venivi mwakuŵapaska “uthenga wamampha wa Ufumu” wo wazamutaska umoyu wawu. Uthenga wenuwu ndiwu Yesu wangukambiya limu kuti “wazamupharazgika pacharu chosi chapasi kuti uje ukaboni ku ŵanthu amitundu yosi.” (Mate. 24:14) Yehova wakusankha ŵanthu wo atimusopa mwaunenesa kuti achitiyi “ukaboni,” pamwenga kuti apharazgi uthenga wenuwu muvyaru pafufupi 240. Iyu wakhumba kuti ŵanthu anandi avwi uthenga waki kuti azitaskiki ku “chimphunga” cho chituza pa zuŵa laki la cheruzgu.​—Zefa. 1:14, 15; 2:2, 3.

Kufika yapa, tawona kuti tikhumbika cha kufumba kuti: Kumbi Yehova watiŵapaska nyengu yakukwana ŵanthu kuti avwisiyi uthenga waki wacheruzgu? Ve viyo chifukwa maukaboni ngalongo kuti nyengu zosi watiŵatcheŵeska kweche nyengu. Kweni fumbu lakukhumbika ndakuti: Kumbi ŵanthu avwiyengi uthenga waku Chiuta kweche nyengu? Isi ateŵeti aku Chiuta tikhumbika kulutirizga kuwovya ŵanthu anandi kuti azitaskiki pa nyengu yo mgonezgi uwu wazamumaliya.