Julani

Lutani pa vo ve mukati

NKHANI YAKUSAMBIRA YA NAMBALA 42

Kumbi Yehova Wangakuwovyani Kuchitanji?

Kumbi Yehova Wangakuwovyani Kuchitanji?

“Chiuta ndiyu watikupaskani nthazi . . . watikupaskani vosi viŵi, khumbu kweniso nthazi zakuchitiya.”​—AFI. 2:13.

SUMU 104 Mzimu Wakupaturika Ndi Mphasu Yakutuliya Kwaku Chiuta

VO TISAMBIRENGI MU NKHANI IYI *

1. Kumbi Yehova wangachitanji kuti wafiski khumbu laki?

YEHOVA wangaja chechosi cho ntchakwenere kuti wafiski khumbu laki. Mwakuyeruzgiyapu, wangaja Msambizi, Wakupembuzga ndipuso Mupharazgi wa uthenga wamampha. Yapa, takambapu ŵaka vimanavi vo Yehova wachita. (Yesa. 48:17; 2 Akori. 7:6; Aga. 3:8) Kweni kanandi wagwiriskiya ntchitu ŵanthu kuti achiti vo iyu wakhumba. (Mate. 24:14; 28:19, 20; 2 Akori. 1:3, 4) Nasi Yehova wangatipaska zeru ndi nthazi kuti tije chechosi cho ntchakwenere kuti tichiti khumbu laki. Fundu iyi ntchigaŵa ŵaka cha vo zina laku Chiuta ling’anamuwa, nge mo akaswiri anandi akambiya.

2. (a) Ntchifukwa wuli nyengu zinyaki tingakayika kuti Yehova watitigwiriskiya ntchitu? (b) Kumbi tikambiskanengenji mu nkhani iyi?

2 Tosi tikhumba kuti Yehova watigwiriskiyengi ntchitu. Kweni anyaki angakayika kuti Yehova watiŵagwiriskiya ntchitu. Chifukwa wuli? Pakuti aŵanaŵana kuti angachita vinandi cha chifukwa cha ura, mo vinthu viliri pa umoyu wawu pamwenga alivi malusu. Kweni anyaki angawona kuti akhumbika kuchita vinyaki cha chifukwa akhorwa ndi vo achita. Mu nkhani iyi, tikambiskanengi mo Yehova wangawovye weyosi waku isi kuti wafiski kuchita khumbu laki. Kutuwa po, tikambiskanengi mo Yehova wanguwovye anthulumi ndi anthukazi anyaki a mu nyengu yakali kuti aje ndi khumbu kweniso nthazi zakuchitiya khumbu laki. Pakumaliya, tiwonengi mo tingazomereze kuti Yehova watigwiriskiyi ntchitu.

MO YEHOVA WATITIWOVYE

3. Mwakukoliyana ndi Afilipi 2:13, kumbi Yehova wangatipaska wuli khumbu lakuchitiya vo wakhumba?

3 Ŵerengani Afilipi 2:13. * Yehova wangatipaska khumbu lakuchitiya vo wakhumba. Kumbi wangachita wuli venivi? Mwakuyeruzgiyapu, tingaziŵa kuti munthu munyaki mu mpingu wakhumbika chovyu pamwenga pe chinthu chinyaki mu mpingu cho chikhumbika kuti chichitiki. Pamwenga ŵara angaŵerenga kalata kutuwa ku ofesi ya nthambi yakutikambiya kuti mpingu unyaki ukhumbika chovyu. Tingajifumba kuti, ‘Kumbi ini ndingawovya wuli?’ Pamwenga angatipempha kuti tikachiti uteŵeti unyaki wakusuzga kweni tikayika asani tingachiwuchita umampha. Ndipuso asani taŵerenga vesi linyaki mu Bayibolu tingajifumba kuti, ‘Kumbi ndingaŵawovya wuli ŵanthu ndi vesi ili?’ Yehova wangatichichizga cha kuti tichiti vo wakhumba. Kweni asani wawona kuti titijifumba mafumbu yanga, wangatipaska khumbu lakuchitiya vo tiŵanaŵana.

4. Kumbi Yehova wangatipaska wuli nthazi zakuchitiya khumbu laki?

4 Yehova wangatipaska so nthazi zakuchitiya khumbu laki. (Yesa. 40:29) Wangagwiriskiya ntchitu mzimu waki wakupaturika kuti wasazgiyeku malusu nga kawi ngo tenangu. (Chitu. 35:30-35) Yehova wangagwiriskiya so ntchitu gulu laki kuti watisambizi mo tingachitiya uteŵeti unyaki. Asani muziŵa cha mo mungachitiya uteŵeti unyaki, mupemphengi chovyu. Kweniso mupemphengi Ada ŵidu akupaska kuti akupaskeni ‘nthazi zakujumpha’ zo mwe nazu. (2 Akori. 4:7; Luka 11:13) Mu Bayibolu mwe vakuyeruzgiyapu vinandi vo vilongo mo Yehova wanguwovye anthulumi ndi anthukazi a mu nyengu yakali. Iyu wanguŵapaska khumbu ndi nthazi zakuchitiya khumbu laki. Po tikambiskana vakuyeruzgiyapu venivi, muŵanaŵaniyengi nthowa zo mungazomereze Yehova kuti wakugwiriskiyeni ntchitu.

KUMBI YEHOVA WANGUWOVYA ANTHULUMI ANYAKI KUCHITANJI?

5. Kumbi tisambiranji kwaku Yehova pa nkhani ya mo wangugwiriskiya ntchitu Mozesi kutaska ŵanthu ŵaki kweniso nyengu yo wangumugwiriskiya ntchitu?

5 Yehova wanguwovya Mozesi kutaska Ayisirayeli ku Ijipiti. Kweni kumbi Yehova wangumugwiriskiya ntchitu nyengu niyi Mozesi? Kumbi wangumugwiriskiya ntchitu pa nyengu yo iyu wawonanga kuti ‘wasambizika zeru zosi za ku Ijipiti’? (Machi. 7:22-25) Awa. Yehova wangumugwiriskiya ntchitu wati wamuwovya kuŵa wakujiyuyuwa kweniso wakuzika. (Machi. 7:30, 34-36) Yehova wangumupaska chiganga Mozesi kuti walongoro ndi munthu wamazaza ngakulu ukongwa mucharu cha Ijipiti. (Chitu. 9:13-19) Kumbi tisambiranji kwaku Yehova pa nkhani ya mo wangugwiriskiya ntchitu Mozesi kweniso nyengu yo wangumugwiriskiya ntchitu? Tisambirapu kuti Yehova wagwiriskiya ntchitu ŵanthu wo ŵe ndi mijalidu yaki ndipuso wo athemba iyu kuti waŵapaski nthazi.—Afi. 4:13.   

6. Kumbi mo Yehova wangugwiriskiya ntchitu Barzilai kuti wawovyi Fumu Davidi vititisambizanji?

6 Pati pajumpha vyaka vinandi, Yehova wangugwiriskiya ntchitu Barzilai kuti wawovyi Fumu Davidi. Davidi ndi ŵanthu wo wenga nawu ‘ŵenga ndi nja, anguvuka ukongwa ndipuso ŵenga ndi nyota’ pa nyengu yo athaŵanga Absalomu, mwana waku Davidi. Chinanga kuti Barzilai wenga wakukota, iyu ndi ŵanthu wo wenga nawu, anguŵika umoyu wawu pa ngozi kuti awovyi Davidi ndi ŵanthu ŵaki. Iyu wanguŵanaŵanapu cha kuti Yehova waleka kumugwiriskiya ntchitu chifukwa chakuti wakota. Mumalu mwaki, wangugwiriskiya ntchitu vinthu vo wenga navu kuwovya ateŵeti aku Chiuta. (2 Samu. 17:27-29) Kumbi isi tisambiranjipu? Kwali te akukota pamwenga cha, Yehova wangatigwiriskiya ntchitu kuti tiwovyi abali ŵidu wo asoŵeka vinthu vinyaki muchigaŵa chidu pamwenga kuvyaru vinyaki. (Nthanthi 3:27, 28; 19:17) Asani tingakwaniska cha kuŵawovya masu ndi masu, tingapereka ndalama zakovya pa ntchitu ya pacharu chosi. Ndalama zenizi zingawovya asani kunyaki kukhumbika chovyu.—2 Akori. 8:14, 15; 9:11.

7. Kumbi Yehova wangumugwiriskiya wuli ntchitu Simiyoni, ndipu venivi vititichiska wuli?

7 Yehova wangulayizga Simiyoni muteŵeti waki wakugomezgeka kuti wafwengi cha mpaka po wawone Mesiya. Layizgu ili litenere kuti lingumuchiska ukongwa Simiyoni chifukwa chakuti wangulindizga Mesiya kwa vyaka vinandi. Yehova wangumutumbika chifukwa cha chivwanu kweniso kukunthiyapu kwaki. Zuŵa linyaki Simiyoni wanguluta kunyumba yakusopiyamu “mwakulongozgeka ndi mzimu.” Kunyumba yakusopiyamu wanguwona Yesu yo pa nyengu iyi wenga bonda. Ndipu Yehova wangugwiriskiya ntchitu Simiyoni kuti wakambi uchimi wakukwaskana ndi mwana mwenuyu yo wanguzija Khristu. (Luka 2:25-35) Chinanga kuti Simiyoni watenere kuti wangufwa Yesu wechendayambi uteŵeti waki, kweni wanguwonga ukongwa kuti Yehova wangumugwiriskiya ntchitu mu nthowa iyi ndipu kunthazi wazamutumbikika ukongwa! Mucharu chifya Simiyoni wazamuwona mo ŵanthu wosi pacharu chapasi azamutumikikiya mu ulamuliru waku Yesu. (Chiya. 22:18) Nasi tikhumbika kuwonga asani Yehova watigwiriskiya ntchitu.

8. Kumbi Yehova wangatigwiriskiya wuli ntchitu nge mo wanguchitiya ndi Baranaba?

8 Mu nyengu ya akutumika, Yosefi wanguzomera kuti Yehova wamugwiriskiyi ntchitu. (Machi. 4:36, 37) Panyaki chifukwa chakuti Yosefi wapembuzganga anyaki, akutumika angumudana kuti Baranaba, kung’anamuwa kuti “Mwana Wakupembuzga.” Mwakuyeruzgiyapu, Saulo wati waja Mkhristu, abali anandi amuwopanga chifukwa chakuti nyengu yinyaki watombozganga Akhristu. Kweni Baranaba wangumuwovya Saulo. Saulo watenere kuti wanguwonga ukongwa chifukwa cha lisungu lo Baranaba wangumulongo. (Machi. 9:21, 26-28) Pavuli paki, ŵara ku Yerusalemu anguwona kuti abali ku Antiyoke wa ku Siriya akhumbikanga kuchiskika. Kumbi yiwu angutuma yani? Angutuma Baranaba! Abali yaŵa angusankha munthu wakwenere. Tikamba viyo chifukwa Bayibolu likamba kuti Baranaba “wangwamba kuŵachiska wosi kuti alutirizgi kuja akugomezgeka kwa Ambuya kutuliya pasi pa mtima.” (Machi. 11:22-24) Mwakuyanana ŵaka, nasi Yehova wangatigwiriskiya ntchitu kuti tije “mwana wakupembuzga” kwa Akhristu anyidu. Mwakuyeruzgiyapu, wangatigwiriskiya ntchitu kuti tipembuzgi wo mubali wawu wakutayika. Pamwenga wangatichiska kuti tikawoni munthu yo watama, timumbiyi foni pamwenga kupembuzga munthu yo wasuzgika maŵanaŵanu. Kumbi namwi muzomerengi kuti Yehova wakugwiriskiyeni ntchitu nge mo wanguchitiya ndi Baranaba?​—1 Ate. 5:14.

9. Kumbi mo Yehova wanguwovye Vasily kuti waje muliska wamampha vititisambizanji?

9 Yehova wanguwovya mubali munyaki zina laki Vasily kuti waje muliska wamampha. Vasily wanguja mura we ndi vyaka 26. Pa nyengu iyi, wachitanga mantha kuti wangafiska cha kuwovya abali ndi azichi, ukongwa wo akumananga ndi masuzgu ngakulu. Kweni wanguwovyeka ndi ŵara wo aziŵanga vinandi ndipuso wati wasambira Sukulu ya Uteŵeti wa Ufumu. Vasily wanguyesesa kuti waluti panthazi. Mwakuyeruzgiyapu, wangulemba vinthu vimanavimana vo wakhumbanga kuchita. Wati wayamba kufiska vinthu vo wangulemba, mantha ngangwamba kumala. Iyu wangukamba kuti: “Vinthu vo ndachitanga navu mantha kali, sonu ndikondwa asani nditivichita. Ndikondwa ukongwa asani Yehova wandiwovya kusaniya lemba lo ndingapembuzgiya nalu mubali pamwenga mzichi.” Abali, namwi Yehova wangakuwovyani kuti muchiti vinandi mu mpingu, nge mo wanguchitiya ndi Vasily, asani muzomerengi kuti wakugwiriskiyeni ntchitu.

KUMBI YEHOVA WANGUWOVYA ANTHUKAZI ANYAKI KUCHITANJI?

10. Kumbi Abigaili wanguchitanji, nanga musambiranji pa vo wanguchita?

10 Davidi ndi ŵanthu wo wenga nawu athaŵanga Fumu Sauli ndipu akhumbikanga chovyu. Davidi wangutuma anyamata kuti akapemphi chakurya kwaku Nabala yo wenga wakukhupuka. Yiwu angufwatuka kumupempha chakurya chifukwa chakuti aphweriyanga mbereri zaki muchipululu. Kweni Nabala wangukana kuŵapaska chechosi chifukwa chakuti waŵanaŵaniyanga anyaki cha. Davidi wangukwiya ndipu wakhumbanga kubaya Nabala ndi munthulumi weyosi wa munyumba yaki. (1 Samu. 25:3-13, 22) Kweni Abigaili muwolu waku Nabala wenga wazeru. Mwachiganga, iyu wanguwa pa maphazi ngaku Davidi ndi kumukambiya kuti waleki kuweze vo Nabala wanguchita, kuti waleki kuja ndi mlandu wa ndopa. Abigaili wangukambiya Davidi kuti wayisiyi nkhani iyi mumanja mwaku Yehova. Davidi wangukwaskika ukongwa ndi mazu ngakujiyuyuwa ngo Abigaili wangukamba kweniso mo wanguchitiya vinthu mwazeru. Iyu wanguziŵa kuti Yehova ndiyu wamutuma. (1 Samu. 25:23-28, 32-34) Abigaili wenga ndi mijalidu yo yinguchitiska kuti Yehova wamugwiriskiyi ntchitu. Mwakuyanana ŵaka, azichi wo achita vinthu mwazeru kweniso mwakuchenje, Yehova wangaŵagwiriskiya ntchitu kuwovya mabanja ngawu kuti ngaje ngakukho kweniso kovya anyawu mu mpingu.​—Nthanthi 24:3; Tito 2:3-5.

11. Kumbi ŵana anthukazi aku Shalimi anguchitanji, nanga mbayani wo achita nge yiwu mazuŵa nganu?

11 Pati pajumpha vyaka vinandi, ŵana anthukazi aku Shalimi ŵenga mugulu la ŵanthu wo Yehova wanguŵagwiriskiya ntchitu kunozga mpanda wa Yerusalemu. (Nehe. 2:20; 3:12) Chinanga kuti awusewu ŵenga alongozgi, kweni ŵana anthukazi aku Shalimi angukhumbisiska kugwira ntchitu yakusuzga kweniso yakofya yeniyi. (Nehe. 4:15-18) Vo anguchita ŵana yaŵa vipambana ukongwa ndi vo anguchita ŵanthu akutchuka a ku Tekoa. Yiwu “angukana kujiyuyuwa kuti achiteku” ntchitu yakunozga mpanda! (Nehe. 3:5) Ŵanaŵaniyani ŵaka likondwa lo ŵana anthukazi aku Shalimi ŵenga nalu mpanda uwu wati wamala kunozgeka kwa mazuŵa 52 pe! (Nehe. 6:15) Mazuŵa nganu napu, azichi wo ŵe ndi mtima wakukhumbisiska, akondwa kuchitaku uteŵeti wakupaturika wa kuzenga ndi kunozga Nyumba za Ufumu ndipuso nyumba zinyaki zo gulu ligwiriskiya ntchitu. Lusu lawu, phamphu lawu, kweniso kugomezgeka kwawu vakukhumbika ukongwa kuti ntchitu iyi yigwiriki.

12. Kumbi Yehova wangatigwiriskiya wuli ntchitu nge mo wanguchitiya ndi Tabita?

12 Yehova wanguchiska Tabita kuti wachitengi ‘vinthu vamampha vinandi ndipuso kuti waperekengi mphasu zalisungu zinandi,’ ukongwa ku vyoko. (Machi. 9:36) Chifukwa chakuti wenga walisungu kweniso wakupaska, ŵanthu anandi anguliya wati watayika. Kweni angukondwa ukongwa wakutumika Peturo wati wamuyuska. (Machi. 9:39-41) Kumbi tisambiranji kwaku Tabita? Kwali te akukota pamwenga cha, anthulumi pamwenga anthukazi, tosi tingawovya abali ndi azichi.—Ahe. 13:16.

13. Kumbi Yehova wangumugwiriskiya wuli ntchitu Ruth chinanga kuti wenga ndi soni, nanga Ruth wangukambanji?

13 Mzichi munyaki yo wenga wa soni zina laki Ruth wakhumbanga kuja mumishonale. Weche munamana, wayanjanga kugaŵiya timapepala nyumba ndi nyumba. Iyu wangukamba kuti: “Ndayiyanjanga ukongwa ndi ntchitu yeniyi.” Kweni wasuzgikanga ukongwa kupharazga nyumba ndi nyumba ndipuso kukambiya ŵanthu vakukwaskana ndi Ufumu waku Chiuta. Chinanga kuti wenga ndi soni, Ruth wangwamba upayiniya wanyengu zosi we ndi vyaka 18. Mu 1946, wanguluta ku Sukulu ya Giliyadi ndipu pavuli paki, wanguluta kuchiteŵete ku Hawaii ndi ku Japan. Yehova wangumugwiriskiya ntchitu ukongwa pakupharazga uthenga wamampha mu vyaru venivi. We pafupi kukwaniska vyaka 80 mu uteŵeti wa nyengu zosi, Ruth wangukamba kuti: “Nyengu zosi Yehova ndiyu watindipaska nthazi. Iyu wandiwovya kuti soni zimali. Ndisimikiza kuti Yehova wangagwiriskiya ntchitu weyosi yo watimuthemba.”

ZOMERANI KUTI YEHOVA WAKUGWIRISKIYENI NTCHITU

14. Mwakukoliyana ndi Akolose 1:29, kumbi titenere kuchitanji kuti Yehova watigwiriskiyengi ntchitu?

14 Kwamba kali, Yehova wagwiriskiya ntchitu ateŵeti ŵaki mu nthowa zakupambanapambana. Kumbi yimwi wangakuwovyani kuchitanji? Vithemba ukongwa pa kujipereka kwinu. (Ŵerengani Akolose 1:29.) Asani mukhumbisiska kuti Yehova wakugwiriskiyeni ntchitu, iyu wangakuwovyani kuja mupharazgi waphamphu, msambizi wamampha, walusu pakugwira ntchitu, bwezi lamampha, wakupembuzga pamwenga kuja chechosi cho wangakhumba kuti wafiski khumbu laki.

15. Nge mo pakambiya pa 1 Timote 4:12, 15, kumbi abali achinyamata akhumbika kumupemphanji Yehova?

15 Nanga yimwi abali achinyamata? Abali anandi anthazi akhumbika mu gulu laku Yehova kuti aje ateŵeti akovya. Mu mipingu yinandi ŵara atuŵa anandi kuphara ateŵeti akovya. Kumbi abali achinyamata mungayanja kuti muchitengi vinandi mu mpingu? Nyengu zinyaki abali anyaki akamba kuti, “Ndikhorwa kuteŵete waka nge mpharazgi.” Asani ndimu muvwiya, mupemphengi Yehova kuti wakuwovyeni kuti muje ndi khumbu la kuja mteŵeti wakovya kweniso kuti wakupaskeni nthazi zakuchitiya vosi vo mungafiska pakumuteŵete. (Waku. 12:1) Gulu laku Yehova likhumba chovyu chinu!​—Ŵerengani 1 Timote 4:12, 15.

16. Kumbi tikhumbika kumupemphanji Yehova, ndipu ntchifukwa wuli titenere kuchita viyo?

16 Yehova wangakuwovyani kuja chechosi cho wakhumba kuti wafiski khumbu laki. Mwaviyo, mumumphengi kuti wakupaskeni khumbu kweniso nthazi zakuchitiya ntchitu yaki. Kwali ndimwi achinyamata pamwenga akukota, mugwiriskiyengi ntchitu nyengu ndi nthazi zinu kweniso vinthu vinyaki vo mwe navu kuti mutumbikengi Yehova. (Waku. 9:10) Mungazomerezanga cha kuti mwaŵi wakuchita vinandi pakuteŵete Yehova ukujumpheni chifukwa cha kuŵanaŵana kuti mungafiska cha. Tosi te ndi mwaŵi wakuchita vosi vo tingafiska kuti tipaski ulemu Ada ŵidu achanju!

SUMU 127 Mtundu wa Munthu yo Nditenere Kuja

^ ndimi 5 Kumbi mukhumba kuchita vinandi pakuteŵete Yehova? Kumbi mukayika kuti Yehova weche kukugwiriskiyani ntchitu? Pamwenga kumbi muŵanaŵana kuti mungafiska cha kuteŵete Yehova nge mo iyu wakhumbiya? Mu nkhani iyi, tikambiskanengi mo Yehova wangatipaskiya khumbu ndi nthazi zakuchitiya chechosi cho iyu wakhumba.

^ ndimi 3 Chinanga kuti Paulo wangulembe kalata iyi Akhristu a mu nyengu yakali, kweni fundu yaki yikwaska ateŵeti wosi aku Yehova.