1. Ntchifukwa wuli Akaboni aku Yehova akondwa? (Wonani chithuzi cho che pachanya.)

AKABONI AKU YEHOVA mbanthu alikondwa. Pa maunganu ngawu pamwenga asani acheza, aseka ndi kukambiskana mwakukondwa. Ntchifukwa wuli akondwa? Chifukwa chikulu ntchakuti yiwu ateŵete Yehova yo ndi “Chiuta walikondwa,” ndipu ayesesa kuchita vo wakhumba. (1 Timo. 1:11; Sumu 16:11) Chifukwa chakuti Yehova ndiyu Chisimi cha likondwa, wakhumba kuti tikondwengi ndipu watitipaska vifukwa vinandi vakukondwe.​—Mara. 12:7; Waku. 3:12, 13.

2, 3. (a) Kumbi mazu ngakuti likondwa ngang’anamuwanji? (b) Ntchifukwa wuli nkhwakusuzga kuja akukondwa?

² Nanga yimwi? Kumbi mukondwa? Kumbi mungasazgiyaku likondwa linu? Kumbi mazu ngakuti likondwa ngang’anamuwanji? “Ngang’anamuwa kuvwa umampha mu mtima kwa nyengu yitali. Kuvwa umampha kwenuku kuchitiska munthu kuja wakukhorwa ndi wakukondwa ndipu mwakawi pamwenga kuti mwakawiru wakhumba kuti likondwa ili lingamalanga cha.” Bayibolu lilongo kuti ŵanthu wo ŵe pa ubwezi ndi Yehova ndiwu aja ndi likondwa  leneku. Kweni mazuŵa nganu nkhwakusuzga kuja akukondwa. Chifukwa wuli?

³ Vingaŵa vakusuzga kuja akukondwa chifukwa cha masuzgu ngo tikumana nangu, nge nyifwa ya mubali widu, kumala kwa nthengwa, kutuzgika ntchitu ndipuso asani mubali widu wasezgeka. Vingaŵa so vakusuzga kukondwa asani panyumba palivi chimangu, anyidu atitinyoza kuntchitu ndi kusukulu kweniso asani atititombozga ndi kutijaliya mujeri chifukwa chakuti titeŵete Yehova. Vinyaki vo vingachitiska kuti tileki kukondwa nkhutamatama, kutama kwa nyengu yitali ndi kusuzgika maŵanaŵanu. Kweni Yesu Khristu, yo “ngwakukondwa kweniso [yo] ndi mulongozgi wanthazi ukongwa,” wayanjanga kupembuzga ŵanthu kuti akondwengi. (1 Timo. 6:15; Mate. 11:28-30) Pa Upharazgi wa Paphiri, Yesu wangukambapu vinthu vo vingatiwovya kuti tikondwengi chinanga kuti tingakumana ndi masuzgu.

4, 5. Kumbi titenere kuchitanji kuti tikondwengi?

⁴ Pa Upharazgi wa Paphiri, Yesu wangwamba kukamba chinthu chakukhumbika ukongwa. Iyu wangukamba kuti: “Mbakutumbikika [pamwenga kuti mbakukondwa] wo aziŵa kuti akhumbika Chiuta, chifukwa Ufumu wakuchanya ngwawu.” (Mate. 5:3) Kumbi tilongo wuli kuti tiziŵa kuti Chiuta ngwakukhumbika? Tichita viyo asani tisambira Bayibolu, tivwiya marangu ngaki kweniso asani tiwona kuti kumusopa nkhwakukhumbika ukongwa. Kuchita venivi kutiwovyengi kuti tikondwengi ukongwa. Tijengi ndi chivwanu kuti vo Chiuta wakulayizga vazamufiskika. Ndipu tichiskikengi ndi “chilindizga chakukondwesa” cho che mu Mazu ngaku Chiuta.​—Tito 2:13.

⁵ Kuŵa pa ubwezi wapamtima ndi Yehova nkhwakukhumbika ukongwa kuti tikondwengi. Wakutumika Paulo wangukamba kuti: “Nyengu zosi mukondwengi mwa Ambuya [Yehova]. Ndiwerezapu so kuti, Kondwani!” (Afi. 4:4) Kuti Yehova waŵi mubwezi widu wapamtima, tikhumbika kuŵa ndi zeru zo watitisambiza. Mazu ngaku Chiuta ngatiti: “Ngwakukondwa munthu yo wasaniya zeru ndi munthu yo wasaniya kuwamu. Ntchimiti cha umoyu kwaku wo atiziko, ndipu wo atizikoleska adanika akukondwa.”​—Nthanthi 3:13, 18.

6. Kumbi tikhumbika kuchitanji kuti tikondwengi nyengu zosi?

⁶ Kuti tikondwengi nyengu zosi, titenere kuŵerenga Mazu ngaku Chiuta pe cha kweni tikhumbika so kuchita vo taŵerenga. Yesu wangulongo kukhumbika kwa kuchita vo tisambira. Iyu wanguti: “Asani muziŵa vinthu venivi ndi kuvichita, mujengi akukondwa.” (Yoha. 13:17; ŵerengani Yakobe 1:25.) Venivi ndivu vingakuwovyani kuti mumalisi nja yinu yauzimu ndipuso kuti mukondwengi nyengu zosi. Kumbi tingaŵa wuli akukondwa penipo tikumana ndi masuzgu? Tiyeni tiwoni so fundu yinyaki yo Yesu wangukamba pa Upharazgi wa Paphiri.

7. Kumbi vingachitika wuli kuti wo achita chitima akondwi?

⁷ “Mbakutumbikika [pamwenga kuti mbakukondwa] wo atijichitiya chitima, chifukwa azamupembuzgika.” (Mate. 5:4) Anyaki angajifumba kuti, ‘Vingachitika wuli kuti wo achita chitima akondwi?’ Yesu wakambanga ŵanthu wosi cha wo achita chitima. Chinanga mbanthu aheni nawu achita chitima chifukwa cha masuzgu ngo akumana nangu mu “nyengu [zinu] zakusuzga.” (2 Timo. 3:1) Kweni yiwu aŵanaŵaniya vawu pe mumalu mwakuŵanaŵaniya vaku Yehova. Ndichu chifukwa chaki atuŵa pa ubwezi wamampha cha ndi Yehova.  Mwaviyo, akondwa cha. Pa lemba ili, Yesu watenere kuti wakambanga za ŵanthu wo aziŵa kuti akhumbika Chiuta. Yiwu achita chitima chifukwa chakuwona kuti ŵanthu anandi achita vo Chiuta wakhumba cha. Aziŵa so kuti mbakubuda ndipu awona viheni vinandi vo vichitika mucharu. Yehova wawona wo atijichitiya chitima ndipu watiŵapembuzga, watiŵawovya kuti akondwengi ndipu kunthazi wazakuŵapaska umoyu wamuyaya.​—Ŵerengani Ezekiele 5:11; 9:4.

8. Kumbi kuŵa wakuzika kungatiwovya wuli kuti tikondwengi? Konkhoskani.

⁸ “Mbakutumbikika [pamwenga kuti mbakukondwa] akuzika, chifukwa azamuhara charu chapasi.” (Mate. 5:5) Kumbi kuŵa akuzika kungatiwovya wuli kuti tikondwengi? Ŵanthu asintha asani awuziŵa umampha uneneska. Pakwamba angaŵa kuti ŵenga andewu kweniso akali. Kweni akuvwala “umunthu wufya” ndipu sonu ‘mbalisungu, mbakujiyuyuwa, mbakuzika ndipuso azizipizga.’ (Ako. 3:9-12) Ivi vichitiska kuti akondwengi ndi kuja pa chimangu ndi anyawu. Kweniso Mazu ngaku Chiuta ngalayizga kuti ŵanthu aviyo, “azamuhara charu chapasi.”​—Sumu 37:8-10, 29.

9. (a) Kumbi “akuzika” “azamuhara [wuli] charu chapasi?” (b) Ntchifukwa wuli wo ŵe ndi nja ndi nyota ya urunji azamukondwa?

⁹ Kumbi akuzika “azamuhara [wuli] charu chapasi?” Akhristu akusankhika azamuhara charu chapasi asani aziyamba kulamuliya nge mafumu ndi asembi. (Chivu. 20:6) Kweni ŵanthu anandi azamuhara charu chapasi chifukwa chakuti azamuja pacharu chapasi kwamuyaya. Yiwu azamukuŵa akufikapu ndipu azamuja mwachimangu kweniso mwalikondwa. Akhristu akusankhika ndipuso ŵanthu wo azamuja panu pasi, ndiwu Yesu wangukamba kuti mbakukondwa “wo ŵe ndi nja ndi nyota ya urunji.” (Mate. 5:6) Nja ndi nyota yawu ya urunji, vazamumala mucharu chifya. (2 Petu. 3:13) Mucharu chifya ŵanthu arunji azamuja akukondwa ndipu azamuchita chitima so cha chifukwa cha vinthu viheni vo ŵanthu aheni achita.​—Sumu 37:17.

10. Kumbi kuŵa walisungu kung’anamuwanji?

¹⁰ “Mbakutumbikika [pamwenga kuti mbakukondwa] alisungu, chifukwa azakuŵachitiya lisungu.” (Mate. 5:7) Mazu ngakuti lisungu ngang’anamuwa kuchitiya chitima ŵanthu wo asuzgika. Kweni munthu wakhumbika kuvwa waka lisungu mumtima cha. Bayibolu likamba kuti titenere so kuchitapu kanthu kuti tilongo kuti te ndi lisungu.

11. Kumbi tingasambiranji kwa Msamariya wa muntharika yaku Yesu pa nkhani ya lisungu?

¹¹ Ŵerengani Luka 10:30-37. Ntharika yaku Yesu ya Msamariya, yikonkhoska vo kuchitiya lisungu anyidu kung’anamuwa. Chifukwa cha lisungu, Msamariya uyu wanguchitapu kanthu kuti wawovyi munthu yo wangupumika. Yesu wati wakamba ntharika yeniyi wangukamba kuti: “Luta ndipu nawi ukachitengi venivi.” Mwaviyo, nasi tingajifumba kuti: ‘Kumbi nani ndichita nge mo Msamariya uyu wanguchitiya? Kumbi ndingachita wuli kuti ndiwovyengi ŵanthu wo asuzgika kuphara mo ndichitiya sonu? Mwakuyeruzgiyapu, kumbi ndingawovya Akhristu akukota, vyoko ndipuso ŵana wo apapi ŵawu mbakaboni cha? Kumbi ndikhumbika kupembuzga “wo asuzgika maŵanaŵanu”?’​—1 Ate. 5:14; Yako. 1:27.

12. Ntchifukwa wuli tikondwa asani tichitiya lisungu anyidu?

¹² Ntchifukwa wuli munthu yo wachitiya lisungu anyaki wakondwa? Asani titovya anyidu chifukwa chakuŵalenge lisungu, tikondwa chifukwa Yesu wangukamba kuti kupaska kuchitiska kuti munthu wakondwengi. Chifukwa chinyaki cho tikondwe ntchakuti tiziŵa kuti  tikondwesa Yehova. (Machi. 20:35; ŵerengani Aheberi 13:16.) Pakukamba za munthu yo walenge lisungu anyaki Davidi wanguti: “Yehova wazakumuvikiriya ndi kumusunga wamoyu. Wadanikengi wakukondwa pa charu chapasi.” (Sumu 41:1, 2) Asani tichitiya lisungu anyidu, Yehova nayu watichitiyengi lisungu ndipu tiŵengi akukondwa kwamuyaya.​—Yako. 2:13.

13, 14. Ntchifukwa wuli akutowa mumtima akondwa?

¹³ Yesu wangukamba kuti “mbakutumbikika [pamwenga kuti mbakukondwa] akutowa mumtima, chifukwa azamuwona Chiuta.” (Mate. 5:8) Maŵanaŵanu ndi makhumbiru ngidu ngakhumbika kuja ngatuŵa kuti tije akutowa mumtima. Ivi vakukhumbika kuti kusopa kwidu kuje kwakuzomerezeka.​—Ŵerengani 2 Akorinto 4:2; 1 Timo. 1:5.

¹⁴ Ŵanthu wo mbakutowa mumtima aja pa ubwezi wamampha ndi Yehova yo wangukamba kuti: “Mbakutumbikika [pamwenga kuti mbakukondwa] wo achapa mikhanju yawu.” (Chivu. 22:14) Kumbi ‘achapa wuli mikhanju yawu’? Akhristu akusankhika “achapa mikhanju yawu” munthowa yakuti Yehova watiŵawona kuti mbakutowa ndipu wazakuŵapaska umoyu wambula kufwa. Yiwu amukondwa kwamuyaya kuchanya. A mzinda ukulu wo alindizga kuzija panu pasi nawu Yehova watiŵawona kuti mbarunji. Chinanga ndi sonu, yiwu “achapa mikhanju yawu ndi kuyitowesa kuti tuu, mundopa za Mwanawambereri.”​—Chivu. 7:9, 13, 14.

15, 16. Kumbi akutowa mumtima, ‘atimuwona wuli Chiuta’?

¹⁵ Kumbi akutowa mumtima, ‘atimuwona wuli Chiuta’ penipo “palivi munthu yo wangawona [Chiuta] ndi kuja ndi umoyu”? (Chitu. 33:20) Mazu Ngachigiriki ngo akungafwatuliya kuti “kuwona” ngangang’anamuwa kuŵanaŵaniya, kuvwisa ndi kuziŵa. Mwaviyo, ‘kuwona Chiuta’ kung’anamuwa kuvwisa mo iyu waliri ndi kwanja mijalidu yaki. (Aefe. 1:18) Yesu wayezganga mijalidu yaku Chiuta mwakufikapu ndichu chifukwa chaki wangukamba kuti: “Yo wawona ini, wawona so Ada.”​—Yoha. 14:7-9.

¹⁶ Kusazgiyapu pakuziŵa mijalidu yaku Chiuta, Akhristu auneneska ‘awona Chiuta’ asani awona vo watiŵachitiya. (Jobu 42:5) Kweniso yiwu ‘awona Chiuta’asani aŵanaŵaniya vitumbiku vo Yehova wazamupaska ŵanthu wo ayesesa kuja akutowa ndi kumuteŵete mwakugomezgeka. Akusankhika amuwona Yehova masu ndi masu asani aziluta kuchanya.​—1 Yoha. 3:2.

17. Ntchifukwa wuli ŵanthu wo atanja chimangu akondwa?

¹⁷ Yesu wangukamba so kuti: “Mbakutumbikika [pamwenga kuti mbakukondwa]  akwanja chimangu.” (Mate. 5:9) Wo atesesa kuja pa chimangu ndi anyawu ŵe ndi chifukwa chakukondwe. Yakobe wangukamba kuti: “Chipasu chaurunji chipandika po pe chimangu, chifukwa cha ŵanthu wo achita vinthu mwachimangu.” (Yako. 3:18) Asani tapambana maŵanaŵanu ndi anyidu mu mpingu pamwenga mu banja, titenere kupempha Chiuta kuti watiwovyi kuyanjana so nawu. Yehova watipaskengi mzimu waki wakupaturika wo utiwovyengi kuti tije ndi mijalidu yachikhristu ndi kuja akukondwa. Yesu wangukamba kuti asani tapambana maŵanaŵanu ndi munthu, titenere kuchitapu kanthu kuti tije nayu pa chimangu. Iyu wanguti: “Asani utuza ndi chawanangwa pamalu ngakuperekiyapu sembi, ndipu we penipo wakumbuka kuti mubali waku we nawi ndi chifukwa, leka chawanangwa chaku panthazi pa malu ngakuperekiyapu sembi, ndipu luta ku mubali waku. Chakwamba kayanjani ndi mubali waku ndipu pavuli paki ukawe so kuzipereka chawanangwa chaku.”​—Mate. 5:23, 24.

18, 19. Ntchifukwa wuli Akhristu akondwa asani atombozgeka?

¹⁸ “Mwe akutumbikika [pamwenga kuti mwe akukondwa] asani ŵanthu atikunyozani, atikutombozgani ndipuso atikupusikiyani vinthu viheni vinandi chifukwa chaku ini.” Kumbi Yesu wang’anamuwanganji? Iyu wangulutirizga kukamba kuti: “Kondwani ndi kusekere ukongwa chifukwa mphotu yinu njikulu kuchanya, pakuti ndimu so angutombozge achimi wo ŵengaku yimwi mwechendaŵeku.” (Mate. 5:11, 12) Akutumika ŵati apumika ndipuso ŵati aŵakambiya kuti aleki kupharazga, ‘angutuwapu pa masu pa Mphara Yikulu ya Milandu achikondwa.’ Yiwu angukondwa chifukwa cha kupumika cha. Kweni angukondwa “pakuti anguwona kuti ntchakwenere kuti yiwu alengeseki chifukwa cha zina laku Yesu.”​—Machi. 5:41.

¹⁹ Mazuŵa nganu, ŵanthu aku Yehova nawu akondwa asani asuzgika chifukwa cha zina laku Yesu pamwenga asani akumana ndi mayeseru ngakulu. (Ŵerengani Yakobe 1:2-4.) Mwakuyanana ndi akutumika, nasi tikondwa cha asani tikumana ndi masuzgu. Kweni asani tija akugomezgeka kwaku Chiuta pa nyengu yo titeseka, Yehova wangatiwovya kuti tizizipizgi. Mwakuyeruzgiyapu, mu August 1944, Henryk Dornik ndi muku waki angumangika. Kweni wo anguŵamanga angukamba kuti: “Mungaŵanyengele cha kuti achiti vo yimwi mukhumba. Yiwu akondwa asani asuzgika pamwenga kufwa chifukwa cha vo agomezga.” Mubali Dornik wangukamba kuti: “Chinanga kuti ndakhumbanga cha kusuzgika pamwenga kufwa chifukwa cha vo ndagomezganga, kweni ndingukondwa kusuzgika chifukwa chakukhumba kuja wakugomezgeka kwaku Yehova. . . . Pempheru lingundiwovya kuti ndije pa ubwezi ndi Yehova ndipu iyu wangundiwovya ukongwa.”

20. Ntchifukwa wuli tikondwa kuteŵete “Chiuta walikondwa”?

²⁰ Asani “Chiuta walikondwa” wakondwa nasi, tingaŵa akukondwa chinanga tingatombozgeka, kususkika ndi abali ŵidu, tingatama pamwenga tingakota. (1 Timo. 1:11) Tikondwa so chifukwa cha vinthu vamampha vo Chiuta widu yo “wangapusika cha” wakutilayizga. (Tito 1:2) Asani Yehova wazifiska malayizgu ngaki, tazakungakumbuka so cha masuzgu ngo tikumana nangu sonu. Mu Paradayisu, Yehova wazakutitumbika kuphara mo tiŵanaŵaniya. Ndipu tikayika cha kuti tazamukondwa ukongwa kuluska mo tikondwe sonu. ‘Tazamukondwa ndi chimangu chikulu.’​—Sumu 37:11.