Julani

Lutani pa vo ve mukati

Vo Tisambira kwa Ateŵeti Akugomezeka Aku Yehova

Vo Tisambira kwa Ateŵeti Akugomezeka Aku Yehova

“Ku munthu wakugomezeka muŵengi wakugomezeka.”—SUMU 18:25.

SUMU: 18, 43

1, 2. Kumbi Davidi wangulongo wuli kuti wenga wakugomezeka kwaku Chiuta? (Wonani chithuzi cho che pachanya.)

SAULI ndi asilikali ŵaki 3,000 apenjanga Davidi mu chipululu kuti amubayi. Kweni zuŵa linyaki usiku Davidi ndi ŵanthu wo wenga nawu angusaniya Sauli pamoza ndi asilikali pa malu po angugona. Wosi ŵenga mu tulu. Mwaviyo, Davidi ndi Abishai angwenda mwakunyanyatiya ndi kufika po wangugona Sauli. Abishai wangukambiya Davidi kuti: ‘Ndizomerezi chondi, ndimukhome pasi [Sauli] ndi mkondu kamoza pe, ndichitengi kaŵi cha.’ Davidi wangumumuka kuti: “Ungamubayanga cha. Kumbi ndi yani yo wangabaya munthu yo Yehova wamusankha wangaja kwambula mlandu? . . . Ini ndingachita cha. Ndingachita viyo cha pamasu paku Yehova. Ndingasosa cha janja langu ndi kubaya munthu yo Yehova wakusankha.”​—1 Sam. 26:8-12.

2 Davidi wanguziŵa kuti wakhumbikanga kuja wakugomezeka kwaku Chiuta. Iyu waziŵanga kuti wakhumbikanga kumutumbika Sauli. Mwaviyo, wangukana kumubaya. Chifukwa wuli? Chifukwa Chiuta ndiyu wangusankha Sauli kuti waje fumu ya Yisraele. Nge mo venge kali, Yehova wakhumba kuti ateŵeti ŵaki mazuŵa nganu agomezekengi ku ŵanthu wo iyu waŵapasa udindu ndipuso aŵatumbikengi.

3. Kumbi Abishai wangulongo wuli kuti wenga wakugomezeka kwaku Davidi?

3 Abishai wamupasanga ulemu Davidi. Mwakuyeruziyapu, Davidi wakhumbanga kubisa ureŵi wo wanguchita ndi Betesheba. Mwaviyo, wangukambiya Yoabu muku waku Abishai kuti wabayi Uriya mulumu waku Betesheba ku nkhondu. (2 Sam. 11:2-4, 14, 15; 1 Mik. 2:16) Pakuti Abishai wenga mvurwa waku Yoabu, watenere kuti waziŵanga ivi, kweni wangurutiriza kumutumbika Davidi chifukwa yenga fumu yakusankhika ndi Chiuta. Kweniso, Abishai walongozanga kagulu ka asilikali. Mwaviyo, kwenga kwambula kusuza kumulonda ufumu Davidi. Kweni ndimu wanguchitiya cha. M’malu mwaki, wangumutaska ndi kumuvikiliya kwa arwani ŵaki.​—2 Sam. 10:10; 20:6; 21:15-17.

4. (a) Kumbi tiziŵa wuli kuti Davidi wenga wakugomezeka kwaku Chiuta? (b) Kumbi tikambisanengenji mu nkhani iyi?

4 Davidi wangukana kubaya Fumu Sauli. Ivi vilongo kuti wenga muteŵeti wakugomezeka waku Yehova. Po wenga mnyamata, Davidi wangubaya Goliyati yo wanyozanga “asilikali aku Chiuta.” (1 Sam. 17:23, 26, 48-51) Davidi wati waŵa fumu, wanguchita ubudi ukulu. Wanguchita ureŵi kweniso wangubaya munthu. Natani wati wamuchenya, Davidi wanguzomera ubudi wo wanguchita ndipu wangulapa. (2 Sam. 12:1-5, 13) Wati wakota, Davidi wangurutiriza kuja wakugomezeka kwaku Chiuta. Mwakuyeruziyapu, wangupeleka vawanangwa kuti viwovyi pakuzenga nyumba yakusopiyamu Yehova. (1 Mik. 29:1-5) Mbunenesa kuti Davidi wanguchita maubudi ngakulu, kweni wenga wakugomezeka kwaku Chiuta. (Sumu 51:4, 10; 86:2) Mu nkhani iyi, tikambisanengi vo Davidi ndi ŵanthu anyaki wo ŵengaku pa nyengu yaki anguchita kulongo kuti ŵenga akugomezeka kwaku Yehova. Tiwonengi so vo isi tingasambirapu kuti tije akugomezeka kwaku Yehova. Tikambisanengi so mijalidu yinyaki yo yingatiwovya kuti tije akugomezeka.

KUMBI TITENERE KUGOMEZEKA UKONGWA KWAKU YANI?

5. Kumbi tisambiranji pa vo Abishai wanguchita?

5 Abishai wakhumbanga kubaya Sauli kuti waje wakugomezeka kwaku Davidi. Kweni chifukwa chakuti Davidi waziŵanga kuti kubaya munthu yo Yehova wakusankha nkhuheni, wangumukaniza. (1 Sam. 26:8-11) Pa chakuchitika ichi, tisambirapu fundu yamampha ukongwa. Asani tikhumbika kugomezeka ku ŵanthu ŵaŵi, titenere kuŵanaŵaniya fundu za m’Bayibolu zo zingatiwovya kuziŵa yo watenere kuŵa pakwamba.

6. Chinanga wuli tikhumbika kugomezeka kwa abali ŵidu ndi mabwezi, ntchifukwa wuli titenere kuphwere?

6 Kugomezeka kutuliya m’mtima. Kweni mtima ngwakupusisa. (Yer. 17:9) Mwaviyo, munthu yo ngwakugomezeka kwaku Chiuta wangayamba kugomezeka ukongwa ku mubwezi waki pamwenga ku mubali waki, chinanga kuti wachita vinthu viheni. Asani munyidu wachita ubudi ndipu waleka kuteŵete Yehova, titenere kukumbuka kuti chinthu chakukhumbika ukongwa nkhugomezeka kwaku Yehova.​—Ŵerengani Mateyu 22:37.

7. Kumbi Anne wangugomezeka wuli kwaku Chiuta pa nyengu yo wangukumana ndi masuzu?

7 Kuja wakugomezeka kwaku Yehova kungaŵa kwakusuza asani mubali widu wasezgeka. Mwakuyeruziyapu, mzichi munyaki zina laki Anne  [1] anyina angusezgeka. Yiwu angumumbiya foni. Angumukambiya kuti akhumba kuzimuwona pakuti mbachitima chifukwa asoŵa munthu wakucheza nayu. Anne wangukondwa cha ndi vo anyina angumukambiya. Wanguŵakambiya kuti waŵamukengi pa kalata. Kweni wechendalembi kalata wanguŵanaŵaniya dankha ulongozi wa m’Bayibolu. (1 Ŵakor. 5:11; 2 Yoh. 9-11) Mu kalata, Anne wanguŵakumbusa anyina mwaulemu kuti yiwu akujipatuwa ŵija chifukwa cha vinthu viheni vo anguchita kweniso chifukwa cha mtima wawu wambula kulapa. Anne wangukambiya anyina kuti: “Cho mungachita kuti chitima chimali nkhuwere kwaku Yehova.”​—Yak. 4:8.

8. Kumbi ndi mijalidu niyi yo yingatiwovya kuja akugomezeka kwaku Chiuta?

8 Kugomezeka kwa ateŵeti aku Chiuta wo ŵengaku mu nyengu yaku Davidi kutitiwovya kuziŵa mijalidu yitatu yo yingatiwovya kuti tije akugomezeka kwaku Chiuta. Mijalidu yaki ndi iyi: kujiyuyuwa, lisungu ndi chiganga. Tiyeni tikambisani jalidu lelosi pakulija.

KUTI TIJE AKUGOMEZEKA KWAKU CHIUTA TITENERE KUJA AKUJIYUYUWA

9. Ntchifukwa wuli Abnere wakhumbanga kubaya Davidi?

9 Jonafani mwana waku Sauli kweniso Abnere mura wa asilikali ŵengapu po Davidi wazanga ndi mutu waku Goliyati kwaku Sauli. Jonafani wangukolana ubwezi ndi Davidi ndipu wangulutiriza kugomezeka kwaku iyu. (1 Sam. 17:57–18:3) Kweni Abnere wanguchita viyo cha. M’malu mwaki, wangukoliyana ndi Sauli kuti abayi Davidi. Davidi wangulemba kuti: “Ŵanthu ankhaza apenja umoyu wangu.” (Sumu 54:3; 1 Sam. 26:1-5) Jonafani ndi Abnere aziŵanga kuti Chiuta wangusankha Davidi kuti waje fumu yachiŵi ya Yisraele. Kweni Sauli wati wafwa, Abnere wakhumbanga cha kuti Davidi waje fumu. M’malu mwaki, wakhumbanga kuti Ishiboshete mwana waku Sauli ndiyu waje fumu. Pavuli paki, Abnere watenere kuti wakhumbanga kuja fumu ndiyu. Panyaki ndichu chifukwa chaki wanguchita ureŵi ndi mbiliŵa pamwenga kuti mbiliya yaku Sauli.​—2 Sam. 2:8-10; 3:6-11.

10. Ntchifukwa wuli Absalomu wanguleka kugomezeka kwaku Chiuta?

10 Absalomu mwana waku Davidi wenga wakujikuza. Ivi vinguchitisa kuti waleki kuja wakugomezeka kwaku Chiuta. Absalomu wangupanga gareta ndi akavalu ndipu ŵanthu 50 achimbiyanga panthazi paki. (2 Sam. 15:1) Kweniso wangukopa ŵanthu anandi kuti aje ku chigaŵa chaki. Nge mo Abnere wanguchitiya, Absalomu wakhumbanga kubaya Davidi chinanga kuti waziŵanga kuti wangusankhika ndi Yehova.​—2 Sam. 15:13, 14; 17:1-4.

11. Kumbi tingasambiranjipu pa nkhani za m’Bayibolu zo zikamba vaku Abnere, Absalomu ndi Baruki?

11 Vo Abnere ndi Absalomu anguchita vilongole limu kuti kukhumba udindu kungachitisa munthu kuti waleki kuja wakugomezeka kwaku Chiuta. Palivi muteŵeti wakugomezeka waku Yehova yo wangakhumba kuchita viyo. Kweni asani Mkhristu wangakhumba ukongwa chuma pamwenga kutchuka, wangawere vuli mwauzimu. Mwakuyeruziyapu, Baruki, mlembi waku Yeremiya wakhumbiranga vinthu vinyaki vo wengavi. Ivi vinguchitisa kuti waleki kukondwa pakuteŵete Yehova. Yehova wangumukambiya kuti: “Chenicho ndazenga ndibwanganduliyengi pasi, ndipu chenicho ndapanda ndichizuwuwengi. Ndichitengi ivi mu charu chosi. Kweni iwi upenja vinthu vikulu. Reka kuvipenja.” (Yer. 45:4, 5) Baruki wanguvwiya ulongozi wenuwu. Nasi tingachita umampha kukumbuka ulongozi uwu po tilindiza kumala kwa charu ichi.

12. Ntchifukwa wuli tingaja cha akugomezeka kwaku Chiuta asani titende vo mtima widu ukhumba?

12 Daniel waja ku Mexico. Iyu wakhumbikanga kusankha pakati pa kugomezeka kwaku Chiuta ndi kuchita vo iyu wakhumbanga. Iyu wakhumbanga kuto munthukazi yo wateŵetiyanga Yehova cha. Daniel wangukamba kuti: “Ndingulutiriza kumulembe makalata pavuli pakuti ndayamba kali upayiniya.” Kweni pati pajumpha nyengu, Daniel wanguziŵa kuti wayendiyanga vo mtima waki wakhumbanga. Iyu wenga wakugomezeka cha kwaku Yehova ndipu wakhumbikanga kujiyuyuwa. Mwaviyo, wangukambiya mura za munthukazi mwenuyu. Daniel wangukokhosa kuti: “Iyu wangundikambiya kuti asani ndikhumba kuja wakugomezeka kwaku Chiuta, ndikhumbika kuleka kumulembe makalata. Ndati ndapemphera ndi kuliya kwa nyengu yitali, ndinguchita vo wangundikambiya. Pavuli paki ndingwamba kukondwa ukongwa ndi uteŵeti.” Sonu Daniel wakuto munthukazi yo watanja Yehova ndipu wateŵete nge wakuwonere dera.

LISUNGU LINGATIWOVYA KUTI TIJE AKUGOMEZEKA KWAKU CHIUTA

Asani mwaziŵa kuti mubali pamwenga mzichi wachita ubudi ukulu, kumbi mungamuwovya kuti wakakumani ndi ŵara? (Wonani ndimi 14)

13. Kumbi Natani wangukwanisa wuli kugomezeka kwaku Chiuta ndi kwaku Davidi pa nyengu Davidi wangubudiya?

13 Asani te akugomekezeka kwaku Yehova, tingaja so akugomekezeka kwa anyidu. Mchimi Natani wenga wakugomezeka kwaku Chiuta kweniso kwaku Davidi. Natani wanguvwa kuti Davidi wachita ureŵi ndi Betesheba ndi kubayisa mulumu waki ku nkhondu. Yehova wati wamutuma kuti wakakambiyi Davidi vo wachita, Natani wanguvwiya kweniso wangumukambiya mwachiganga chinanga kuti wenga wakugomezeka kwaku Davidi. Natani wanguchenya Davidi mwazeru ndipuso mwalisungu. Pakuwovya Davidi, Natani wangugwirisiya ntchitu ntharika ya munthu wa chuma yo wanguto mbereri ya munthu mukavu. Davidi wangukwiya ukongwa wati wavwa vo munthu wachuma wanguchita. Natani wangumukambiya kuti: “Munthu yo ndimwi!” Davidi wanguziŵa kuti wanangiya Chiuta!​—2 Sam. 12:1-7, 13.

14. Kumbi imwi mungakwanisa wuli kugomezeka kwaku Yehova ndi kwa mubwezi pamwenga m’bali winu?

14 Lisungu lingatiwovya kuti tije akugomezeka kwaku Yehova kweniso kwa anyidu. Mwakuyeruziyapu, mungaziŵa kuti mubali pamwenga mzichi wachita ubudi. Asani ndi mubwezi winu wapamtima, mungakhumba kuti mugomezeki kwaku iyu. Kweni mungaziŵa so kuti kuja wakugomezeka kwaku Chiuta ndiku nkhwakukhumbika ukongwa. Mwaviyo, nge mo Natani wanguchitiya, mutenere kuvwiya Yehova. Kweni mutenere kuŵa so a lisungu kwa munyinu. Mukhumbika kumukambiya kuti wakakambiyi ŵara vo wachita kuti amuwovyi, ndipu watenere kuchita viyo mwaliŵi. Asani wakana mbwenu mukaŵakambiyi ndimwi. Asani mungachita viyo, mujengi akugomekezeka kwaku Yehova kweniso muŵengi kuti mwamuchitiya lisungu munyinu.​—Ŵerengani Ŵalevi 5:1; Ŵagalatia 6:1.

TIKHUMBIKA KUJA NDI CHIGANGA KUTI TIJE AKUGOMEZEKA KWAKU CHIUTA

15, 16. Ntchifukwa wuli Hushai wakhumbikanga kuŵa wachiganga kuti waje wakugomezeka kwaku Chiuta?

15 Hushai wakhumbikanga kuja wachiganga kuti waŵi wakugomezeka kwaku Chiuta. Iyu wenga mubwezi wakugomezeka waku Davidi. Kweni kugomezeka kwaki kunguyeseka penipo Absalomu mwana waku Davidi wapenjanga kulonda ufumu awiski. Ŵanthu anandi angwamba kulondo Absalomu. (2 Sam. 15:13; 16:15) Davidi wanguthaŵa mu Yerusalemu. Kumbi Hushai wanguchita wuli? Kumbi wangumuleka Davidi ndi kwamba kukoliyana ndi Absalomu? Chifukwa chakuti wakhumbanga kuŵa wakugomezeka kwaku Davidi yo yenga Fumu yakusankhika ndi Chiuta, Hushai wanguluta ku phiri la Maolive ko kwenga Davidi.​—2 Sam. 15:30, 32.

16 Davidi wangupempha Hushai kuti wawere ku Yerusalemu kuti wakatimbanyizi fundu zaku Ahitofele. Chinanga kuti umoyu waki wenga pangozi, Hushai wangulongo kuti wenga wakugomezeka kwaku Yehova ndipu wanguchita vo Davidi wangumukambiya. Vo Davidi wangupemphera vinguchitika. Hushai wangutimbanyiza nadi fundu zaku Ahitofele.​—2 Sam. 15:31; 17:14.

17. Ntchifukwa wuli tikhumbika chiganga kuti tije akugomezeka?

17 Tikhumbika kuja achiganga kuti tije akugomezeka kwaku Yehova. Tanandi tituŵa ndi chiganga asani boma, abali widu, wo tisambira nawu sukulu kweniso wo tigwira nawu ntchitu akhumba kuti tileki kuteŵete Chiuta. Mwakuyeruziyapu, kwamba pa unamana waki, Taro yo waja ku Japan wenga wakugomezeka kwa apapi ŵaki. Wachitanga ivi mwadangu waka cha kweni ndi mtima wosi. Iyu wakhumbisisanga kukondwesa apapi ŵaki. Wati wayamba kusambira Bayibolu ndi Akaboni aku Yehova, apapi ŵaki angumukaniza. Ivi vingumupasa chitima ukongwa, ndipu vingumusuza kuŵakambiya kuti wawunganengi ndi Akaboni aku Yehova. Taro wangukamba kuti: “Angundikwiyiya kwa vyaka vinandi mwakuti angundikaniza kuluta ku nyumba kwawu. Ndingupemphera kuti ndije ndi chiganga kuti ndileki kusintha vo ndingusankha. Sonu akusintha, ndipu nditiŵayende pafupipafupi.”​—Ŵerengani Nthanthi 29:25.

18. Kumbi nkhani iyi yakuwovyani wuli?

18 Nge mo Davidi, Jonatani, Natani ndi Hushai anguchitiya, nasi tikondwengi asani tijengi akugomezeka kwaku Yehova. Kweni titenere cha kuja nge Abnere ndi Absalomu wo wenga ambula kugomezeka. Mbunenesa kuti te ambula urunji. Kweni tiyeni tilongo kuti kugomezeka kwaku Yehova ndiku nkhwakukhumbika ukongwa pa umoyu widu.

^ [1] (ndimi 7) Mazina nganyaki m’nkhani iyi ngasinthika.