YESU wechendaluti kuchanya, wangukambiya akusambira ŵaki kuti: “Mwazamukuŵa akaboni ŵangu . . . mpaka kukumaliya kwa charu.” (Mac. 1:8) Kumbi Akhristu akwamba anguchita wuli kuti afiski ntchitu iyi?

Martin Goodman, pulofesa wa pa Univesite ya Oxford wangukamba kuti “ntchitu yakupharazga yapambanisanga Akhristu ndi visopa vinyaki.” Yesu wayendanga m’malu ngakupambanapambana kuti wakapharazgi. Pakukhumba kuyeza Yesu, Akhristu aunenesa anguziŵa kuti kupharazga “uthenga wamampha wa Ufumu waku Chiuta” kwasazangapu kusaniya ŵanthu wo akhumbanga kuziŵa unenesa wa m’Bayibolu. (Luka 4:43) Ndichu chifukwa chaki, mumpingu wa Akhristu akwamba mwenga “akutumika,” zina lo ling’anamuwa ŵanthu wo atumika pamwenga kuti akazembi. (Marko 3:14) Yesu wangulamula akusambira ŵaki kuti: “Mwaviyo, lutani mukasambizengi ŵanthu amitundu yosi.”​—Mat. 28:18-20.

Mazuŵa nganu kulivi akutumika, kweni ateŵeti aku Yehova anandi alongo mzimu wa umishonale. Asani apempheka kuti asaziyeku uteŵeti wawu, yiwu amuka kuti: “Ini ndilipu! Nditumeni!” (Yes. 6:8) Anyaki asamiya ku vyaru vakutali nge abali ndi azichi anandi wo amaliza Sukulu ya Giliyadi. Penipo anyaki asamiya muchigaŵa chinyaki m’charu chawu. Anandi asambira chineneru chinyaki ndi chilatu chakuti aje mumpingu pamwenga kagulu ka chineneru cho. Chija chipusu cha kuti abali ndi azichi yaŵa asamiyi ko kukhumbika chovyu pamwenga asambiri chineneru chinyaki. Akhumbika kujipereka kuti alongo kuti atanja Yehova kweniso ŵanthu. Asani afufuza kuti aziŵi vo vikhumbika, atijipereka  kuti akawovyi. (Luka 14:28-30) Abali ndi azichi wo achita ivi achita ntchitu yakukhumbika ukongwa.

Kweni ndi Kaboni weyosi cha yo wangaluta ko kukhumbika apharazgi anandi pamwenga kusambira chineneru chinyaki. Mwaviyo, kumbi tingalongo mzimu wa umishonale mumpingu widu?

Akhristu akwamba ŵenga ndi mzimu wa umishonale. Kweni anandi atenere kuti ajanga kwawu. Ulongozi wo Timote wangupasika wenga wakukhumbika kwaku yiwu kweniso kwa ateŵeti aku Chiuta mazuŵa nganu. Ulongozi waki ngwakuti: “Gwira ntchitu yakupharazga, fiska vigaŵa vosi va uteŵeti waku.” (2 Tim. 4:5) Dangu lakupharazga uthenga wa Ufumu ndi kupanga akusambira, ligwira ntchitu kwa Akhristu wosi pacharu chapasi. Kweniso vo amishonale achita, nasi tingavichita mumpingu widu.

Mwakuyeruziyapu, mumishonale yo wateŵete mu charu chinyaki wangakhumbika kuti waziŵiriyi umoyu wa mu charu cho. Vinthu vinandi vituŵa vifya mu uteŵeti waki wasonu. Kumbi isi tingachita wuli asani tingafiska cha kuluta ko kukhumbika apharazgi anandi? Kumbi titenere kuŵanaŵana kuti tiziŵa vinthu vosi vakukwasana ndi chigaŵa cha mpingu widu? Pamwenga titenere kwesa nthowa zifya zakupharazgiya? Mwakuyeruziyapu, mu 1940, abali anguchisika kuti apharazgengi mumsewu kamoza pa sabata. Kumbi ndivu namwi mungachita? Kumbi vingaja umampha cha kugwirisiya ntchitu kathebulu pakupharazga? Fundu njakuti: Kumbi mwaŵanaŵaniyapu kugwirisiya ntchitu nthowa zifya zakupharazgiya uthenga wamampha?

Asani te ndi maŵanaŵanu ngakwenere, vitiwovyengi kuti tipharazgengi ndi mtima wosi. Kanandi, apharazgi alusu ndiwu atijipereka kuti asamiyi ko kukhumbika apharazgi anandi pamwenga kusambira chineneru chinyaki. Mwaviyo, atovya ŵanthu anandi asani alongoza mu uteŵeti. Kweniso, kanandi amishonale ndiwu alongoza pa mpingu mpaka po abali akwenere asanirikiya. Asani ndimwi m’bali wakubatizika, kumbi mukhumba kuti muje pa udindu ndi chilatu chakuti muteŵetiyengi abali ndi azichi mumpingu winu?—1 Tim. 3:1.

Kusazapu pakupharazga mwaphamphu kweniso kuyesesa kuti muje ndi maudindu mumpingu, pe nthowa so zinyaki zo mungawovye abali ndi azichi mumpingu winu. Weyosi mumpingu kaya wangaŵa munamana, mula, munthurumi pamwenga munthukazi wangachiska Akhristu anyaki wo akhumbika chovyu.​—Ŵakol. 4:11.

Kuti tiwovyi Akhristu anyidu, tikhumbika dankha kuŵaziŵa umampha. Bayibolu lititichiska kuti “tiŵanaŵaniyanengi” asani te pa mawunganu. (Ŵah. 10:24) Mazu yanga ngalongo kuti chinanga wuli tikhumbika cha kusereriyapu pa vakuchitika va ŵanthu, kweni titenere kuyesesa kuŵaziŵa ndi kuŵavwisa abali ŵidu kweniso masuzgu ngawu. Masuzu yanga ngangaŵa ngakuliŵavu, ngamaŵanaŵanu pamwenga ngauzimu. Udindu wakovya Akhristu anyidu ngwa ŵara ndi ateŵeti akovya pe cha. Mbunenesa kuti pangaŵa vakuchitika vinyaki vo vingakhumbika kuti yumoza mwa abali yaŵa ndiyu wawovyi. (Ŵag. 6:1) Kweni tosi tingawovya abali ndi azichi akukota pamwenga mabanja ngo ngakumana ndi masuzu.

Mwakuyeruziyapu, Salvatore ndalama zingumumaliya. Ivi vinguchitisa kuti wagulisi bizinesi yaki, nyumba ndi katundu waki munandi. Iyu waziŵanga cha kuti banja laki waliwovyengi wuli. Kweni banja linyaki la mumpingu wawu linguwona suzu lo wangukumana nalu. Banja ili lingumupasa ndalama. Kweniso linguwovya iyu ndi muwolu waki kuti asaniyi ntchitu ndipu mazuŵa nganandi achezanga nawu kuti aŵachiski. Yiwu anguja pa ubwezi. Ubwezi uwu waja vyaka vinandi. Chinanga kuti pakwamba afipanga mtima, kweni mabanja ngosi ngaŵi ngakondwa asani ngakumbuka nyengu yo achezanga limoza.

Akhristu aunenesa abisa cha vo agomeza. Nge mo Yesu wanguchitiya, nasi tikhumbika kukambiya munthu weyosi vinthu vamampha vo Chiuta wakulayiza m’Bayibolu. Kaya tingafiska kuchiteŵete kunyaki pamwenga cha, tosi tingachitiya ŵanthu wosi vamampha. Tingachita ivi mumpingu wo tili. (Ŵag. 6:10) Asani tichita viyo, tikondwengi chifukwa chakuti tipasa. Yehova watiwovyengi “kulutirizga kubala vipasu mu ntchitu yeyosi yamampha.”​—Ŵakol. 1:10; Mac. 20:35.