1. Kumbi Paulo waŵawonanga wuli ateŵeti akovya?

 KWAMBIYA kali, ateŵeti akovya agwira ntchitu zakukhumbika ukongwa mu mipingu. Ndichu chifukwa chaki wakutumika Paulo wanguŵawonga ukongwa abali akugomezgeka ŵenaŵa. Mwakuyeruzgiyapu, iyu wachilembe kalata Akhristu a ku Filipi, wangutawuzga ateŵeti akovya kweniso ŵara mwakuchita kuŵazumbuwa.—Afi. 1:1.

2. Kumbi mubali Luis watuvwa wuli kuteŵete nge mteŵeti wakovya?

² Kwali mbachinyamata pamwenga ara mu vyaka, abali anandi akubatizika akondwa ukongwa kuteŵete nge ateŵeti akovya. Mwakuyeruzgiyapu, Devan wanguŵikika kuja mteŵeti wakovya we ndi vyaka 18. Penipo mubali Luis wanguŵikika kuja mteŵeti wakovya we ndi vyaka va mu ma 50. Iyu wangukamba nge mo abali anandi akondwe. Iyu wanguti: “Ndiwona kuti ndi mwaŵi wapade kuteŵete nge mteŵeti wakovya, ukongwa asani ndiŵanaŵaniya chanju cho abali atindilongo mu mpingu!”

3. Kumbi tikambiskanengi mafumbu nanga?

³ Asani ndimwi mubali wakubatizika ndipu mwechendaje mteŵeti wakovya, kumbi mungachitapu kanthu kuti muje mteŵeti wakovya? Kumbi ndi vinthu wuli vo vingakuwovyani? Kumbi ndi fundu nizi za mu Malemba zo zingakuwovyani kuti muyenere kuja mteŵeti wakovya? Nkhani iyi yimukengi mafumbu ngenanga. Kweni chakwamba tiyeni tikambiskani ntchitu za ateŵeti akovya.

KUMBI ATEŴETI AKOVYA AGWIRA NTCHITU NIZI?

4. Kumbi ateŵeti akovya agwira ntchitu nizi? (Wonaniso chithuzi.)

⁴ Mteŵeti wakovya ndi mubali wakubatizika yo waŵikika ndi mzimu wakupaturika kuti wawovyengi ŵara kuti aphweriyengi  ntchitu zakukhumbika pa mpingu. Ateŵeti akovya anyaki awonesesa kuti abali ndi azichi ŵe ndi vigaŵa vakukwana vakupharazgaku kweniso mabuku ngo angagwiriskiya ntchitu mu uteŵeti. Anyaki atovya pa ntchitu ya kutowesa kweniso kunozga Nyumba ya Ufumu. Ateŵeti akovya agwira so ntchitu ya kulonde alendu kweniso aphwere sawundi pa maunganu. Ntchitu zinandi zo ateŵeti akovya agwira, ziwoneke mwambula kusuzga. Kweni ateŵeti akovya mbabali wo atanja Yehova ndipu ayesesa kulondo fundu za mu Malemba pa umoyu wawu. Kweniso atiŵayanja ukongwa abali ndi azichi ŵawu. (Mate. 22:​37-39) Kumbi mubali wakubatizika wangachita wuli kuti wayesesi kuja mteŵeti wakovya?

5. Kumbi mungachita wuli kuti muje mteŵeti wakovya?

⁵ Bayibolu likonkhoska fundu za mu Malemba zo munthu wakhumbika kufiska kuti waje mteŵeti wakovya. (1 Timo. 3:​8-10, 12, 13) Kuti muyenere kuja mteŵeti wakovya mukhumbika kusambira fundu za mu Malemba zenizi kweniso kuyesesa kuti mufiski vo vikhumbika. Kweni mukhumbika dankha kuchiziŵa umampha chifukwa cho mukhumbiya kuja mteŵeti wakovya.

NTCHIFUKWA WULI MUKHUMBA KUJA MTEŴETI WAKOVYA?

6. Kumbi ntchinthu wuli cho chingakuchiskani kuti muteŵetiyengi abali ndi azichi? (Mateyu 20:28; Wonaniso chithuzi.)

⁶ Yesu Khristu wakutilongo chakuwoniyapu chamampha ukongwa. Iyu wachitanga vinthu vosi chifukwa chakuti wayanjanga Awisi kweniso ŵanthu. Chanju chenichi, chamuchiskanga kuti wagwirengi ntchitu mwaphamphu kweniso kugwira ntchitu zakusika kuti wawovyi ŵanthu. (Ŵerengani Mateyu 20:28; Yoha. 13:​5, 14, 15) Asani mutanja Yehova kweniso ŵanthu, iyu wakutumbikeningi kweniso wakuwovyeningi kuti mufiski chilatu chinu chakuti muje mteŵeti wakovya.—1 Akori. 16:14; 1 Petu. 5:5.

7. Ntchifukwa wuli mubali wakhumbika cha kuyesesa kuti waje mteŵeti wakovya chifukwa chakukhumba kutchuka?

⁷ Mucharu ichi, ŵanthu akhumbira ŵanthu wo atijiwona kuti mbapachanya. Kweni ndimu viliri cha mugulu laku Yehova. Mubali yo watanja Yehova kweniso ŵanthu nge mo Yesu wachitiyanga, wangachita cha vinthu mwakujiwonesa kuti ngwapachanya kweniso kuti walamuliya anyaki. Asani munthu wakujikuzga viyo wangaŵikika kuja mteŵeti wakovya mu  mpingu, wangakana kugwira ntchitu zakusika kuti waphwere mbereri zakuzirwa zaku Yehova. Iyu wangawona kuti ntchitu zenizi zitimuja cha. (Yoha. 10:12) Yehova wangamutumbika cha munthu waviyo yo we ndi mtima wakujikuzga kweniso kujiyanja.—1 Akori. 10:​24, 33; 13:​4, 5.

8. Kumbi Yesu wanguŵapaska ulongozgi wuli akutumika ŵaki?

⁸ Nyengu yinyaki, chinanga mbanyaki ukongwa aku Yesu akhumbanga udindu pa vifukwa vambula kwenere. Tiyeni tikambiskani vo vinguchitikiya Yakobe ndi Yohane wo ŵenga akutumika aku Yesu. Yiwu angupempha Yesu kuti wakaŵapaski malu ngapachanya mu Ufumu waki. Yesu wangukoliyana navu cha venivi. Mumalu mwaki, wangukambiya akutumika ŵaki wosi 12 kuti: “Weyosi yo wakhumba kuja mura pakati pinu, waje mteŵeti winu, ndipu weyosi yo wakhumba kuja wakwamba pakati pinu, watenere kuja kapolu waku mosi.” (Mariko 10:​35-37, 43, 44) Abali wo ayesesa kuti aje ateŵeti akovya ndi vilatu vakwenere, kung’anamuwa kukhumba kuteŵete anyawu, angawovya ukongwa mu mpingu.—1 Ate. 2:8.

VO VINGAKUWOVYANI KUTI MUJE NDI MTIMA WAKUKHUMBISISKA

9. Kumbi mungachita wuli kuti muje ndi mtima wakukhumbisiska kuteŵete nge mteŵeti wakovya?

⁹ Tikayika cha kuti mutimuyanja ukongwa Yehova ndipu mukhumbisiska kuteŵete abali ndi azichi. Chinanga kuti ve viyo, kweni nyengu zinyaki mungaŵavi khumbu la kugwira ntchitu zinyaki zo mteŵeti wakovya wakhumbika kugwira. Kumbi mungachita wuli kuti muje ndi mtima wakukhumbisiska kuteŵete? Mungachita umampha kuŵanaŵaniya likondwa lo mungasaniya chifukwa chakuteŵete abali ndi azichi. Yesu wangukamba kuti: “Kupaska kuchitiska kuti munthu wakondwengi ukongwa kuluska kulonde.” (Machi. 20:35) Iyu nayu wayendiyanga fundu yeniyi. Iyu wakondwanga ukongwa chifukwa chakuteŵete ŵanthu, ndipu namwi mukondwengi ukongwa.

10. Kumbi Yesu wangulongo wuli kuti wakondwanga kuteŵete ŵanthu? (Mariko 6:​31-34)

¹⁰ Tiyeni tikambiskani chakuwoniyapu cha mo Yesu wangulongore kuti wakondwanga kuteŵete ŵanthu. (Ŵerengani Mariko 6:​31-34.) Nyengu yinyaki, Yesu ndi akutumika ŵaki anguvuka ukongwa. Yiwu alutanga kumalu nganyaki ngambula ŵanthu kuti akapumuwi. Kweni chigulu cha ŵanthu chingufika kwenuku yiwu ŵechendafiki ndipu akhumbanga kuti Yesu waŵasambizi. Yesu watingi wakanengi. Ve viyo chifukwa chakuti iyu ndi akusambira ŵaki “ŵengavi nyengu yakupumuliya ndipuso yakuryiya.” Pamwenga Yesu watingi waŵasambizengi ŵaka fundu yimoza yauneneska pamwenga ziŵi mbwenu. Kweni chifukwa cha chanju, iyu “wangwamba kuŵasambiza vinthu vinandi.” Yesu wangulutirizga kuŵasambiza mpaka “chakumazulu.” (Mariko 6:35) Iyu wanguchita venivi chifukwa chakuti ndi udindu waki ŵaka cha, kweni chifukwa chakuti “wanguŵalenge lisungu.” Iyu wakhumbisiskanga kuŵasambiza chifukwa chakuti waŵayanjanga. Yesu wakondwanga ukongwa kuteŵete ŵanthu.

11. Kumbi Yesu wanguŵawovya wuli ŵanthu wo amuvwisiyanga? (Wonaniso chithuzi.)

¹¹ Pa nyengu yo Yesu wateŵetiyanga ŵanthu, iyu wanguŵasambiza ŵaka cha. Kweni wanguŵaphwere so mwakuliŵavu. Iyu wangunozga chakurya mwakuziziswa ndipu akusambira ŵaki angugaŵiya ŵanthu wo. (Mariko 6:41) Vo wanguchita pa nyengu iyi, vingusambiza akusambira ŵaki kuti nawu ateŵetiyengi anyawu. Iyu wanguŵalongo so kuti ntchitu zenizi nge zo ateŵeti akovya achita zakukhumbika ukongwa. Ŵanaŵaniyani mo akutumika angukondwe achigwira ntchitu ndi Yesu pa nyengu yo wanguryisa ŵanthu mwakuziziswa mpaka “wosi angurya ndi kuguta”! (Mariko 6:42) Mbuneneska kuti ndi nyengu yeniyi pe cha po Yesu wanguŵika  vakukhumba va ŵanthu anyaki panthazi mumalu mwa vakukhumba vaki. Kwa umoyu waki wosi pacharu, wateŵetiyanga ŵanthu. (Mate. 4:23; 8:16) Yesu wakondwanga ukongwa ndi ntchitu yakusambiza ŵanthu kweniso wawovyanga ŵanthu mwakujiyuyuwa. Tikayika cha kuti namwi mukondwengi ukongwa asani mukhumbisiskengi kuja mteŵeti wakovya pa vifukwa vakwenere.

12. Ntchifukwa wuli titenere cha kuŵanaŵana kuti tilivi lusu lelosi lo lingawovya mu mpingu?

¹² Mungagongowanga cha asani muwona kuti mulivi lusu lelosi lapade. Tikayika cha kuti mwe ndi mijalidu yinyaki yamampha yo yingakuwovyani kuti mugwiriskikiyi ntchitu mu mpingu. Kuŵerenga ulongozgi waku Paulo wo usanirika pa 1 Akorinto 12:​12-30 kungakuwovyani ukongwa. Ulongozgi waku Paulo ulongo mwakuvwika umampha kuti yimwi, nge mo achitiya ateŵeti anyaki wosi aku Yehova, mwe ndi malusu nganyaki ngo ngangawovya mu mpingu. Mungatayanga mtima cha asani pasonu panu mwe akwenere cha kuteŵete nge mteŵeti wakovya. Mumalu mwaki, mungachita umampha kuchita vo mungafiska kuti Yehova wakugwiriskiyeningi ntchitu kweniso kuti muteŵetiyengi Akhristu anyinu. Jani ndi chigomezgu kuti ŵara awonengi vo muchita ndipu angakupaskani ntchitu zinyaki zo mungafiska.—Aro. 12:​4-8.

13. Ntchifukwa wuli vakusuzga cha kuti mubali wayenere kuja mteŵeti wakovya?

¹³ Chifukwa chinyaki cho mutenere kuyesese kuti muje ateŵeti akovya ntchakuti: Vinthu vinandi vo Malemba ngakamba kuti munthu wafiski kuja mteŵeti wakovya, vikwaska Akhristu wosi. Mkhristu weyosi wakhumbika kuyesesa kuti waje pa ubwezi ndi Yehova, wakondwengi chifukwa cha kupaska kweniso watenere kuchita vinthu vo vikondwesa Chiuta. Kweni kumbi ndi vinthu wuli vo mubali watenere kuchita kuti wayenere kuja mteŵeti wakovya?

VO MUNGACHITA KUTI MUYENERE KUJA MTEŴETI WAKOVYA

14. Kumbi kuchita “vinthu mwaura” kung’anamuwanji? (1 Timote 3:​8-10, 12)

¹⁴ Tiyeni sonu tikambiskani vinthu vinyaki vo munthu watenere kufiska kuti waje mteŵeti wakovya vo ve pa 1 Timote 3:​8-10, 12. (Ŵerengani.) Mteŵeti wakovya watenere kuchita “vinthu mwaura.” Mazu yanga ngangafwatulika so kuti “wakwenere kumupaska ulemu,” pamwenga “yo ŵanthu atimutumbika.” Venivi ving’anamuwa kuti mulekiyengi limu cha kuseka ndi ŵanthu pamwenga kuchita myati yamampha. (Waku. 3:​1, 4) Kweni ving’anamuwa  kuti mugwirengi ntchitu zinu mwakuŵikiyapu mtima. Asani mulutirizgengi kuja akuthembeka, abali ndi azichi akutumbikeningi mu mpingu.

15. Kumbi mazu ngakuti “apaŵipaŵi cha” kweniso “akusaniya phindu mwakubiya ŵanthu cha” ngang’anamuwanji?

¹⁵ Mazu ngakuti kuja “apaŵipaŵi cha” ngang’anamuwa kuti muchitengi vinthu mwauneneska, mwakugomezgeka kweniso mwakuthembeka. Mufiskengi vo mwakamba ndipu mungapusikanga ŵanthu cha. (Nthanthi 3:32) Mazu ngakuti “akusaniya phindu mwakubiya ŵanthu cha” ngang’anamuwa kuti muchitengi vinthu mwauneneska pa nkhani ya bizinesi kweniso ndalama. Mukhumbika cha kunyengeriyanga Akhristu anyinu pa nkhani za bizinesi kuti musaniyengi ndalama.

16. (a) Kumbi mazu ngakuti “akumwa vinyu munandi cha” ngang’anamuwanji? (b) Kumbi mazu ngakuti kuja ndi “njuŵi yamampha” ngang’anamuwanji?

¹⁶ Mazu ngakuti “akumwa vinyu munandi cha” ngang’anamuwa kuti mukhumbika cha kumwa ukongwa moŵa pamwenga kuja ndi mbiri ya kumwa ukongwa moŵa. Mazu ngakuti kuja ndi “njuŵi yamampha” ngang’anamuwa kuti muchitengi vinthu mwakukoliyana ndi fundu zaku Yehova. Chinanga kuti mwe ambula kufikapu mungaja ndi chimangu chifukwa chakuja pa ubwezi wakukho ndi Chiuta.

17. Kumbi mazu ngakuti “ayeseki dankha kuti aziŵiki asani mbakukwana” ngang’anamuwanji? (1 Timote 3:10; Wonaniso chithuzi.)

¹⁷ Mazu ngakuti “ayeseki dankha kuti aziŵiki asani mbakukwana” ngang’anamuwa kuti mwalongo kali kuti mungapaskika vakuchita. Mwaviyo, asani ŵara akupaskani ntchitu, mutenere kulondo mwakuphwere ulongozgi wo akupaskani ndipuso ulongozgi wakutuliya ku gulu lidu. Mutenere kuwonesesa kuti mwavwisa mo mungachitiya ntchitu yo kweniso nyengu yo mungayimaliziya. Asani muyesesa kugwira ntchitu yo mwaphamphu, abali ndi azichi mu mpingu awonengi mo muchitiya ndipu akuwongeningi ukongwa kuti muluta panthazi mwauzimu. Ŵara, muŵengi masu kweniso muwonesesengi kuti musambiza abali akubatizika. (Ŵerengani 1 Timote 3:10.) Kumbi mu mpingu winu mwe abali akubatizika a vyaka vakwambiya 14 kusikiya pasi? Kumbi yiwu asambira Bayibolu pakuŵija? Kumbi anozgeke maunganu? Kumbi amukapu kaŵikaŵi pa maunganu kweniso apharazga? Asani ndivu achita, apaskeni ntchitu za msinkhu wawu kweniso mwakukoliyana ndi mo vinthu viliri pa umoyu wawu. Kuchita venivi kungawovya kuti abali achinyamata  ŵenaŵa “ayeseki dankha kuti aziŵiki asani mbakukwana.” Asani vaŵa viyo, yiwu angaŵikika kuja ateŵeti akovya kwambiya vyaka 17.

18. Kumbi mazu ngakuti “alivi mbiri yiheni” ngang’anamuwanji?

¹⁸ Mazu ngakuti “alivi mbiri yiheni” ngang’anamuwa kuti mutenere kuwonesesa kuti mulivi mbiri yeyosi yakuti muchita vinthu viheni. Mbuneneska kuti Akhristu angaŵapusikiziya kuti achita vinthu viheni. Yesu nayu ŵanthu amupusikiziyanga. Ndipu wangukambiya limu kuti akusambira ŵaki nawu azamukumana ndi venivi. (Yoha. 15:20) Kweni asani muyesesa kuja ndi jalidu lakutowa nge mo Yesu wachitiyanga, mujengi ndi mbiri yamampha mu mpingu.—Mate. 11:19.

19. Kumbi mazu ngakuti “aje anthulumi a munthukazi yumoza” ngang’anamuwanji?

¹⁹ “Anthulumi a munthukazi yumoza.” Asani mukuto, mutenere kulondo dangu laku Yehova pa nkhani ya nthengwa. Ivi ving’anamuwa kuti munthulumi yumoza, munthukazi yumoza. (Mate. 19:​3-9) Munthulumi yo ndi Mkhristu watenere cha kuchita ureŵi. (Ahe. 13:4) Kweni venivi ving’anamuwa vinandi. Mukhumbika kuja akugomezgeka ku muwolu winu ndipu mutenere cha kukopana ndi anthukazi anyaki.—Yobu 31:1.

20. Kumbi mubali wangachita wuli kuti ‘walongozgengi umampha’ a munyumba yaki?

²⁰ “Akulongozga umampha ŵana ŵawu kweniso a munyumba yawu.” Asani ndimwi mutu wa banja, mutenere kufiska maudindu nginu. Muwonesesengi kuti muchita kusopa kwa pabanja nyengu zosi. Muwonesesengi kuti mupharazga kaŵikaŵi ndi munthu weyosi wa mu banja linu. Muwovyengi ŵana ŵinu kuti aje pa ubwezi wakukho ndi Yehova. (Aefe. 6:4) Munthu yo waphwere banja laki, walongo kuti mpingu nawu wangawuphwere.—Yeruzgiyani ndi 1 Timote 3:5.

21. Kumbi mukhumbika kuchitanji asani pasonu panu ndimwi mteŵeti wakovya cha?

²¹ Abali, asani pasonu panu muteŵete nge mteŵeti wakovya cha, chondi pempherani kwaku Yehova ndi kuŵanaŵaniya fundu zo ze mu nkhani iyi. Ŵerengani mwakuphwere vinthu vo munthu watenere kuchita kuti waje mteŵeti wakovya ndipu yesesani kufiska vinthu venivi. Ŵanaŵaniyanipu kuti muwoni asani mutimuyanja ukongwa Yehova kweniso abali ndi azichi. Jani ndi mtima wakukhumbisiska kuŵateŵete. (1 Petu. 4:​8, 10) Mukondwengi ukongwa asani muteŵetiyengi abali ndi azichi ŵinu. Yehova wakutumbikeni ukongwa po mutesesa kufwiyapu kuti muje ateŵeti akovya!—Afi. 2:13.