Vo Akuŵerenga Afumba
Kumbi Bayibolu likambanji pa nkhani ya kulapizga?
Kulapizga kung’anamuwa “kukamba mwakusimikiza pamwenga kulayizga kuti uchitengi chinthu chinyaki ndipu kanandi Chiuta wazumbulika nge . . . kaboni.” Ndipu kulapizga kungachitika mwakuchita kulongoro pamwenga kulemba.
Anyaki angaŵanaŵana kuti nkhunanga kulapizga chifukwa chakuti Yesu wangukamba kuti: “Uleke limu kulapizga . . . Kweni asani mwakamba kuti ‘Hinya,’ waŵi hinya ndipu asani mwakamba kuti ‘Awa,’ waŵi awa, mazu ngakusazgiyapu pa mazu yanga, ngatuliya ku muheni yo.” (Mate. 5:33-37) Chinanga kuti venga viyo, Yesu waziŵanga kuti Dangu laku Mozesi lakambanga kuti Ayisirayeli akhumbikanga kulapizga pa vinthu vinyaki kweniso kuti ateŵeti akugomezgeka aku Yehova alapizganga. (Gene. 14:22, 23; Eki. 22:10, 11) Iyu waziŵanga so kuti Yehova nayu walapizganga. (Ahe. 6:13-17) Mwaviyo, Yesu wang’anamuwanga kuti tilekiyengi limu kulapizga cha. Mumalu mwaki, iyu watcheŵeskanga ŵanthu kuti angalapizganga cha pa vinthu vambula kukhumbika pamwenga vambula kwenere. Nyengu zosi tichitengi vo talayizga chifukwa ndivu Yehova wakhumba kuti tichitengi.
Nanga mukhumbika kuchitanji asani akukambiyani kuti mulapizgi? Chakwamba, simikizani asani muchitengi vo mukhumba kulapizga. Asani musimikiza cha kuti muchitengi, vingaŵa umampha kuti muleki kulapizga. Mazu ngaku Chiuta ngatcheŵeska kuti: “Nkhanthu kuleka kulayizga mumalu mwa kulayizga ndi kutondeka kufiska vo walayizga.” (Waku. 5:5) Pavuli paki, ŵanaŵaniyani fundu za mu Malemba zakukwaskana ndi kulapizga ndipu pavuli paki, chitani vinthu mwakukoliyana ndi njuŵi yinu yakusambizika. Kumbi fundu zinyaki za mu Malemba zenizi ndi nizi?
Kulapizga kunyaki kususkana cha ndi khumbu laku Chiuta. Mwakuyeruzgiyapu, Akaboni aku Yehova alapizga asani atorana. Malayizgu ngenanga ndi mtundu unyaki wakulapizga. Pa masu pa ku Chiuta ndi ŵanthu, munthulumi ndi munthukazi, alayizga kuti ayanjanengi aphweriyanengi ndipuso atumbikanengi ndipu achitengi venivi, nyengu yosi yo yiwu ajaliyengi ndi umoyu pacharu chapasi. (Anyaki angakamba mazu ngakuyanana ndi yanga cha asani atorana, kweni alayizga mbwenu pa masu pa ku Chiuta.) Pavuli paki, aja ŵanthu akutorana ndipu nthengwa yawu yikhumbika cha kumala. (Gene. 2:24; 1 Akori. 7:39) Layizgu la nthengwa ndakwenere ndipu likoliyana ndi khumbu laku Chiuta.
Kulapizga kunyaki kususkana ndi khumbu laku Chiuta. Mkhristu wauneneska wakhumbika cha kulapizga kuti wagwiriskiyengi ntchitu vidya pa kuvikiliya charu chaki pamwenga kuleka kuja wakugomezgeka kwaku Chiuta. Kuchita viyo, nkhuswa marangu ngaku Chiuta. Akhristu ‘mbacharu cha,’ mwaviyo, tingachitaku cha mphindanu kweniso nkhondu.—Yoha. 15:19; Yesa. 2:4; Yako. 1:27.
Kulapizga kunyaki kutole njuŵi ya munthu. Nyengu zinyaki tingakhumbika kuŵanaŵaniya mwakuphwere ulongozgi waku Yesu wakuti “perekani vinthu vaku Kayisara kwaku Kayisara, ndipu vaku Chiuta kwaku Chiuta,” techendasankhi kuti tilapizgengi pamwenga cha.—Mwakuyeruzgiyapu, tiyeruzgiyi kuti Mkhristu wakhumba kuto chikalata cha uzika pamwenga pasipoti ndipu waziŵa kuti wakhumbika kulapizga kulongo kuti wajengi wakugomezgeka. Asani mucharu cho, kulapizga ko kung’anamuwa kuti walayizga kuti wachitengi chinthu cho chikoliyana cha ndi marangu ngaku Chiuta, njuŵi yaki yakusambizika umampha Bayibolu yingamuzomereza cha kuti walapizgi. Kweni boma lingamuzomereza kuti wasinthi mazu nganyaki kuti ngakoliyani ndi njuŵi yaki kuti walapizgi.
Kulapizga mwakukoliyana ndi mazu ngo wasintha kuti wajengi wakugomezgeka, kungakoliyana ndi fundu ya pa Aroma 13:1, po pakamba kuti: “Munthu weyosi wajithereskengi ku ŵaraŵara amazaza.” Mwaviyo, Mkhristu wangawona kuti mbuheni cha kulapizga kuchita chinthu chinyaki cho Chiuta wawona kuti Mkhristu wangachita.
Mungachita so umampha kuvwiya njuŵi yinu yakusambizika Bayibolu asani akukambiyani kuti mugwiriskiyi ntchitu chinthu chinyaki pamwenga kusoska janja pa kulapizga. Aroma a mu nyengu yakali ndipuso Asukuti, alapizganga mwakugwiriskiya ntchitu malipanga ngawu, ndipu venivi vang’anamuwanga kuti agwiriskiyengi ntchitu chikozgu cha chiuta wa nkhondu nge chisimikizu kuti munthu ngwakugomezgeka. Agiriki alongonga janja lawu kuchanya asani alapizga. Venivi valongonga kuti pe munthu munyaki wanthazi ukongwa, yo wawona vo vakambika kweniso vo vachitika, yo ŵanthu azamumuka kwaku iyu.
Mbuneneska kuti mteŵeti waku Yehova, watenere cha kulapizga mwakugwiriskiya ntchitu chikozgu chechosi cho chimiya charu chinyaki, cho chikoliyana ndi kusopa kwaboza pamwenga chinthu cho kanandi atichisopa. Kweni kumbi mungachita wuli asani mukhoti akukambiyani kuti muŵiki janja linu pa Bayibolu, ndipu mulapizgi kuti mukambengi uneneska pe? Pa chakuchitika chenichi, mungasankha kuchita viyo, chifukwa Malemba ngakamba za ŵanthu anyaki akugomezgeka wo angulapizga mwakugwiriskiya ntchitu janja. (Gene. 24:2, 3, 9; 47:29-31) Mbumampha kukumbuka kuti, asani mwalapizga mu nthowa yeniyi, mulayizga pa masu paku Chiuta kuti mukambengi uneneska. Mukhumbika kuja akunozgeka kumuka mwauneneska fumbu lelosi lo angakufumbani.
Chifukwa chakuti tiwona kuti ubwezi widu ndi Yehova ngwakuzirwa, tikhumbika kupemphera kweniso kuŵanaŵaniyapu mwakuphwere chechosi cho tikhumba kulapizga, ndipu tiwonesesengi kuti chisuskanengi cha ndi njuŵi yidu pamwenga fundu za mu Bayibolu. Asani mwasankha kulapizga, musimikizengi kuti muchitengi nadi.—1 Petu. 2:12.