1. Ntchifukwa wuli tingakamba kuti Abrahamu walindizganga vinthu vaŵaka cha?

 YEHOVA wangulayizga mubwezi waki Abrahamu kuti mitundu yosi ya pacharu chapasi yazamutumbikika kuziya mu mphapu yaki. (Gene. 15:5; 22:18) Chifukwa chakuti Abrahamu wamugomezganga ukongwa Chiuta iyu wangusimikiza kuti vo Chiuta wangulayizga vazamufiskika nadi. Chinanga kuti venga viyo, pa nyengu yo Abrahamu wenga ndi vyaka 100 kweniso muwolu waki wenga ndi vyaka 90, banja lakugomezgeka lenili lengavi mbwenu mwana. (Gene. 21:​1-7) Kweni Bayibolu likamba kuti: “[Abrahamu] wenga ndi chilindizga kweniso chivwanu kuti wazamuja wusewu wa mitundu yinandi ya ŵanthu . . . . Iyu wagomezganga venivi chifukwa cha vo vingukambika.” (Aro. 4:18) Tiziŵa kuti vo Abrahamu walindizganga vingufiskika nadi. Iyu wangubala Isaki, mwana yo wangumulindizga kwa nyengu yitali. Ntchinthu wuli cho chinguwovya Abrahamu kusimikiza kuti Yehova wazamufiska layizgu laki?

2. Ntchifukwa wuli Abrahamu wasimikizanga kuti layizgu laku Yehova lazamufiskika nadi?

² Chifukwa chakuti Abrahamu wenga pa ubwezi wakukho ndi Yehova, iyu “wasimikizanga ndi mtima wosi kuti Chiuta watondekengi cha kufiska vo wangumulayizga.” (Aro. 4:21) Yehova wangumuyanja Abrahamu ndipu wangukamba kuti ndi murunji chifukwa cha chivwanu chaki. (Yako. 2:23) Nge mo pakambiya pa Aroma 4:​18, Abrahamu wenga ndi chivwanu kweniso chilindizga. Sonu tiyeni tiwoni vo wakutumika Paulo wangukamba vakukwaskana ndi chilindizga vo vikulembeka mu chaputala 5 cha buku la Aroma.

3. Kumbi Paulo watichikonkhoska wuli chilindizga?

³ Paulo wangukonkhoska chifukwa cho tingasimikiziya kuti  “chilindizga chiguŵiska cha.” (Aro. 5:5) Iyu watitiwovya so kuziŵa vo tingachita kuti tigomezgengi ukongwa vinthu vo tilindizga. Tichikambiskana vo Paulo wangukonkhoska pa Aroma 5:​1-5, ŵanaŵaniyani vo vachitika pa umoyu winu. Muwonengi kuti pasonu panu, mugomezga ukongwa kuti vo mulindizga vazamufiskika nadi kuluska mo venge kuvuli. Nkhani iyi yikuwovyeningi kuziŵa vo mungachita kuti mugomezgengi ukongwa kuti vo mulindizga vazamufiskika nadi. Kweni chakwamba, tiyeni tikambiskani chilindizga chidu cha unkhankhu cho Paulo wangukamba kuti chazakutiguŵiska cha.

4. Kumbi ndi vinthu wuli vo vikonkhoskeka pa Aroma 5:​1, 2?

⁴ Ŵerengani Aroma 5:​1, 2. Paulo wangulembe mpingu wa ku Roma mazu ngenanga. Abali ndi azichi a kwenuku angusambira vakukwaskana ndi Yehova kweniso Yesu, angulongo kuti ŵenga ndi chivwanu ndipuso anguja Akhristu. Chifukwa cha venivi, Chiuta wanguŵakamba kuti “[ŵenga] arunji chifukwa cha chivwanu,” ndipu wanguŵasankha ndi mzimu wakupaturika. Mwaviyo, ŵenga ndi chilindizga chayichu kweniso chamampha ukongwa.

5. Kumbi Akhristu akusankhika ŵe ndi chilindizga wuli?

⁵ Pati pajumpha nyengu, Paulo wangulembe kalata Akhristu akusankhika a ku Efeso vakukwaskana ndi chilindizga cho ŵenga nachu. Yiwu alindizganga kuzilonde mphotu yawu yo Chiuta wangusungiya “akupaturika nge chihara.” (Aefe. 1:18) Paulo wangulongo so ko Akhristu a ku Kolose amulonde mphotu yawu. Mphotu yeniyi wanguyidana kuti “chilindizga cho chasungikiya yimwi kuchanya.” (Ako. 1:​4, 5) Mwaviyo, Akhristu akusankhika ŵe ndi chilindizga cha kuyuskikiya kuchanya ndi kuchija ndi umoyu wamuyaya ko amulamuliya limoza ndi Khristu.—1 Ate. 4:​13-17; Chivu. 20:6.

6. Kumbi mubali munyaki wakusankhika wangukambanji vakukwaskana ndi chilindizga chaki?

⁶ Akhristu akusankhika akondwa ndi chilindizga chenichi. Yumoza wa Akhristu ŵenaŵa ndi Mubali Frederick Franz yo wangukamba kuti: “Chilindizga chidu chazamufiskika nadi. Ndipu weyosi waku isi a 144,000 tazamulonde vo Chiuta wakutilayizga. Mphotu yidu njamampha ukongwa kuluska mo tiŵanaŵaniya.” Wati wateŵete Chiuta mwakugomezgeka kwa vyaka vinandi, mu 1991  Mubali Franz wangukamba mwakusimikiza kuti: “Chilindizga chidu, chechechakuzirwa ukongwa. . . . Po titichilindizga kwa nyengu yitali, ndipu titichiwona kuti ntchakuzirwa ukongwa kuphara kali. Te akunozgeka kuchilindizga chinanga kuti tingachilindizga kwa vyaka mamiliyoni. Chilindizga chidu, sonu nditichiwona kuti ntchakuzirwa ukongwa kuluska mo ndachiwoniyanga kali.”

7-8. Kumbi ntchilindizga wuli cho ateŵeti anandi aku Yehova ŵe nachu? (Aroma 8:​20, 21)

⁷ Ŵanthu anandi wo ateŵete Yehova mazuŵa nganu, alindizga kuziluta kuchanya cha. Yiwu ŵe ndi chilindizga cho Abrahamu wenga nachu, chakuzilonde umoyu wamuyaya pacharu chapasi mu Ufumu waku Chiuta. (Ahe. 11:​8-10, 13) Paulo wangukamba vinthu vamampha vakukwaskana ndi chilindizga chenichi. (Ŵerengani Aroma 8:​20, 21.) Mwati mwasambira kakwamba vo Chiuta wakulayizga kuti wazamuchita kunthazi, kumbi ndi layizgu nili lo lingukukondwesani ukongwa? Kumbi ndi layizgu lakuti mwazamuja munthu wakubuda so cha kweni wakufikapu? Pamwenga mungukondwa ukongwa kuvwa kuti ŵanthu wo mwaŵayanjanga wo akutayika azamuja so ndi umoyu pacharu chapasi mu paradayisu? “Chifukwa cha chilindizga” cho Chiuta wakupereka, pe vinthu vinandi vamampha vo mulindizga.

⁸ Kwali tilindizga kuchilonde umoyu wamuyaya kuchanya pamwenga pacharu chapasi, tosi te ndi chilindizga chamampha cho chititichitiska kuti tikondwengi. Ndipu tingalutirizga kusimikiza ndi mtima wosi kuti vo tilindizga vazamufiskika nadi. Paulo wangukonkhoska mo tingachitiya venivi. Tiyeni tiwoni vo iyu wangulemba vakukwaskana ndi chilindizga chidu. Kuchita venivi kutiwovyengi kuti tisimikizengi ndi mtima wosi kuti vo tilindizga vazamufiskika nadi.

9-10. Mwakuyanana ndi vo vinguchitikiya Paulo, kumbi Akhristu atenere kukhazanji? (Aroma 5:3) (Wonani so vithuzi.)

⁹ Ŵerengani Aroma 5:3. Wonani kuti Paulo wangukamba kuti masuzgu ngangatiwovya kuti tisimikizengi kuti vo tilindizga vazamufiskika nadi. Venivi vingatiziziswa. Kweni uneneska ngwakuti Akhristu wosi angakumana ndi masuzgu. Ŵanaŵaniyani vo vinguchitikiya Paulo. Iyu wangulembe Akhristu a ku Tesalonika kuti: “Po tenga namwi  limoza, takukambiyaningi limu kuti tikumanengi ndi masuzgu, ndipu . . . venivi ndivu vachitika.” (1 Ate. 3:4) Ndipu Akhristu a ku Korinto wanguŵalembe kuti: “Tikhumba cha abali kuti muleki kuziŵa masuzgu ngo tingukumana nangu . . . Tengavi chigomezgu chakuti tingaja amoyu.”—2 Akori. 1:8; 11:​23-27.

¹⁰ Mazuŵa nganu napu Akhristu angakumana ndi masuzgu ngakupambanapambana. (2 Timo. 3:12) Kumbi yimwi mwakumanapu ndi masuzgu ngengosi chifukwa chakulondo Yesu kweniso kuja ndi chivwanu mwaku iyu? Abwezi ŵinu kweniso abali ŵinu angakunyozani. Panyaki so angakuchitiyani nkhaza. Pamwenga so abwana ŵinu kweniso ŵanthu wo mugwira nawu ntchitu atikusuzgani chifukwa chakuchita vinthu mwauneneska. (Ahe. 13:18) Kumbi mususkika ndi boma chifukwa chakuti mupharazgiya ŵanthu anyaki vakukwaskana ndi chilindizga chinu? Chinanga kuti ve viyo, Paulo wangukamba kuti tikondwengi kwali tingakumana ndi masuzgu nga mtundu wuli. Ntchifukwa wuli wangukamba viyo?

11. Ntchifukwa wuli tikhumbika kukunthiyapu mayeseru ngengosi?

¹¹ Tingalutirizga kukondwa chinanga mphanyengu yo tikumana ndi masuzgu chifukwa tiziŵa kuti venivi vingatiwovya kuja ndi jalidu linyaki lakukhumbika ukongwa. Nge mo pakambiya pa lemba la Aroma 5:​3, “masuzgu ngachitiska kuti tikunthiyepu.” Akhristu wosi akumanengi ndi masuzgu. Mwaviyo Akhristu wosi atenere kukunthiyapu. Titenere kusimikiza kuti tikunthiyengepu mayeseru ngengosi ngo tingakumana nangu. Asani tichita viyo, ndipu tazamuwona kufiskika kwa vinthu vo tilindizga. Tikhumba cha kuja nge ŵanthu wo Yesu wanguŵayeruzgiya ndi mbewu yo yinguwa pa mwa. Pakwamba, yiwu angulonde mazu mwalikondwa, kweni ‘ŵati ayeseka pamwenga kutombozgeka’ anguguŵa. (Mate. 13:​5, 6, 20, 21) Mbuneneska kuti kususkika pamwenga kukumana ndi mayeseru ndi vinthu vakukondwesa cha kweniso vakusuzga. Kweni asani tikunthiyapu, titumbikika. Mu nthowa wuli?

12. Kumbi ndi vitumbiku wuli vo tisaniya asani tikunthiyapu mayeseru?

¹² Yakobe wangukonkhoska vitumbiku vo tingasaniya chifukwa chakukunthiyapu mayeseru. Iyu wangulemba kuti: “Zomerezani kuti kukunthiyapu kumalizi kugwira ntchitu yaki, ndi chilatu chakuti muje akukwana ndipuso ambula kalema mu vigaŵa vosi, ambula kupeleŵere pa chechosi.” (Yako. 1:​2-4) Yakobe wangukonkhoska nge kuti kukunthiyapu kwe ndi ntchitu yakuti kugwiri. Kumbi kukunthiyapu kufiskanji? Kungakuwovyani kuti mulongongi ukongwa mijalidu nge kuzikira, chivwanu kweniso kuthemba Chiuta. Kweni pe so chinthu chinyaki chamampha cho chichitika asani tikunthiyapu mayeseru.

13-14. Kumbi ntchinthu wuli cho chichitika asani tikunthiyapu, nanga ntchinthu wuli cho chichitikiya chilindizga chidu? (Aroma 5:4)

¹³ Ŵerengani Aroma 5:4. Paulo wangukamba kuti kukunthiyapu kuchitiska kuti “tije akuzomerezeka.” Mwaviyo, kukunthiyapu, kuchitiska kuti tije akuzomerezeka pa masu paku Yehova. Venivi ving’anamuwapu cha kuti Yehova wakondwa kuti mukumana ndi mayeseru pamwenga masuzgu. Kweni iyu wakondwa ndi yimwi kuti mukunthiyapu mwakugomezgeka. Vakuchiska ukongwa kuziŵa kuti asani tikunthiyapu, tikondwesa Yehova!—Salimo 5:12.

¹⁴ Kumbukani kuti Abrahamu wangukunthiyapu mayeseru ndipu Yehova wangukondwa nayu. Yehova wamuwonanga kuti ndi murunji kweniso mubwezi Waki. (Gene. 15:6; Aro. 4:​13, 22) Venivi ndivu so vingatichitikiya. Uteŵeti wo tichita pamwenga unandi wa ntchitu yo tigwira pakumuteŵete ndivu vichitiska cha kuti Yehova watiyanjengi. Kweni iyu wakondwa nasi asani tikunthiyapu mwakugomezgeka. Ndipu vilivi kanthu kuti te a msinkhu wuli, vinthu ve wuli pa umoyu widu pamwenga te ndi malusu wuli, tosi tingakunthiyapu. Kumbi pasonu panu mukumana ndi mayeseru nganyaki ngo mukunthiyapu? Asani ndi viyo, ziŵani kuti Chiuta wakondwa namwi. Kuziŵa kuti Chiuta wakondwa nasi, kungatichiska  ukongwa. Kungatiwovya kuti tisimikizengi ukongwa kuti vo Chiuta wakulayizga vazamufiskika nadi.

15. Kumbi Paulo wangukamba fundu yinyaki niyi, nanga ntchifukwa wuli ŵanthu anyaki angazizwa ndi fundu yeniyi?

¹⁵ Nge mo Paulo wangukambiya, Yehova wakondwa nasi asani tilutirizga kuja akugomezgeka kwaku iyu kweniso tikunthiyapu mayeseru. Wonani vo Paulo wangukamba pavuli paki. Iyu wanguti: “Kuja akuzomerezeka kuchitiska kuti tije ndi chilindizga, ndipu chilindizga chiguŵiska cha.” (Aro. 5:​4, 5) Kweni ŵanthu anyaki angazizwa ndi venivi. Chifukwa wuli? Chifukwa wechendakambi mazu ngenanga pa Aroma 5:​2, Paulo wangukamba kuti Akhristu a ku Roma ŵenaŵa ŵenga ndi chilindizga kali, “chilindizga cha unkhankhu waku Chiuta.” Mwaviyo anyaki angafumba kuti, ‘Asani Akhristu ŵenaŵa ŵenga ndi chilindizga kali, ntchifukwa wuli Paulo wakamba so va chilindizga pavuli paki?’

16. Kumbi ndi vinthu wuli vo vingatiwovya kuti tigomezgengi ukongwa vinthu vo tilindizga? (Wonani so vithuzi.)

¹⁶ Tingavwisa vo Paulo wang’anamuwanga asani tikumbuka kuti chilindizga ntchinthu cho chisazgikiyaku. Mwakuyeruzgiyapu, kumbi mukumbuka po munguvwa kakwamba vinthu vamampha vo tilindizga vo ve mu Mazu ngaku Chiuta? Mwati mwavwa kuti tazamuja ndi umoyu kwamuyaya mu paradayisu pacharu chapasi, mutenere kuti mungukondwa ukongwa. Kweni mwakayikiyanga kuti venivi vazamuchitika nadi. Kweni mwati mwasambira vinandi vakukwaskana ndi Yehova kweniso malayizgu nga mu Bayibolu mungwamba kugomezga ukongwa kuti vinthu vo tilindizga vazamufiskika nadi.

17. Kumbi ntchinthu wuli chingakuwovyani kuti mugomezgengi ukongwa vo mulindizga pavuli pakuti mwajipereka ndi kubatizika?

¹⁷ Mwati mwabatizika mungulutirizga kusambira vinandi vakukwaskana ndi Yehova kweniso mungulutirizga kumuyanja ukongwa. Chifukwa cha venivi, mungulutirizga kusimikiza kuti vo mulindizga vazamufiskika nadi. (Ahe. 5:13–6:1) Ndipu vo vizumbulika pa Aroma 5:​2-4 vitenere kuti vakuchitikiyanipu. Mwakumana ndi masuzgu ngakupambanapambana kweni mwakunthiyapu, ndipu mwajiwone mwija kuti Chiuta wakondwa namwi.  Chifukwa chakuti muziŵa kuti iyu watikuyanjani kweniso wakondwa namwi, sonu mwe ndi chifukwa chakuvwika chakusimikiziya kuti iyu wakupaskeningi vinthu vo wakukulayizgani. Chilindizga chinu ntchakukho ukongwa kuluska cho mwenga nachu pakwamba. Ndipu sonu musimikiza kuti vo Chiuta wakukulayizgani, vazakukuchitikiyani nadi yimwi pakumwija. Ndipu vitikukwaskani ukongwa. Tingakamba kuti vikwaska chinthu chechosi pa umoyu winu kweniso musintha mo muchitiya vinthu ndi ŵanthu a mu banja linu, mo musankhiya vinthu ndipuso mo mugwiriskiya ntchitu nyengu yinu.

18. Kumbi Yehova watitisimikiziyanji?

¹⁸ Wakutumika Paulo wakonkhoska so fundu yinyaki yakukhumbika ukongwa yakukwaskana ndi chilindizga cho mwe nachu, chifukwa chakuti Chiuta wakondwa namwi. Iyu watikusimikiziyani kuti vo mulindizga vazamufiskika nadi. Ntchifukwa wuli mungasimikiza venivi? Wonani fundu yo Paulo wangukamba yo Chiuta wangusimikiziya Akhristu kuti: “Chilindizga chiguŵiska cha chifukwa chanju chaku Chiuta chapungulikiya mumitima yidu mwakugwiriskiya ntchitu mzimu wakupaturika wo tikupaskika.” (Aro. 5:5) Mwaviyo, mugomezgengi ndi mtima wosi vinthu vo Yehova wakukulayizgani.

19. Kumbi mutenere kusimikizanji pa nkhani ya chilindizga chinu?

¹⁹ Muŵanaŵaniyengi layizgu lo Yehova wangulayizga Abrahamu kweniso mo Chiuta wamuyanjiyanga ndi kumuwona kuti ndi mubwezi Waki. Vo Abrahamu walindizganga vingufiskika nadi. Bayibolu likamba kuti: “Abrahamu wati wazikira, wangulonde layizgu lenili.” (Ahe. 6:15; 11:​9, 18; Aro. 4:​20-22) Iyu wanguguŵa nadi cha. Asani mulutirizga kuja akugomezgeka, namwi mungasimikiza kuti vo mulindizga vazamufiskika nadi. Mwe ndi vifukwa vinandi vakukondwe chifukwa muziŵa kuti vinthu vo mulindizga vazamufiskika, ndipu mwazamuguŵa cha! (Aro. 12:12) Paulo wangulemba kuti: “Chiuta yo wapereka chilindizga, wakuzazeni ndi likondwa likulu kweniso chimangu chifukwa chakuti mutimuthemba, ndi chilatu chakuti muzaziki ndi chilindizga kuziya mu nthazi ya mzimu wakupaturika.”—Aro. 15:13.