Julani

Lutani pa vo ve mukati

NKHANI YAKUSAMBIRA YA NAMBALA 4

Yehova Watumbika vo Titesesa Kuchita Kuti Tisaniriki pa Chikumbusu

Yehova Watumbika vo Titesesa Kuchita Kuti Tisaniriki pa Chikumbusu

“Lutirizgani kuchita venivi pakundikumbuka.”—LUKA 22:19.

SUMU 19 Chakurya Chamazulu cha Ambuya

VO TISAMBIRENGI MU NKHANI IYI a

1-2. Ntchifukwa wuli tisanirika pa Chikumbusu chaka chechosi?

 VYAKA pafufupi 2,000 vo vajumpha, Yesu wangupereka umoyu waki kuti tizilonde umoyu wamuyaya. Usiku wakuti mawa laki wafwengi, Yesu wangulamula akusambira ŵaki kuti akumbukiyengi nyifwa yaki mwa kuchita mwambu wambula kusuzga mwa kugwiriskiya ntchitu chiŵandi kweniso vinyu.—1 Akori. 11:23-26.

2 Tivwiya dangu laku Yesu chifukwa chakuti titimuyanja ukongwa. (Yoha. 14:15) Chaka chechosi mu nyengu ya Chikumbusu, tilongo kuti tiwonga vo iyu wakuchita asani tipatuwa nyengu ya kuŵanaŵaniya ndipuso kupemphera vakukwaskana ndi kuzirwa kwa nyifwa yaki. Tikondwa so kuchita vinandi mu uteŵeti mwa kudaniyaku ŵanthu anandi kuti azichiti nasi mwambu wapade wenuwu. Ndipu tiwonesesa kuti paŵevi chechosi chakutitondekesa kufika pa Chikumbusu.

3. Kumbi tikambiskanengenji mu nkhani iyi?

3 Mu nkhani iyi, tikambiskanengi vinthu vitatu vo ŵanthu aku Yehova atesesa kuchita kuti akumbukiyi nyifwa yaku Yesu: (1) kuchita mwambu wa Chikumbusu nge mo Yesu wanguchitiya, (2) kudaniya ŵanthu ku Chikumbusu ndipuso (3) kuchita Chikumbusu chinanga mphanyengu yakusuzga.

KUCHITA MWAMBU WACHIKUMBUSU NGE MO YESU WANGUCHITIYA

4. Kumbi ndi fundu nizi zauneneska zo zikonkhoskeka chaka chechosi pa Chikumbusu, nanga ntchifukwa wuli tikhumbika kuziwona mwakupepuka cha? (Luka 22:19, 20)

4 Chaka chechosi pa Chikumbusu, tivwisiya nkhani ya mu Bayibolu yo yimuka mafumbu ngakukwaskana ndi nyifwa yaku Yesu. Tisambira chifukwa cho ŵanthu akhumbikiya sembi kweniso mo nyifwa ya munthu yumoza yingachitiskiya kuti maubudi nga ŵanthu anandi ngagowokereki. Tikumbusika vo chiŵandi ndi vinyu vimiya ndipuso wo mbakwenere kurya ndi kumwa vinthu venivi. (Ŵerengani Luka 22:19, 20.) Kweniso tiŵanaŵaniya vitumbiku vo Yehova wasungiya ŵanthu wo ŵe ndi chilindizga chakuzija ndi umoyu wamuyaya pacharu chapasi. (Yesa. 35:5, 6; 65:17, 21-23) Fundu zenizi tingaziwonanga mwakupepuka cha. Chifukwa wuli? Chifukwa ŵanthu mabiliyoni nganandi atiziziŵa cha ndipuso aziŵa cha kuzirwa kwa sembi yaku Yesu. Kweniso yiwu achita mwambu wa Chikumbusu nge mo Yesu wanguchitiya cha. Chifukwa wuli?

5. Akutumika anandi aku Yesu ŵati ŵafwa, kumbi ŵanthu angwamba kukumbukiya wuli nyifwa yaku Yesu?

5 Pati pajumpha nyengu yimanavi kutuliya po akutumika anandi aku Yesu angufwiya, Akhristu aboza angwamba kusanirika mumpingu. (Mate. 13:24-27, 37-39) Yiwu akambanga “vinthu vakulandizga kuti apatuskiyi akusambira kwaku yiwu.” (Machi. 20:29, 30) Chimoza mwa “vinthu vakulandizga” vo yiwu angwamba kusambiza ntchakuti asuskanga vo Bayibolu likamba kuti Yesu wakupereka liŵavu laki “kamoza pe mbwenu mpaka muyaya, kuti wapingi maubudi nga ŵanthu anandi.” Mumalu mwaki, akambanga kuti sembi yaki yikhumbika kuperekeka mwakuwerezawereza. (Ahe. 9:27, 28) Mazuŵa nganu, ŵanthu anandi agomezga chisambizu chaboza chenichi. Yiwu aluta kutchalitchi sabata yeyosi pamwenga zuŵa lelosi, kuchichita mwambu wakukumbukiya nyifwa yaku Yesu wo udanika kuti “Sembi ya Misa.” b Penipo matchalitchi nganyaki ngakumbukiya nyifwa yaku Yesu mwa po ndi po, kweni ŵanthu ŵawu aziŵa umampha cha vo sembi yaku Yesu ying’anamuwa. Anyaki angafumba kuti: ‘Kumbi nyifwa yaku Yesu yingachitiska nadi kuti maubudi ngangu ngagowokereki?’ Ntchifukwa wuli afumba fumbu lenili? Chifukwa ŵanthu anyaki wo akayikiya fundu yeniyi atiŵachitiska kuti agomezgengi kuti maubudi nga ŵanthu ngangagowokereka cha kuziya mu sembi yaku Yesu. Kumbi akusambira aku Yesu aŵawovya wuli ŵanthu kuvwisa vo sembi yaki ying’anamuwa ndipuso mo atenere kuchitiya Chikumbusu?

6. Kumbi kagulu ka akusambira Bayibolu kanguziŵa fundu niyi mu 1872?

6 Mu 1870, kagulu ka akusambira Bayibolu mwakulongozgeka ndi Charles Taze Russell, kangwamba kufufuza Malemba mwakuphwere. Yiwu akhumbanga kuziŵa vo sembi yaku Yesu ying’anamuwa kweniso mo atenere kukumbukiya nyifwa yaki. Kufika mu 1872, yiwu anguvwisa kuti Yesu wakupereka nadi sembi chifukwa cha ŵanthu wosi. Yiwu angubisa cha vo angusambira mumalu mwaki, akambiyangaku ŵanthu anyaki kuziya mu mabuku, ma nyuzipepala ndipuso mumagazini. Ndipu ŵati aziŵa waka fundu zenizi, angwamba kuchita Chikumbusu kamoza pachaka nge mo Akhristu a mu nyengu ya akutumika achitiyanga.

7. Kumbi tiyanduwa wuli ndi vo kagulu ka akusambira Bayibolu kangufufuza?

7 Mazuŵa nganu, tiyanduwa ndi fundu zo Akhristu ŵenaŵa angusaniya vyaka vinandi vo vajumpha. Kumbi tiyanduwa wuli? Yehova watiwovya kuvwisa vo sembi yaku Yesu ying’anamuwa ndipuso vo yazamuchitiya ŵanthu wosi. (1 Yoha. 2:1, 2) Tasambira so kuti Bayibolu likonkhoska vilindizga viŵi, chilindizga cha umoyu wambula kufwa kuchanya kweniso chilindizga cha umoyu wambula kumala cha ŵanthu mamiliyoni nganandi pacharu chapasi. Tija pa ubwezi wakukho ndi Yehova asani tiŵanaŵaniya mo watitiyanjiya ndipuso mo tiyanduliya ndi sembi yaku Yesu. (1 Petu. 3:18; 1 Yoha. 4:9) Mwaviyo, mwakuyanana ndi abali akugomezgeka ŵenaŵa, nasi tidana ŵanthu kuti azichiti nasi mwambu wa Chikumbusu nge mo Yesu wanguchitiya.

KUDANIYA ŴANTHU KU CHIKUMBUSU

Kumbi mungachitanji kuti mugwirengeku mwakukwana ntchitu yakudaniya ŵanthu ku Chikumbusu? (Wonani ndimi 8-10) e

8. Kumbi ŵanthu aku Yehova achitanji kuti adaniyengi ŵanthu ku Chikumbusu? (Wonani chithuzi.)

8 Kwa vyaka vinandi, ŵanthu aku Yehova aja achidaniya ŵanthu ku Chikumbusu. Kukwambiriya kwa chaka cha 1881, abali ndi azichi ku United States angudanika kuti akawungani munyumba ya mubali munyaki ku Allegheny, Pennsylvania, kuti achiti mwambu wapade wenuwu. Pavuli paki, mpingu wewosi wachitanga wija Chikumbusu. Mu March 1940, apharazgi angukambirika kuti angadana weyosi muchigaŵa chawu yo wangayanja kusanirikapu pa mwambu wenuwu. Mu 1960, gulu laku Yehova lingwamba kutumiziya mipingu timapepala takudaniya ŵanthu ku Chikumbusu. Kwambiya pa nyengu yeniyi, timapepala mabiliyoni nganandi takudaniya ŵanthu ku Chikumbusu taja tichigaŵika. Ntchifukwa wuli tifwiyapu kudaniya ŵanthu ku mwambu wenuwu?

9-10. Kumbi mbayani wo ayanduwa chifukwa chakuti titesesa kudaniya ŵanthu ku Chikumbusu? (Yohane 3:16)

9 Chimoza mwa vifukwa vo tidaniya ŵanthu ku Chikumbusu ntchakuti ŵanthu wo ŵaza pa mwambu wenuwu kakwamba, asambiri vo Yehova ndi Yesu akutichitiya. (Ŵerengani Yohane 3:16.) Tigomezga kuti vo awona ndi kuvwa pa Chikumbusu viŵachiskengi kuti asambiri vinandi kweniso kuti ayambi kuteŵete Yehova. Kweni pe so ŵanthu anyaki wo ayanduwa.

10 Tidaniyaku so ŵanthu wo akuleka kuteŵete Yehova. Tichita venivi kuti tiŵakumbusi kuti Chiuta weche kuŵayanja. Anandi atuza asani taŵadana ndipu tikondwa ukongwa kuŵawona. Kusanirika pa Chikumbusu kutiŵakumbusa mo akondwiyanga pa nyengu yo ateŵetiyanga Yehova. Tiyeni tiwoni vo vinguchitikiya Monica. c Pa nyengu ya mulili wa COVID-19 iyu wangwamba so kupharazga. Wati wasanirika pa Chikumbusu mu 2021, iyu wangukamba kuti: “Chikumbusu ichi chaŵa chapade ukongwa kwaku ini. Pavuli pa vyaka 20, ndayamba so kupharazga kweniso kudaniya ŵanthu ku Chikumbusu. Ndinguyesesa kuchita vo ndingafiska kuti ndidani ŵanthu anyaki chifukwa ndiwonga ukongwa vo Yehova ndi Yesu akundichitiya.” (Salimo 103:1-4) Kwali ŵanthu azomeri pamwenga cha, titesesa kuchita vo tingafiska kuti tiŵadaniyi ku Chikumbusu chifukwa tiziŵa kuti Yehova wawonga vo tichita.

11. Kumbi Yehova watumbika wuli phamphu lidu la kudaniya ŵanthu ku Chikumbusu? (Hagayi 2:7)

11 Yehova waja wachitumbika phamphu lidu la kudaniya ŵanthu ku Chikumbusu. Mu 2021, chinanga kuti kwenga mulili wa COVID-19, ŵanthu akukwana 21,367,603 angusanirika pa Chikumbusu. Akaboni aku Yehova abiliyamu kaŵi ndi hafu mu chiŵerengeru chenichi! Chinanga kuti ve viyo, Yehova wakondwa waka ndi unandi wa ŵanthu wo asanirika pa Chikumbusu cha, kweni wakondwa ndi munthu weyosi pakuyija. (Luka 15:7; 1 Timo. 2:3, 4) Tiziŵa kuti asani taŵapaska timapepala takuŵadaniya ku Chikumbusu ŵanthu, Yehova watiwovyengi kusaniya ŵanthu a mitima yamampha.—Ŵerengani Hagayi 2:7.

KUCHITA CHIKUMBUSU CHINANGA MPHANYENGU YAKUSUZGA

Yehova watumbika vo titesesa kuchita kuti tisaniriki pa Chikumbusu (Wonani ndimi 12) f

12. Kumbi ndi vinthu wuli vo vingatitondekeska kuchita Chikumbusu? (Wonani chithuzi.)

12 Yesu wangukambiya limu kuti mu mazuŵa ngakumaliya tazamukumana ndi masuzgu nganandi, nge kususkika ndi ŵanthu a mu banja lidu, kutombozgeka, nkhondu, milili kweniso masuzgu nganyaki nganandi. (Mate. 10:36; Mariko 13:9; Luka 21:10, 11) Nyengu zinyaki venivi vichitiska kuti kuŵi kwakusuzga kuchita Chikumbusu. Kumbi abali ndi azichi ŵidu achita wuli kuti amalani ndi masuzgu ngenanga, nanga Yehova waŵawovya wuli?

13. Kumbi Yehova wangumutumbika wuli Artem chifukwa cha chiganga chaki kweniso kukhumbisiska kuchita Chikumbusu pa nyengu yo wenga mujeri?

13 Kuŵikika mujeri. Abali ndi azichi ŵidu wo ŵe mujeri chifukwa cha chivwanu chawu, achita vosi vo angafiska kuti akumbukiyi nyifwa yaku Yesu. Tiyeni tikambiskani chakuwoniyapu chaku Artem. Mu 2020, mu nyengu ya Chikumbusu angumuŵika mukachipinda kamana ka jeri kakukwana pafufupi ŵanthu ankhondi. Chinanga kuti Artem wenga mujeri, wangufiska kusaniya vinthu vinyaki vo wanguvigwiriskiya ntchitu nge chiŵandi kweniso vinyu ndipu wangunozga vakuti wajikambiyi nkhani ya Chikumbusu. Kweni ŵanthu anyaki wo wenga nawu mukachipinda kenaka akweŵanga ndipuso kutuka. Kumbi Artem wanguchita wuli? Iyu wanguŵapempha kuti kwa ora limoza angakweŵanga cha kweniso kutuka. Artem wangukondwa ukongwa chifukwa yiwu anguzomera kuti achitengi cha venivi pa nyengu ya Chikumbusu. Artem wanguti: “Ndinguŵapempha kuti ndiŵakonkhoske vakukwaskana ndi Chikumbusu.” Chinanga kuti yiwu angukamba kuti akhumba cha kuvwa vakukwaskana ndi mwambu uwu, kweni ŵati amuwona ndipuso kumuvwa wachichita Chikumbusu angumufumba vinandi vakukwaskana ndi mwambu wenuwu.

14. Kumbi ŵanthu aku Yehova achitanga wuli Chikumbusu chinanga kuti kwenga mulili wa COVID-19?

14 Mulili wa COVID-19. Kwati kwabuka mulili wenuwu, ŵanthu aku Yehova achitanga cha Chikumbusu pamasu ndi pamasu. Kweni venivi vinguŵatondekesa cha kuchita Chikumbusu. d Mipingu yo yenga ndi Intaneti yachitanga Chikumbusu kuziya pa vidiyokoniferensi. Kweni wuli abali ndi azichi anandi wo ŵengavi Intaneti? Mu vyaru vinyaki, ma ofesi nga nthambi ngangunozga vakuti ŵanthu avwisiyi nkhani ya Chikumbusu pa TV pamwenga kuvwisiya kuziya pa wayilesi. Kusazgiyapu yapa, ma ofesi nga nthambi ngangujambula nkhani muvineneru vakujumpha 500 kuti ŵanthu wo ŵe ku vigaŵa vaku mizi achiti Chikumbusu. Ndipu abali akugomezgeka achiperekanga nkhani zenizi kwa abali ndi azichi a ku vigaŵa venivi.

15. Kumbi musambiranji kwaku Sue yo wasambira Bayibolu?

15 Kususkika ndi ŵanthu a mu banja lidu. Kwa abali ndi azichi anyaki, kususkika ndi ŵanthu a mu banja lawu ndilu suzgu likulu lo lingaŵatondekesa kuchita Chikumbusu. Tiyeni tikambiskani chakuwoniyapu chaku Sue yo wasambira Bayibolu. Mu 2021, kwati kwaja zuŵa limoza kuti Chikumbusu chichitiki, Sue wangukambiya mzichi yo wamusambizanga Bayibolu kuti chifukwa chakuti ŵanthu a mu banja laki atimususka, wafiskengi cha kusanirika pa Chikumbusu. Mzichi uyu wangumuŵerenge lemba la Luka 22:44. Pavuli paki, wangumukonkhoske kuti asani tikumana ndi masuzgu, tikhumbika kulondo chakuwoniyapu chaku Yesu mwa kupemphera kwaku Yehova ndipuso kumugomezga ndi mtima wosi. Zuŵa la Chikumbusu lati lakwana, Sue wangusaniya chiŵandi ndi vinyu ndipu wanguwonere pulogilamu yapade ya Kusopa kwa Mlenji. Ndi mazulu pa zuŵa lenili, wanguja kuchipinda chaki ndipu wanguvwisiya nkhani ya Chikumbusu pafoni yaki. Pavuli paki, Sue wangulembe mzichi yo wamusambizanga kuti: “Mungundichiska ukongwa zana. Ndinguchita chechosi cho ndingafiska kuti ndichiti Chikumbusu ndipu Yehova wangundiwovya. Ndingafiska cha kukonkhoska likondwa lo ndenalu kweniso mo ndiwonge!” Kumbi namwi muwona kuti Yehova wangakuwovyani asani mukumana ndi suzgu nge yeniyi?

16. Ntchifukwa wuli tisimikiza kuti Yehova watitumbikengi chifukwa chakuyesesa kuti tikasaniriki pa Chikumbusu? (Aroma 8:31, 32)

16 Yehova wawonga ukongwa vo titesesa kuchita kuti tikumbukiyi nyifwa yaku Yesu. Tikayika cha kuti iyu watitumbikengi asani tiwonga vo wakutichitiya. (Ŵerengani Aroma 8:31, 32.) Mwaviyo, tiyeni tiyesesi kuti tisanirikepu pa Chikumbusu cha chaka chinu kweniso kuchita vosi vo tingafiska mu uteŵeti pa nyengu ya Chikumbusu.

SUMU 18 Tiwonga Chifukwa Cha Sembi yo Yikutiwombo

a Pa Chiŵi, pa 4 April, 2023 ŵanthu mamiliyoni nganandi pacharu chapasi, awunganengi kuti achiti Chikumbusu cha nyifwa yaku Khristu. Anandi kaŵengi kakwamba kusanirika pa mwambu wenuwu. Anyaki wo akuleka kuteŵete Yehova ndipu kwa vyaka vinandi anguleka kuza ku Chikumbusu nawu azamusanirikapu. Anyaki akumana ndi masuzgu ngo ngangachitiska kuti aleki kusanirikapu pa mwambu wenuwu, kweni azengi mbwenu. Kwali mukumana ndi masuzgu wuli, mungasimikiza kuti Yehova wazamukondwa ukongwa kuti munguyesesa kuti musanirikepu.

b Akhristu aboza ŵenaŵa agomezga kuti pa nyengu ya Chikumbusu, chiŵandi chisintha kuja liŵavu chayilu laku Yesu ndipuso vinyu wasintha kuja ndopa zaki chayizu. Yiwu aŵanaŵana kuti liŵavu laku Yesu ndipuso ndopa zaki, viperekeka nyengu yeyosi yo munthu wachitiya mwambu wenuwu.

c Mazina nganyaki ngasinthika.

d Wonani so nkhani zakuti “Mwambu wa Chikumbusu wa 2021,” pa jw.org/tog.

e VITHUZI: Kwambiya mu vyaka va m’ma 1960, timapepala takudaniya ŵanthu ku Chikumbusu taja tichisintha ndipu sonu tisanirika takupurinta kweniso pa vipangizu vamazuŵa nganu.

f VITHUZI: Abali ndi azichi achita Chikumbusu pa nyengu ya nkhondu.