1. Ntchifukwa wuli zuŵa la Chikumbusu ndi zuŵa lakukhumbika ukongwa pa chaka? (Luka 22:​19, 20)

 ATEŴETI aku Yehova awona kuti zuŵa lakukumbukiya nyifwa yaku Khristu ndakukhumbika ukongwa pa chaka. Mwambu wakukumbukiya nyifwa yaku Yesu ndiwu pe wo iyu wangulamula akusambira ŵaki kuti akumbukiyengi. (Ŵerengani Luka 22:​19, 20.) Pe vifukwa vinandi vo vichitiska kuti tikhumbisiskengi kuchita Chikumbusu. Tiyeni tikambiskanepu vimanavi ŵaka.

2. Ntchifukwa wuli tikhumbisiska kuchita Chikumbusu?

² Chikumbusu chititiwovya kuti tiŵanaŵaniyengi kukhumbika kwa sembi yaku Yesu. Chititikumbusa vo tingachita kuti tilongongi kuti tiwonga sembi yaku Yesu. (2 Akori. 5:​14, 15) Chititipaska so mwaŵi wakuti ‘tichiskanengi’ ndi abali kweniso azichi ŵidu. (Aro. 1:12) Chaka chechosi, abali ndi azichi anandi wo akuleka kuwungana, asanirika pa mwambu wenuwu. Chifukwa cha mo abali ndi azichi atiŵalondere umampha, anyaki mwa ŵanthu ŵenaŵa awere so kwaku Yehova. Ndipu ŵanthu anyaki anandi, atamba kusambira Bayibolu chifukwa cha vo awona ndipuso kuvwa. Venivi vititichitiska kuti tiwonengi kuti Chikumbusu ntchakukhumbika ukongwa!

3. Kumbi Chikumbusu chitovya wuli kuti tichitengi vinthu mwakukoliyana ndi abali ndi azichi pacharu chosi? (Wonani so chithuzi.)

³ Tikhumbisiska so kuchita Chikumbusu chifukwa chakuti pa zuŵa lenili tichita vinthu mwakukoliyana ndi abali ndi azichi pacharu chosi. Pacharu chosi, Akaboni aku Yehova awungana pamoza kuti achiti Chikumbusu asani lumwi lasere. Pa mwambu wenuwu, tosi tivwisiya nkhani yo yikonkhoska kukhumbika kwa sembi yaku  Yesu. Titumba sumu ziŵi zakuthamika Yehova, titendesa chiŵandi ndi vinyu kweniso ndi mtima wosi tikamba kuti “ame,” pa mapempheru nganayi ngo ngaperekeka. Mu maora pafufupi 24 pe, mipingu yosi yija kuti yachita venivi. Tikayika cha kuti Yehova ndi Yesu akondwa ukongwa kuwona kuti tosi pacharu chapasi titiŵatumbika munthowa yeniyi!

4. Kumbi tikambiskanengenji mu nkhani iyi?

⁴ Mu nkhani iyi, tikambiskanengi mafumbu yanga: Kumbi tinganozgeke wuli Chikumbusu? Kumbi tingaŵawovya wuli ŵanthu anyaki kuti nawu ayanduwengi? Nanga tingaŵawovya wuli abali ndi azichi wo akuleka kuwungana? Kwamuka kwa mafumbu ngenanga kutiwovyengi kuti tinozgeke mwambu wapade wenuwu.

KUMBI TINGANOZGEKE WULI CHIKUMBUSU?

5. (a) Ntchifukwa wuli tikhumbika kuŵanaŵaniya kuzirwa kwa sembi yaku Yesu? (Salimo 49:​7, 8) (b) Kumbi mungusambiranji mu vidiyo yakuti Kumbi Ntchifukwa Wuli Yesu Wangufwa?

⁵ Nthowa yimoza yakukhumbika ukongwa yo tinganozgeke Chikumbusu nkhuŵanaŵaniya kuzirwa kwa sembi yaku Yesu Khristu. Palivi cho isi tatingi tichitengi kuti tijitaski ku ubudi ndi nyifwa. (Ŵerengani Salimo 49:​7, 8; wonani so vidiyo yakuti Kumbi Ntchifukwa Wuli Yesu Wangufwa?) a Mwaviyo, Yehova wangunozga vakuti Mwana waki wakwanjiwa wazipereki umoyu waki kuti watitaski. Ndipu wosi ŵaŵi angujipereka ukongwa. (Aro. 6:23) Asani tilunguruka vo Yehova ndi Yesu akutichitiya, vitiwovyengi kuwona kuti sembi yaku Yesu njakuzirwa ukongwa. Mu nkhani iyi, tiwonengi vinthu vimanavi vakusuzga ukongwa vo Yehova ndi Yesu angutichitiya mwakukhumbisiska. Kweni kumbi sembi yakuwombole ntchinthu wuli?

6. Kumbi sembi yakuwombole ntchinthu wuli, nanga ntchifukwa wuli Yesu wangupereka sembi yeniyi?

⁶ Sembi yakuwombole, ndi mtengu wo uperekeka pakuweza chinthu chinyaki cho achiko. Munthu wakwamba Adamu wati walengeka ŵaka, wenga wakufikapu. Kweni wati wabuda, wangutaya mwaŵi wakuti iyu ndi ŵana ŵaki aje ndi umoyu kwamuyaya. Kuti Yehova waweziyepu vo Adamu wangutaya, Yesu wangupereka umoyu waki wakufikapu nge sembi. Pa nyengu yosi yo wenga pacharu chapasi, iyu “wanguchitapu ubudi wewosi cha ndipuso mumulomu mwaki mukusanirikapu boza cha.” (1 Petu. 2:22) Po Yesu wafwanga, wenga wakufikapu nge mo Adamu wenge wechendabudi. Mwaviyo, umoyu wo Yesu wangupereka unguweziyapu umoyu wo Adamu wangutaya.—1 Akori. 15:45; 1 Timo. 2:6.

7. Kumbi Yesu wangukumana ndi mayeseru wuli pa nyengu yo wenga pacharu chapasi?

⁷ Pa nyengu yo Yesu wenga pacharu chapasi, wangulutirizga kuvwiya Awisi akuchanya chinanga kuti wakumananga ndi mayeseru nganandi. Po Yesu wenga mwana, wajithereskanga kwa apapi ŵaki ambula kufikapu chinanga kuti iyu wenga wakufikapu. (Luka 2:51) We wachinyamata, wakhumbikanga kukana asani anyaki atimuchichizga kuti waleki kuvwiya apapi ŵaki pamwenga kuleka kuja wakugomezgeka kwaku Yehova. Ndipu wati wakuwa, wakhumbikanga kukana mayeseru ngaku Satana Dyaboli kusazgapu mayeseru ngo Satana wangumukambiya pamasu ndi pamasu kuti waleki kuja wakugomezgeka kwaku Chiuta. (Mate. 4:​1-11) Satana wakhumbisiskanga kuti Yesu wachiti ubudi kuti waleki kupereka sembi yakuwombole.

8. Kumbi ndi mayeseru nganyaki nanga ngo Yesu wangukunthiyapu?

⁸ Pa nyengu yo Yesu wachitanga uteŵeti waki pacharu chapasi wangukunthiyapu so mayeseru nganyaki. Arwani ŵaki amutombozganga kweniso akhumbanga kumubaya. (Luka 4:​28, 29; 13:31) Iyu wakunthiyangapu so vinthu vo akusambira ŵaki anangisanga. (Mariko 9:​33, 34) Achimumba mulandu, angumutombozga kweniso kumunyoza. Pavuli paki, angumubaya nge chigeŵenga ndipu wavwanga urwirwi ukulu ukongwa. (Ahe. 12: 1-3) Pa nyengu yo iyu wakunthiyangapu mayeseru ngakumaliya, Yehova wangumuvikiliya cha. b—Mate. 27:46.

9. Kumbi yimwi mutuvwa wuli chifukwa cha sembi yaku Yesu? (1 Peturo 1:8)

⁹ Yapa vilongore limu kuti Yesu wangukunthiyapu vinthu vinandi kuti wapereki sembi. Asani tiŵanaŵaniya vosi vo Yesu wangukumana navu kuti wapereki sembi yakutiwombo, titimuyanja ukongwa.—Ŵerengani 1 Peturo 1:8.

10. Kumbi Yehova wangujinolanji kuti wapereki sembi yakuwombole?

¹⁰ Nanga wuli Yehova? Kumbi Yehova wangujinolanji kuti Yesu wapereki sembi yakuwombole? Yehova ndi Yesu ŵenga pa ubwezi wapade wo uŵapu pakati pa ada ndi mwana wawu munthulumi. (Nthanthi 8:30) Aŵanaŵaniyani mo Yehova wangukwaskikiya kuwona Yesu wachikunthiyapu mayeseru nganandi we pacharu chapasi. Tikayika cha kuti vingumuŵaŵa ukongwa Yehova kuwona Mwana waki achimuchitiya vinthu vambula urunji, kumukana, kweniso wachikumana ndi mayeseru.

11. Kumbi Yehova watenere kuti wanguvwa wuli pa nyengu yo Yesu wabayikanga? Kambani chakuyeruzgiyapu.

¹¹ Mpapi weyosi yo mwana waki wakutayika, waziŵa umampha ukongwa mo viŵaŵiya mumtima asani mwana waki watayika. Tikayikiya cha kuti akufwa azamuyuka, kweni vititiŵaŵa mbwenu mumtima asani munthu yo tamuyanjanga watayika. Chakuwoniyapu chenichi chititiwovya kuvwisa mo Yehova wanguvwiya kuwona Mwana waki wakwanjiwa wachisuzgika kweniso kufwa mu 33 C.E. c—Mate. 3:17.

12. Kumbi ndi vinthu wuli vo tingachita asani kwaja masabata ngamanavi kuti tichiti Chikumbusu?

¹² Kwamba sonu mpaka mu nyengu yosi ya Chikumbusu, mungachita umampha kusambira vinandi vakukwaskana ndi sembi yaku Yesu pakumwija pamwenga pa Kusopa kwa Pabanja. Mungagwiriskiya ntchitu Kabuku Kakufufuziya Nkhani ka Akaboni aku Yehova pamwenga mabuku nganyaki kuti musambiri vinandi vakukwaskana ndi sembi yeniyi. d Yesesani so kugwiriskiya ntchitu ndondomeku yakuŵerenge Bayibolu mu nyengu ya Chikumbusu yo ye mu Kabuku ka Unganu wa Umoyu Widu Wachikhristu Ndipuso Uteŵeti. Ndipu pa zuŵa la Chikumbusu mungaziluwanga cha kuwonere pulogilamu yapade ya Kusopa kwa Mlenji. Asani isi tanozgeke umampha Chikumbusu tingafiska kuwovya ŵanthu anyaki kuti nawu akayanduwi.—Ezara 7:10.

 WOVYANI ŴANTHU ANYAKI KUTI NAWU AKAYANDUWI

13. Kumbi ntchinthu chakwamba nichi cho tingachita kuti tiwovyi ŵanthu anyaki kuti ayanduwengi ndi Chikumbusu?

¹³ Kumbi tingaŵawovya wuli ŵanthu anyaki kuti nawu akayanduwi ndi Chikumbusu? Chakwamba, nkhuŵadaniya ku mwambu wenuwu. Kusazgapu pa ŵanthu wo titiŵapharazgiya kaŵikaŵi mu uteŵeti, tingalemba so mazina nga ŵanthu wo titiŵaziŵa kuti nawu so tiŵadaniyeku. Ŵanthu ŵenaŵa, angaŵa abali ŵidu, wo tigwira nawu ntchitu, wo tisambira nawu sukulu kweniso ŵanthu anyaki wo titiŵaziŵa. Asani tilivi timapepala tinandi takudaniya ŵanthu, tikhoza kuŵatumiziya ŵaka linki kuti asaniyi kapepala kenaka. Tingazizwa kuwona kuti ŵanthu anandi angaza ku mwambu wenuwu.—Waku. 11:6.

14. Konkhoskani chakuwoniyapu cho chilongo umampha wakudaniya ŵanthu wo titiŵaziŵa ku Chikumbusu.

¹⁴ Asani mwadaniya munthu munyaki yo mutimuziŵa ku Chikumbusu, iyu wangachiskika ukongwa kuti wakasanirikepu. Zuŵa linyaki, mzichi munyaki yo mulumu waki ndi Kaboni cha, wanguzizwa mulumu waki wati wamukambiya kuti alutiyengi limoza ku Chikumbusu. Ntchifukwa wuli wanguzizwa? Chifukwa maulendu nganandi kuvuli, mzichi uyu wapemphanga mulumu waki kuti waluti ku Chikumbusu kweni wakangaku cha. Sonu pa nyengu iyi vingupambananji? Mulumu waki wangukamba kuti: “Ndingupaskika kapepala kakundidaniya ku Chikumbusu.” Iyu wangukonkhoska kuti mura munyaki yo waziŵananga nayu ndiyu wangumupaska kapepala kenaka. Mwaviyo wanguluta ku Chikumbusu chaka chenichi, kweniso vyaka vinyaki vinandi vakunthazi.

15. Kumbi titenere kukumbukanji asani tidaniya ŵanthu ku Chikumbusu?

¹⁵ Tikumbukengi kuti ŵanthu wo titiŵadaniya ku Chikumbusu angaŵa ndi mafumbu, ukongwa asani akulutaku cha ku maunganu ngidu. Mwaviyo, tingachita umampha kuŵanaŵaniya mafumbu nganyaki ngo angafumba kweniso kunozgeke mo tingaŵamukiya. (Ako. 4:6) Mwakuyeruzgiyapu, anyaki angafumba kuti: ‘Kumbi ndi vinthu wuli vo vamuchitika ku Chikumbusu?’ ‘Kumbi chamuchitika kwa nyengu yitali wuli?’ ‘Kumbi ndikhumbika kuvwala vakuvwala vapade?’ ‘Kumbi ndikhumbika kulipira ndalama kuti nkhasanirikepu?’ ‘Kumbi kwamuja mbali ya mpasu?’ Asani tidaniya  munthu munyaki ku Chikumbusu tingamufumba kuti, “Kumbi mwe ndi fumbu lelosi?” Pavuli paki tingamumuka mafumbu ngo we nangu. Tingagwiriskiya so ntchitu vidiyo yakuti Mukumbukiyengi Nyifwa Yaku Yesu kweniso yakuti, Kumbi ndi Vinthu Wuli vo Vichitika pa Nyumba ya Ufumu? kuti tiŵawovyi kuziŵa mo maunganu ngidu ngachitikiya. Kusazgiyapu yapa, sambiru 28 mu buku lakuti, Kondwani Ndi Umoyu Kwamuyaya! le ndi fundu zinandi zamampha zo tingaŵakambiya.

16. Kumbi ŵanthu wo aza ku Chikumbusu angaŵa so ndi mafumbu nganyaki nanga?

¹⁶ Ŵanthu wo akhumba kuziŵa vinandi wo aza pa Chikumbusu angaŵa so ndi mafumbu nganyaki. Yiwu angazizwa kuti ntchifukwa wuli mbanthu amanavi ŵaka wo arya chiŵandi ndi kumwa vivyu pamwenga pengavi weyosi yo wachita venivi. Yiwu angakhumba so kuziŵa kuti tichita kalinga Chikumbusu. Kweniso angakhumba kuziŵa asani maunganu ngosi nga Akaboni aku Yehova ngachitika so viyo. Chinanga kuti fundu zenizi zikonkhoskeka pa Chikumbusu kweni ŵanthu wo azaku ŵaka sonu angakhumbika mbwenu kuŵakonkhoske mwakuvwika umampha. Nkhani ya pa jw.org/tog ya mutu wakuti, “Ntchifukwa Wuli Akaboni aku Yehova Achita Mwambu Wakukumbukiya Nyifwa Yaku Yesu Mwakupambana ndi Matchalitchi Nganyaki?” yingatiwovya kumuka nganyaki mwa mafumbu ngo angaŵa nangu. Tikhumbika kuchita vosi vo tingafiska Chikumbusu chechendachitiki, chichichitika kweniso asani chachitika kuti tiwovyi ŵanthu wo ŵe ndi “maŵanaŵanu ngamampha” kuti ayanduwi ndi mwambu wenuwu.—Machi. 13:48.

WOVYANI WO AKULEKA KUWUNGANA

17. Kumbi ŵara angaŵawovya wuli ŵanthu wo akuleka kuwungana? (Ezekiyeli 34:​12, 16)

¹⁷ Mu nyengu ya Chikumbusu, kumbi ŵara angachita wuli kuti awovyi ŵanthu wo akuleka kuwungana? Muŵalongongi kuti mutiŵaŵanaŵaniya. (Ŵerengani Ezekiyeli 34:​12, 16.) Chikumbusu chechendachitiki, muyesesi kukambiskana ndi anandi mwa ŵanthu ŵenaŵa. Akambiyeni kuti mutiŵaŵanaŵaniya kweniso kuti mukhumba kuŵawovya. Adaniyeni ku Chikumbusu. Asani ŵaza muziŵalondere umampha. Asani Chikumbusu chajumphapu, lutirizgani kuŵayende pamwenga kuŵambiya foni abali ndi azichi ŵenaŵa ndipuso kuŵapaska chovyu  chauzimu cho akhumbika kuti awere kwaku Yehova.—1 Petu. 2:25.

18. Kumbi tosi tingaŵawovya wuli ŵanthu wo akuleka kuwungana? (Aroma 12:10)

¹⁸ Weyosi mu mpingu wangawovya ŵanthu wo akuleka kuwungana wo aza pa Chikumbusu. Mu nthowa wuli? Mwakuchita nawu vinthu mwachanju, mwalisungu ndipuso mwaulemu. (Ŵerengani Aroma 12:10.) Kumbukani kuti venga vakusuzga kuti ŵanthu ŵenaŵa aziwungani nasi. Panyaki achitanga mantha kuti abali akuŵalondere wuli. e Mwaviyo, mungaziŵafumbanga mafumbu ngo ngangaŵachitiska soni cha pamwenga kukamba chinthu chinyaki cho chingaŵaguŵisa. (1 Ate. 5:11) Abali ndi azichi ŵenaŵa mbakhristu anyidu. Tikondwa ukongwa kuti ayamba so kusope nasi limoza Yehova!—Salimo 119:176; Machi. 20:35.

19. Kumbi tiyanduwa wuli chifukwa chakukumbukiya nyifwa yaku Yesu?

¹⁹ Tiwonga ukongwa kuti Yesu wakutikambiya kuti tikumbukiyengi nyifwa yaki chaka chechosi, ndipu tivwisa chifukwa cho kuchita venivi nkhwakukhumbika ukongwa. Asani tasanirika pa Chikumbusu tiyanduwa taŵeni kweniso ŵanthu anyaki nawu ayanduwa. (Yesa. 48:​17, 18) Titimuyanja ukongwa Yehova kweniso Yesu. Tilongo kuti tiwonga ukongwa vo yiwu akutichitiya. Tiyanjana ukongwa ndi Akhristu anyidu. Ndipuso tingawovya ŵanthu anyaki kuziŵa kuti nawu angakondwa ndi vitumbiku vo angasaniya chifukwa cha sembi yaku Yesu. Mwaviyo, tiyeni tichiti vosi vo tingafiska kuti tinozgeke Chikumbusu cha chaka chinu, lo ndi zuŵa lakukhumbika ukongwa pa chaka!