NKHANI YAKUSAMBIRA YA NAMBALA 30
Lutirizgani Kwenda mu Uneneska
“Palivi chinthu cho chitindikondwesa ukongwa kuluska kuvwa kuti ŵana ŵangu alutirizga kwenda mu uneneska.”—3 YOHA. 4.
SUMU 54 “Nthowa Ndi Iyi”
VO TISAMBIRENGI MU NKHANI IYI *
1. Nge mo pakambiya pa 3 Yohane 3, 4 ntchifukwa wuli tikondwa?
WAKUTUMIKA Yohane wangukondwa ukongwa wati wavwa kuti wo wanguŵasambiza uneneska, alutirizga kuteŵete Yehova mwakugomezgeka. Akhristu ŵenaŵa akumananga ndi masuzgu nganandi kweni Yohane wanguyesesa kuŵawovya kuti aje ndi chivwanu chakukho ndipu waŵawonanga nge ŵana ŵaki. Nasi tikondwa asani ŵana ŵidu chayiwu kweniso ŵanthu wo tikuŵasambiza uneneska atijipereka kwaku Yehova ndi kulutirizga kumuteŵete.—Ŵerengani 3 Yohane 3, 4.
2. Ntchifukwa wuli Yohane wangulemba makalata ngatatu?
2 Mu chaka cha 98 C.E., Yohane watenere kuti wajanga ku Efeso pamwenga kufupi ndi Efeso. Watenere kuti wanguluta kwenuku wati watuzgika mujeri pachirwa cha Patimo. Pa nyengu yeniyi, mzimu waku Yehova unguwovya Yohane kuti walembi makalata ngatatu. Makalata yanga ngangulembeka kuti ngawovyi Akhristu akugomezgeka kulutirizga kuja ndi chivwanu mwaku Yesu kweniso kwenda mu uneneska.
3. Kumbi timukengi mafumbu nanga?
3 Yohane ndiyu wangumaliya kufwa pa akutumika wosi ndipu wafipanga mtima kuti asambizi aboza anangengi mpingu. * (1 Yoha. 2:18, 19, 26) Asambizi aboza ŵenaŵa akambanga kuti atimuziŵa Chiuta kweni avwiyanga cha marangu ngaki. Tiyeni tikambiskani ulongozgi wo Yohane wangupereka. Tichikambiskana ulongozgi wenuwu timukengi mafumbu ngatatu yanga: Kumbi kwenda mu uneneska kung’anamuwanji? Kumbi ndi vinthu wuli vo vingatitondekesa kwenda mu uneneska? Kumbi tingawovyana wuli kuti tosi tiyendengi mu uneneska?
KUMBI KWENDA MU UNENESKA KUNG’ANAMUWANJI?
4. Mwakukoliyana ndi 1 Yohane 2:3-6; 2 Yohane 4, 6, kumbi kwenda mu uneneska kung’anamuwanji?
4 Kuti tiyendi mu uneneska tikhumbika kuziŵa uneneska wa mu Bayibolu. Kweniso titenere “kusunga marangu” ngaku Yehova, kung’anamuwa kuvwiya marangu ngaki. (Ŵerengani 1 Yohane 2:3-6; 2 Yohane 4, 6.) Yesu ntchakuyeruzgiyapu chamampha pa kuvwiya Yehova. Tingalongo kuti tivwiya Yehova asani titesesa kulondo Yesu.—Yoha. 8:29; 1 Petu. 2:21.
5. Kumbi titenere kukhorwa ndi vinthu wuli?
5 Kuti tilutirizgi kwenda mu uneneska, titenere kukhorwa kuti Yehova ndi Chiuta wa uneneska ndipuso kuti chechosi cho watitikambiya mu Bayibolu ntchauneneska. Titenere so kugomezga kuti Yesu ndi Mesiya. Mazuŵa nganu ŵanthu anandi, akayika kuti Yesu wakusankhika kuja Fumu ya Ufumu waku Chiuta. Yohane wangutcheŵeska kuti kwenga “ŵanthu anandi akunyenga” wo alandizanga Akhristu ambula kukho mu uneneska. Akhristu ŵenaŵa aziŵanga vimanavi vakukwaskana ndi Yehova kweniso Yesu. (2 Yoha. 7-11) Yohane wangulemba kuti: “Kumbi waboza ndiyani, asi ndi yo wakana kuti Yesu ndi Khristu?” (1 Yoha. 2:22) Kusambira Mazu ngaku Chiuta ndiku kungatiwovya kuti tileki kunyengeka. Asani tachita viyo tiziŵengi Yehova kweniso Yesu. (Yoha. 17:3) Ndipu tikhorwengi kuti tikusaniya uneneska.
KUMBI NDI VINTHU WULI VO VINGATITONDEKESA KWENDA MU UNENESKA?
6. Kumbi ntchinthu wuli cho chingatondekesa achinyamata kwenda mu uneneska?
6 Tosi tikhumbika kujivikiliya kuti tileki kulandizgika ndi zeru za ŵanthu. (1 Yoha. 2:26) Akhristu achinyamata ndiwu atenere kuphwere ukongwa ndi chiŵana chenichi. Alexia, * wa vyaka 25 wangukamba kuti: “Pa nyengu yo ndenga kusukulu, ndingusambira kuti vinthu vikuchita kusambuka kweniso ndingusambira zeru za ŵanthu. Ndipu venivi vinguchitiska kuti ndiyambi kukayikiya uneneska. Nyengu zinyaki vinthu venivi vandikopanga. Kweni ndinguwona kuti mbumampha cha kusulaku vo Bayibolu lisambiza ndi kwamba kugomezga vosi vo ndisambira ku sukulu.” Alexia wangusambira buku lidu linyaki lo likamba kuti vinthu vikuchita kulengeka ndi Yehova. (Life—How Did It Get Here? By Evolution or by Creation?) Pati pajumpha masabata ngamanavi, wanguleka kukayikiya. Alexia wangukamba kuti: “Ndingusaniya ukaboni wakuti Bayibolu likamba uneneska. Ndipu ndinguwona kuti kugwiriskiya ntchitu fundu zaki kungandiwovya kuti ndikondwengi kweniso kuti ndijengi ndi chimangu.”
7. Kumbi ndi vinthu wuli vo tikhumbika kuphwere navu, ndipu ntchifukwa wuli?
7 Tosi tikhumbika kuphwere kuti pamasu pa ŵanthu tiwonekengi nge kuti titeŵete Yehova penipo kumphepeti tichita vabwekabweka. Yohane wangukamba kuti vingachitika cha kwenda mu uneneska uku pa te kwakutija tichita vinthu viheni. (1 Yoha. 1:6) Asani tikhumba kuti Chiuta wakondwengi nasi, nyengu zosi tikhumbika kukumbuka kuti wawona chechosi cho tichita. Chinanga kuti ŵanthu angawona cha vo tichita kwakutija kweni Yehova wawona chechosi.—Ahe. 4:13.
8. Kumbi titenere kukananji?
8 Tikhumbika cha kuwona ubudi nge mo charu chitiwuwone. Wakutumika Yohane wangukamba kuti: “Asani tikamba kuti, ‘Tilivi ubudi,’ titijilandizga.” (1 Yoha. 1:8) Mu nyengu yaku Yohane, ŵanthu akugaruka akambanga kuti munthu yo wachitiya dala ubudi, wangalutirizga kuja pa ubwezi ndi Chiuta. Mazuŵa nganu tija ndi ŵanthu wo awona viyo. Anandi akamba kuti atimugomezga Chiuta kweni yiwu awona ubudi nge mo Yehova watiwuwone cha, ukongwa pa nkhani yakugonana. Yehova wazomereza cha ureŵi kweni ŵanthu awona kuti munthu weyosi wangachita mo wakhumbiya.
Achinyamata mugwiriskiyengi ntchitu fundu za mu Bayibolu pa nkhani ya chamampha ndi chiheni kuti muvikiliyi chivwanu chinu. (Wonani ndimi 9) *
9. Kumbi achinyamata ayanduwa wuli asani agwiriskiya ntchitu vo Bayibolu likamba?
9 Vingaŵa vakusuzga kwa achinyamata wo mbakaboni kuti awonengi nkhani yakugonana mwakwenere chifukwa anyawu wo asambira nawu sukulu pamwenga wo agwira nawu ntchitu akoliyana cha ndi vo Bayibolu likamba pa nkhani yeniyi. Venivi ndivu vinguchitikiya Aleksandar. Iyu wanguti: “Asungwana anyaki ku sukulu andichichizganga kuti ndigonanengi nawu. Kweni ndinguŵakaniya. Angundikambiya kuti chifukwa chakuti ndilivi chibwezi, ndikuti ndigonana ndi anthulumi anyangu.” Namwi vingakuchitikiyani venivi. Kweni asani muchita vo Bayibolu likamba kuti vamampha, muŵengi ndi njuŵi yamampha, mutongi matenda cha, musuzgikengi maŵanaŵanu cha kweniso Yehova wakuyanjeningi. Asani nyengu zosi mukana mayeseru, musuzgikengi cha kuchita cho ntchamampha. Kumbukani kuti Satana ndiyu wakwambisa kuti ŵanthu awonengi kugonana mu nthowa yambula kwenere. Asani mukana maŵanaŵanu nga charu ngenanga, ndikuti ‘mumuthereskengi muheni yo.’—1 Yoha. 2:14.
10. Kumbi lemba la 1 Yohane 1:9 lititiwovya wuli kuti titeŵetiyengi Yehova ndi njuŵi yamampha?
10 Tiziŵa kuti Yehova ndiyu we ndi mazaza ngakutikambiya cho ntchiheni. Ndipu tifwiyapu kuti tileki kuchita ubudi. Kweni asani tabuda, titimukambiya Yehova mupempheru. (Ŵerengani 1 Yohane 1:9.) Asani tachita ubudi ukulu, tikambiya ŵara wo Yehova wakusankha kuti atiphweriyengi. (Yako. 5:14-16) Kweni tikhumbika cha kulutirizga kujimba mlandu chifukwa cha vo tikunangisapu. Chifukwa wuli? Chifukwa Ada ŵidu akuchanya akutipaska sembi ya Mwana wawu kuti maubudi ngidu ngagowokereki. Asani Yehova wamugowoke munthu yo walapa, watimugowoke nadi. Mwaviyo, palivi cho chingatitondekesa kuteŵete Yehova ndi njuŵi yamampha.—1 Yoha. 2:1, 2, 12; 3:19, 20.
11. Kumbi tingajivikiliya wuli ku visambizu vaboza vo vingananga chivwanu chidu?
11 Titenere kukana vo akugaruka asambiza. Kutuliya ŵaka po mpingu Wachikhristu ukwambiya, Dyaboli wagwiriskiya ntchitu ŵanthu akugaruka kuti wanangi chivwanu cha Akhristu auneneska. Mwaviyo, tikhumbika kupambanisa cho ntchauneneska ndi cho ntchaboza. * Arwani ŵidu angagwiriskiya ntchitu Intaneti kuti tileki kumugomezga ukongwa Yehova kweniso abali ndi azichi. Kweni mungagomezganga cha maboza ngenanga chifukwa ngatuliya kwaku Satana!—1 Yoha. 4:1, 6; Chivu. 12:9.
12. Ntchifukwa wuli tikhumbika kuja ndi chivwanu chakukho?
12 Kuti Satana waleki kunanga chivwanu chidu, titenere kumugomezga ukongwa Yesu kweniso vo wachita pakufiska khumbu laku Chiuta. Tikhumbika so kugomezga kapolu wangugomezgeka ndi wazeru yo Yehova watimugwiriskiya ntchitu mazuŵa nganu. (Mate. 24:45-47) Tingaja ndi chivwanu chakukho asani tisambira Mazu ngaku Chiuta nyengu zosi. Asani tichitengi viyo, chivwanu chidu chiŵengi nge chimiti cho misisi yaki yikusere pasi ukongwa. Paulo wangukamba fundu yakuyanana ndi yeniyi mukalata yo wangulembe mpingu wa ku Kolose. Iyu wangukamba kuti: “Mwakukoliyana ndi mo mwazomere Khristu Yesu, Ambuya, lutirizgani kwenda mwakukoliyana ndi iyu. Mume misisi, muzengeki mwaku iyu ndipuso mujalikiskiki mu chivwanu.” (Ako. 2:6, 7) Asani tiyesesengi kuja ndi chivwanu chakukho, Satana ndi ŵanthu ŵaki atitondekesengi cha kwenda mu uneneska.—2 Yoha. 8, 9.
13. Kumbi titenere kuziŵanji, ndipu ntchifukwa wuli?
13 Tikhumbika kuziŵa kuti charu chititinkhengi. (1 Yoha. 3:13) Yohane wangukamba kuti: “Charu chosi che mu nthazi ya muheni yo.” (1 Yoha. 5:19) Po tifika ku umaliru wa charu ichi, Satana wakwiya ukongwa. (Chivu. 12:12) Iyu wagwiriskiya ntchitu nthowa zakusuzga kuziŵanika, nge ureŵi kweniso maboza nga ŵanthu akugaruka. Ndipuso watombozga ateŵeti aku Yehova. Satana waziŵa kuti kamujaliya kanyengu kamanavi ndipu wayesesa kuti walekesi ntchitu yidu yakupharazga kweniso kunanga chivwanu chidu. Mwaviyo, tizizwa cha kuti ntchitu yidu yikanizika mu vyaru vinyaki. Chinanga kuti ve viyo, abali ndi azichi wo aja mu vyaru venivi, akunthiyapu. Yiwu alongo kuti tingalutirizga mbwenu kuja akugomezgeka chinanga kuti Satana wangatiyukiya!
TIWOVYANENGI KUTI TILUTIRIZGI KWENDA MU UNENESKA
14. Kumbi tingawovya wuli abali ndi azichi kuti alutirizgi kwenda mu uneneska?
14 Kuti tiwovyi abali ndi azichi kulutirizga kwenda mu uneneska, titenere kuŵachitiya lisungu. (1 Yoha. 3:10, 11, 16-18) Tikhumbika kwanjana pa masuzgu ndi pa chimangu. Mwakuyeruzgiyapu, kumbi pe Mkhristu munyaki yo mubali waki wakutayika ndipu mukhumbika kumupembuzga kweniso kumuwovya mu nthowa zinyaki? Kumbi muziŵa abali ndi azichi wo katundu wawu wakunangika ndi masoka nga chilengedu ndipu mukhumbika kuŵazenge so Nyumba ya Ufumu pamwenga nyumba yawu? Tilongo kuti titiŵayanja ukongwa abali ndi azichi kweniso kuŵachitiya lisungu kuziya mu vo tikamba ndi kuchita.
15. Nge mo pakambiya pa 1 Yohane 4:7, 8, kumbi titenere kuchitanji?
15 Tiyezga Awusefwi akuchanya asani titanjana. (Ŵerengani 1 Yohane 4:7, 8.) Tingalongo kuti titanjana asani tigowokiyana. Mwakuyeruzgiyapu, munthu munyaki wangatinangiya ndipu pavuli paki wangapepesa. Tingalongo kuti titimwanja asani tamugowoke ndi kuluwaku vo watinangiya. (Ako. 3:13) Mubali Aldo, wangukwiya wati wavwa kuti mubali munyaki yo wamugomezganga wanena ŵanthu a mtundu waki. Aldo wangukamba kuti: “Ndingupemphera kwaku Yehova kuti wandiwovyi kuti ndimuwonengi mwakwenere mubali mwenuyu.” Aldo wanguchita so chinthu chinyaki. Iyu wangupempha mubali yo kuti waluti nayu mu uteŵeti. Ŵe mu upharazgi, Aldo wangukonkhoska mo wanguguŵiya ndi vo mubali yo wangukamba. Aldo wanguti: “Mubali yo wati wavwa mo ndingukwaskikiya wangupepesa. Mazu ngaki ngangulongo kuti wangujivwiya chitima ndi vo wangukamba. Tingulekana umampha ndipu tosi tinguluwaku vo tingunangiyana.”
16-17. Kumbi tingalekanga cha kuchitanji?
16 Wakutumika Yohane waŵayanjanga ukongwa abali ndi azichi ndipu wakhumbanga kuti aje ndi chivwanu chakukho. Tiziŵa venivi chifukwa cha vo wangulemba mu makalata ngatatu. Vakukondwesa ukongwa kuziŵa kuti abali ndi azichi wo amulamuliya ndi Yesu kuchanya, atitiyanja nge mo Yohane wachitiyanga!—1 Yoha. 2:27.
17 Tiyeni tigwiriskiyi ntchitu ulongozgi wo takambiskana mu nkhani iyi. Tingalekanga cha kwenda mu uneneska ndipu tivwiyengi Yehova mu vakuchita vidu vosi. Musambirengi Mazu ngaki ndipu mungagomezgengi. Mumugomezgengi ukongwa Yesu. Mukanengi zeru za ŵanthu kweniso visambizu va ŵanthu akugaruka. Mukanengi umoyu wakuwoneka nge kuti muteŵete Yehova penipo kumphepeti muchita vinthu viheni. Mukanengi kuchita ubudi. Muchitengi vinthu mwakukoliyana ndi marangu ngaku Yehova. Titenere kovya abali ndi azichi ŵidu kuja ndi chivwanu mwakugowoke wo atiguŵiska ndipuso tiwovyengi wo akhumbika chovyu. Asani tachita venivi tilutirizgengi kwenda mu uneneska chinanga tingakumana ndi masuzgu.
SUMU 49 Tikondwesengi Mtima Waku Yehova
^ ndimi 5 Tija mucharu cho walamuliya wusewu waboza yo ndi Satana. Venivi vichitiska kuti kuŵi kwakusuzga kwenda mu uneneska. Akhristu wo angujaku mu nyengu ya akutumika nawu vinguŵachitikiya venivi. Yehova wangukambiya Yohane kuti walembi makalata ngatatu kuti wawovyi Akhristu a mu nyengu ya akutumika kweniso isi. Fundu za mu makalata yanga zitiwovyengi kuziŵa masuzgu ngo tikumana nangu kweniso vo tingachita ndi masuzgu ngenanga.
^ ndimi 3 Wonani bokosi lakuti “ Chifukwa cho Yohane Wangulembe Makalata Ngaki.”
^ ndimi 6 Mazina nganyaki ngasinthika.
^ ndimi 11 Wonani nkhani ya mutu wakuti, “Kumbi Mwe ndi Ukaboni?” mu Chigongwi cha Alinda cha August 2018.
^ ndimi 59 VITHUZI: Mzichi we ku sukulu ndipu watuvwa ndi kuwona vinthu vo vilongo kuti kugonana kwa anthulumi pamwenga anthukazi pe nkhunanga cha. (Muvyaru vinyaki, mtundu wa chiŵingavuwa umiya jalidu la kugonana kwa anthulumi pamwenga anthukazi pe.) Pavuli paki we kunyumba, wafufuza kuti wakholesi chivwanu chaki pa vo wagomezga. Venivi vamuwovya kuti wasankhi umampha.
