NKHANI YAKUSAMBIRA YA NAMBALA 25
SUMU 7 Yehova Ndi Nthazi Yidu
Mukumbukengi Kuti Yehova ndi “Chiuta Wamoyu”
“Yehova ngwamoyu!”—SALIMO 18:46.
FUNDU YIKULU
Tiyanduwa ukongwa asani tikumbuka kuti Chiuta yo titimusopa ndi “Chiuta wamoyu.”
1. Kumbi ndi vinthu wuli vo vitovya ŵanthu aku Yehova kulutirizga kumusopa chinanga kuti akumana ndi masuzgu?
BAYIBOLU likamba kuti tija mu “nyengu zakusuzga ukongwa.” (2 Timo. 3:1) Kusazgapu masuzgu ngo ŵanthu wosi akumana nangu mazuŵa nganu, ŵanthu aku Yehova asuskika kweniso atombozgeka. Kumbi ndi vinthu wuli vo vititiwovya kuti tilutirizgengi kuteŵete Yehova chinanga kuti tikumana ndi masuzgu ngenanga? Chifukwa chikulu ntchakuti tiziŵa kuti Yehova “ndi Chiuta wamoyu.”—Yere. 10:10; 2 Timo. 1:12.
2. Kumbi Yehova ndi Chiuta wamoyu mu nthowa wuli?
2 Yehova wawona masuzgu ngosi ngo tikumana nangu ndipu nyengu zosi wakhumbisiska kutiwovya. (2 Mbiri 16:9; Salimo 23:4) Asani titimuwona kuti iyu ndi Chiuta wamoyu, vingatiwovya kuti tikunthiyepu mayeseru ngosi ngo tingakumana nangu. Tiyeni tikambiskani mo Yehova wanguwovye Fumu Davidi.
3. Kumbi Davidi wang’anamuwanganji po wangukamba kuti “Yehova ngwamoyu”?
3 Davidi wamuziŵanga Yehova ndipu wamuthembanga. Pa nyengu yo arwani ŵaki amusakangasakanga, kusazgapu Fumu Sauli, Davidi wangupemphera kwaku Yehova kuti wamuwovyi. (Salimo 18:6) Chiuta wati wamuka pempheru laki ndipuso kumutaska, Davidi wangukamba kuti: “Yehova ngwamoyu!” (Salimo 18:46) Iyu wachikamba mazu ngenanga wang’anamuwanga ŵaka kuti wagomezga kuti Chiuta waliku cha. Buku linyaki likamba kuti Davidi wadidimizganga fundu yakuti Yehova “ndi Chiuta wamoyu yo nyengu zosi watovya ateŵeti ŵaki.” Kukamba uneneska Davidi wanguziŵa kuti Chiuta waziŵa vo vitimuchitikiya ndipu ngwakunozgeka kumuwovya. Venivi vingumuwovya kuti walutirizgi kuteŵete Yehova kweniso kumuthamika.—Salimo 18:28, 29, 49.
4. Kumbi titumbikika wuli asani tiwona kuti Yehova ndi Chiuta wamoyu?
4 Kugomezga kuti Yehova ndi Chiuta wamoyu kungatiwovya kuti timuteŵetiyengi ndi mtima wosi. Venivi vingatiwovya kuti tikunthiyepu mayeseru kweniso kulutirizga kumuteŵete mwaphamphu. Ndipuso tisimikizengi kulutirizga kuja nayu pa ubwezi wakukho.
CHIUTA WAMOYU WAKUPASKENINGI NTHAZI
5. Kumbi ndi vinthu wuli vo vingatiwovya kuja ndi chiganga asani tikumana ndi mayeseru? (Afilipi 4:13)
5 Asani tikumbuka kuti Yehova ngwamoyu ndipuso kuti watitiwovya, tingafiska kukunthiyapu mayeseru ngengosi kwali ngamana pamwenga ngakulu. Kusazgiyapu yapa, masuzgu ngengosi ngo tingakumana nangu, ngamana kutali pakungayeruzgiya ndi Chiuta widu. Iyu ndi Chiuta Wanthazizosi ndipu wangatipaska nthazi zakutiwovya kuti tikunthiyepu. (Ŵerengani Afilipi 4:13.) Venivi vititipaska nthazi kuti tikunthiyengepu asani tikumana ndi mayeseru. Kuwona kuti Yehova watitiwovya asani tikumana ndi mayeseru ngamana, vititisimikiziya kuti watiwovyengi so asani takumana ndi mayeseru ngakulu.
6. Kumbi ndi vinthu wuli vo vinguchitikiya Davidi pa nyengu yo wenga mnyamata vo vingumuwovya kuti walutirizgi kugomezga ukongwa Yehova?
6 Tiyeni tikambiskani vo Davidi wangukumana navu, vo vingumuwovya kuti wamuthembengi ukongwa Yehova. Pa nyengu yo Davidi wenga mnyamata wachiliska mbereri za awisi, chinyama cha biyere kweniso nkharamu vinguko mbereri. Pa vakuchitika viŵi venivi, Davidi wanguchita chiganga kuskera vinyama venivi ndipu wangutaska mbereri zo. Kweni iyu wangukambapu cha kuti wangufiska kuchita venivi chifukwa cha nthazi zaki. Wanguziŵa kuti Yehova ndiyu wangumuwovya. (1 Samu. 17:34-37) Davidi wanguluwapu cha vo vingumuchitikiya pa nyengu yeniyi. Kulunguruka venivi kungumuwovya kuti wagomezgengi ukongwa kuti Chiuta wamoyu wazakumuwovya kunthazi.
7. Kumbi kuwona vinthu mwakwenere kungumuwovya wuli Davidi kuti walimbani ndi Goliyati?
7 Pavuli paki, akhumba pa nyengu yeniyi ndipu ndi mnyamata ŵaka, Davidi wanguluta kumsasa wa asilikali ŵa Ayisirayeli. Wati wafika kwenuku wangusaniya kuti asilikali atopa, chifukwa Goliyati yo wenga chinkhara cha Afilisiti ‘wanyoza asilikali ŵa Ayisirayeli.’ (1 Samu. 17:10, 11) Asilikali ŵenaŵa awopanga chifukwa chakuti awonanga ŵaka mo chinkhara cho chawonekiyanga kweniso mo chaŵanyoziyanga. (1 Samu. 17:24, 25) Kweni Davidi wawonanga vinthu mwakupambanaku. Davidi wanguziŵa kuti Goliyati wanyozanga ŵaka asilikali ŵa Ayisirayeli cha, kweni ‘wanyozanga asilikali aku Chiuta wamoyu.’ (1 Samu. 17:26) Davidi waŵanaŵaniyanga ukongwa Yehova ndipu wangugomezga kuti Chiuta yo wangumuwovya pa nyengu yo waliskanga mbereri, wamuwovyengi so pa nyengu iyi. Chifukwa chakuti wangusimikiza kuti Chiuta wamuwovyengi, Davidi wanguchita nkhondu ndi Goliyati ndipu wangumuthereska.—1 Samu. 17:45-51.
8. Kumbi tingamukumbuka wuli Yehova asani tikumana ndi mayeseru? (Wonani so chithuzi.)
8 Isi nasi tingamalana ndi mayeseru asani tikumbuka kuti Chiuta wamoyu ngwakunozgeka kutiwovya. (Salimo 118:6) Tingagomezga venivi asani tiŵanaŵaniya vo wakutichitiyapu kuvuli. Muŵerengengi nkhani zinyaki za mu Bayibolu zo zingakukumbuskani mo Yehova wangutaskiya ateŵeti ŵaki anyaki. (Yesa. 37:17, 33-37) Muŵerengengi kweniso kuwonere malipoti nga pa jw.org ngo ngakonkhoska mo Yehova wawovye abali ndi azichi mazuŵa nganu. Kusazgiyapu yapa, mukumbukengi so nyengu yinyaki po Yehova wangukuwovyiyani. Panyaki muwona kuti Yehova wakukuchitiyanipu cha chinthu chapade nge kukutaskani ku nkharamu pamwenga ku chinyama cha biyere. Kweni fundu njakuti Yehova wakuchitiyani vinthu vinandi ukongwa pa umoyu winu. Wakuzomerezani kuti muje nayu pa ubwezi. (Yoha. 6:44) Chinanga ndi sonu napu mwechekulutirizga kumuteŵete chifukwa chakuti watikuwovyani. Mungachita umampha kumupempha kuti wakuwovyeningi kukumbuka pa nyengu yo wangumukiya mapempheru nginu, kukuwovyani pa nyengu yo mwakhumbikiyanga chovyu pamwenga kukuphweriyani pa nyengu yo mwakumananga ndi mayeseru. Kuŵanaŵaniya venivi kungakuwovyani kuti mumugomezgengi ukongwa Yehova kuti sonu napu walutirizgengi kukuwovyani.
Mo tichitiya asani takumana ndi mayeseru vikwaska mo Yehova wavwiya (Wonani ndimi 8-9)
9. Kumbi mayeseru titenere kungawona wuli? (Nthanthi 27:11)
9 Kukumbuka kuti Yehova ndi Chiuta wamoyu kungatiwovya kuti tiwonengi mayeseru munthowa yakwenere. Kumbi tingachita wuli venivi? Tingayamba kuwona mayeseru ngo tikumana nangu kuti ndi nkhani yikulu yo ye pakati paku Yehova ndi Satana. Dyaboli wakamba kuti asani tingakumana ndi mayeseru, tingamuleka Yehova. (Yobu 1:10, 11; ŵerengani Nthanthi 27:11.) Kweni asani tilutirizga kuja akugomezgeka kwaku Yehova, tilongo kuti titanja Yehova ndipuso tilongo kuti Dyaboli ngwaboza. Kumbi mususkika ndi boma, mukumana ndi masuzgu nga ndalama, ŵanthu mu uteŵeti avwisiya cha pamwenga mukumana ndi mayeseru nganyaki? Asani ndi viyo kumbukani kuti vo mukumana navu vitikupaskani mwaŵi wakukondwesa mtima waku Yehova. Kumbukani kuti iyu wazomerezengi cha kuti mukumani ndi mayeseru ngo mungatondeka kukunthiyapu. (1 Akori. 10:13) Iyu wakupaskengi nthazi kuti mukunthiyepu.
CHIUTA WAMOYU WAKUPASKENINGI MPHOTU
10. Kumbi Chiuta wamoyu wazakuŵachitiyanji ŵanthu wo atimusopa?
10 Yehova wapereka mphotu ku ŵanthu wo atimusopa. (Ahe. 11:6) Pasonu panu iyu watitipaska chimangu kweniso watitiwovya kuti tikhorwengi, ndipu munthazi wazakutipaska umoyu wamuyaya. Tingamugomezga ukongwa Yehova kuti watipaskengi mphotu chifukwa chakuti iyu wakhumbisiska kweniso we ndi nthazi zakuchitiya viyo. Chifukwa cha venivi tilutirizga kuchita vosi vo tingafiska pakumuteŵete, nge mo ateŵeti ŵaki akugomezgeka akali achitiyanga. Venivi ndivu Timote yo wengaku mu nyengu ya akutumika wanguchita.—Ahe. 6:10-12.
11. Kumbi ndi vinthu wuli vo vinguwovya Timote kuti wateŵete mwaphamphu mu mpingu? (1 Timote 4:10)
11 Ŵerengani 1 Timote 4:10. Timote wamugomezganga ukongwa Chiuta kuti wamupaskengi mphotu. Ndichu chifukwa chaki wanguteŵete Yehova mwaphamphu kweniso wangujipereka kuteŵete ŵanthu anyaki. Kumbi wanguchita wuli venivi? Wakutumika Paulo wangumuchiska kuti wayesesi kuja msambizi wamampha mu uteŵeti kweniso mu mpingu. Timote wakhumbikanga kuja chakuwoniyapu chamampha kwa Akhristu anyaki kwambiya ŵana kweniso ŵara. Kusazgiyapu yapa, iyu wangupaskika ntchitu zakusuzga, zo zasazgangapu kupereka ulongozgi wanthazi kweni wakovya ku ŵanthu wo akhumbikanga ulongozgi wo. (1 Timo. 4:11-16; 2 Timo. 4:1-5) Nyengu zinyaki ŵanthu anyaki awonanga cha ntchitu yo Timote wagwiranga pamwenga awonganga cha vo waŵachitiyanga, kweni iyu wakayikiyanga cha kuti Yehova wamupaskengi mphotu.—Aro. 2:6, 7.
12. Kumbi ndi vinthu wuli vo vingachiska ŵara kuti atangwanikengi ndi ntchitu yawu? (Wonani so chithuzi.)
12 Ŵara nawu mazuŵa nganu, angasimikiza kuti Yehova wawona kweniso wawonga ntchitu yawu yamampha. Kusazgiyapu pakuchitiska ulendu wa uliska, kusambiza, kupharazga, ŵara anandi awovyaku pa ntchitu zakuzenga kweniso kovya asani kwachitika masoka ngachilengedu. Anyaki ateŵete mu Magulu Ngakuwona Akutama pamwenga mu Makomiti Ngakukambiskana ndi Achipatala. Ŵara wo atijipereka kuti achiti ntchitu zenizi, aziŵa kuti mpingu ngwaku Yehova ngwa munthu cha. Mwaviyo, yiwu achita mauteŵeti ngenanga ndi mtima wosi. Ndipu agomezga kuti Yehova waŵapaskengi mphotu chifukwa cha vo achita.—Ako. 3:23, 24.
Chiuta wamoyu wakupaskeningi mphotu asani mutimuteŵete mwaphamphu mu mpingu (Wonani ndimi 12-13)
13. Kumbi Yehova wawona wuli phamphu lidu lo tilongo pakumuteŵete?
13 Ndi weyosi cha yo wangateŵete nge mura. Kweni tosi tingamupaska chinthu chinyaki Yehova. Chiuta widu wawonga ukongwa asani tiyesesa kuchita vosi vo tingafiska kuti timuteŵete. Iyu wawona ndalama zo tipereka kuti ziwovyi pa ntchitu ya pacharu chosi chapasi chinanga kuti zingaŵa vimana wuli. Iyu wakondwa ukongwa asani wawona kuti tisoska janja kuti timukepu pa mawunganu nga mpingu chinanga kuti te ndi soni. Wakondwa so asani wawona kuti tigowoke ŵanthu wo atinangiya. Chinanga kuti mungawona kuti mufiska cha kuchita vinandi pakuteŵete Yehova, ziŵani kuti Yehova wawona kuti vo muchita, vakuzirwa ukongwa. Iyu watikuyanjani chifukwa cha vo muchita ndipu wakupaskeningi mphotu.—Luka 21:1-4.
MUNGAMULEKANGA CHA CHIUTA WAMOYU
14. Kumbi kulutirizga kuja pa ubwezi wakukho ndi Yehova kutitiwovya wuli kuti tilutirizgi kuja akugomezgeka kwaku iyu? (Wonani so chithuzi.)
14 Asani mwe pa ubwezi wakukho ndi Yehova vikusuzgeningi cha kulutirizga kuja wakugomezgeka kwaku iyu. Ndimu venge ndi Yosefi. Iyu wangukanisisa kuchita ureŵi chifukwa chakuti wanguziŵa kuti Chiuta wawona chechosi ndipu wakhumbanga cha kuti wamuguŵiski. (Gene. 39:9) Asani tikhumba kuja pa ubwezi wakukho ndi Yehova tikhumbika kusaniya nyengu yakupemphere kwaku iyu ndipuso kusambira Mazu ngaki. Asani tachita viyo, ubwezi widu ndi iyu ujengi wakukho ukongwa. Nge Yosefi, asani nasi te pa ubwezi wakukho ndi Yehova, tingachita cha chechosi cho chingamuguŵiska.—Yako. 4:8.
Kuja pa ubwezi wakukho ndi Chiuta wamoyu kwazakukuwovyani kuti mulutirizgi kuja wakugomezgeka (Wonani ndimi 14-15))
15. Kumbi tingasambiranji pa vo vinguchitikiya Ayisirayeli muchipululu? (Aheberi 3:12)
15 Ŵanthu wosi wo aluwa kuti Yehova ndi Chiuta wamoyu, angaswera cha kuja ambula kugomezgeka kwaku iyu. Tiyeni tikambiskani vo vinguchitikiya Ayisirayeli pa nyengu yo ŵenga muchipululu. Yiwu aziŵanga umampha kuti Yehova waliku, kweni angwamba kukayikiya kuti iyu waŵaphweriyengi. Yiwu angufika mpaka pakukamba kuti: “Kumbi Yehova we pakati pidu pamwenga cha?” (Eki. 17:2, 7) Mwaviyo angugarukiya Chiuta. Kukamba uneneska, tikhumba cha kuyezga chakuwoniyapu chawu chiheni.—Ŵerengani Aheberi 3:12.
16. Kumbi ndi vinthu wuli vo vingayesa chivwanu chidu?
16 Charu ichi chichitiska kuti kuŵi kwakusuzga kulutirizga kuja akugomezgeka kwaku Yehova. Ŵanthu anandi akana fundu yakuti Chiuta waliku. Kanandi ŵanthu wo akana Chiuta viwoneka nge kuti vinthu vitiŵayende umampha. Asani tiwona venivi chivwanu chidu chingayeseka. Chinanga kuti tikana cha kuti Chiuta waliku kweni tingayamba kukayikiya kuti iyu watiwovyengi. Yo wangulemba buku la Salimo 73, wangwamba kukayikiya nyengu yinyaki. Iyu wanguwona kuti ŵanthu wosi wo angumuzunguliya aswanga marangu ngaku Chiuta kweni vinthu vaŵayendiyanga umampha mbwenu pa umoyu. Mwaviyo iyu wangwamba kuwona kuti kuteŵete Chiuta nkhwambula kukhumbika.—Salimo 73:11-13.
17. Kumbi ndi vinthu wuli vo vingatiwovya kuti tilutirizgi kuja pa ubwezi wakukho ndi Yehova?
17 Kumbi ndi vinthu wuli vo vinguwovya wamasalimo mwenuyu kuti wayambi kuwona vinthu mwakwenere? Iyu wanguŵanaŵaniya vo vingachitikiya ŵanthu wo aleka kuthemba Yehova. (Salimo 73:18, 19, 27) Iyu wanguŵanaŵaniya so vitumbiku vo wangasaniya chifukwa cha kuteŵete Chiuta. (Salimo 73:24) Isi nasi tingaŵanaŵaniya vitumbiku vo Yehova watitipaska. Tiŵanaŵaniyengi mo umoyu widu watingi uŵiyengi asani tateŵetiyanga Yehova cha. Kuchita venivi kungatiwovya kuti tilutirizgi kuteŵete Yehova mwakugomezgeka ndipuso kukamba nge mo wamasalimo wangukambiya. Iyu wanguti: “Kwaku ini, chinthu chamampha nkhundere kufupi ndi Chiuta.”—Salimo 73:28.
18. Ntchifukwa wuli tikhumbika kuchita mantha cha ndi vo tazamukumana navu kunthazi?
18 Tingakunthiyapu mayeseru ngengosi ngo tingakumana nangu mazuŵa nganu ngakumaliya chifukwa chakuti ‘titeŵete Chiuta wamoyu kweniso wauneneska.’ (1 Ate. 1:9) Chiuta widu watitiphwere ndipu nyengu zosi watovya ŵanthu wo atimusopa. Mu nyengu yakali wanguwovya ateŵeti ŵaki ndipu mazuŵa nganu nasi watitiwovya. Pambula kuswera yapa, tikumanengi ndi chisuzgu chikulu cho chechendachitikepu pacharu chapasi. Kweni Yehova wazakutiwovya. (Yesa. 41:10) Tiyeni tosi “tiŵi ndi chiganga ndi kukamba kuti: ‘Yehova ndiyu watindiwovya; ndiwopengi cha.’”—Ahe. 13:5, 6.
SUMU 3 Nthazi Yidu, Chilindiza Chidu, Chigomezgu Chidu
