Vo Akuŵerenga Afumba
Kumbi ntchifukwa wuli munthu yo wadanika kuti “Ngana” wangukamba kuti ‘wangananga chihara chaki’ asani wangato Ruti? (Ruti 4:1, 6)
Mu nyengu yakali, asani muthulumi wakuto wafwa kwambula kubala mwana, pabukanga mafumbu yanga: Ndiyani wazamuto malu ngaki? Kumbi zina la banja laki limaliyengi limu? Dangu laku Mozesi lawovyanga kumuka mafumbu ngenanga.
Kumbi ntchinthu wuli cho chachitikiyanga malu nga munthu yo wafwa pamwenga mukavu ndipu wagulisa malu ngaki? Mku pamwenga mvurwa waki pamwenga mubali waki ukongwa ndiyu wawombonga malu ngo. Venivi vawovyanga kuti malu ngo ngalutirizgi kuja nga ŵanthu a mubanja laki.—Levi. 25:23-28; Nume. 27:8-11.
Kumbi venivi vatingi viwovyengi wuli kuti zina la munthu yo wakufwa lileki kumala? Kuti zina lo lileki kumala, munthukazi yo mulumu waki wakufwa watorananga ndi mubali wa mulumu waki, nge mo vinguchitikiya ndi Ruti. Munthulumi yo wato choko wakhumbikanga kubaliyapu mwana, kuti mwana yo wahari zina la chipondi cha mubali waki kweniso malu ngaki. Venivi vawovyanga so kuti aphweriyengi choko cho.—Doto. 25:5-7; Mate. 22:23-28.
Tiyeni tikambiskani nkhani yaku Nawomi. Iyu wangutorana ndi munthu munyaki, zina laki Elimeleki. Mulumu waki kweniso ŵana ŵaki anthulumi ŵaŵi ŵati ŵafwa, pengavi munthu wakuti wangamuphwere. (Ruti 1:1-5) Nawomi wanguwere kwaki ku Yuda limoza ndi Ruti, mkumwana waki. Ndipu wangukambiya Ruti kuti wakapemphi Bowazi kuti waje wakuwombo malu ngawu. Bowazi wenga mubali waku Elimeleki. (Ruti 2:1, 19, 20; 3:1-4) Kweni Bowazi wanguziŵa kuti penga so munthu munyaki yo wenga mubali waki wapafupi ukongwa, yo mu Bayibolu wadanika kuti “Ngana.” Mwenuyu ndiyu wenga ndi mwaŵi wakuja wakuwombo.—Ruti 3:9, 12, 13.
Pakwamba “Ngana” wakhumbisiskanga kovya. (Ruti 4:1-4) Iyu wanguziŵa kuti wakhumbikanga kupereka ndalama zinandi kuti waguli malu ngo, kweni wanguziŵa so kuti Nawomi wangabala cha mwana wakuti wazihari malu ngaku Elimeleki. Ngana wanguziŵa kuti asani wagula malu ngo, mbwenu ngajengi ngaki. Ndipu wenuwu wenga mwaŵi wakuti wasazgiyeku chihara chaki.
Kweni Ngana wanguleka kuwombo malu ngo, wati waziŵa kuti wakhumbika kuto Ruti. Iyu wangukamba kuti: “Ndatondeka kungawombo, chifukwa ndingananga chihara changu.” (Ruti 4:5, 6) Ntchifukwa wuli wangusintha maŵanawanu ngaki?
Asani Ngana pamwenga munthu munyaki weyosi wato Ruti ndipu Ruti wabala mwana munthulumi, mwana yo ndiyu waziharanga malu ngaku Elimeleki. Kumbi venivi vatingi ‘vinangengi’ wuli “chihara” chaku Ngana? Bayibolu likamba cha, kweni tiyeni tiwoni vifukwa vinyaki vo ve mumphata umu.
Chakwamba, iyu watingi wanangengi ŵaka ndalama zakuguliya malu ngaku Elimeleki, chifukwa ngatingi ngaziŵengi ngaki cha. Mumalu mwaki, ngatingi ngazijengi nga mwana waku Ruti.
Chachiŵi, iyu watingi waŵengi ndi udindu wakuphwere Nawomi ndi Ruti.
Chachitatu, asani Ngana wakabaliyengepu ŵana anyaki paku Ruti, ŵana wo atingi azigaŵanengi chihara ndi ŵana ŵaki.
Chachinayi, Ngana wakaŵengevi ŵana, ndikuti mwana waku Ruti ndiyu watingi wazitongi malu ngaki ndipuso ngaku Elimeleki. Mwaviyo, Ngana wakafwengi, malu ngaki ngatingi ngaziharikengi ndi mwana yo watingi waharengi zina laku Elimeleki. Ngana wakhumbanga cha kunanga chihara chaki pakovya Nawomi. Mumalu mwaki, iyu wanguwona kuti Bowazi ndiyu wangaja wakumuwombo. Bowazi wanguchita venivi chifukwa wakhumbanga “kuti zina la munthu wakufwa liweriyepu pa chihara chaki.”—Ruti 4:10.
Ngana wakhumbisiskanga kusunga zina kweniso chihara chaki. Iyu wenga wakujiyanja. Ngana waziŵika cha kuti wenga yani, chinanga kuti iyu wanguyesesa kuti zina laki lileki kumala. Kweni wangutondeka kulonde mwaŵi wapade wo unguziperekeka kwaku Bowazi, wakuja pa mndandanda wa apapi aku Mesiya, yo ndi Yesu Khristu. Chifukwa cha mtima wakujiyanja, Ngana wangutondeka kuwovya munthu yo wakhumbikanga chovyu!—Mate. 1:5; Luka 3:23, 32.