1. Kumbi ŵanthu wosi akhumbika kusankha chinthu chakukhumbika nichi?

 MAZUŴA nganu, ŵanthu atenere kusankha chinthu chakukhumbika ukongwa. Kumbi yiwu ajengi kuchigaŵa chaku Yehova Chiuta nge wakwenere kulamuliya chilengedu chosi, pamwenga ajengi kuchigaŵa cha murwani waki wankhaza Satana Dyaboli? Weyosi watenere kusankha chigaŵa chimoza. Vo yiwu angasankha vingachitiska kuti azije ndi umoyu kwamuyaya pamwenga cha. (Mate. 25:31-33, 46) Pa nyengu ya “chisuzgu chikulu,” yiwu azamuŵikika chisimikizu chakulongo kuti mbakwenere kutaskika pamwenga kubayika.​—Chivu. 7:14; 14:9-11; Ezeki. 9:4, 6.

2. (a) Kumbi lemba la Aheberi 10:35-39, lititichiska kuchitanji? (b) Kumbi buku la Chivumbuzi lingatiwovya wuli?

² Ŵerengani Aheberi 10:35-39. Asani mwasankha kuja kuchigaŵa cha ulamuliru waku Yehova, ndikuti mwasankha mwazeru. Sonu mukhumbisiska kovya ŵanthu anyaki kuti nawu asankhi umampha. Mwaviyo, mungagwiriskiya ntchitu fundu zo ze mubuku la Chivumbuzi kuti muŵawovyi. Buku lakukondwesa ili, livumbuwa vo vazamuchitikiya ŵanthu wo asuska Yehova, kweniso lilongo mo iyu wazamutumbikiya ŵanthu wo asankha ulamuliru waki. Tingachita umampha kusambira uneneska wakukhumbika wenuwu. Kuchita venivi kutiwovyengi kuti tisimikizi mtima kuti tilutirizgengi kuteŵete Yehova. Ndipuso tingagwiriskiya ntchitu vo tasambira kuti tiwovyi ŵanthu anyaki kuti asankhi kuja kuchigaŵa chaku Yehova ndi kulutirizga kumuteŵete.

3. Kumbi tikambiskanengenji mu nkhani iyi?

³ Mu nkhani iyi, tikambiskanengi mafumbu yanga: Kumbi ndi vinthu wuli vo vazamuchitikiya ŵanthu wo ŵe kuchigaŵa cha ulamuliru waku Chiuta? Nanga ndi vinthu wuli vo vazamuchitikiya ŵanthu wo asankha kovya chinyama chakofya chiyera ukongwa, cho chikonkhoskeka mubuku la Chivumbuzi?

4. Kumbi wakutumika Yohane wawona gulu nili lo le limoza ndi Yesu kuchanya?

⁴ Mu chiwona, wakutumika Yohane wawona magulu ngaŵi ngo ngatovya ulamuliru waku Yehova ndi kulonde vitumbiku va umoyu wamuyaya. Gulu lakwamba le ndi ŵanthu 144,000. (Chivu. 7:4) Yiwu atoleka kutuliya pacharu chapasi kuti akapangi boma pamwenga kuti Ufumu, limoza ndi Yesu kuchanya. Limoza ndi iyu, yiwu alamuliya charu chapasi. (Chivu. 5:9, 10; 14:3, 4) Mu chiwona, Yohane watiŵawona kuti ŵama ndi Yesu kuchanya pa Phiri la Ziyoni.​—Chivu. 14:1.

5. Kumbi pambula kuswera yapa ndi vinthu wuli vo vichitikiyengi Akhristu akusankhika wo ŵeche pacharu chapasi?

⁵ Kwambiya mu nyengu ya akutumika mpaka sonu, ŵanthu masawuzandi aja achisankhika kuti aje mugulu la a 144,000. (Luka 12:32; Aro. 8:17) Kweni Yohane wakambirika kuti akujaku pe pamwenga kuti amanavi, ndiwu azamuja kuti ŵeche pacharu chapasi mu mazuŵa ngakumaliya. “Akujaku” ŵenaŵa azamulonde “chidindu” chakumaliya chakulongo kuti Yehova waŵazomereza, chisuzgu chikulu chechendayambi. (Chivu. 7:2, 3; 12:17) Nyengu yinyaki pa chisuzgu chikulu, akujaku ŵenaŵa azamutoleke kuchanya kuti akaje limoza ndi a 144,000 anyawu, wo angufwa akugomezgeka. Yiwu amulamuliya limoza ndi Yesu mu Ufumu waku Chiuta.​—Mate. 24:31; Chivu. 5:9, 10.

6-7. (a) Kumbi Yohane wawona so gulu linyaki nili, nanga tisambiranji vakukwaskana ndi yiwu? (b) Ntchifukwa wuli akujaku ndipuso a “mzinda ukulu” alindizga kufiskika kwa Chivumbuzi chaputala 7?

⁶ Pavuli pakuti wawona gulu la kuchanya, Yohane wawona “mzinda ukulu.” Mwakupambana ndi a 144,000, gulu ili ndakuti lingaŵerengeka cha. (Chivu. 7:9, 10) Kumbi tisambiranji vakukwaskana ndi yiwu? Yohane wakambirika kuti: “Yaŵa mbeniwo atuwa mu chisuzgu chikulu, ndipu achapa mikhanju yawu ndi kuyitowesa kuŵa yituŵa mundopa za Mwanawambereri.” (Chivu. 7:14) Asani yiwu azipona pa chisuzgu chikulu, a “mzinda ukulu” ŵenaŵa azamuja penipanu pacharu chapasi ndipu azamukondwa ndi vitumbiku vakuziziswa.​—Salimo 37:9-11, 27-29; Nthanthi 2:21, 22; Chivu. 7:16, 17.

⁷ Kwali tasankhika kuti tiluta kuchanya pamwenga tazamuja penipanu pacharu chapasi, kumbi tigomezga kuti tazamuwona kufiskika kwa Chivumbuzi chaputala 7? Hinya. Yeniyi yazamuja nyengu yakukondwesa ukongwa ku magulu ngosi ngaŵi nga ateŵeti aku Chiuta! Tazamukondwa ukongwa kuti tingusankha kuja kuchigaŵa cha ulamuliru waku Yehova. Kumbi buku la Chivumbuzi lititikambiyanji so chinyaki vakukwaskana ndi chisuzgu chikulu?​—Mate. 24:21.

8. Kumbi chisuzgu chikulu chazamukwamba wuli, nanga ŵanthu anandi azamuchita wuli?

⁸ Nge mo tingusambiriya mu nkhani yajumpha, maboma nga ndali nga charu ichi, pambula kuswera yapa ngayukiyengi Babiloni Mukulu, yo ndi visopa vosi vaboza pacharu chapasi. (Chivu. 17:16, 17) Kwenuku kwazamukuŵa kwamba kwa chisuzgu chikulu. Kweni kumbi venivi vazamuchitiska kuti ŵanthu anandi ayambi kuteŵete Yehova? Awa. Mumalu mwaki, lemba la Chivumbuzi chaputala 6 lilongo kuti pa nyengu yakusuzga yeniyi, ŵanthu wo aleka kuteŵete Yehova azamukhumba kuti avikiliriki ndi andali kweniso amalonda a charu ichi, wo ayeruzgikiya ndi mapiri. Chifukwa chakuti yiwu azamuja kuchigaŵa cha Ufumu waku Chiuta cha, Yehova wazakuŵawona kuti mbakususka.​—Luka 11:23; Chivu. 6:15-17.

9. Kumbi ŵanthu aku Yehova azamuja wuli akupambana ndi ŵanthu anyaki pa chisuzgu chikulu, nanga ndi vinthu wuli vo vazakuŵachitikiya?

⁹ Kukamba uneneska, ateŵeti akugomezgeka  aku Yehova, azamuja akupambana ukongwa ndi ŵanthu anyaki pa nyengu yakusuzga ukongwa ya chisuzgu chikulu. Yiwu pe ndiwu azamuja kuti ateŵete Yehova Chiuta pacharu chapasi kweniso kukana kuja kuchigaŵa cha “chinyama chakofya.” (Chivu. 13:14-17) Chifukwa cha kugomezgeka kwawu, ŵanthu wo asuska Yehova azakuŵakwiyiya ukongwa. Mwaviyo, mitundu yazamukoliyana kuti yiyukiyi ŵanthu aku Chiuta pacharu chosi chapasi. Bayibolu likamba kuti kuyukiya kwenuku kudanika kuti “Gogi wa Magogi.”—Ezeki. 38:14-16.

10. Nge mo pakambiya pa Chivumbuzi 19:19-21, kumbi Yehova wazamuchita wuli asani arwani aziyukiya ŵanthu ŵaki?

¹⁰ Kumbi Yehova wazamuchita wuli asani arwani ayukiya ateŵeti ŵaki? Iyu watitikambiya kuti: “Ukali wangu ukulu wazamukole.” (Ezeki. 38:18, 21-23) Lemba la Chivumbuzi chaputala 19, likonkhoska vo vichitika pavuli paki. Yehova watumiza Mwana Waki kuti wavikiliyi ŵanthu Ŵaki kweniso kuti wathereski arwani ŵawu. Yesu limoza ndi “magulu ngankhondu nga kuchanya,” kung’anamuwa angelu akugomezgeka ndipuso a 144,000, azamuchita nkhondu ndi arwani aku Chiuta. (Chivu. 17:14; 19:11-15) Kumbi nkhondu yeniyi yazamumala wuli? Ŵanthu wosi kweniso mawupu ngo ngasuska Yehova, azamumaliya limu!​—Ŵerengani Chivumbuzi 19:19-21.

11. Kumbi ntchinthu chapade nichi cho chikonkhoskeka mubuku la Chivumbuzi?

¹¹ Aŵanaŵaniyani waka mo ŵanthu akugomezgeka pacharu chapasi azamuvwiya kuwona kuti ataskika pa nyengu yo arwani aku Chiuta abayikanga! Yeniyi yazamuja nyengu yakukondwesa ukongwa! Chinanga kuti kuchanya kwazamuja likondwa likulu asani Babiloni Mukulu wazibwangandulika, kweni pe chinthu chinyaki so cho chazamuzisa likondwa likulu ukongwa. (Chivu. 19:1-3) Chenichi ntchinthu chakukhumbika ukongwa cho chikambika mubuku la Chivumbuzi, “zowala za Mwanawambereri.”​—Chivu. 19:6-9.

12. Nge mo palongore pa Chivumbuzi 21:1, 2, kumbi zowala za Mwanawambereri zazamuchitika zukwanji?

¹² Kumbi zowala zenizi zichitika zukwanji? A 144,000 wosi azamuja kuti ŵe kuchanya asani kwaja kamanavi kuti nkhondu ya Aramagedoni yiyambi. Kweni yeniyi ndiyu cha nyengu yo zowala za Mwanawambereri zazamuchitikiya. (Ŵerengani Chivumbuzi 21:1, 2.) Zowala za Mwanawambereri zichitika pavuli pakuti nkhondu ya Aramagedoni yachitika ndipu arwani wosi aku Chiuta abayika.​—Salimo 45:3, 4, 13-17.

13. Kumbi ndi vinthu wuli vo vazamuchitika pa zowala za Mwanawambereri?

¹³ Kumbi ndi vinthu wuli vo vazamuchitika pa zowala za Mwanawambereri? Nge mo zowala chayizu zichitiskiya kuti munthulumi ndi munthukazi aje amoza, zowala zakuyeruzgiya zenizi zazamuchitiska kuti Fumu Yesu Khristu ndi “mwali,” waki wo mba 144,000, aje amoza. Venivi vazamuchitiska kuti Yesu ndi a 144,000 ayambi kulamuliya charu chapasi kwa vyaka 1,000.​—Chivu. 20:6.

14-15. Kumbi lemba la Chivumbuzi chaputala 21, litiŵayeruzgiya ndi vinthu wuli a 144,000? (Wonani chithuzi cho che pachikonkhombi.)

¹⁴ Pavuli paki, lemba la Chivumbuzi chaputala 21 liyeruzgiya a 144,000 ndi tawuni yakutowa ukongwa, yo yidanika kuti “Yerusalemu Mufya.” (Chivu. 21:2, 9) Tawuni iyi ye ndi mya 12 ya fawundeshoni, yo pakulembeka “mazina 12 nga akutumika 12 a Mwanawambereri.” Ntchifukwa wuli fundu yeniyi yenga yakukondwesa kwaku Yohane? Chifukwa wanguwona kuti zina laki lalembeka pa umoza mwa mya yeniyi. Uwu wenga mwaŵi ukulu ukongwa!​—Chivu. 21:10-14; Aefe. 2:20.

¹⁵ Tawuni iyi, yiyanana ndi tawuni yinyaki  yeyosi cha. Iyu ye ndi msewu ukulu wa wagolidi chayiyu, mageti 12 ngo ngakupangika ndi ngali, mipanda kweniso mafawundeshoni ngakudyoŵeka ndi mya yakuzirwa kweniso yikupimika mwakuyanana muvigaŵa vosi. (Chivu. 21:15-21) Kweni Yohane wanguwona kuti pasoŵeka chinthu chinyaki! Wonani vo iyu watitikambiya. Iyu watiti: “Mutawuni yeniyi ndinguwonamu nyumba yakusopiyamu cha, chifukwa Yehova Chiuta Wanthazizosi ndiyu nyumba yakusopiyamu ya tawuni yo, ndipu Mwanawambereri nayu so viyo. Ndipu tawuni iyi yakhumbikanga lumwi cha pamwenga mwezi kuti viyiŵaliyi, chifukwa unkhankhu waku Chiuta ndiwu wambulikanga pa tawuni yo ndipu Mwanawambereri ndiyu wenga nyali yaki.” (Chivu. 21:22, 23) Ŵanthu wo apanga Yerusalemu Mufya amuja ndi Yehova. Mwaviyo, yiwu amukhumbika so nyumba yakusopiyamu cha. (Chivu. 22:3, 4) Ndipuso pakumuchitiya uteŵeti wakupaturika Chiuta, amulongozgeka ndi Yesu yo wakuja kali wasembi mura kuchanya. (Ahe. 7:27) Mwaviyo, Yehova ndipuso Yesu, ŵenge nyumba yakusopiyamu mutawuni yeniyi.

16. Kumbi ndi vinthu wuli vo vazamuchitikiya ŵanthu wosi mu Ulamuliru wa Vyaka 1,000 wa Ufumu waku Chiuta?

¹⁶ Akhristu akusankhika akondwa kuŵanaŵaniya tawuni yeniyi. Kweni wo ŵe ndi chilindizga chakuzija pacharu chapasi, nawu so atenere kukondwa ndi tawuni iyi. Mu nyengu ya Ulamuliru wa Vyaka 1,000 wa Ufumu waku Chiuta, Yerusalemu Mufya wazamuzisa vitumbiku vinandi ukongwa. Yohane wawona vitumbiku venivi vichiyenda nge “msinji wa maji nga umoyu.” Ndipu kusirya ndi sirya la msinji wenuwu, kwe “vimiti va umoyu” vo mani ngaki “ngakuchizgiya mitundu ya ŵanthu.” (Chivu. 22:1, 2) Ŵanthu wosi wo azamuja ndi umoyu pa nyengu iyi, azamuja ndi mwaŵi wa kuyanduwa ndi vinthu vamampha venivi. Kamana ndi kamana, ŵanthu wosi akuvwiya azamuja akufikapu. Kwazamuŵavi kutama, urwirwi kweniso kuliya chifukwa cha chitima.​—Chivu. 21:3-5.

17. Nge mo palongore pa Chivumbuzi 20:11-13, kumbi mbayani wo azamuyanduwa mu Ulamuliru wa Vyaka 1,000?

¹⁷ Kumbi mbayani wo azamuyanduwa ndi vinthu vamampha venivi? Akwamba kuyanduwa, mba mzinda ukulu wo azamupona pa Aramagedoni ndipuso mwana weyosi yo wangazibalika mucharu chifya. Kweni lemba la Chivumbuzi chaputala 20 lilayizga so kuti ŵanthu wo akufwa azamuyuskika. (Ŵerengani Chivumbuzi 20:11-13.) Ŵanthu “arunji” wo akufwa kali kweniso ŵanthu “ambula urunji,” wo ŵengavi mwaŵi  wakusambira vakukwaskana ndi Yehova, azamuyuskika ndi kuja so ndi umoyu penipanu pacharu chapasi. (Machi. 24:15; Yoha. 5:28, 29) Kumbi venivi ving’anamuwa kuti munthu weyosi wazamuyuskika ndi kuja ndi umoyu pacharu chapasi mu Ulamuliru wa Vyaka 1,000? Awa. Ŵanthu wo angukaniya dala kuteŵete Yehova pa nyengu yo ŵenga ndi umoyu, azamuyuskika cha. Yiwu ŵenga ndi mwaŵi wakusambira vakukwaskana ndi iyu, kweni angulongo kuti mbakwenere cha kuzija ndi umoyu mu Paradayisu pacharu chapasi.​—Mate. 25:46; 2 Ate. 1:9; Chivu. 17:8; 20:15.

18. Kumbi vinthu vazamukuŵa wuli pacharu chapasi pavuli pa vyaka 1,000?

¹⁸ Pakumaliya pa vyaka 1,000, ŵanthu wosi pacharu chapasi azamuja akufikapu. Palivi munthu weyosi yo wazamusuzgika chifukwa cha ubudi wo wanguhara kwaku Adamu. (Aro. 5:12) Thembu la ubudi waku Adamu lazamutuzgikiyapu limu. Mwaviyo, ŵanthu wo azamukuŵa pacharu chapasi ‘azamuja ndi umoyu’ chifukwa azamuja akufikapu pakumaliya pa vyaka 1,000.​—Chivu. 20:5.

19. Ntchifukwa wuli ŵanthu akhumbika kuyeseka kakumaliya?

¹⁹ Tiziŵa kuti Yesu yo wenga wakufikapu wangulutirizga kuja wakugomezgeka kwaku Chiuta chinanga mphanyengu yo Satana wamuyesanga. Kweni kumbi ŵanthu wosi akufikapu azamulutirizga kuja akugomezgeka pa nyengu yo Satana wazamupaskika mwaŵi kuti waŵayesi? Weyosi wazakujimukiya yija fumbu ili asani Satana wazifwatulika kuchizenji pavuli pa vyaka 1,000. (Chivu. 20:7) Ŵanthu wo azamulongo kuti mbakugomezgeka pakuyeseka kwakumaliya kwenuku, azamulonde umoyu wamuyaya ndipu pakumaliya paki azamukondwa ndi wanangwa chayiwu. (Aro. 8:21) Wo azamugaruka, azamubayikiya limu, limoza ndi Dyaboli ndipuso viŵanda vaki.​—Chivu. 20:8-10.

20. Kumbi mutuvwa wuli chifukwa cha mauchimi ngakukondwesa ngo nge mubuku la Chivumbuzi?

²⁰ Kumbi mutuvwa wuli pavuli pakukambiskana mwakudumuwa vo ve mubuku la Chivumbuzi? Kumbi vakukondwesa cha kuwona kuti namwi mwazamuwona kufiskika kwa mauchimi ngenanga? Kumbi venivi vitikuchiskani cha kuti muwovyeku ŵanthu anyaki kuti akoliyani nasi pakusopa Chiuta widu mwauneneska? (Chivu. 22:17) Pakuti takambiskana vinthu vakukondwesa vo vichitikengi kunthazi, tikhumbisiska kukamba mazu ngo wakutumika Yohane wangukamba kuti: “Ame! Zani, Ambuya Yesu.”​—Chivu. 22:20.