Yehova wanguŵapaska nthazi apharazgi aphamphu ŵenaŵa. Mu chaka cha 1920, chiŵerengeru cha akopotala pamwenga kuti apayiniya chingusazgikiyaku, kutuwa pa 225 kufika pa 350. Ndipu mu chaka ichi kenga kakwamba kuti apharazgi akujumpha 8,000 apereki lipoti lawu ku likulu lidu la pacharu chosi. Yehova wanguŵatumbika ukongwa.

Pa 21 March 1920, Joseph F. Rutherford, yo pa nyengu iyi walongozganga Akusambira Bayibolu, wangukamba nkhani ya mutu wakuti: “Ŵanthu Mamiliyoni wo Alipu Sonu Azamukufwa Cha.” Akusambira Bayibolu anguchita phamphu kudana ŵanthu anandi kuti azivwisiyi nkhani yeniyi. Yiwu angupanga lendi holu yikulu ukongwa ku New York City, ndipu angugaŵiya timapepara takukwana 320,000 takudaniya ŵanthu ku unganu wenuwu.

Pa unganu uwu panguza ŵanthu anandi kuluska wo yiwu aŵanaŵaniyanga. Chifukwa chakuti holu iyi yazazanga ndi ŵanthu 5,000 pe, ŵanthu pafufupi 7,000 anguŵaweza. Chigongwi cha Alinda chinyaki chingukamba kuti “uwu wenga unganu ukulu ukongwa wo Akusambira Bayibolu ŵenga ŵechendachitepu.”

Akusambira Bayibolu anguziŵika ukongwa chifukwa chakupharazga kuti “ŵanthu mamiliyoni wo alipu sonu azamukufwa cha.” Pa nyengu iyi, yiwu avwisanga cha kuti uthenga wamampha wa Ufumu wakhumbikanga kupharazgika pacharu chosi. Chinanga kuti venga viyo, yiwu agwiranga ntchitu iyi mwaphamphu. Ida Olmstead yo wangwamba kuwungana mu 1902, wangukamba kuti: “Taziŵanga kuti ŵanthu wosi azamulonde vitumbiku kunthazi, ndipu tatondekanga cha kuŵakambiya uthenga wamampha wenuwu ŵanthu wo takumananga nawu mu uteŵeti.”

Kuti mabuku ngidu ngaŵengi nganandi, abali ku Beteli, angwamba kupurinta ŵija mabuku ngenanga. Yiwu angugula makina ngakusindikiziya ndipu angungaŵika mu nyumba yo angupanga lendi ku 35 Myrtle Avenue, Brooklyn, New York, kufupi ndi ku Beteli.

Leo Pelle ndi Walter Kessler, angwamba kuteŵete pa Beteli mu January 1920. Walter wangukamba kuti: “Tati tafika ku Beteli, mubali yo wawoneriyanga ku dipatimenti yakupurinta wangutilereska ndipu wangutikambiya kuti, ‘Kwaja waka ora limoza ndi hafu kuti muluti kuchirya chakurya.’ Iyu wangutikambiya kuti tinyamuwengi makatoni nga mabuku kuluta nangu muchipinda chamuchanya.”

Leo wangukamba vo vinguchitika zuŵa lakulondopu. Iyu wanguti: “Pa zuŵa ili tingusuka vimati va  nyumba yapasi ku 35 Myrtle Avenue. Ntchitu iyi yenga yakunatisa ukongwa pa ntchitu zosi zo ndingugwirapu. Kweni yenga ntchitu yakukhumbika ukongwa chifukwa tachitiyanga Ambuya.”

Pati pajumpha masabata ngamanavi, abali ndi azichi akujipereka angwamba kugwira ntchitu yakupurinta Chigongwi cha Alinda. Magazini nga Chigongwi cha Alinda nga February 1, 1920, ngakukwana 60,000 nganguzaza munyumba yachiŵi yakusindikiziyaku mabuku. Pa nyengu yeniyi, munyumba yapasi anguŵikamu makina ngakusindikiziya ngo angungadana kuti Sitima ya Nkhondu. Yiwu angwamba so kusindikiza ŵija magazini yakuti The Golden Age, kwambiya ya 14 April, 1920. Vawonekiyanga limu kuti Yehova wangutumbika phamphu la ateŵeti ŵaki akujipereka ŵenaŵa.

Ateŵeti aku Yehova akugomezgeka angwamba so kukoliyana ndi kuchita vinthu nge mo achitiyanga pakwamba. Kweni Akusambira Bayibolu anyaki anguleka gulu laku Yehova chifukwa cha masuzgu ngo nganguchitika kwambiya mu 1917 mpaka mu 1919. Kumbi anguwovyeka wuli?

Chigongwi cha Alinda cha April 1, 1920, chenga ndi nkhani yakuti “Tiyeni Tichitengi Vinthu Mwachimangu.” Nkhani iyi yenga ndi fundu yakuchiska yakuti: “Tikayika cha . . . kuti weyosi yo we ndi mzimu wa Ambuya . . . ngwakukhumbisisa kuluwa vinthu vakuvuli, . . . kuchita vinthu mwachimangu ndi anyaki ndi kulutirizga kuteŵete limoza.”

Ŵanthu anandi anguvwiya mazu ngenanga. Banja linyaki lingukamba kuti: “Tizomereza kuti chaka chamala kweniso vyaka vinyaki, tingunangisa kuleka kupharazga penipo anyidu apharazganga. . . . Sonu tilandizgikengi so cha.” Ateŵeti ŵenaŵa ŵenga ndi ntchitu yikulu yakuti achiti.

Pa 21 June, 1920, Akusambira Bayibolu angwamba ntchitu yikulu yakugaŵiya magazini ya “ZG.” Magazini ya “ZG,” yenga ndi chikonkhombi chakufewa ndipu yingusere mumalu mwa buku la The Finished Mystery. * Mabuku nganandi nga The Finished Mystery ngangusungika waka pa nyengu yo buku ili lingukanizgika mu 1918.

 Ntchitu yakugaŵiya magazini yeniyi, yingugwirika ndi akopotala pe cha kweni ndi Akusambira Bayibolu wosi. Gulu laku Yehova lingukamba kuti: “Mupharazgi weyosi wakubatizika yo wakhumba kugwiraku ntchitu yeniyi, wakhumbika kujipereka ndi mtima wosi. Weyosi wayendiyengi fundu iyi: ‘Chinthu chimoza cho ndisimikiza ntchakuti’ ndigaŵiyengi magazini nga ZG.” Edmund Hooper wangukamba kuti: “Kwa abali ndi azichi anandi, kenga kakwamba kugwira ntchitu yikulu viyo yakupharazga nyumba ndi nyumba.” Iyu wangukamba so kuti: “Tingwamba kuwona kuti ntchitu yeniyi yakupharazga pacharu chosi, yikhumbika kuyigwira ukongwa kuluska mo taŵanaŵaniyanga.”

Chifukwa chakuti kukambiskana ndi Akusambira Bayibolu kwenga kwakusuzga mu vyaru vinyaki pa nyengu ya Nkhondu Yakwamba ya Pacharu Chosi, Mubali Rutherford wakhumbanga kuchiska abali ndi kunozga kuti ntchitu yakupharazga yiyambi so. Mwaviyo, pa 12 August, 1920, iyu ndi abali anyaki anayi angwenda ulendu utali ukongwa kuluta ku Britain, ku Middle East ndipuso ku vyaru vinyaki va ku Europe, kuti akayende abali ŵenaŵa.

Mubali Rutherford wati wafika ku Britain, Akusambira Bayibolu anguchita maunganu ngatatu ngachigaŵa kweniso maunganu nganyaki 12. Ŵanthu pafufupi 50,000 anguza pa unganu uwu. Pakukamba za vo vinguchitika, Chigongwi cha Alinda chingukamba kuti: “Abali ndi azichi anguchiskika ukongwa. Venivi vinguchitiska kuti akoliyani, agwiriyengi ntchitu limoza kweniso angukondwa.” Wati wafika ku Paris, Mubali Rutherford wangukamba so nkhani yakuti, “Ŵanthu Mamiliyoni wo Alipu Sonu Azamukufwa Cha.” Nkhani yichiyamba waka, ŵanthu anguzaza muholu. Pavuli paki, ŵanthu akukwana 300 angupempha kuti akhumba kuvwa vinandi.

Masabata ngakulondopu, abali anyaki anguluta ku Athens, Cairo, ndi ku Jerusalem. Kuti aziŵi ŵanthu wo akhumbanga kuziŵa vinandi mu vyaru venivi, Mubali Rutherford wangujula ofesi yakuti pafikiyengi mabuku mu tawuni ya Ramallah, kufupi ndi Jerusalem. Pavuli paki, wanguwere ku Europe ndipu wangujula ofesi ya Nthambi ku Central Europe ndi kunozga kuti mabuku ngapurintikengi kwenuku.

Mu September 1920, Akusambira Bayibolu angutuzga magazini ya nambala 27 ya The Golden Age. Magazini iyi yenga yapade chifukwa yakambanga mo Akusambira Bayibolu angutombozgeke mu 1918. Makina ngakusindikiziya mabuku ngo ngangudanika kuti Sitima ya Nkhondu, ngangugwira ntchitu usiku ndi msana, kusindikiza magazini ngakujumpha 4 miliyoni nga The Golden Age.

 Ŵanthu wo anguŵerenga magazini yeniyi, anguziŵa vinthu vambula urunji vo vinguchitikiya mzichi Emma Martin. Mzichi Martin wachitanga upayiniya ku San Bernardino, ku California. Pa 17 March, 1918, mzichi Emma ndi abali atatu yaŵa, E. Hamm, E. J. Sonnenburg, ndi E. A. Stevens, ŵenga pa unganu ndi Akusambira Bayibolu anyawu.

Munthu munyaki yo wanguza pa unganu wenuwu, wanguza kuzisambira Bayibolu cha. Iyu wangukamba kuti, “Ŵaraŵara aboma wo atumba ŵanthu mulandu ndiwu angundikambiya kuti ndiluti kwenuku. Ndinguluta kwenuku kuti nkhasaniyi ukaboni.” Iyu wangusaniya vo wakhumbanga, buku la The Finished Mystery. Pati pajumpha mazuŵa ngamanavi, Mzichi Martin ndi abali atatu wo wenga nawu angumangika. Yiwu angumbika mulandu wakuti anguswa dangu lakuti agaŵiyanga buku lo boma lingukaniza.

Mzichi Emma ndi abali ŵenaŵa anguŵasaniya kuti mbakunanga ndipu anguŵakambiya kuti akaje mujeri kwa vyaka vitatu. Yiwu angupanga apilu nkhani yeniyi kananandi waka, kweni khoti linguŵawovya cha. Mwaviyo, pa 17 May, 1920, yiwu anguluta ku jeri. Kweni pati pajumpha nyengu yimanavi, vinthu vingusintha.

Pa 20 June 1920, Mubali Rutherford wangukamba vo vinguchitikiya abali yaŵa pa unganu wo unguchitikiya mutawuni ya San Francisco. Ŵanthu wo ŵenga pa unganu uwu angukwaskika ndi vo vinguchitikiya Akhristu ŵenaŵa, ndipu angumulembe kalata pulezidenti wa ku United States. Yiwu angulemba kuti: “Isi tiwona kuti mulandu . . . waku Emma Martin  . . unguyeruzgika mwambula urunji . . . Ŵaraŵara aboma angugwiriskiya ntchitu nthazi zawu mwambula kwenere kuti  . . amuthyi chiŵana. . . Emma Martin . . . ndipu vo yiwu anguchita kuti amuŵiki mujeri titiviwona kuti . . . vambula kuzomerezgeka.”

Mawa laki, Pulezidenti Woodrow Wilson, wangusintha cheruzgu cho khoti lingupereka kwa Mzichi Martin, Mubali Hamm, Mubali Sonnenburg, ndi Mubali Stevens. Yiwu angutuwa mujeri nyengu yeniyo.

Kukumaliya kwa chaka cha 1920, akusambira Bayibolu anguwona kuti penga vinthu vinandi vo vinguchitika, vo vinguŵachitiska kuti akondwengi. Abali anguleka cha kugwira ntchitu ku likulu lidu. Ndipu kuluska kuvuli kosi, Akhristu auneneska angupharazga uthenga wa Ufumu waku Chiuta kuti ndiwu pe wo ungamalisa masuzgu nga ŵanthu. (Mate. 24:14) Mwaviyo, chaka cha 1921, chenga chapade ukongwa chifukwa Akhristu angupharazga ukongwa uneneska wa Ufumu.