1. Kumbi Yehova watipaska chilindizga wuli?

 YEHOVA watipaska chilindizga chamampha ukongwa cha umoyu wamuyaya. Anyaki ŵe ndi chilindizga chakuchija ndi umoyu wamuyaya kuchanya nge vakulengeka vauzimu vambula kufwa. (1 Akori. 15:50, 53) Kweni ŵanthu anandi ŵe ndi chilindizga chakuzija ndi umoyu wambula kumala pacharu chapasi, umoyu wambula kutama ndipuso walikondwa. (Chivu. 21:3, 4) Kwali tilindizga kuchija ndi umoyu wambula kumala kuchanya pamwenga kuzija ndi umoyu wambula kumala pacharu chapasi, chilindizga chidu ntchakuzirwa ukongwa kwaku isi.

2. Kumbi chilindizga chidu chithemba pa vinthu wuli, nanga ntchifukwa wuli tikamba viyo?

² Mu Bayibolu, mazu ngakuti “chilindizga” ngangang’anamuwa “kukhaza kuti vinthu vamampha vichitikengi.” Chilindizga chidu ntchakusimikizika chifukwa chakuti chituliya kwaku Yehova. (Aro. 15:13) Tiziŵa vo watilayizga ndipuso tiziŵa kuti kanandi vo wakamba vichitika nadi. (Nume. 23:19) Tisimikiza kuti Yehova wakhumba kweniso we ndi nthazi zakufiskiya chechosi cho wakamba kuti wachitengi. Mwaviyo, chilindizga chidu ndi malotu ŵaka cha pamwenga ndi vinthu vo tikhumba ŵaka cha kuti vichitiki, chilindizga chidu che ndi ukaboni kweniso ntchakusimikizika.

3. Kumbi tikambiskanengenji mu nkhani iyi? (Salimo 27:14)

³ Awusefwi akuchanya atitiyanja ndipu akhumba kuti tiŵathembengi. (Ŵerengani Masalimo 27:14.) Asani titimuthemba ukongwa Yehova ndipu tisimikiza kuti vo wakulayizga vazamufiskika, tifiskengi kukunthiyapu mayeseru, tijengi ndi chiganga kweniso likondwa kwali tikumani ndi masuzgu wuli. Tiyeni tikambiskani mo chilindizga chidu chititivikiliya. Chakwamba, tikambiskanengi mo chilindizga chidu che nge ndondowa kweniso chisoti. Pavuli paki tikambiskanengi mo tingakholese chilindizga chidu.

4. Kumbi chilindizga che nge ndondowa mu nthowa wuli? (Aheberi 6:19)

⁴ Mukalata yo wakutumika Paulo wangulembe Aheberi, wanguyeruzgiya chilindizga chidu ndi ndondowa. (Ŵerengani Aheberi 6:19.) Kanandi Paulo wayendanga panyanja mwaviyo, waziŵanga kuti ndondowa azigwiriskiyanga ntchitu kuti sitima yilekengi kupingika ndi mphepu. Pa ulendu unyaki, iyu wenga musitima pa nyengu yo chimphepu chikulu chingwamba kuputa panyanja. Pa nyengu yeniyi iyu wanguwona akugwira ntchitu musitima achiponya ndondowa mumaji kuti sitima yileki kumwantha mya. (Machi. 27:29, 39-41) Nge mo ndondowa yitovye kuti sitima yije pamalu ngamoza, chilindizga chidu chititiwovya kuja akukho ndi chilatu chakuti tileki kutuwaku kwaku Yehova pa nyengu yo takumana ndi masuzgu nga nge chimphepu. Chilindizga chidu chititiwovya kuleka kusukunyika asani takumana ndi masuzgu chifukwa tigomezga kuti vinthu viŵengi umampha. Kumbukani kuti Yesu wangutcheŵeska kuti tazamutombozgeka. (Yoha. 15:20) Mwaviyo, kuŵanaŵaniya vo Yehova watilayizga kutitiwovya kuti tilutirizgi kumuteŵete.

5. Kumbi chilindizga chingumuwovya wuli Yesu pa nyengu yo wenga pafupi kufwa?

⁵ Ŵanaŵaniyani mo chilindizga chinguwovye Yesu kulutirizga kuja wakugomezgeka chinanga kuti waziŵanga kuti wafwengi nyifwa yakuŵaŵa ukongwa. Pa Pentekositi wa mu 33 C.E., wakutumika Peturo wanguko mazu nga uchimi nga mu buku la Salimo ngo ngakonkhoska umampha kuti Yesu wanguchita vinthu mwakuzika kweniso kuti wagomezganga Yehova. Yesu wangukamba kuti: “Ndiŵengi ndi chilindizga, pakuti mwazakundisiya mu Dindi cha ndipu mwazamuzomereza cha kuti wakugomezgeka winu wavundi . . . Mwazakundizaza ndi likondwa likulu pa masu pinu.” (Machi. 2:25-28; Salimo 16:8-11) Chinanga kuti Yesu waziŵanga kuti wafwengi, wenga ndi chilindizga chakukho kuti Chiuta wazakumuyuska kweniso kuti wamukuŵa so ndi likondwa la kuchija so ndi Awisi kuchanya.​—Ahe. 12:2, 3.

6. Kumbi mubali munyaki wangukambanji va chilindizga?

⁶ Chilindizga chidu chawovya abali ndi azichi ŵidu anandi kukunthiyapu. Tiyeni tikambiskani vo vinguchitikiya Leonard Chinn mubali wakugomezgeka yo wajanga ku England. Pa nyengu ya Nkhondu Yakwamba ya Pacharu Chosi, iyu wanguŵikika mujeri chifukwa cha kukana kusere usilikali. Kwa myezi yiŵi, iyu angumuŵika muchipinda chakuyija chakulangiyaku ŵanthu ndipu pavuli paki angumugwiriska ntchitu yakuŵaŵa ukongwa. Pavuli paki iyu wangukamba kuti: “Vo vingundichitikiya vingundiwovya kuziŵa kuti chilindizga ntchakukhumbika kuti tikunthiyengepu. Te ndi chakuwoniyapu chaku Yesu, akutumika, achimi kweniso te ndi malayizgu ngakuzirwa nga mu Bayibolu. Vosi venivi vititipaska chilindizga chanthazi kweniso vititiwovya kuti tikunthiyengepu.” Chilindizga chenga nge ndondowa kwaku Leonard ndipu chingaja so ndondowa kwaku isi.

7. Kumbi mayeseru ngakholesa wuli chilindizga chidu? (Aroma 5:3-5; Yakobe 1:12)

⁷ Asani tikunthiyapu mayeseru kweniso kuwona mo Yehova watitiwovye, tiziŵa kuti watitiyanja ndipu chilindizga chidu chija chakukho. (Ŵerengani Aroma 5:3-5; Yakobe 1:12.) Mwaviyo, chilindizga chidu ntchakukho ukongwa kuphara po tasambiriyanga ŵaka uneneska. Satana wakhumba kuti mayeseru ngatiweziyengi vuli kweni ndi chovyu chaku Yehova tingakunthiyapu mayeseru ngengosi.

8. Kumbi chilindizga che nge chisoti mu nthowa wuli? (1 Atesalonika 5:8)

⁸ Bayibolu liyeruzgiya chilindizga chidu ndi chisoti. (Ŵerengani 1 Atesalonika 5:8.) Msilikali wavwala chisoti kuti wavikiliyi mutu waki. Pa nkhondu yidu yauzimu tikhumbika  kuvikiliya maŵanaŵanu ngidu kwaku Satana. Iyu wagwiriskiya ntchitu nthowa zakupambanapambana kuti watiyesi kweniso kuti wanangi maŵanaŵanu ngidu. Nge mo chisoti chivikiliya mutu wa msilikali, chilindizga nachu chivikiliya maŵanaŵanu ngidu kuti tilutirizgi kuja akugomezgeka kwaku Yehova.

9. Kumbi ndi vinthu wuli vo vichitikiya ŵanthu wo alivi chilindizga?

⁹ Chilindizga chidu cha umoyu wamuyaya, chingatiwovya kuti tichitengi vinthu mwazeru. Kweni asani chilindizga chidu chalopwa ndipu tayamba ŵaka kuŵanaŵaniya makhumbiru ngidu, tingaluwa chilindizga chidu cha umoyu wamuyaya. Tiyeni tikambiskani va Akhristu anyaki wo ajanga ku Korinto. Yiwu anguleka kugomezga layizgu lakukhumbika ukongwa laku Chiuta, chilindizga chakuti akufwa azamuyuka. (1 Akori. 15:12) Paulo wangulemba kuti ŵanthu wo agomezga cha kuti kwe chiyuka, akhorwesa ŵaka makhumbiru ngawu nga liŵavu. (1 Akori. 15:32) Mazuŵa nganu, ŵanthu anandi wo agomezga cha malayizgu ngaku Chiuta, achita ŵaka chechosi cho akhumba kuti akondwengi pa umoyu. Kweni isi tigomezga vo Chiuta wakulayizga. Chilindizga chidu che nge chisoti chakuyeruzgiya cho chingavikiliya maŵanaŵanu ngidu kweniso kutiwovya kuti tilekengi kuŵanaŵana ŵaka vakukhumba vidu, vo vingananga ubwezi widu ndi Yehova.​—1 Akori. 15:33, 34.

10. Kumbi chilindizga chingativikiliya wuli ku maŵanaŵanu ngaheni?

¹⁰ Chilindizga chidu chingativikiliya so kuti tileki kuja ndi maŵanaŵanu ngakuti tingamukondwesa cha Yehova. Mwakuyeruzgiyapu, anyaki angaŵanaŵana kuti: ‘Ini nde mugulu la ŵanthu wo azamuja ndi umoyu wamuyaya cha, chifukwa nde wamampha cha. Ndingafiska cha kuchita vo Chiuta wakhumba kuti ndichitengi.’ Kumbukani kuti Elifazi bwezi laboza laku Yobu nayu wangumukambiya fundu yakuyanana ndi yeniyi. Elifazi wangukamba kuti: “Kumbi munthu ndiyani kuti waje wakutowa?” Pakukamba vaku Chiuta iyu wangukamba so kuti: “Awona! Iyu watiŵagomezga cha akupaturika ŵaki, ndipu chinanga nkhuchanya, iyu watikuwona kuti nkhwakutowa cha.” (Yobu 15:14, 15) Ngenanga ndi maboza ngamukunkhuniza! Kumbukani kuti ndi Satana yo wakhumba kuti muŵanaŵanengi viyo. Iyu waziŵa kuti asani mulutirizgengi kuŵanaŵaniya venivi, mulekengi kugomezga vo Chiuta wakukulayizgani. Mwaviyo, mukanengi maboza ngenanga ndi kuŵanaŵaniya vo Yehova walayizga. Mungakayikiyanga cha kuti iyu wakhumba kuti muzije kwamuyaya kweniso kuti wakuwovyeningi kuti venivi vizichitiki.​—1 Timo. 2:3, 4.

11. Ntchifukwa wuli tikhumbika kuzikira po tilindizga kuti Chiuta wafiski vo wakutilayizga?

¹¹ Nyengu zosi ntchipusu cha kulutirizga kuja ndi chilindizga chakukho. Tingaleka kuzikira po tilindizga kuti Chiuta wafiski vo wakulayizga. Kweni chifukwa chakuti Yehova waliku muyaya, nyengu yo isi tingayiwona kuti njitali ukongwa kwaku iyu njifupi ukongwa. (2 Petu. 3:8, 9) Iyu wafiskengi vo wakulayizga mu nthowa yamampha ukongwa kweni wachitengi venivi pa nyengu yo isi tikhumbiya cha. Kumbi ntchinthu wuli cho chingatiwovya kulutirizga kuja ndi chilindizga chakukho po tilindizga mwakuzikira kuti Chiuta wafiski malayizgu ngaki?​—Yako. 5:7, 8.

12. Mwakukoliyana ndi Aheberi 11:1, 6, kumbi chivwanu chingatiwovya wuli kuja ndi chilindizga?

¹² Tingalutirizga kuja ndi chilindizga chakukho asani tilutirizga kuja pa ubwezi wakukho ndi Yehova, yo wazamufiska vo wakutilayizga. Kuti tije ndi chilindizga, titenere kuja ndi chivwanu kuti Yehova waliku kweniso kuti iyu “wapereka mphotu ku ŵanthu wosi wo atimupenja ndi mtima wosi.” (Ŵerengani Aheberi 11:1, 6.) Asani tigomezga nadi kuti Yehova waliku, tikayikiyengi cha kuti wazamufiska vosi vo wakutilayizga.  Tiyeni tikambiskani nthowa zo tingajaliya pa ubwezi wakukho ndi Yehova vo vingatiwovya kulutirizga kuja ndi chilindizga chakukho.

13. Kumbi tingandere wuli kufupi ndi Chiuta?

¹³ Tipempherengi kwaku Yehova kweniso kuŵerenga Mazu ngaki. Chinanga kuti tingamuwona cha Yehova tingandere kufupi ndi iyu. Tingakambiskana nayu mupempheru te ndi chigomezgu chosi kuti wativwengi. (Yere. 29:11, 12) Tingavwisiya kwaku Chiuta asani tiŵerenga Mazu ngaki ndi kulunguruka pa vo taŵerenga. Asani tiŵerenga mo Yehova wanguphwere ŵanthu wo ŵenga akugomezgeka kwaku iyu kuvuli, chilindizga chidu chilutirizengi kuja chakukho ukongwa. Vosi vo vikulembeka mu Mazu ngaku Chiuta “vikulembeke kuti vitisambizi, ndi chilatu chakuti tije ndi chilindizga chifukwa cha kukunthiyapu ndipuso kupembuzgika ndi Malemba.”​—Aro. 15:4.

14. Ntchifukwa wuli tikhumbika kuŵanaŵaniya vo Yehova wanguchitiya ŵanthu anyaki?

¹⁴ Tiŵanaŵaniyengi mo Yehova wafiskiya malayizgu ngaki. Tiyeni tiwoni vo Chiuta wanguchitiya Abrahamu ndi Sara. Yiwu angukota ukongwa ndipu ŵenga akuti angaja ndi mwana cha. Kweni Chiuta wanguŵalayizga kuti azamukuŵa ndi mwana. (Gene. 18:10) Kumbi Abrahamu wanguchita wuli? Bayibolu likamba kuti: “Iyu wenga ndi . . . chivwanu kuti wazamuja wusewu wa mitundu yinandi ya ŵanthu.” (Aro. 4:18) Chinanga kuti Abrahamu waziŵanga cha mo Chiuta wazamufiskiya layizgu lenili, iyu wenga ndi chigomezgu chosi kuti Yehova wazamufiska layizgu Laki. Munthu wakugomezgeka mwenuyu wangulonde vo wangulayizgika. (Aro. 4:19-21) Nkhani nge zenizi, zititisambiza kuti nyengu zosi tigomezgengi kuti Yehova wafiska malayizgu ngaki chinanga mphanyengu yo vingawoneka nge kuti vingachitika cha.

15. Ntchifukwa wuli titenere kuŵanaŵaniya vo Chiuta watichitiya?

¹⁵ Muŵanaŵaniyengi vo Yehova wakuchitiyani.  Ŵanaŵaniyani mo yimwi mwayanduliya chifukwa cha kufiskika kwa malayizgu ngo nge mu Mazu ngaku Chiuta. Mwakuyeruzgiyapu, Yesu wakulayizga kuti Awisi akupaskeningi vinthu vo mukhumbikiya pa umoyu. (Mate. 6:32, 33) Yesu wakukusimikiziyani so kuti Yehova wakupaskeningi mzimu wakupaturika asani mwamupempha. (Luka 11:13) Yehova waja wachifiska malayizgu ngenanga. Panyaki namwi mungaŵanaŵaniya malayizgu nganyaki ngo Yehova wakuchitiyani. Mwakuyeruzgiyapu, iyu wakulayizga kuti wakugowokiyeningi, wakupembuzgeningi kweniso wakuryiskeningi mwauzimu. (Mate. 6:14; 24:45; 2 Akori. 1:3) Asani mulunguruka pa vo Chiuta wakuchitiyani kali, mukayikiyengi cha kuti iyu wazamufiska vo wakukulayizgani kunthazi.

16. Ntchifukwa wuli chilindizga ndi mphasu yakuzirwa?

¹⁶ Chilindizga chidu cha umoyu wamuyaya, ndi mphasu yakuzirwa yakutuliya kwaku Chiuta. Tilindizga vinthu vamampha ukongwa kunthazi vo tikayika cha kuti vichitikengi. Chilindizga che nge ndondowa yidu ndipu chititiwovya kuja akukho kuti tikunthiyepu mayeseru, kutombozgeka ndipuso chinanga ndi nyifwa. Chigwira ntchitu nge chisoti chidu ndipu chivikiliya maŵanaŵanu ngidu kuti tikanengi vinthu viheni ndi kuchita cho ntchamampha. Chilindizga chenichi chititiwovya kumuziŵa umampha Chiuta kweniso chilongo mo iyu watitiyanjiya. Tiyanduwa ukongwa asani tilutirizga kukholesa chilindizga chidu.

17. Ntchifukwa wuli chilindizga chichitiska kuti tikondwengi?

¹⁷ Mukalata yo wakutumika Paulo wangulembe Akhristu a ku Roma wanguŵachiska ndi mazu ngakuti: “Kondwani ndi chilindizga.” (Aro. 12:12) Paulo wakondwanga chifukwa wakayikiyanga cha kuti asani wangalutirizga kuja wakugomezgeka, wamulonde umoyu wambula kumala kuchanya. Nasi tingakondwa ndi chilindizga chidu chifukwa tiziŵa kuti Yehova wazamufiska malayizgu ngaki. Nge mo wamasalimo munyaki wangulembe, “ngwakukondwa . . . munthu yo walindizga Yehova Chiuta waki, . . . yo nyengu zosi walutirizga kuja wakugomezgeka.”​—Salimo 146:5, 6.