Julani

Lutani pa vo ve mukati

NKHANI YAKUSAMBIRA YA NAMBALA 39

SUMU 125 “Mbakukondwa wo Mbalisungu!”

Kupaska Kukuwovyeningi Kuti Mukondwengi Ukongwa

Kupaska Kukuwovyeningi Kuti Mukondwengi Ukongwa

“Kupaska kuchitiska kuti munthu wakondwengi ukongwa kuluska kulonde.”MACHI. 20:35.

FUNDU YIKULU

Tiwonengi nthowa zakupambanapambana zo zingatiwovya kuti tilutirizgi kukondwa chifukwa cha kupaska.

1-2. Ntchifukwa wuli Yehova wakutilenga mu nthowa yakuti tikondwengi asani tipaska vinthu anyidu?

 YEHOVA wachilenga ŵanthu, wanguŵapaska mtima wakuti akondwengi ukongwa asani apaska chinthu anyawu kuluska kulonde. (Machi. 20:35) Kumbi venivi ving’anamuwa kuti munthu wangakondwanga cha asani walonde chinthu? Awa. Tikamba viyo chifukwa tawonapu mo tikondwe asani talonde mphasu. Chinanga kuti veviyo, isi ndisi tikondwa ukongwa asani tapaska munthu chinthu chinyaki. Kukamba uneneska, tiyanduwa ukongwa chifukwa chakuti Yehova wakutilenga mu nthowa yeniyi. Chifukwa wuli?

2 Chifukwa chakuti Yehova wakutilenga mu nthowa yakuti tikondwengi, isi nasi pakutija tingachita vinthu vo vingatiwovya kuti tikondwengi. Tingasazgiyaku likondwa lidu asani tiyesesa kusaniya mipata yakuti tipaskiyengi vinthu anyidu. Vakukondwesa ukongwa kuti Yehova wakutilenga mu nthowa yeniyi.—Salimo 139:14.

3. Ntchifukwa wuli Bayibolu likamba kuti Yehova ndi “Chiuta walikondwa”?

3 Malemba ngatitisimikiziya kuti kupaska kuchitiska kuti munthu wakodwengi. Ndichu chifukwa chaki tizizwa cha kuti Bayibolu likamba kuti Yehova ndi “Chiuta walikondwa.” (1 Timo. 1:11) Iyu ndiyu wakwamba kupereka vinthu ndipu palivi yo wangayanana nayu pa nkhani ya kupaska. Nge mo Paulo wangukambiya, chifukwa chaku iyu, “te ndi umoyu, titenda kweniso tilipu.” (Machi. 17:28) Venivi vauneneska nadi chifukwa “mphasu yeyosi yamampha ndipuso yakufikapu yituliya” kwaku Yehova.—Yako. 1:17.

4. Kumbi ndi vinthu wuli vo vingatiwovya kuti tikondwengi ukongwa?

4 Tikayika cha kuti weyosi waku isi wangakhumbisiska kuti wasaniyi likondwa lo lituza chifukwa cha kupaska. Tingachita venivi asani tiyezga Yehova pa nkhani ya kupaska. (Aefe. 5:1) Mu nkhani iyi tiwonengi vo tingachita asani tiwona kuti ŵanthu anyaki awonga cha vo titiŵachitiya. Fundu zenizi zitiwovyengi kuti tilutirizgi kweniso kusazgiyaku likondwa lidu lo tingasaniya asani tipaska vinthu anyidu.

MUYEZGENGI YEHOVA PA NKHANI YA KUPASKA

5. Kumbi ndi vinthu nivi vakuliŵavu vo Yehova watitipaska?

5 Kumbi ndi nthowa nizi zinyaki zo Yehova walongore kuti ngwakupaska? Tiyeni tiwoni vakuwoniyapu vimanavi. Yehova watitipaska vinthu vakuliŵavu. Mbuneneska kuti tilivi vinthu vapachanya vo tingakondwa navu, kweni wawonesesa kuti tanandi te ndi vinthu chayivu vo tikhumbika. Mwakuyeruzgiyapu, iyu watitiwovya kuti tisaniyengi chakurya, vakuvwala kweniso pakuja. (Salimo 4:8; Mate. 6:​31-33; 1 Timo. 6:​6-8) Kumbi Yehova watitipaska vinthu vakukhumbika pa umoyu chifukwa chakuti ndi udindu waki waka? Awa! Ntchifukwa wuli Yehova watitichitiya venivi?

6. Kumbi tisambiranji pa Mateyu 6:​25, 26?

6 Yehova wachita vosi ivi chifukwa chakuti watitiyanja ukongwa. Ŵanaŵaniyani mazu ngo Yesu wangukamba pa Mateyu 6:​25, 26. (Ŵerengani.) Yesu wangugwiriskiya ntchitu vinthu vo Yehova wakulenga. Pakukamba vakukwaskana ndi tiyuni, Yesu wangukamba kuti: “Timija mbewu cha pamwenga kuvuna pamwenga kusunga munkhokwi.” Kweni wonani vo Yesu wangukamba pavuli paki. Iyu wangukamba kuti: “Awusemwi akuchanya atitiryisa.” Pavuli paki Yesu wangufumba kuti: “Asi yimwi mwe akuzirwa ukongwa kuluska tiyuni?” Kumbi fundu njakuti wuli penapa? Yehova wawona kuti ateŵeti ŵaki mbakuzirwa ukongwa kuluska vinyama vo wakulenga. Asani Yehova waphwere vinyama, tikayika cha kuti nasi wangatiphwere! Nge mo da waphwere banja laki, Yehova nayu waphwere ŵanthu a mu banja laki chifukwa chakuti watiŵayanja.—Salimo 145:16; Mate. 6:32.

7. Kumbi tingamuyezga wuli Yehova pa nkhani ya kupaska? (Wonani so chithuzi.)

7 Nge Yehova, nasi tipaska vinthu anyidu chifukwa chakuti titiŵayanja. Mwakuyeruzgiyapu, kumbi muziŵapu Mkhristu munyinu yo wasoŵeka chakurya pamwenga chakuvwala? Yehova wangagwiriskiya ntchitu yimwi kuti mumuwovyi. Ŵanthu aku Yehova awovyana liŵiliŵi asani kwachitika masoka ngachilengedu. Mwakuyeruzgiyapu, mu nyengu ya mulili wa COVID-19, abali ndi azichi apaskanga Akhristu anyawu wo asuzgikanga chakurya, vakuvwala ndipuso vinthu vinyaki kuti avigwiriskiyi ntchitu. Ndipuso anandi aperekanga ndi mtima wosi ndalama zakovya pa ntchitu yapacharu chosi. Ndalama zenizi zinguwovya pa ntchitu yakovya abali ndi azichi pacharu chosi. Yiwu agwiriskiyanga ntchitu ulongozgi wo we pa Aheberi 13:​16, po pakamba kuti: “Mungaluwanga cha kuchita vamampha ndi kugaŵiyaku anyinu vinthu vo mwe navu, pakuti Chiuta wakondwa ukongwa ndi sembi zaviyo.”

Tingamuyezga Yehova pa nkhani ya kupaska (Wonani ndimi 7)


8. Kumbi nthazi zo Yehova watitipaska zititiwovya wuli? (Afilipi 2:13)

8 Yehova watitipaska nthazi. Yehova yo we ndi nthazi zambula mphaka, wakondwa kupaskaku ateŵeti ŵaki nthazi zenizi. (Ŵerengani Afilipi 2:13.) Kumbi nyengu yinyaki mukupempherapu kuti Yehova wakupaskeni nthazi kuti mukani pamwenga kukunthiyapu mayeseru? Mutenere so kuti mukupempherapu kuti Yehova wakupaskeni nthazi zakuti mufiski kuchita vinthu vo mukhumba kuchita pa zuŵa lo. Pempheru linu lakupempha nthazi lati lamukika, mutenere kuti mungukoliyana ndi mazu ngo wakutumika Paulo wangukamba kuti: “Mu vinthu vosi ndija ndi nthazi kuporote mwaku yo watindipaska nthazi.”—Afi. 4:13.

9. Kumbi tingamuyezga wuli Yehova pa nkhani ya mo wagwiriskiya ntchitu nthazi zaki? (Wonani so chithuzi.)

9 Chinanga kuti te ambula kufikapu, kweni tingayezga Yehova mo wachitiya ndi nthazi zaki. Mbuneneska kuti tingaŵapaska nthazi chayizu cha anyidu, kweni tingagwiriskiya ntchitu nthazi zidu kuti tiŵawovyi. Mwakuyeruzgiyapu, tingawovya Akhristu anyidu wo mbakukota pamwenga wo atama nge kuŵagwiriya ntchitu zapanyumba pamwenga kuŵawovya kuchiŵaguliya vinthu. Asani tingafiska, tingajipereka kugwira ntchitu yakutowesa pamwenga kunozga Nyumba ya Ufumu. Kugwiriskiya ntchitu nthazi zidu mu nthowa zenizi, kutovya so Akhristu anyidu.

Tingagwiriskiya ntchitu nthazi zidu kuti tiwovyi anyidu (Wonani ndimi 9)


10. Kumbi vo tingakamba vingaŵawovya wuli anyidu?

10 Kweniso tingaluwanga cha kuti vo tingakamba vingaŵakwaska ukongwa anyidu. Kumbi pe munthu munyaki yo muwona kuti wangakondwa ukongwa asani mungamuwonga mwakutuliya pasi pa mtima? Kumbi muziŵapu munthu munyaki yo muwona kuti wakhumbika kumuchiska? Asani ndi viyo, mungachita umampha ukongwa kuŵafikiya ŵanthu ŵenaŵa. Mungakambiskana nawu masu ndi masu, mungaŵambiya foni, mungaŵatumiziya kadi lakuŵawonga, mungaŵalembe imelu pamwenga mungaŵatumiziya meseji. Mungafipanga mtima cha kuti mukambengenji. Mazu ngamanavi waka ngo mungakamba kutuliya pasi pa mtima ngangamuwovya ukongwa munyinu kuti walutirizgi kuja wakugomezgeka pamwenga kuti wavweku umampha pa masuzgu ngo wakumana nangu.—Nthanthi 12:25; Aefe. 4:29.

11. Kumbi Yehova watizigwiriskiya wuli ntchitu zeru zaki?

11 Yehova watitipaska zeru. Wakutumika Yakobe wangukamba kuti: “Asani munthu munyaki wasoŵa zeru, walutirizgi kupempha kwaku Chiuta ndipu wamupaskengi, pakuti iyu wapereka ndi mtima wosi kwaku weyosi ndipuso wakontho cha.” (Yako. 1:5) Nge mo mazu yanga ngakambiya, Yehova watitinola cha zeru zaki. Iyu watitigaŵiyaku zeru zaki ndi mtima wosi. Wonani so kuti asani Yehova watipaska zeru zaki, ‘watitikontho cha.’ Iyu wakhumba cha kuti tifipengi mtima asani titimupempha kuti watiwovyi. Mumalu mwaki, watitichiska kuti tingalekanga cha kumupempha zeru.—Nthanthi 2:​1-6.

12. Kumbi mphavakuchitika nivi po tingagaŵiyaku anyidu zeru zidu?

12 Nanga isi tikhumbika kuchita wuli? Kumbi tingamuyezga wuli Yehova pa nkhani yakugaŵiyaku anyidu zeru zidu? (Salimo 32:8) Ŵanthu aku Yehova ŵe ndi mipata yinandi yo angasambiziyaku anyawu vo aziŵa. Mwakuyeruzgiyapu, kanandi tisambiza anyidu wo ayamba sonu kupharazga. Ŵara azikira pakusambiza ateŵeti akovya, kweniso abali akubatizika kuti aziŵi mo angagwiriya ntchitu zawu mu mpingu. Ndipuso abali wo aziŵa vinandi pa ntchitu zakuzengazenga kweniso kunozga vinthu, asambiza anyawu mo angagwiriya ntchitu zakupambanapambana pa nyumba za gulu lidu.

13. Kumbi tingamuyezga wuli Yehova asani tisambiza anyidu?

13 Muyesesengi kuyezga Yehova asani musambiza anyinu. Kumbukani kuti Yehova watiŵanola cha ŵanthu zeru zaki. Asani tisambiza anyidu, nasi tikhumbisiska kuŵagaŵiyaku zeru zidu kweniso vo tiziŵa. Tileka cha kusambizaku ŵanthu anyaki vo tiziŵa chifukwa cha kopa kuti kunthazi angazito malu ngidu. Kweniso tija cha ndi maŵanaŵanu ngakuti: ‘Palivi yo wakundisambiza ini. Nayu wasambiri yija.’ Jalidu lenili ndabwekabweka ukongwa ndipu lizomerezeka cha mugulu laku Yehova. Ŵanthu wo titiŵasambiza titiŵapaska zeru zidu pe cha, ‘kweni titiŵapaska ndi umoyu widu viyo.’ (1 Ate. 2:8) Tigomezga kuti “nawu so azamukuŵa akwenere kusambiza ŵanthu anyaki.” (2 Tim. 2:​1, 2) Asani tigaŵiyaku anyidu zeru zidu, tosi tija ndi zeru ndipuso tikondwa.

ASANI TIWONA KUTI ŴANTHU ATITIWONGA CHA

14. Kumbi ŵanthu anandi achita wuli asani taŵapaska vinthu?

14 Asani tipaska anyidu, ukongwa abali ndi azichi, kanandi nawu atitiwonga. Angatilembe meseji yakutiwonga pamwenga angalongo kuwonga mu nthowa zinyaki. (Ako. 3:15) Tikondwa ukongwa asani anyidu atitiwonga.

15. Kumbi ndi vinthu wuli vo tikhumbika kukumbuka asani anyaki awonga cha?

15 Kweniso nyengu zinyaki, ŵanthu angatiwonga cha pa vinthu vamampha vo taŵachitiya. Nyengu zinyaki tingapereka nyengu yidu, nthazi zidu, pamwenga vinthu vinyaki ku munthu munyaki kweni wangawoneka kuti watoliyaku kanthu cha kuti tingumuwovya. Asani tiwona kuti wawonga cha, kumbi tingachita wuli kuti tileki kuguŵa pamwenga kukwiya? Kumbukani mazu ngo nge pa lemba la Machitidu 20:35 lo patuwa mutu wa nkhani iyi. Kukondwa kwidu kuthemba pa mo munthu wawonge cha. Tingaja mbwenu ndi mtima wakupaska chinanga kuti ŵanthu anyaki awonga cha. Kumbi tingachita wuli venivi? Tiyeni tikambiskani nthowa zimanavi.

16. Kumbi titenere kuŵika ukongwa maŵanaŵanu ngidu pa vinthu wuli asani tipaska anyidu?

16 Muyesesengi kuyezga Yehova. Iyu wapaska vinthu ŵanthu, kwali atimuwonga pamwenga cha. (Mate. 5:​43-48) Yehova walayizga kuti asani nasi tipaska vinthu anyidu ‘kwambula kukhaza kuti azitiweze, mphotu yidu yazamuja yikulu.’ (Luka 6:35) Mazu ngakuti ‘azitiweze’ ngangasazgapu kukuwongani. Kwali ŵanthu atiwongi pamwenga cha, nyengu zosi Yehova watipaskengi mphotu chifukwa cha vinthu vamampha vo tichitiya ŵanthu anyaki kweniso chifukwa cha ‘kupereka mwakukondwa.’—Nthanthi 19:17; 2 Akori. 9:7.

17. Kumbi tingachita wuli kuti tije ndi maŵanaŵanu ngakwenere pa nkhani ya kupaska? (Luka 14:​12-14)

17 Chinthu chinyaki cho tingachita kuti timuyezgi Yehova pa nkhani ya kupaska, nkhugwiriskiya ntchitu vo Yesu wangukamba pa Luka 14:​12-14. (Ŵerengani.) Mbuneneska kuti mbuheni cha kudana anyidu kuti aziryi nasi chakurya, pamwenga kupaska vinthu ŵanthu wo nawu angatichitiya venivi. Kweni kumbi tingachita wuli asani taziŵa kuti ŵanthu wo titiŵapaska vinthu titiŵapaska ndi chilatu chakuti nawu atiweziyengi? Tingachita umampha kuchita vo Yesu wangukamba. Tingawovya munthu yo tiziŵiya limu kuti asani tamupaska chinthu, watiweziyengi kekosi cha. Asani tichita viyo, tikondwa ukongwa chifukwa tiziŵa kuti tiyezga Yehova. Kuja ndi maŵanaŵanu ngenanga kutiwovyengi kuti tilutirizgi kukondwa asani anyaki atitiwonga cha.

18. Kumbi ndi vinthu wuli vo titenere cha kuchita, nanga ntchifukwa wuli?

18 Tingaŵakayikiyanga cha anyidu chifukwa cha vo achita. (1 Akori. 13:7) Asani ŵanthu anyaki atitiwonga cha pa vo taŵachitiya, tingachita umampha kujifumba kuti: ‘Kumbi munthu mwenuyu ngwambula kuwonga nadi, pamwenga ntchifukwa chakuti wanguluwa waka kuwonga?’ Panyaki pangaŵa vifukwa vinyaki vo munthu yo wangutondeke kuwonga. Anyaki awonga kutuwa pasi pa mtima, kweni vitiŵasuzga kukamba. Anyaki achita soni asani munthu munyaki waŵapaska vinthu, ukongwa asani yiwu ndiwu kali awovyanga anyawu. Mwemosi mo vingaŵiya, kwanja anyidu kutenere kutichiska kuti tiwovyengi Akhristu anyidu ndipuso vitiwovyengi kuti tikondwengi chifukwa cha kupaska.—Aefe. 4:2.

19-20. Ntchifukwa wuli tikhumbika kuzikira asani tipaska vinthu anyidu? (Wonani so chithuzi.)

19 Muzikirengi. Pa nkhani ya kupaska, Fumu Solomoni yingukamba kuti: “Ponya chiŵandi chaku pamaji, pakuti asani pajumpha mazuŵa nganandi uchisaniyengi so.” (Waku. 11:1) Nge mo mazu yanga ngakambiya, anyaki angatiwonga “asani pajumpha mazuŵa nganandi.” Venivi ndivu vinguchitikiya mzichi munyaki.

20 Vyaka vinandi kuvuli uku, muwolu wa wakuwonere dera wangumulembe kalata mzichi munyaki yo wangubatizika waka sonu yakumuchiska kuti walutirizgi kuja wakugomezgeka. Pati pajumpha vyaka 8, mzichi uyu wangumuweze kalata muwolu wa wakuwonere dera ndipu wangukamba kuti: “Ndawona kuti ndikulembiyeni kalata kuti ndikukambiyeni mo mwandiwovye kwa vyaka vosi ivi kwambula mwaŵeneku kuziŵa.” Wangukamba so kuti: “[Kalata yinu] yingundichiska ukongwa kweni lemba ndilu lingundifika ukongwa pamtima ndipu nditililuwa cha.” a Wati wakonkhoska masuzgu ngo wangukumanapu nangu, mzichi uyu wangukamba kuti: “Nyengu zinyaki ndakhumbanga kuleka waka chechosi, kweniso kuleka kuteŵete Yehova. Kweni asani ndakumbuka lemba lo mungundilembe, vandipaskanga nthazi . . . kuti ndileki kuwere vuli.” Iyu wangukamba so kuti: “Palivi chinthu cho chingundichiskapu ukongwa pa vyaka vosi 8 ivi kuluska kalata yo mungundilembe.” Ŵanaŵaniyani waka mo muwolu wa wakuwonere dera wangukondwe kulonde kalata yeniyi pati “pajumpha mazuŵa nganandi.” Nasi ŵanthu angatiwonga asani pajumpha nyengu yitali kutuliya po tinguŵachitiya vinthu vamampha.

Ŵanthu anyaki angatiwonga asani pajumpha nyengu yitali kutuliya po taŵawovye (Wonani ndimi 20) b


21. Ntchifukwa wuli mukhumbika kulutirizga kuyezga Yehova yo watitipaska vinthu vinandi ukongwa?

21 Nge mo takambiyapu kukwamba, Yehova wakutilenga mwapade ukongwa. Chinanga kuti tikondwa kulonde vinthu kwa anyidu, kweni tikondwa so ukongwa asani tipaska vinthu anyidu. Tituvwa umampha ukongwa asani tiwona kuti tafiska kuwovya Akhristu anyidu ndipu tikondwa so asani alongo kuwonga. Kweni kwali munthu yo tamupaska vinthu walongo kuwonga pamwenga cha, kweni tikondwa chifukwa tiziŵa kuti tinguchita chinthu chamampha. Kweni mungaluwanga cha kuti “Yehova wangakupaskani vinandi kuluska” vinthu vosi vo yimwi mungapaska anyinu. (2 Mbiri 25:9) Vo isi tingapaska anyidu, vingafikapu cha pa vinthu vinandi vo Yehova watitipaska. Palivi chinthu cho tingakondwa nachu ukongwa kuluska vinthu vinandi vo Yehova watitiweze. Mwaviyo, tiyeni tilutirizgi kuyezga Awusefwi akuchanya wo atitipaska vinthu vinandi ukongwa.

SUMU 17 “Ndikhumba”

a Lemba lo muwolu wa wakuwonere dera wangulemba mukalata yaki lenga la 2 Yohane 8, lo likamba kuti: “Phweriyani kuti muleki kutaya vinthu vo tavigwiriya ntchitu, kweni musaniyi mphotu yakukwana.”

b CHITHUZI: Chithuzi chakuyeruzgiya ichi, chilongo muwolu wa wakuwonere dera walemba kalata yakuchiska mzichi munyaki. Pati pajumpha vyaka, walonde kalata yakumuwonga.