1. Pakuti tikulengeka muchikozgu chaku Chiuta, kumbi nchinthu wuli cho te nachu?

 ŴANTHU anandi atanja kukamba kuti, “mwana uyu wachita vinthu nge awiski.” Mbuneneska kuti ŵana anandi achita vinthu nge apapi ŵawu. Vo mwana wachita watole awiski ndi anyina. Yehova, awuskefwi akuchanya ndiwu atitipaska umoyu. (Sumu 36:9) Nge ŵana ŵaki, nasi nyengu zinyaki tichita vinthu nge iyu. Chifukwa chakuti tikulengeka muchikozgu chaki, te ndi zeru zo zititiwovya kusankha vo tingachita kweniso tija pa ubwezi wakukho ndi ŵanthu.​—Chiy. 1:26.

2. Kumbi Yehova wangaja wuli Mubwezi widu?

² Yehova wangaja Mubwezi widu wa pa mtima. Tingaja nayu pa ubwezi chifukwa iyu ndiyu wakwamba kutiyanja, titimugomezga kweniso tigomezga Mwana waki. Yesu wangukamba kuti: “Pakuti Chiuta wangwanja viyo charu, viyo kuti wangupaska Mwana waki wakuwa yija, alinga kuti yosi wakuvwana mwaku iyu waleki kutayika, kweni waŵi ndi umoyu wamuyaya.” (Yoh. 3:16) Te ndi vakuwoniyapu vinandi va ŵanthu wo anguja pa ubwezi wakukho ndi Yehova. Tiyeni tikambiskani vakuwoniyapu viŵi.

3, 4. Kumbi ubwezi waku Abrahamu ndi Yehova upambana wuli ndi ubwezi wo wengapu pakati pa mphapu yaki ndi Yehova?

³ Yehova wangudana mbuyawu wa Ayisraele kuti, “Abrahamu,  bwezi langu.” (Yes. 41:8) Lemba la 2 Mikoka 20:7 likamba so kuti Abrahamu wenga bwezi laku Chiuta. Nchinthu wuli cho chinguwovya munthu wakugomezgeka mwenuyu kuti waje pa ubwezi wakukho ndi Mulengi waki? Chenga chivwanu chaki.​—Chiy. 15:6; ŵerengani Yakobe 2:21-23.

⁴ Mphapu yaku Abrahamu yo yinguzija mtundu wa Yisraele, kwambiya pakwamba Yehova wenga wuskewu ndipuso Mubwezi wawu. Nchakuchitiska chitima kuti ubwezi wawu ndi Chiuta ungutimbanyizgika. Chifukwa wuli? Chifukwa chakuti anguleka kugomezga malayizgu ngaku Yehova.

5, 6. (a) Kumbi Yehova waja wuli Mubwezi winu? (b) Kumbi ndi mafumbu nanga ngo tikhumbika kungaŵanaŵaniya?

⁵ Asani musambira vinandi vakukwaskana ndi Yehova, chivwanu chinu chija chakukho ndipu mutimuyanja ukongwa. Kumbukani nyengu yo mungusambira kuti Chiuta waliku nadi ndipu imwi mukhoza kuja nayu pa ubwezi wakukho. Mungusambira so kuti tosi tikuwa akubuda chifukwa chakuti Adamu wanguleka kuvwiya. Ndipu munguziŵa kuti ŵanthu wosi ŵe so pa ubwezi cha ndi Chiuta. (Ŵakol. 1:21) Pavuli paki, munguziŵa so kuti awuskefwi akuchanya mbakujiyanja cha, yiwu atitiyanja. Tati tasambira kuti Yehova wakupereka mwana waki nge sembi kweniso tati tavwana mu sembi yeniyi, tingwamba kuja pa ubwezi ndi Chiuta.

⁶ Asani tikumbuka nyengu yo tingusambiriya uneneska, tingachita umampha kujifumba kuti: ‘Kumbi ndilutirizga kuja pa ubwezi ndi Chiuta? Kumbi Yehova nditimugomezga ukongwa, nanga nditimuyanja zuŵa ndi zuŵa?’ Munthu munyaki wa mu nyengu yakali yo wanguja pa ubwezi wakukho ndi Yehova, wenga Gideoni. Tiyeni tikambiskani chakuwoniyapu chaki chamampha ndi kuchilondo.

7-9. (a) Nchinthu wuli chapade cho chinguchitikiya Gideoni, nanga wanguyanduwa wuli? (Wonani chithuzi cho che papeji 21.) (b) Kumbi tingachita wuli kuti tije pa ubwezi ndi Yehova?

⁷ Mweruzgi Gideoni, wanguteŵete Yehova mu nyengu yakusuzga ukongwa m’mbiri ya Ayisraele, pa nyengu yo ŵenga m’Charu Chakulayizgika. Buku la Ŵeruzgi chaputala 6 likonkhoska kuti mungelu waku Yehova wanguza kwaku Gideoni ku Ofra. Pa nyengu yo, Amidiyani wo anguzengezgana ndi Ayisraele aŵawofyezanga. Mwaviyo, Gideoni wakhwemiyanga tirigu pakweru cha kweni pa malu ngakuponde mphereska. Iyu wachitanga viyo kuti wabisi mwaliŵi tirigu yo wakhwema. Gideoni wanguzizwa wati wawona mungelu wachimukambiya kuti “wamunthu wanthazi ndi wakukhwima mtima.” Iyu wakayikiyanga kuti Yehova yo wangutaska Ayisraele ku Egipiti, waŵawovyengi nadi pa nyengu iyi. Mungelu yo wangutumika ndi Mulengi, wangusimikizgiya Gideoni kuti Yehova wamuwovyengi.

⁸ Gideoni wanguwona kuti kwenga kwakusuzga ‘kupozomoska Ayisraele ku janga la Amidiyani.’ Yehova wangumumuka mwakuvwika umampha kuti: “Ini ndikaŵanga pamoza nawi, ukakosonga Ŵamidiyani ulaka ukoso munthu yumoza.” (Ŵer. 6:11-16) Iyu watenere kuti wakayikiyanga mbwenu mo venivi vatingi vichitikiyengi ndipu wangupempha chisimikizgu. Wonani kuti mukukambiskana uku, Gideoni walongopu cha kuti wakayikiya kuti Yehova waliku nadi.

⁹ Vo vinguchitika pavuli paki vinguwovya Gideoni kuja ndi chivwanu ndipuso kuja pa ubwezi wakukho ndi Chiuta. Iyu wangunozga chakurya ndipu wangupaska mungelu. Mungelu wati wakwaska chakurya ndi nthonga, chingupiliya mwakuziziswa. Ivi vinguchitiska Gideoni kuziŵa kuti mungelu yo wangutumika nadi ndi Yehova. Iyu wanguchita mantha ndipu wangukambura kuti: “Owe, Ambuya Chiuta! Pakuti sonu ndawona mungelu wa Ambuya chisku ku chisku.” (Ŵer. 6:17-22) Kumbi venivi vingutimbanyizga ubwezi waki ndi Chiuta? Awa! M’malu mwaki, Gideoni wanguwona kuti wenga pa chimangu ndi Chiuta. Tiziŵa venivi chifukwa cha zina (“Jehovah-shalom”) la jocheru  lo wanguzenga pamalu ngo, lo m’chihebere ling’anamuwa kuti, “Ambuya nchimangu.” (Ŵerengani Ŵeruzgi 6:23, 24.) Kulunguruka pa vo Yehova watitichitiya zuŵa ndi zuŵa, kungatiwovya kuziŵa kuti iyu ndi Bwezi launeneska. Asani tiromba kwaku Chiuta kaŵikaŵi, tija ndi chimangu ndipuso ubwezi widu ndi iyu utuŵa wakukho.

10. Mwakukoliyana ndi lemba la Sumu 15:3, 5, kumbi Yehova wakhumba kuti tichitenji kuti tije mabwezi ngaki?

¹⁰ Kuti Yehova waje Mubwezi widu, tikhumbika kuchita vinthu vinyaki. Nge mo vikulembeke m’buku la Sumu chaputala 15, Davidi wangumba vo tikhumbika kuchita kuti tije mulendu ‘muhema laku Yehova,’ kung’anamuwa kuja mubwezi waku Chiuta. (Sumu 15:1) Tiyeni tikambiskani vinthu viŵi vo vikhumbika. Chakwamba, kuleka kukamba vinthu vaboza vakukwaskana ndi ŵanthu anyaki ndipu chachiŵi, kuchita vinthu mwauneneska nyengu zosi. Pakukamba za vinthu venivi, Davidi wangukamba za munthu yo ndi mulendu muhema laku Yehova kuti: “Kuti wapusika ndi lilimi laki cha. . . . Ndipu kuti waronde vinda pa munthu wambura mlandu cha.”​—Sumu 15:3, 5.

11. Nchifukwa wuli tikhumbika cha kukamba boza?

¹¹ Sumu yinyaki yo Davidi wangumba, wangutcheŵeska kuti: “Sunga lilimi laku ku uheni.” (Sumu 34:13) Asani titondeka kuvwiya ulongozgi wenuwu, tingatimbanyizga ubwezi widu ndi awuskefwi akuchanya wo mbarunji. Boza ndi jalidu la murwani mura waku Yehova, Satana. Mazu ngakuti “Diabolo” ngatuliya ku mazu ngachigiriki ngo ngang’anamuwa “waboza.” Asani tiphwere vo tikamba vakukwaskana ndi anyidu, vitiwovyengi kuti tilutirizgi kuja pa ubwezi ndi Yehova. Tikhumbika so kuphwere ukongwa ndi mo tichitiya ndi ŵara mu mpingu.​—Ŵerengani Ŵahebere 13:17; Yuda 8.

12, 13. (a) Nchifukwa wuli tikhumbika kuchita vinthu vosi mwauneneska? (b) Kumbi kuchita vinthu mwauneneska kungakwaska wuli ŵanthu anyaki?

¹² Ateŵeti aku Yehova aziŵika kuti achita vinthu mwauneneska ndipu akandirizga anyawu cha. Wakutumika Paulo wangulemba kuti: ‘Rombani pa chifukwa chidu: pakuti tikopeka kuti te nayu njuŵi yauneneska, tikhumba kuchita vosi mwauneneska.’ (Ŵah. 13:18) Chifukwa chakuti tikhumbisiska ‘kuchita vosi mwauneneska,’ titiŵakandirizga cha abali widu achikhristu. Mwakuyeruzgiyapu, asani tikuŵalemba nchitu, titenere kuwonesesa kuti tichita nawu vinthu mwakwenere kweniso titiŵalipira mwakukoliyana ndi vo tikupangana nawu. Nge Akhristu, titenere kuchita vinthu mwauneneska ndi ŵanthu wo akutilemba nchitu ndipuso ŵanthu anyaki wosi. Asani tikulembeka nchitu ndi Akhristu anyidu, titenere kuphwere kuti tileki kusaniriyapu mwaŵi wakuti atichitiyi vinthu vinyaki vapade.

¹³ Kanandi tituvwa mazu ngakuwonga kutuliya ku ŵanthu a m’charu ichi wo achitiya limoza vinthu ndi Akaboni aku Yehova! Mwakuyeruzgiyapu, mulongozgi wa kampani ya vakuzenga wanguwona kuti Akaboni aku Yehova achita vo mwapangana nawu. Iyu wangukamba kuti: “Nyengu zosi mufiska vo mwalayizga.” (Sumu 15:4) Venivi vititiwovya kulutirizga kuja pa ubwezi ndi Yehova. Ndipu vichitiska so kuti awuskefwi achanju, alumbiki.

14, 15. Kumbi tingawovya wuli ŵanthu anyaki kuti aje mabwezi ngaku Yehova asani tipharazga?

¹⁴ Chinanga kuti ŵanthu anandi wo tikumana nawu mu upharazgi agomezga kuti Chiuta waliku kweni atimuwona nge kuti ndi Mubwezi wawu wa pa mtima cha. Kumbi tingaŵawovya wuli? Ŵanaŵaniyani ulongozgi wo Yesu wangupereka kwa akusambira ŵaki 70 po wanguŵatuma ŵaŵi ŵaŵi kuti akapharazgi. Iyu wanguti: “Ndipu munyumba yosi mwenimo mungasere,  nenani dankha, ‘Chimangu ku nyumba yeniyi!’ Ndipu asani walimu mwana wachimangu, chipumuliyengi paki chimangu chinu: kweni asani viyo cha, chamuwere paku imwi.” (Luka 10:5, 6) Tingakopa ŵanthu kuti asambiri uneneska asani titiŵafikiya mwaubwezi. Asani tichita viyo, akususka alekengi kutikwiyiya ndipuso angazivwisiya nyengu yinyaki.

¹⁵ Asani takumana ndi ŵanthu wo visambizu vaboza vikujalikiskika mu mtima mwawu pamwenga wo achita midawuku yambula kutuliya m’Malemba, tilutirizga kuchita nawu vinthu mwaubwezi kweniso mwachimangu. Ŵanthu wo aguŵa ndi vinthu vo vichitika mazuŵa nganu, vo vichitiska kuti aje ndi khumbu lakusambira vakukwaskana ndi Chiuta yo tisopa, titiŵalonde umampha asani ŵaza pa maunganu ngidu. Nkhani za mutu wakuti, “Bayibolo Lisintha Ŵanthu” zikonkhoska vakuwoniyapu vinandi vamampha ukongwa.

16. Nchifukwa wuli tingadanika kuti mabwezi ndipuso “anchitu ŵanasi” aku Yehova?

¹⁶ Ŵanthu wo kanandi agwiriya limoza nchitu atanjana. Wo akujipatuliya kwaku Yehova ŵe ndi mwaŵi wakudanika kuti mabwezi ngaki ndipuso “anchitu ŵanasi” ŵaki. (Ŵerengani 1 Ŵakorinte 3:9.) Kukamba uneneska, asani tipharazga ndi kugwira nchitu yakusambiza ŵanthu, tiziŵa vinandi vakukwaskana ndi mijalidu yamampha ya awuskefwi akuchanya. Tiwona mo mzimu waki wakupaturika utitiwovye kufiska nchitu yakupharazga uthenga wamampha.

17. Kumbi nkhani zo tisambira pa maunganu nga dera ndipuso nga chigaŵa zilongo wuli kuti Yehova ndi Mubwezi widu wa pa mtima?

¹⁷ Asani tigwira mwaphamphu nchitu yakusambiza ŵanthu, tija pa ubwezi wakukho ndi Yehova. Mwakuyeruzgiyapu, tiwona mo Yehova watitivikiriya ku ŵanthu akususka. Ŵanaŵaniyani vo vinguchitika mu vyaka vimanavi vajumpha. Kumbi tawona cha ukaboni wakulongo kuti Chiuta watitilongozga? Tikondwa ndi nkhani zo tisambira nyengu zosi. Vo tisambira pa maunganu nga chigaŵa ndipuso nga dera vilongo kuti Yehova waziŵa ukongwa masuzgu ngidu kweniso vinthu vo tikhumbika. Banja linyaki lingulemba kalata yakuwonga chifukwa cha unganu wachigaŵa. Ilu linguti: “Vo tingusambira vingutichontha mtima ukongwa. Tinguwona kuti Yehova watitanja ndipu wakhumba kuti vinthu vitiyendiyengi umampha.” Banja linyaki la ku Germany lati lachita nawu unganu wapade wachigaŵa ku Ireland, lingulembe Ofesi ya Nthambi kalata ndipu linguwonga ukongwa chifukwa angulilonde mwamasangu kweniso kuliphwere. Ilu linguti: “Tiwonga ukongwa Yehova ndipuso Fumu ya Ufumu waki, Yesu Khristu. Yiwu akutidaniya m’gulu lakukoliyana nadi. Tikamba ŵaka cha kweni ndivu tichita  zuŵa lelosi. Vo vinguchitika ku unganu wapade wachigaŵa ku Dublin, nyengu zosi vitikumbuskengi mwaŵi wapade wo tenawu wakuteŵete Chiuta widu mukulu limoza ndi imwi.”

18. Kumbi tingajifumbanji pa nkhani ya rombu?

¹⁸ Ubwezi utuŵa wakukho asani ŵanthu akambiskana umampha. Mazuŵa nganu, ŵanthu akambiskana kweniso atumiziyana mauthenga kaŵikaŵi kuziya pa Intaneti ndipuso pa foni. Kumbi nasi tikambiskana kaŵikaŵi ndi Mubwezi widu wa pa mtima, Yehova? Kukamba uneneska, iyu ‘wamuka marombu.’ (Sumu 65:2) Kumbi isi tikambiskana nayu kaŵikaŵi?

19. Kumbi ndi vinthu wuli vo vingatiwovya asani tisuzgika kukambiya awuskefwi akuchanya vo ve m’mtima widu?

¹⁹ Ateŵeti anyaki aku Chiuta awona kuti nkhwakusuzga kukamba vo ve m’mtima mwawu ndipuso mo avwiya. Kweni Yehova wakhumba kuti timukambiyengi vo ve mtima mwidu asani tiromba. (Sumu 119:145; Chitenje 3:41) Chinanga kuti tingasuzgika kukamba vo ve m’mtima mwidu, te ndi chovyu. Wakutumika Paulo wangulembe Akhristu a ku Roma kuti: “Pakuti tilivi kuziŵa cho tirombengi mo kutenere, kweni Mzimu iyu watitininizikiya ndi mitamanthu yambula makambika; ndipu yo wapenja mu mitima waziŵa maphweredu nga Mzimu, pakuti kwakuyana ndi khumbu laku Chiuta waninizikiya akupaturika.” (Ŵar. 8:26, 27) Asani tilunguruka vo vikulembeka m’buku la Jobu, Sumu ndipuso Nthanthi, vitiwovyengi kukambiya Yehova vo ve m’mtima widu.

20, 21. Kumbi mazu ngaku Paulo ngo nge pa Ŵafilipi 4:6, 7 ngatitichiska wuli?

²⁰ Asani takumana ndi masuzgu tiyeni tigwiriskiyengi nchitu ulongozgi wo Paulo wangukambirika kulembe Akhristu a ku Filipi kuti: “Mungakweŵeke kosi cha; kweni mu kanthu kosi, mu rombu ndi muniniziku pamoza ndi kuwonga, mapemphu nginu ngaziŵiki kwaku Chiuta.” Asani tikambiskana mwakufwatuka ndi Mubwezi widu, tichiskikengi ukongwa chifukwa Paulo wangulutirizga kukamba kuti: “Ndipu chimangu cho chaku Chiuta, cho chizungura kuwamu kosi, chikalindiyanga mitima yinu ndi vinjeru vinu mwaku Khristu Yesu.” (Ŵaf. 4:6, 7) Mwaviyo, tiyeni tilutirizgi kuja mu “chimangu cho chaku Chiuta,” cho tingachiyeruzgiya ndi chinthu chinyaki cha, cho chivikiliya mitima yidu ndipuso maŵanaŵanu ngidu.

²¹ Rombu lititovya kuja pa ubwezi ndi Yehova. Mwaviyo, tiyeni ‘tirombengi kwambura kulekezga.’ (1 Ŵat. 5:17) Nkhani iyi yitiwovyi kuja pa ubwezi wakukho ndi Chiuta ndipuso kuyesesa kuchita vinthu mwakukoliyana ndi fundu zaki zirunji zo wakhumba kuti tilondongi. Tiyeni tisaniyengi nyengu yakulungurukiya pa vitumbiku vo tisaniya chifukwa Yehova ndi wuskefwi, Chiuta widu ndipuso Mubwezi widu.