Ateŵeti anyaki aku Yehova akamba fundu zenizi asani apenja munthu yo angatorana nayu. Yiwu akamba viyo chinanga kuti aziŵa umampha ulongozgi wo Paulo wangukambiya Akhristu wosi wakuti atenere kuto pamwenga kuyirwa ‘mwa Ambuya pe.’ (1 Ŵakor. 7:39) Nchifukwa wuli abali ndi azichi akamba fundu zenizi?

Anyaki akamba fundu zenizi chifukwa chakuti m’vyaru vinandi chiŵerengeru cha azichi nchakukwera ukongwa kuphara cha abali. Mwakuyeruzgiyapu, Ku Korea, pa Akaboni 100, ambula kuto pamwenga kuyirwa, 57 mbazichi ndipu 43 mbabali. Ku Colombia pa Akaboni 100, 66 mbazichi ndipu 34 mbabali.

M’vyaru vinyaki, apapi wo mbakaboni cha atchaja ndalama zinandi za malowolu, ndipu venivi vichitiska kuti abali wo mbakavu asuzgiki asani apenja kuto. Chifukwa cha masuzgu ngenanga, azichi anyaki awona kuti atondekengi kuyirwa ‘mwa Ambuya.’ Mwaviyo, angajifumba kuti, “Kumbi ndingasaniya nadi m’bali wakwenere mumpingu?” a

Asani mukuŵanaŵanapu viyo, ziŵani kuti Yehova watikuvwisani. Iyu waziŵa umampha mo muvwiya mumtima winu.​—2 Mik. 6:29, 30.

Nanga nchifukwa wuli Yehova wakujalikiska dangu lakuti Akhristu atenere kuto pamwenga kuyirwa mwa Ambuya pe? Iyu wakupereka dangu ili chifukwa chakuti watiŵakhumbiya vamampha ateŵeti ŵaki. Iyu wakhumba kuti akondwengi ndipuso aleki kukumana ndi masuzgu chifukwa chakutondeka kusankha mwazeru. M’nyengu yaku Nehemiya, Ayuda anandi atorananga ndi ŵanthu amitundu yinyaki wo ateŵetiyanga  Yehova cha. Nehemiya wanguŵakumbuska chakuwoniyapu chaku Solomoni. Iyu wanguŵakambiya kuti chinanga kuti Solomoni “wangwanjiwa kwaku Chiuta waki” kweni “anthukazi a chilendu angumulakwisa.” (Neh. 13:23-26) Mwaviyo, mazuŵa nganu napu, Chiuta watitikambiya kuti titoranengi ndi Akhristu anyidu kuti vinthu vitiyendiyengi umampha. (Sumu 19:7-10; Yes. 48:17, 18) Akhristu akugomezgeka agwiriskiya nchitu ulongozgi wachanju wo Yehova wapereka. Asani achita ivi ndikwesa agomezga kuti Yehova ndiyu Wakuwusa Chilengedu Chosi.​—Nthanthi 1:5.

Kukamba uneneska, tingayanja cha kutorana ndi munthu yo wangatichitiska kuti tileki kuteŵete Yehova. (2 Ŵakor. 6:14) Akhristu anandi mazuŵa nganu agwiriskiya nchitu ulongozgi wenuwu ndipu awona kuti akusankha mwazeru. Kweni anyaki atiwugwiriskiya nchitu cha ulongozgi uwu.

Muzichi munyaki wa ku Australia zina laki Maggy, b wangukamba vo vingumuchitikiya wati wayamba chibwezi ndi munthu yo wenga Kaboni cha. Iyu wangukamba kuti: “Ndatondekanga kuluta ku maunganu chifukwa chakukhumba kuti ndichezengi nayu. Kukamba uneneska, ubwezi wangu ndi Yehova ungutimbanyizika ukongwa.” Msungwana munyaki wa ku India zina laki Ratana, nayu wangwamba chibwezi ndi mnyamata yo wasambiranga nayu kilasi limoza kweniso wangwamba kusambira nayu Bayibolo. Kweni vinguwoneka kuti mnyamata yo wangwamba kusambira Bayibolo ndi chilatu chakuti waje ŵaka nayu pa chibwezi. Pavuli paki, Ratana wanguleka kuteŵete Yehova ndipu wangwamba kuluta kuchisopa chinyaki kuti watorani ndi mnyamata yo.

Chakuwoniyapu chinyaki, ncha mzichi Ndenguè wa ku Cameroon. Iyu wanguyirwa we ndi vyaka 19. Ŵechendatorani, murumu waki wangumukambiya kuti wakumukanizga cha kuteŵete Yehova. Kweni pati pajumpha masabata ngaŵi ŵati atorana, murumu waki wangwamba kumukaniza kuti wangalutangaku cha ku maunganu. Mzichi uyu wangukamba kuti: “Ndachitanga phukwa ukongwa ndipu nyengu zinyaki ndaliyanga. Yapa ndinguziŵa kuti wanangwa wangu wosi wamala ndipu ndajaliyanga ŵaka kudandawula.”

Mbuneneska kuti anyaki wo mbakaboni cha achita vinthu mwaulemu. Nyengu zinyaki mungakumana ndi masuzgu ngange yanga cha. Kweni ubwezi winu ndi Yehova ungatimbanyizgika asani mutoliyana dala ndi munthu yo ndi Kaboni cha. Kumbi mungavwa wuli asani mungakumbuka kuti mukuleke dala kuvwiya ulongozgi waku Yehova? Kweniso, fumbu lakukhumbika ukongwa lo mungajifumba ndakuti, kumbi Yehova wavwengi wuli asani ndasankha kutorana ndi munthu yo waleka kumuteŵete?​—Nthanthi 1:33.

Abali ndi azichi pacharu chosi, angazomerezga kuti dangu lakuti titoranengi ‘mwa Ambuya’ ndamampha ukongwa. Akhristu wo ŵechendato pamwenga kuyirwa ayesesa kuti akondwesi Yehova ndipu alindizga mpaka po asaniriya munthu wakwenere kutorana nayu. Mzichi munyaki wa ku Japan zina laki Michiko, wanguchichizgika ndi abali ŵaki kuti watorani ndi munthu yo ndi Kaboni cha, kweni iyu wangukana. Vamuŵaŵanga ukongwa kuwona kuti anyaki wo wayendanga nawu angusaniya abali akuti atorani nawu. Iyu wangukamba kuti: “Ndaziŵanga kuti Yehova ndi ‘Chiuta walikondwa.’ Kweniso kuti munthu wakondwengi vithemba kuyirwa pamwenga kuto pe cha. Ndiziŵa so kuti Chiuta watitipaska vo tikhumba. Mwaviyo, asani titimusaniya cha munthu wakutorana nayu, nkhwamampha kuti tijisungi pa nyengu yo.” (1 Tim. 1:11) Pati pajumpha nyengu, Michiko wangutorana ndi m’bali wamampha ukongwa ndipu sonu iyu wakondwa ukongwa chifukwa chakuti wangujisunga.

Abali anyaki nawu alindizga mpaka po asaniriya munthu wakwenere kutorana nayu. M’bali munyaki wa ku Australia, zina laki Bill, nchakuwoniyapu so chamampha pa nkhani iyi. Iyu wangukamba kuti nyengu zinyaki nayu wakopekanga ndi anthukazi wo mbakaboni cha. Kweni watcheŵanga kuti waleki kwanjana nawu ukongwa. Chifukwa wuli? Chifukwa chakuti wakhumbanga cha kuchita vinthu vo vatingi vimuchitiskengi kuti watorani ndi munthu yo waleka kuteŵete Yehova. Ŵengapu azichi anyaki wo wakopekanga nawu kweni mtima waki wafikangapu cha. Mwaviyo, iyu wangulindizga kwa vyaka 30 kuti wasaniyi muzichi wakwenere kutorana nayu. Bill wangukamba kuti: “Ndidandawula cha chinanga nkhamanavi. Ndiwona so kuti Yehova wanditumbika ukongwa  chifukwa chakuti ini ndi muwolu wangu tipharazgiya limoza kweniso tichitiya limoza kusopa kwa pabanja. Ndikondwa so ukongwa kucheza ndi ŵanthu wo muwolu wangu watanjana nawu chifukwa wosi ateŵete Yehova. Fundu za m’Bayibolo zititiwovya kuti tikondwengi m’banja lidu.”

Kumbi ndi vinthu wuli vo mungachita muchilindizga kuti Yehova wakuwovyeni? Chakwamba, mutenere kujifumba kuti nchifukwa wuli mwechendato pamwenga kuyirwa? Asani nchifukwa chakuti mulondo ulongozgi wa m’Bayibolo wakuti titoranengi ‘mwa Ambuya’ pe, titikuwongani ukongwa. Ziŵani kuti Yehova wakondwa ukongwa kuti muvwiya dangu laki lenili. (1 Sam. 15:22; Nthanthi 27:11) Lutirizgani kuromba ndi ‘kumunene masuzgu nginu ngosi.’ (Sumu 62:8) Yehova wangamuka marombu nginu asani mutingapereka kutuliya pasi pamtima kweniso mwambula kulekezga. Asani muchitengi viyo, ubwezi winu ndi Yehova ulutirizgengi kukho chinanga kuti mukumana ndi masuzgu nganandi. Kumbukani kuti Yehova watanja ukongwa ateŵeti ŵaki akugomezgeka ndipu imwi watikuwonani kuti mwe akukhumbika ukongwa. Iyu waziŵa masuzgu ngo mukumana nangu kweniso vo mukhumba. Mbuneneska kuti iyu walayizga kuti wakupaskeningi munthurumi pamwenga munthukazi cha, kweni wakuwovyeningi ŵaka kuti musaniyi munthu wakwenere kutorana nayu.​—Sumu 145:16; Mat. 6:32.

Nyengu zinyaki mungayamba kufipa mtima nge mo wanguchitiya Davide. Iyu wangupempha Yehova kuti: “Chondi ndimukeni, Ambuya! Chigomezgu chosi ndataya! Mungajibisanga cha kwaku ini.” (Sumu 143:5-7, 10) Asani vinthu vafika yapa, mutenere kulindizga Yehova mpaka po wakuwovyiyeningi. Mungachita ivi mwakuŵerenga Mazu ngaki ndipuso kulunguruka vo muŵerenga. Asani muchitengi viyo, mungaziŵengi umampha marangu ngaki ndipuso muwonengi mo iyu wanguwovye ateŵeti ŵaki a munyengu yakali. Asani mulutirizgengi kumuvwiya, muwonengi kuti kulondo ulongozgi waki nkhwakovya ukongwa.

Kumbi nchinthu wuli chinyaki cho mungachita kuti mukondwengi pa nyengu yo mwechendato pamwenga kuyirwa? Pa nyengu iyi, mutenere kuyesesa kusambira vinthu vinandi vauzimu. Mutenere so kuja wamasangu, waphamphu pa chinthu, wakuchezeka, wakwanja Yehova ndipuso mutenere kuja ndi mbiri yamampha. (Chiy. 24:16-21; Ruti 1:16, 17; 2:6, 7, 11; Nthanthi 31:10-27) Kuti muje akuvikilirika, mutenere kuŵika panthazi vinthu va Ufumu nge, nchitu yakupharazga ndipuso nchitu zinyaki zachikhristu. Bill yo tamuzumbuwapu kali, wangukonkhoska vo vingumuchitikiya pa nyengu yo wapenjanga munthu yo wangatorana nayu. Iyu wangukamba kuti: “Nyengu yingwenda liŵi ukongwa! Ivi venga viyo chifukwa chakuti ndayigwiriskiyanga nchitu pakuteŵete Yehova nge mpayiniya.”

Nge mo tawone, vingachitika nadi kuto pamwenga kuyirwa ‘mwa Ambuya.’ Kuvwiya dangu laku Yehova lenili kungakuwovyani kuti mukondwengi. Bayibolo likamba kuti: “Wakukondwa ndi munthu yo watopa Ambuya, yo wakondwere mu kuvwiya marangu ngawu. Mbumba yaki yikaŵanga yisambasi ndi yakusakata, ndipu wakaŵanga ndi va uzari mazuŵa ngosi.” (Sumu 112:1, 3) Mwaviyo, yesesani ndi mtima wosi kuvwiya dangu laku Chiuta lakuto pamwenga kuyirwa ‘mwa Ambuya’ pe.