1-3. Kumbi mzichi munyaki wangusimikizga wuli kuti Yehova waziŵa vo tikhumbika?

 LANA wazamuluwa cha vo vingumuchitikiya zuŵa linyaki ku Germany mu nyengu yachihanya m’chaka cha 2012. Iyu wawona kuti Yehova wangumuka marombu ngaki ngaŵi ngo wangupereka. Wanguromba rombu laki lakwamba pa nyengu yo wenga musitima ya pamtunda wachiluta ku malu ngakukwele ndegi. Iyu wangupempha Yehova kuti wamuwovyi kupharazgiyaku ŵanthu anyaki. Wanguromba rombu lachiŵi wati wafika pa malu ngakukwele ndegi, kweni wati wafika wanguvwa kuti ndegi yinyamukengi mawa laki. Lana wangupereka rombu ili kuti Yehova wamuwovyi chifukwa pa nyengu iyi wanguja ŵaka ndi ndalama zimanavi kweniso wengavi malu ngakugonaku.

² Wati wamaliza ŵaka kupereka rombu lachiŵi, Lana wanguvwa munthu munyaki wachimufumba kuti, “Timoneni Lana, wazamuchitanji kunu?” Munthu mwenuyu wenga m’nyamata yo wangusambirapu nayu sukulu. M’nyamata mwenuyu wakhumbanga kukwela ndegi kuluta ku South Africa ndipu wenga ndi anyina a Elke kweniso ambuyaki anthukazi wo amupelekezanga. Ŵati ŵavwa kuti Lana  wengavi malu ngakugona, anyina a m’nyamata mwenuyu angumukambiya kuti wakagoni ku nyumba kwawu. A Elke ndi anyinawu, angumuphwere umampha ukongwa Lana ndipu angufumba mafumbu nganandi ngakukwaskana ndi vo wagomezga kweniso uteŵeti wa nyengu zosi wo wachitanga.

³ Zuŵa linyaki ndi mulenji wati wamalizga kurya chakurya, Lana wangumuka mafumbu nganandi ngakukwaskana ndi Bayibolu ngo angumufumba, ndipu wanguto adiresi yawu kuti waŵawovyi ndi chilatu chakuti alutirizgi kusambira Bayibolu. Lana wanguchifika umampha kunyumba kwaki ndipu wangulutirizga kuteŵete nge mpayiniya wa nyengu zosi. Iyu wawona kuti Yehova yo ‘wamuka marombu’ ndiyu wangumuwovya kuti vinthu vimuyende umampha pa nyengu iyi.​—Sumu 65:2.

4. Kumbi ndi vinthu nivi vo tikambiskanengi?

⁴ Asani takumana ndi suzgu yamabuchibuchi, tingaromba kuti Yehova watiwovyi, ndipu iyu wakondwa ukongwa asani ateŵeti ŵaki akugomezgeka atimupempha ndi mtima wosi. (Sumu 34:15; Nthanthi 15:8) Asani tiŵanaŵaniya fundu zo ze murombu lakuwoniyapu, tingawona vinthu vinyaki vakukhumbika ukongwa vo nyengu zinyaki tileka kusazgamu m’marombu ngidu. Mwakuyeruzgiyapu, ŵanaŵaniyani fundu zitatu zakukhumbika ukongwa zo ze kukumaliya kwa rombu lakuwoniyapu. Kumbi pe vinthu so vinyaki vo tingachita kuti tichitengi vinthu mwakukoliyana ndi pemphu lachinayi lakuti tipaskeni kurya kwidu kwa le?​—Ŵerengani Mateyu 6:11-13.

5, 6. Nchifukwa wuli tikhumbika mbwenu kupempha chakurya chidu cha le, chinanga kuti te nachu kali?

⁵ Fundu iyi yilongo kuti titenere kuromba kuti Yehova wawovyi isi pe cha kweni tikhumbika so kurombe anyidu. Victor, yo wateŵete nge wakuwonere dera ku Africa, wangukamba kuti: “Nyengu zosi ndiwonga Yehova chifukwa ini ndi muwolu wangu tifipa mtima cha kuti tisaniyengi wuli chakurya pamwenga kuti ndiyani yo watilipiriyengi nyumba. Ivi ve viyo, chifukwa abali ndi azichi atitipaska chakurya ndi malu ngakugona zuŵa lelosi. Kweni ndirombe abali ndi azichi ŵenaŵa kuti Yehova waŵawovyi kumalana ndi masuzgu nga ndalama ngo akumana nangu.”

⁶ Asani te ndi chakurya chinandi, titenere kuŵanaŵaniya abali ndi azichi ŵidu wo mbakavu pamwenga wo asuzgika chifukwa cha ngozi zachilengedu. Tikhumbika kuŵarombe ŵaka cha kweni titenere kuchita mwakukolerana ndi vo taromba. Mwakuyeruzgiyapu, tingagaŵiya Akhristu anyidu vinthu vo te navu asani yiwu alivi. Kweniso nyengu zosi tingawovya kuti ntchitu yidu yakupharazga yo yichitika pacharu chosi yiluti pa nthazi mwakupereka ndalama, chifukwa tiziŵa kuti ndalama izi zigwiriskikiya ntchitu mwazeru.​—1 Yoh. 3:17.

7. Kumbi Yesu wangukonkhoska wuli fundu yakuti “mungakweŵekiyanga la mawa cha”?

⁷ Yesu wachikamba kuti tipemphengi chakurya chidu cha le, wang’anamuwanga vinthu vo titivikhumba mwaliŵi. Ndichu chifukwa chaki wangukonkhoska mo Chiuta wachitiya pakuphwere maluŵa nga m’dondu. Pavuli paki wangukamba kuti: “Asi ukongwa kwakuruska wamvwarika imwi, mwaŵachivwanu chimana? Viyo mungakweŵekanga, kuti, . . . ‘Tivwalengenji?’” Ndipu pakumaliya, wanguwerezga mazu ngakukhumbika ukongwa ngakuti: “Mungakweŵekiyanga la mawa cha.” (Mat. 6:30-34) Ivi vilongo kuti titenere cha kulimbana ndi kusaniya vinthu vinandi. Kweni tikhumbika kukhorwa ndi vinthu vo tenavu. Titenere kupempha Yehova kuti watiwovyi kusaniya malu ngamampha ngakugona, kusaniya ntchitu kuti tiphwere banja lidu kweniso kuti watiwovyi kusankha vinthu mwazeru asani tatama. Kweni tikhumbika cha kurombe vinthu venivi pe chifukwa vinthu vauzimu ndivu vakukhumbika ukongwa kuluska vinthu venivi.

8. Kumbi mazu ngo Yesu wangukamba ngakuti chakurya cha le ngatitikumbuskanji?

 ⁸ Mazu ngo Yesu wangukamba ngakuti chakurya cha le ngatitikumbuska kuti tikhumbika chakurya chauzimu. Iyu wangukamba kuti: “Munthu kuti wakajanga ndi umoyu ndi chiŵandi pe cha, kweni ndi nenedu losi likutuwa mu mulomu waku Chiuta.” (Mat. 4:4) Mwaviyo, nyengu zosi tirombengi kuti Yehova walutirizgi kutipaska chakurya chauzimu pa nyengu yaki.

9. Nchifukwa wuli tingakamba kuti vilakwa vidu ve nge ngongoli?

⁹ Yesu wangugwiriskiya ntchitu mazu ngakuti “mateu” pamwenga kuti ngongoli ndipu pa nyengu yinyaki wangugwiriskiya ntchitu mazu ngakuti “vilakwa.” Nchifukwa wuli wanguchita viyo? (Mat. 6:12; Luka 11:4) Vyaka 60 vo vajumpha, magazini ya Chigongwi cha Alinda yingukonkhoska mwakuvwika umampha kuti: “Asani munthu wabudiya Chiuta, waja nge kuti we ndi ngongoli kwaku iyu. . . . Ndipu Chiuta watingi watibayengi chifukwa cha ubudi widu. . . . Ndipuso watingi walekengi kutiyanja pamwenga kuja nasi pa ubwezi. . . . Mwaviyo, te ndi ngongoli yaki chifukwa wakhumba kuti timuyanjengi ndipuso timugomezgengi. Ndipu asani tabuda, tilongo kuti tatondeka kuwezga ngongoli yeniyi chifukwa ubudi ulongo kuti titimuyanja cha Chiuta.”​—1 Yoh. 5:3.

10. Nchifukwa wuli Yehova watitigowoke, nanga isi titenere kuchitanji?

¹⁰ Pemphu lidu lakuti Yehova watigowoke vilakwa vidu lititikumbuska nthowa yo Chiuta wakunozga kuti maubudi ngidu ngagowokereki yo ndi sembi ya uwombozi yaku Yesu. Chinanga kuti sembi iyi yikuperekeka vyaka 2,000 vo vajumpha, tikhumbika kuyiwona nge kuti tapaskika msanawale. Sembi iyi ‘njakuzirwa’ ukongwa ndipu palivi munthu wambula kufikapu yo watingi wafiskengi kuyipereka. (Ŵerengani Sumu 49:7-9; 1 Petro 1:18, 19) Mwaviyo, nyengu zosi titenere kuwonga Yehova chifukwa cha sembi yeniyi. Kweniso mazu ngakuti “vilakwa vidu” ngalongo kuti Mkhristu weyosi wakhumbika sembi ya uwombozi. Kukamba uneneska, Yehova wakhumba kuti tiŵanaŵaniyengi ukongwa Akhristu anyidu chinanga ndi wo akutinangiya. Kanandi, vinthu vo anyidu atitinangiya vija vimana ndipu ivi vititipaska mwaŵi wakulongole kuti titiŵayanja kweniso kuti te akukhumbisiska kuŵagowoke nge mo Chiuta watitigowoke.​—Ŵakol. 3:13.

11. Nchifukwa wuli tikhumbika kugowoke anyidu?

 ¹¹ Chifukwa chakuti te ambula kufikapu, nyengu zinyaki tingaŵasungiya vifukwa anyidu. (Ŵal. 19:18) Ndipu asani tikambiya anyidu vo tayambana ndi Mkhristu munyidu, yiwu angatikambiya kuti palivi cho tikunanga ndipu ivi vingachitiska kuti m’mpingu muleki kuja chimangu. Asani tilutirizga kuchita viyo ndikuti tiwonga cha lisungu lo Chiuta wakutilongo kweniso sembi ya uwombozi. Ndipu ivi vingachitiska kuti Yehova waleki kutigowoke maubudi ngidu. (Mat. 18:35) Yesu wangukonkhoska fundu yeniyi wati wamalizga waka kupereka rombu lakuwoniyapu. (Ŵerengani Mateyu 6:14, 15.) Kweniso, titenere kwesesa kuleka kuchita ubudi ukulu asani tikhumba kuti Chiuta watigowoke maubudi ngidu.​—1 Yoh. 3:4, 6.

12, 13. (a) Nchinthu wuli chinguchitika Yesu wati wabatizika? (b) Nchifukwa wuli weyosi wakhumbika kuchitapu kanthu asani wateseka? (c) Kumbi kugomezgeka kwaku Yesu mpaka nyifwa kulongonji?

¹² Kuŵanaŵaniya vo vinguchitikiya Yesu wati wabatizika waka kungatiwovya kuwona kukhumbika kwa pemphu lakuti: “Mungatitole mu kesedu.” Pa nyengu iyi mzimu waku Chiuta ungulongozge Yesu ku bozwa. Chifukwa wuli? “Kwacheseka ndi Diabolo.” (Mat. 4:1; 6:13) Kumbi ivi vakuziziswa? Awa. Chifukwa tiziŵa chilatu cho Chiuta wangutumizgiya Mwana waki pacharu chapasi. Chiuta wakhumbanga kuti wamaliski nkhani yo yingwamba pa nyengu yo Adamu ndi Eva angukaniya muwusu waki. Penga mafumbu nganandi ngo ngakhumbikanga nyengu kuti ngamukiki. Mwakuyeruzgiyapu, kumbi Chiuta wangunangiska chinthu chinyaki ndi mo wangulenge munthu? Kumbi munthu wakufikapu wangalutirizga kuvwiya muwusu waku Chiuta chinanga kuti wangayeseka ndi “muheni yo”? Kumbi ŵanthu angaja ndi umoyu wamampha chinanga kuti angaleka kuvwiya Chiuta nge mo Satana wakambiyanga? (Chiy. 3:4, 5) Kukamba uneneska, kuti mafumbu ngosi yanga ngamukiki pakhumbikanga nyengu yitali. Ivi vatingi viwovyengi ŵanthu kweniso angelu kuziŵa kuti Yehova ndiyu ngwakwenere kuwusa.

¹³ Yehova ngwakupaturika ndipu watesa munthu cha kuti wachiti uheni. Kweni Diabolo ndiyu wadanika kuti “Wakwesa.” (Mat. 4:3) Diabolo wangachita vinthu vakutiyesa. Mwaviyo, weyosi we ndi udindu wakuzomera pamwenga kukana mayeseru ngaku Satana. (Ŵerengani Yakobe 1:13-15.) Yesu wangukana liŵi mayeseru mwakugwiriskiya ntchitu Mazu Ngaku Chiuta. Yapa Yesu wangulongo kuti Chiuta ndiyu ngwakwenere kuwusa. Kweni Satana wanguleke penapa cha. Iyu wangulindizga “mpaka pa nyengu” yinyaki yakwenere. (Luka 4:13) Yesu wangulutirizga kukana mayeseru ngaku Satana yo wakhumbanga kuti waleki kuvwiya Chiuta. Mwaviyo, Yesu wangulongo kuti Yehova ndiyu ngwakwenere kuwusa kweniso kuti munthu wakufikapu wangalutirizga kuja wakugomezgeka chinanga wangayeseka wuli. Kweni Satana, watesesa kuti wayesi akusambira aku Yesu kusazgiyapu yimwi.

14. Kumbi titenere kuchitanji kuti tileki kweseka?

¹⁴ Chifukwa chakuti nkhani yakukwaskana ndi muwusu waku Chiuta yechendamali, Yehova wazomerezga kuti Satana wagwiriskiyi ntchitu charu ichi kuti watiyesi. Chiuta watitiyesa cha. Kweni, watitigomezga ndipu wakhumbisiska kutiwovya. Yehova watumbika wanangwa widu wakusankha vakuchita, ndipu wachitiska kuti tilekengi kuyeseka cha. Mwaviyo, kuti tikani mayeseru ngaku Satana, tikhumbika kuchita vinthu vo vingatiwovya kuti tilutirizgi kuja pa ubwezi ndi Chiuta kweniso kuromba nyengu zosi. Kumbi Yehova wamuka wuli marombu ngidu?

15, 16. (a) Kumbi ndi mayeseru nganyaki nanga ngo tikhumbika kukana? (b) Nchifukwa wuli tikhumbika cha kumba mulandu Satana asani tayeseka?

¹⁵ Yehova watitipaska mzimu waki wakupaturika kuti utiwovyi kukana mayeseru. Chiuta  watititcheŵeska kuziya m’Bayibolu kweniso mumpingu ndipu watitikambiya vinthu vo tikhumbika cha kuchita nge, kumaliya nyengu, ndalama kweniso nthazi zidu pa vinthu vambula kukhumbika ukongwa. Espen ndi Janne aja m’charu chinyaki cha kukhupuka ku Europe. Yiwu achitanga upayiniya wanyengu zosi kwa vyaka vinandi, muchigaŵa chinyaki cho chipharazgika ukongwa cha. Ŵati abala mwana wawu wakwamba anguleka kuchita upayiniya ndipu sonu ŵe ndi mwana wachiŵi. Espen wangukamba kuti: “Nyengu zosi tiromba kwaku Chiuta kuti tileki kuyeseka chifukwa chakuti sonu tipharazga ukongwa cha nge mo tachitiyanga kali. Tipempha Yehova kuti watiwovyi kulutirizga kuja nayu pa ubwezi kweniso kupharazga mwaphamphu.”

¹⁶ Chiyesu chinyaki cho Satana wagwiriskiya ntchitu mazuŵa nganu nkhuwonere vinthu vakuyuska chiryokuryoku chakugonana. Asani tiwonere vinthu venivi tingambanga mulandu Satana cha. Nchifukwa wuli tikamba viyo? Chifukwa Satana ndi ŵanthu ŵaki angatichichizga cha kuti tichiti vinthu vo tileka kukhumba. Anyaki ayeseka ndi nthowa yeniyi mwakuwonere vinthu viheni. Kweni tingakana mayeseru ngenanga nge mo abali ndi azichi anandi achitiya.​—1 Ŵakor. 10:12, 13

17. (a) Kumbi tingachita wuli kuti tichitengi vinthu mwakukoliyana ndi pemphu lakuti Chiuta watitaski ku muheni yo? (b) Kumbi ndi vinthu vamampha wuli vo vichitikengi pambula kuswera yapa?

¹⁷ Kuti tilutirizgi kuchita vinthu mwakukoliyana ndi pemphu lakuti “titaskeni ku muheni yo,” tikhumbika kuyesesa kuleka kuja “ŵa charu” chaku Satana. Kweniso ‘tingayanjanga cha charu [chaku Satana], chinanga ndi vinthu va mu charu’ chaki. (Yoh. 15:19; 1 Yoh. 2:15-17) Tingalekanga cha kuchita ivi. Tazamukondwa ukongwa asani Yehova wazimuka pemphu lidu lenili mwakubaya Satana kweniso kuzituzgapu ŵanthu wosi aheni. Titenere kukumbuka kuti Satana wati waponyeka pacharu chapasi wanguziŵa kuti waja ndi kanyengu kamanavi. Chifukwa chakuti ngwakukwiya watesesa kutiyesa kuti tileki kuja akugomezgeka kwaku Yehova. Mwaviyo, titenere kulutirizga kuromba kuti Yehova watitaski kwaku Satana.​—Chiv. 12:12, 17.

18. Kumbi tikhumbika kuchitanji kuti tizitaskiki?

¹⁸ Kumbi mukhumba kuziwona vinthu vakukondwesa venivi? Asani ndi viyo, lutirizgani kuromba kuti Ufumu waku Chiuta utoweski zina laki ndipuso kuti khumbu laki lichitiki panu pasi. Mupemphengi Yehova kuti wakuwovyeni kuja nayu pa ubwezi kweniso kuti wakupaskeni vinthu vakukhumbika pa umoyu. Mwaviyo, mutenere kusimikizga mtima kuchita vinthu mwakukoliyana ndi rombu lakuwoniyapu.