1, 2. Kumbi kwamba kali ateŵeti aku Yehova achitanji?

 ATEŴETI aku Yehova akwamba kali kulindizga kufiskika kwa mauchimi. Mwakuyeruzgiyapu, mchimi Yeremiya wangukamba kuti msumba wa Yuda wazamubwangandulika ndi ŵanthu a ku Babiloni. Ivi ndivu vinguchitika nadi mu chaka cha 607 B.C.E. (Yer. 25:8-11) Yesaya yo wangulemba kuti Yehova wazamuwezge ŵanthu ŵaki kwawu, wanguti: “Mbamwaŵi wosi wo alindizga iyu.” (Yes. 30:18) Kweniso, Mika yo wangulemba mauchimi ngakukwaskana ndi ŵanthu aku Chiuta a munyengu yakali, wangukamba kuti: “Ndilindizgengi Yehova.” (Mika 7:7) Kwa vyaka vinandi, ateŵeti aku Chiuta alindizganga kufiskika kwa mauchimi ngakukwaskana ndi Mesiya pamwenga kuti Khristu.​—Luka 3:15; 1 Pet. 1:10-12. a

² Ateŵeti aku Chiuta amazuŵa nganu, nawu alutirizga kulindizga chifukwa chakuti mauchimi ngakukwaskana ndi Mesiya ngechekufiskika. Pambula kuswera, Yehova wagwiriskiyengi ntchitu Ufumu waku Mesiya kuti watuzgepu masuzgu ngosi ngo ŵanthu  akumana nangu. Kuti ivi vichitiki, iyu wazamubaya Satana. Chiuta wataskengi ŵanthu ŵaki m’charu chiheni ichi cho chiwusika ndi Satana. (1 Yoh. 5:19) Mwaviyo, tiyeni tilutirizgi kuja masu ndi kuziŵa kuti umaliru wa charu uŵandika ukongwa.

3. Kumbi ndi fumbu nili lo tingajifumba asani talindizga kwa vyaka vinandi?

³ Nge ateŵeti aku Yehova, tikhumbisiska kuti khumbu laku Chiuta “lichitiki panu pasi nge kuchanya.” (Mat. 6:10) Chifukwa chakuwona kuti alindizga kwa nyengu yitali kuti charu chimali, anyaki angajifumba kuti, ‘Kumbi te ndi vifukwa vakuvwika vakulutirizgiya kulindizga?’ Tiyeni tiwoni.

4. Nchifukwa wuli tikhumbika kuja masu?

⁴ Bayibolu likonkhoska umampha vo titenere kuchita po kumala kwa charu kwe pafupi. Yesu wangukambiya akutumika ŵaki kuti ‘alutirizgi kuja masu’ ndi ‘kucherezga.’ (Mat. 24:42; Luka 21:34-36 ) Yapa Yesu wangukamba cho chingatiwovya kuti tilutirizgi kulindizga. Pa nkhani iyi, gulu laku Yehova lichita umampha ukongwa. Kwamba kali, mabuku nga gulu ngakamba kuti ‘tilindizgengi ndi kukumbuka nyengu zosi zuŵa laku Yehova.’ Ngakamba so kuti tilindizgengi charu chifya cho Chiuta wakutilayizga.​—Ŵerengani 2 Petro 3:11-13.

5. Nchifukwa wuli tikhumbika kuja masu ukongwa mazuŵa nganu?

⁵ Chinanga kuti Akhristu a m’nyengu yakali akhumbikanga kulindizga, kweni isi ndisi tikhumbika ukongwa kulindizga. Chifukwa wuli? Chifukwa tija m’nyengu yo Khristu wawusa. Visimikizgu vakulongo kuti iyu wawusa vingwamba kuwoneka mu 1914. Vinthu viheni vo vichitika kweniso kupharazgika kwa uthenga wa Ufumu pacharu chosi, vilongo kuti tija mu nyengu ya ‘umari wa mgonezi.’ (Mat. 24:3, 7-14) Chifukwa chakuti Yesu wangukamba cha kuti venivi vichitikengi kwa nyengu yitali wuli kuti umaliru uzi, titenere kuja masu ukongwa.

6. Nchifukwa wuli tiziŵa kuti vinthu viheni vilutiriyengi kuheneka po umaliru uŵandika?

⁶ Tingajifumba kuti: Kumbi ‘umari wa mgonezi’ ung’anamuwa nyengu ya kunthazi cha po vinthu vazamuheneka ukongwa pacharu chapasi? Bayibolu lilongo nadi kuti vinthu viheni vihenekiyengihenekiyengi mu ‘mazuŵa ngakumaliya.’ (2 Tim. 3:1, 13; Mat. 24:21; Chiv. 12:12) Mwaviyo, tiziŵa kuti vinthu viheni vilutiriyengi kuheneka kuluska mo viliri sonu.

7. Kumbi lemba la Mateyu 24:37-39 lilongo kuti vinthu vazamukuŵa wuli mu mazuŵa ngakumaliya?

⁷ Kumbi muwona kuti vinthu viheni vifikengi pani ‘chisuzgu chikulu’ chechendayambi? (Chiv. 7:14) Mwakuyeruzgiyapu, kumbi muwona kuti pacharu chosi pazamuja nkhondu, chakurya chazamusoŵa kweniso ŵanthu anandi azamutama? Asani vazamuja viyo, ndikuti chinanga mbanthu akususka azamuzomerezga kuti mauchimi nga m’Bayibolu ngafiskika. Kweni Yesu wangukamba kuti ŵanthu anandi azamuziŵa cha za kuza kwaki ndipu azamuchitanga vinthu vamazuŵa ngosi mpaka pa zuŵa lakumaliya. (Ŵerengani Mateyu 24:37-39.) Mwaviyo, Malemba ngalongo kuti m’mazuŵa ngakumaliya vinthu vijengi viheni ukongwa cha vo vingazichichizga ŵanthu kugomezga kuti kumala kwa charu kwepafupi.​—Luka 17:20; 2 Pet. 3:3, 4.

8. Kumbi ndi vinthu wuli vo vitovya ŵanthu wo avwiya Yesu kuti ‘alutirizgi kuja masu’?

⁸ Kweni kufiskika kwa visimikizgu kutovya ŵanthu wo avwiya Yesu kuti ‘alutirizgi kuja masu.’ (Mat. 24:27, 42) Visimikizgu  ivi vingwamba kufiskika mu 1914. Kwambiya chaka chenichi mpaka sonu, visimikizgu va m’mazuŵa ngakumaliya vifiskika. Kukamba uneneska, sonu tija mu nyengu ya ‘umari wa mgonezi.’ Nyengu iyi njifupi ndipu yazamumala po Chiuta wazamubwanganduliya charu chiheni ichi.

9. Kumbi te ndi vifukwa wuli vo vititiwovya kulutirizga kulindizga kumala kwa charu chiheni ichi?

⁹ Nanga nchifukwa wuli Akhristu mazuŵa nganu akhumbika kulutirizga kulindizga? Tilutirizga kulindizga chifukwa chakuti tivwiya Yesu Khristu. Kweniso, tiziŵa chisimikizgu chakuti Yesu wakwamba kuwusa. Tilindizga waka vinthu vambula ukaboni cha, kweni te ndi ukaboni wa m’Malemba wo utitiwovya kuja masu po tilindizga kumala kwa charu chiheni ichi.

10, 11. (a) Kumbi Yesu wanguŵanozgekereska wuli akutumika ŵaki? (b) Kumbi Yesu wangukambiya akutumika ŵaki kuti achitengenji asani awona kuti vo alindizga vechekutali? (Wonani chithuzi cho che papeji 14.)

¹⁰ Tanandi talindizga kwa vyaka vinandi. Kweni tingalekanga cha kulindizga chifukwa chakuti pajumpha nyengu yitali umaliru wechendazi. Titenere kunozgeke nyengu yo Yesu waziyengi kuzibaya ŵanthu aheni. Kumbukani kuti Yesu wangukambiya akutumika ŵaki kuti: “Jani masu, khazgani chifukwa muziŵa cha kufika kwa nyengu yo. Ve nge munthu yo wanguluta kucharu chinyaki, yo wangusiya nyumba m’manja mwa akapolu ŵaki, weyosi pa ntchitu yaki ndi kulamula mulonda wa pakhomu kuti wajengi masu. Mwaviyo, jani masu chifukwa muziŵa cha nyengu yo mweneku wa nyumba waziyengi, kaya wazengi mazulu, pakati pa usiku, asani tambala wakokoleka pamwenga ndi mulenji, kuti wachiza mwamabuchibuchi wazileki kukusaniyani mwagona tulu. Kweni vo ndikambiya imwi, ndikambiya wosi: Lutirizgani kuja masu.”​—Marko 13:33-37.

¹¹ Akutumika aku Yesu ŵati aziŵa kuti Khristu wayambengi kuwusa mu 1914, angwamba kunozgeke kuza kwaki. Yiwu anguchita ivi mwakugwira mwaphamphu ntchitu yakupharazga uthenga wa Ufumu. Yesu wangulongo kuti wazengi “asani tambala wakokoleka pamwenga ndi mulenji.” Kumbi akutumika ŵaki akhumbikanga kuchitanji? Iyu wangukamba kuti: “Lutirizgani kuja masu.” Mwaviyo, kulindizga nyengu yitali kunguŵachitiska cha kuti ayambi kuŵanaŵana kuti charu chimalengi cha pamwenga kuti aleki kulindizga.

12. Kumbi Habakuku wangumufumbanji Yehova, nanga wangumukanji?

¹² Ŵanaŵaniyani nkhani ya mchimi Habakuku yo wangutumika kulemba vakukwaskana ndi kubwangandulika kwa msumba wa Yerusalemu. Iyu wenga wakwamba cha kupharazgiya ŵanthu za kubwangandulika kwa msumba uwu. Ŵanthu anguvwa uthenga uwu kwa vyaka vinandi. Vinthu vingufika paheni ukongwa mwakuti ‘aheni anguzinga arunji, viyo ayeruzganga mwambula urunji.’ Ndichu chifukwa chaki Habakuku wangufumba kuti: ‘Yehova, kumbi ndiliriyengi chovyu chinu mpaka zuŵanji?’ Yehova wangusimikizgiya mchimi waki wakugomezgeka uyu kuti kubwangandulika kwa Yerusalemu kuswerengi cha. Chiuta wangukambiya Habakuku kuti “walutirizgi kulindizga.”​—Ŵerengani Habakuku 1:1-4; 2:3.

13. Kumbi Habakuku watingi waŵengi ndi maŵanaŵanu wuli, nanga nchifukwa wuli kuŵanaŵana viyo kwatingi kuŵengi kuŵavi zeru?

¹³ Tiyeruzgiyi kuti Habakuku wangwamba kuŵanaŵana kuti: ‘Ndavwa vakukwaskana ndi kubwangandulika kwa Yerusalemu kwa vyaka  vinandi. Nanga asani kweche nyengu yitali? Vakuvwika cha kuti ndilutirizgengi kupharazga nge kuti msumba ubwangandulika mwamabuchibuchi. Ndisiriyengi anyaki ntchitu yeniyi.’ Asani Habakuku wenga ndi maŵanaŵanu ngenanga, Yehova watingi walekengi kumuyanja kweniso watingi wataskikengi cha pa nyengu yo Ababiloni abwanganduliyanga Yerusalemu.

14. Nchifukwa wuli titenere kusimikizga kuti tiguŵengi cha asani tilutirizga kulindizga?

¹⁴ M’charu chifya tazamuja ndi chifukwa chakuvwika chakuŵanaŵaniya kuti mauchimi ngosi ngakukwaskana ndi kumala kwa mgonezi wunu ngakufiskika nadi. Kuŵanaŵaniya mo vinthu vinguchitikiya kwazakutiwovya kumugomezga ukongwa Yehova ndi malayizgu ngaki ngo ngazamufiskika. (Ŵerengani Yoswa 23:14.) Tazamuwonga Chiuta yo ‘wakuŵika nyengu ndi vyaka pasi pa muwusu waki,’ chifukwa watiwovya kuziŵa kuti ‘umaliru wa vinthu vosi waŵandika.’​—Mac. 1:7; 1 Pet. 4:7.

15, 16. Nchifukwa wuli kupharazga mwaphamphu nkhwakukhumbika ukongwa mazuŵa nganu?

¹⁵ Gulu laku Yehova lilutirizgengi kutikumbuska kuti titeŵetiyengi Chiuta ndi mtima wosi. Gulu lititikumbuska ndi chilatu chakuti titangwanikengi pakuteŵete Chiuta kweniso kuti tilutirizgi kuziŵa kuti chisimikizgu chakuti Khristu wakwamba kuwusa chifiskika. Kumbi isi tikhumbika kuchitanji mazuŵa nganu? Tikhumbika kupenja dankha Ufumu ndi urunji waku Chiuta. Tingachita ivi mwakugwiraku mwaphamphu ntchitu yakupharazga uthenga wamampha.​—Mat. 6:33; Marko 13:10.

¹⁶ Mzichi munyaki wangukamba kuti: “Asani tipharazga uthenga wamampha wa Ufumu waku Chiuta . . . tingawovya ŵanthu kuti azitaskiki pa masuzgu ngo ngazengi mwamabuchibuchi.” Iyu waziŵa vinandi vakukwaskana ndi mo munthu wangataskikiya chifukwa iyu ndi murumu waki angutaskikapu pa nyengu yo sitima ya Wilhelm Gustloff yabiranga mu 1945. Iyi yenga ngozi yikulu ukongwa pa ngozi zosi zo zachitikapu mu mbiri ya ŵanthu. Chinanga mpha ngozi yikulu yaviyo, munthu munyaki wangayamba kuŵika maŵanaŵanu ngaki pa vinthu vambula kukhumbika ukongwa. Mzichi uyu wakumbuka kuti munthukazi munyaki wadanirizganga kuti: “Masutikesi ngangu! Masutikesi ngangu! Ndeŵereŵi, vibangiri ndi mpheti zangu valuta! Ndeŵereŵi, vibangiri ndi mpheti zangu ve muchipinda chapasi. Ndataya katundu wangu yosi!” Kweni ŵanthu anyaki wo angukwera mu sitima yeniyi ŵenga ndi mtima wakovya ndipu anguŵika umoyu wawu pangozi kuti ataski ŵanthu wo anguwiya mumaji ngakuzizira  ukongwa. Nge ŵanthu ambula mbunu yaŵa, nasi titesesa kovya ŵanthu. Tipharazga uthenga wamampha ndi mtima wosi ndipu titovya ŵanthu mwaliŵi kuti azitaskiki pa nkhondu ya Aramagedoni yo yizengi pambula kuswera.

17. Kumbi te ndi vifukwa wuli vakugomezge kuti umari ufikengi nyengu yeyosi?

¹⁷ Vinthu vo vichitika sonu vilongo kuti mauchimi nga m’Bayibolu ngafiskika kweniso kuti charu chimalengi pambula kuswera. Mwaviyo, tingaŵanaŵananga cha kuti pakhumbika kujumpha nyengu kuti vinthu viheni vilutiriyi ukongwa, mpaka po ‘masengwi 10’ ndi ‘chikoku’ vo vizumbulika pa Chivumbuzi 17:16 vazamuyukiya Babiloni Mukulu. Babiloni Mukulu wamiya visopa vosi vaboza. Titenere kuziŵa kuti Chiuta wazamuŵika venivi ‘mu mitima yawu’ ndipu ivi vingachitika mwaliŵi ndipuso nyengu yeyosi. (Chiv. 17:17) Charu chaja kamanavi kuti chimali. Titenere kuvwiya vo Yesu wakutitcheŵeska kuti: “Kweni chenjeni kuti mitima yinu yileki kuzita ndi kurya ukongwa, kumwa ukongwa ndi kufipa mtima ndi vinthu va umoyu, kuti zuŵa lo lileki kukufikiyani mwamabuchibuchi nge chiŵana.” (Luka 21:34, 35; Chiv. 16:15) Mwaviyo, tiyeni tisimikizgi mtima kuti titeŵetiyengi Yehova mwaphamphu. Tingakayikanga cha kuti iyu ‘watovya wo alutirizga kumulindizga.’​—Yes. 64:4.

18. Kumbi tazamukambiskana fumbu wuli m’nkhani yakulondopu?

¹⁸ Po tindilizga kumala kwa charu chiheni ichi, tigwiriskiyengi ntchitu ulongozgi wo Yuda wangukamba kuti: “Imwi akwanjiwa, jizengeni pa chivwanu chinu chakupaturika ukongwa ndipu murombengi mwakukoliyana ndi mzimu wakupaturika, kuti mulutirizgi kuchita vinthu vo vingawovya kuti Chiuta wakuyanjeningi muchilindizga lisungu la Ambuyafwi Yesu Khristu kuti lizikujuliyeni nthowa ya ku umoyu wamuyaya.” (Yuda 20, 21) Kweni tingalongo wuli kuti tilindizga charu chifya cho Chiuta wakulayizga kweniso kuti tikhumbisiska kuti tiziseremu? Fumbu ili lazamumukika m’nkhani yakulondopu.