1, 2. (a) Kumbi ndi vitumbiku wuli vakuliŵavu vo tilindizga mu charu chifya? (Wonani chithuzi cho che pachanya.) (b) Kumbi ndi vitumbiku wuli vauzimu vo vazamukuŵa mu charu chifya?

 ASANI tavwa mazu ngakuti “Umoyu weneku,” tanandi tikumbuka umoyu wamuyaya wo tilindizga mu Paradayisu pacharu chapasi. Wakutumika Paulo wangulongo kuti pe kukoliyana pakati pa “umoyu wamuyaya” ndi “umoyu weneku.” (Ŵerengani 1 Timote 6:12, 19.) Tilindizga umoyu wamuyaya kweniso wo tazamukondwa nawu nyengu zosi. Zuŵa lelosi tazamuyukanga ndi umoyu wamampha wambura matenda. (Yes. 35:5, 6) Tazamukondwa ukongwa kuzicheza ndi abali ŵidu ndi mabwezi ngidu, kusazgapu wo azamuyuka. (Yoh. 5:28, 29; Mac. 24:15) Tazamukuŵa so ndi mwaŵi wakuziŵa vinandi vakukwaskana ndi sayansi, sumu, vakuzengazenga ndi vinthu vinyaki.

² Chinanga kuti vinthu ivi vamampha, kweni vitumbiku vauzimu ndivu vazamukuŵa vakuzirwa ukondwa. Tazamukondwa ukongwa kuziŵa kuti zina laku Yehova latoweskeka kweniso kuti iyu ndiyu ngwakwenere kuwusa. (Mat. 6:9, 10)  Tazamukondwa so ukongwa kuziwona kuti vo Yehova wakhumbanga pakwamba vafiskika. Kweniso vazamukuŵa vambula kusuzga kuja pa ubwezi ndi Yehova chifukwa chakuti tazamukuŵa arunji. Kuti tizije arunji, vazamuchitikanga kamanakamana.​—Sumu 73:28; Yak. 4:8.

3. Kumbi sonu tikhumbika kunozgeke vinthu wuli?

³ Tazamusaniya vitumbiku ivi, chifukwa chakuti Yesu wangutisimikizgiya kuti “kwaku Chiuta vosi vamachitika.” (Mat. 19:25, 26) Kweni asani tikhumba kuzija m’charu chifya titenere kuchitapu kanthu sonu kuti ‘tikoleski’ umoyu wamuyaya. Titenere kuchita vinthu vakulongo kuti tiziŵa kuti charu chiheni ichi chimalengi. Kweniso, tikhumbika kuyesesa kunozgeke umoyu wa m’charu chifya. Kumbi tinganozgeke wuli po teche m’charu chiheni ichi?

4. Kumbi tinganozgeke wuli umoyu wa m’charu chifya?

⁴ Kumbi tinganozgeke wuli umoyu wa m’charu chifya? Tiyeruzgiyi kuti tikhumba kusamukiya ku charu chinyaki. Kumbi tinganozgeke wuli? Tingayamba kusambira chineneru cho ŵanthu aŵereŵeta ndi midawuku yawu. Kweniso tingayesa chakurya chawu. Tingayesesa kuja nge mo ŵanthu a m’charu cho ajaliya, chifukwa tiziŵa kuti ndimu tamujaliya asani tasamukiyaku. Mwakuyana waka, tinganozgeke umoyu wa m’charu chifya asani titesesa kuja nge mo tikhumbiya kuzijaliya pa nyengu yo. Pa nkhani iyi, ŵanaŵaniyani fundu izi.

5, 6. Kumbi kuvwiya vo gulu lititikambiya kungatiwovya wuli kunozgeke umoyu wa m’charu chifya?

⁵ M’charu chifya, ŵanthu wosi azamuwusikanga ndi Chiuta. Ivi vipambana ukongwa ndi mo vinthu viliri sonu. Ŵanthu anandi ŵe ndi mtima wakukhumba kujiwusa ndi kungangamiya pa vo akhumba. Kumbi ivi vawovya? Awa. Pacharu chapasi pe masuzgu nganandi chifukwa chakuti ŵanthu akana kulongozgeka ndi Chiuta. (Yer. 10:23) Tikhumbisiska kuzija mu nyengu yo ŵanthu wosi azamuvwiyanga Yehova.

⁶ Vazamukuŵa vakukondweska ukongwa kuzilongozgeka ndi Yehova pa nyengu yo tazamunozga charu chapasi kuti chije paradayisu ndi kusambiza ŵanthu wo azamuyuka. Kweniso tazamukondwa kuchita vo Yehova wakhumba. Kweni wuli asani tingapempheka kugwira ntchitu yo yititikondweska cha? Kumbi tingazomera kugwira ntchitu iyi ndi mtima wosi? Kumbi tingayichita mwakukondwa? Anandi aku isi tingazomera kuti tingachita. Asani ndi viyo, kumbi sonu tivwiya vo gulu lititikambiya? Ivi vingalongo kuti tinozgeke umoyu wamuyaya m’charu chifya.

7, 8. (a) Nchifukwa wuli tikhumbika kuja ndi mtima wakukoliyana? (b) Kumbi abali ndi azichi anyaki apempheka kuchitanji? (c) Kumbi te ndi chigomezgu wuli?

⁷ Pe so chinthu chinyaki cho tingachita kuti tinozgeke umoyu wa m’charu chifya. Titenere kukhorwa ndi vinthu vo tichita ndipuso kuja ndi mtima wakukoliyana. Asani tikoliyana ndi wo atitilongozga mazuŵa nganu ndi kukhorwa ndi uteŵeti wo tapaskika, tingazichita so viyo m’charu chifya. (Ŵerengani Ŵahebere 13:17.) Ayisraele anguchita kupaskika malu ngo ajanga m’charu cha Kanani. (Maŵ. 26:52-56; Yos. 14:1, 2) Isi mazuŵa nganu tiziŵa cha malu ngo tazamupaskika m’charu chifya. Mwaviyo, tazamukhumbika kukoliyana ndi vo vazamunozgeka. Ivi vazakutiwovya kuti tizikhorwengi pakuchita  khumbu laku Yehova kwekosi ko tazamuja.

⁸ Ndi mwaŵi ukulu ukongwa kuja mu Ufumu waku Chiuta. Mwaviyo, vosi vo tichita kuti tikoliyanengi ndi Gulu laku Yehova viluta pawaka cha. Mbuneneska kuti vinthu vingasintha pa umoyu widu. Mwakuyeruzgiyapu, abali ndi azichi anyaki ku United States angupempheka kuti atuwepu pa Beteli kuti akachitengi mauteŵeti nganyaki. Yiwu asaniya vitumbiku vinandi ukongwa. Chifukwa cha kukota pamwenga vinthu vinyaki, akuwonere madera anyaki ndi awolu ŵawu apempheka kuti akachitengi upayiniya wapade. Tijengi akukondwa ndi kulonde vitumbiku vinandi asani tikhorwa ndi uteŵeti wo tichita, tipempha Chiuta kuti watiwovyi ndipuso tichita vosi vo tingafiska pakumuteŵete. (Ŵerengani Nthanthi 10:22.) Nanga vinthu vazamuja wuli m’charu chifya? Panyaki pe malu ngo tikhumba kuzija, kweni tingazipempheka kuchija ku malu nganyaki. Kaya tamuja nunkhu pamwenga tazamuchita ntchitu wuli, te ndi chigomezgu kuti tazamukondwa ukongwa ndi vosi vo tazamuchita.​—Neh. 8:10.

9, 10. (a) Kumbi tazamukhumbika kuzikira pa nkhani wuli m’charu chifya? (b) Kumbi tingalongo wuli kuti te akuzikira?

⁹ Nyengu zinyaki tazamukhumbika kuzikira m’charu chifya. Mwakuyeruzgiyapu, tingazivwa kuti munthu munyaki wayuka. Kweni isi tazamukhumbika kulindizga kuti abali ŵidu ayuki. Asani vazija viyo, kumbi tazamukondwa ndi anyidu wo abali ŵawu ayuka? (Ŵar. 12:15) Asani sonu tizikira po tilindizga kufiskika kwa vo Yehova wakulayizga, kwazakutiwovya kuti tizije akuzikira m’charu chifya.​—Wak. 7:8.

¹⁰ Chinthu chinyaki cho tingachita kuti tinozgeke umoyu wa m’charu chifya nkhuja akuzikira pa nkhani ya fundu zasonu za uneneska. Kumbi tisambira mwaphamphu ndi kuzikira asani gulu lasintha mo tivwiya fundu zinyaki za m’Bayibolu? Asani tichita viyo, tazamusuzgika cha kuja akuzikira m’charu chifya po Yehova wazakutikambiyanga vo wakhumba.​—Nthanthi 4:18; Yoh. 16:12.

11. Kumbi Yehova watitisambiza kuti tichitengi wuli ndi anyidu ndipu ivi vazakutiwovya wuli m’charu chifya?

¹¹ Chinyaki cho chingazitiwovya m’charu chifya nkhugowoke anyidu. M’muwusu Waku Yesu wa Vyaka 1,000, pangazijumpha nyengu kuti ŵanthu arunji ndi ambula urunji azije akufikapu. (Mac. 24:15) Kumbi tazamuchitanga vinthu umampha ndi anyidu panyengu iyi? Asani sonu tigowoke anyidu ndi mtima wosi ndipuso titesesa kuti tileki kuyambana ndi anyidu, vazakutisuzga cha kunthazi.​—Ŵerengani Ŵakolose 3:12-14.

12. Kumbi pe kukoliyana wuli pakati pa vo tilindizga kunthazi ndi mo tijaliya sonu?

¹² M’charu chifya, ndi nyengu zosi cha po tazamusaniyanga vo tikhumba panyengu yo isi titivikhumbiya. M’malu mwaki, tazamukhumbika kuwonga kweniso kukhorwa ndi vo tazamupaskikanga. Tazamukhumbika so kulongo mijalidu yo Yehova watitisambiza sonu. Asani sonu titesesa kuja mo tikhumbiya kuti tizijaliyengi mu charu chifya, tijengi ndi mijalidu yamampha yo tazamuja nayu kwamuyaya ndipuso chivwanu chidu chikho kuti tazamusere m’charu chifya. (Ŵah. 2:5; 11:1) Kweniso, tilongo kuti tikhumbisiska kuti tizije ndi umoyu wamampha wo wazamukuŵa panu pasi. Asani tichita viyo,  ndikuti tinozgeke umoyu wamuyaya m’charu chifya cho Chiuta wakulayizga.

13. Kumbi ndi vinthu wuli vo vazamukuŵa vakukhumbika ukongwa m’charu chifya?

¹³ Tiyeni tiwoni so chinthu chinyaki cho tingachita kuti tinozgeke umoyu weneku m’charu chifya. Chinanga kuti Chiuta wakulayizga kuti tazamusaniya vakurya vinandi ndi vinthu vinyaki vakukhumbika m’charu chifya, kweni tazamukondwa ukongwa ndi vinthu vauzimu. (Mat. 5:3) Vinthu vauzimu ndivu vazamuja vakukhumbika ukongwa pa umoyu widu, ndipu tazamulongonga kuti tikondwa mwaku Yehova. (Sumu 37:4) Asani sonu tiwona kuti vinthu vauzimu vakukhumbika ukongwa, ndikuti tinozgeke umoyu weneku kunthazi.​—Ŵerengani Mateyu 6:19-21.

14. Kumbi ndi vilatu wuli vo vingawovya achinyamata kunozgeke umoyu wamuyaya m’charu chifya?

¹⁴ Kumbi tingachita wuli kuti tikondwengi ukongwa ndi vinthu vauzimu? Nthowa yimoza nkhuja ndi vilatu vauzimu. Asani ndimwi wachinyamata, ndipu mukhumbisiska kuteŵete Yehova, mungachita umampha kuŵerenga mabuku ngidu ngo ngakonkhoska mauteŵeti ngakupambanapambana kweniso kuja ndi chilatu chakuchita uteŵeti umoza mwa mauteŵeti yanga. a Mungafumba so abali ndi azichi anyaki wo achitapu uteŵeti wa nyengu zosi kwa vyaka vinandi. Asani mwasankha kuchita uteŵeti wanyengu zosi, ndikuti munozgeke kuziteŵete Chiuta kwamuyaya m’charu chifya chifukwa pa nyengu iyi vinthu vauzimu ndivu vazamukuŵa vakukhumbika ukongwa.

15. Kumbi tingaja ndi vilatu wuli vauzimu?

¹⁵ Kumbi tingaja ndi vilatu wuli vauzimu? Tingaja ndi chilatu chakusazgiyaku lusu lidu mu nthowa zinyaki zakupharazgiya. Pamwenga tingayesesa kuti tivwisisengi fundu za m’Bayibolu ndi kuzigwiriskiya ntchitu. Tingachita so umampha kusazgiyaku lusu lidu pakuŵerenga, pakukamba nkhani pamwenga pakumuka pa maunganu. Tikayika cha kuti mungaja so ndi vilatu vinyaki. Fundu njakuti: Asani te ndi vilatu vauzimu titeŵete Yehova mwaphamphu. Ivi vingatiwovya kunozgeke umoyu wa m’charu chifya.

16. Nchifukwa wuli tingakamba kuti kuteŵete Yehova ndichu chinthu chakukhumbika ukongwa pa umoyu wa munthu?

¹⁶ Kumbi asani tinozgeke umoyu wa m’charu chifya ndikuti tipambana ndi vinthu vamampha mazuŵa nganu? Awa. Kuteŵete Yehova ndichu chinthu chakuzirwa ukongwa kuluska chechosi. Tikhumbika cha kuteŵete Yehova mwakuchichizgika ŵaka ndi chilatu chakuti tizitaskiki pa chisuzgu chikulu. Kweni ndimu Chiuta wakutilenge kuti timuteŵetiyengi. Kuchita viyo kutitiwovya kuti tikondwengi. Palivi chinthu chakukhumbika ukongwa kuluska lisungu laku Yehova ndi ulongozgi waki. (Ŵerengani Sumu 63:1-3.) Asani titeŵete Yehova ndi mtima wosi, tingayamba sonu kulonde vitumbiku. Anyaki aku isi tikwamba kali kulonde vitumbiku ivi ndipu tiziŵa kuti palivi chinthu chinyaki chakukondweska kuluska kuteŵete Yehova.​—Sumu 1:1-3; Yes. 58:13, 14.

17. Kumbi vakukhumba vidu ndi vakusangaluska tazakuviŵika pa malu nanga m’Paradayisu?

¹⁷ M’charu chifya tazamuŵanga so ndi nyengu yakuchitiya vakukhumba vidu kweniso vakusangaluska. Tikamba viyo chifukwa Yehova wakutilenga ndi mtima wakuchita vo tikhumba ndipuso wakwanja vakusangaluska. Kuŵengi kuti ndimu vazamuŵiya cha, mphanyi iyu wakutilenga viyo cha. (Wak. 2:24) Yehova ‘wazamukhorweska vakukhumba va chamoyu chechosi.’ (Sumu 145:16) Vakusangaluska kweniso kupumuwa vakukhumbika, kweni tikondwa ukongwa ndi vinthu ivi asani tiŵika ubwezi widu ndi Yehova pakwamba. Ndimu vazamuŵiya so m’Paradayisu. Mwaviyo, tingachita umampha ukongwa kuŵika Ufumu waku Chiuta pakwamba m’malu mwa vakukhumba vidu. Kweniso titenere kuŵika mtima pa vitumbiku vauzimu vo ŵanthu aku Yehova ŵenavu sonu.​—Mat. 6:33.

18. Kumbi tingalongo wuli kuti tinozgeke umoyu wamuyaya m’charu chifya?

¹⁸ M’charu chifya tazamukondwanga ukongwa kuluska po tikondwe sonu. Mwaviyo, tiyeni tilongo kuti tikhumbisiska umoyu weneku. Tingalongo kuti tikhumba umoyu weneku asani sonu tinozgeke. Titenere kuja ndi mijalidu yamampha kweniso kuchita ntchitu yakupharazga Ufumu yo tapaskika. Tiŵikengi vinthu vauzimu pakwamba. Ndipu chifukwa chakuti tisimikizga kuti Yehova wafiskengi malayizgu ngaki, tiyeni tichitengi vinthu vakulongo kuti tilindizga charu chifya.