Julani

Lutani pa vo ve mukati

NKHANI YAKUSAMBIRA YA NAMBALA 31

“Mani Gwa, Mungasukunyikanga Cha”

“Mani Gwa, Mungasukunyikanga Cha”

“Abali ŵangu akwanjiwa, mani gwa, mungasukunyikanga cha.”​—1 AKORI. 15:58.

SUMU 122 Jani Akukho, Ambula Kunderezeka!

VO TISAMBIRENGI MU NKHANI IYI a

1-2. Kumbi Mkhristu wayanana wuli ndi chinyumba chitali cha mutawuni ya Tokyo ku Japan? (1 Akorinto 15:58)

 MU 1978 chinyumba chitali ukongwa chinguzengeka mutawuni ya Tokyo, ku Japan. Ŵanthu akayikiyanga asani chinyumba chenichi chingazilutirizga kukho chifukwa cha vidilirisi. Kumbi wo anguzenga chinyumba chenichi anguchitanji kuti chizileki kuwa asani kwachitika vidilirisi? Yiwu anguzenga chinyumba chenichi mu nthowa yakuti asani kwachitika chidilirisi, chigoŵekengi ŵaka ndipu chingadilizikanga cha. Akhristu nawu ŵe nge chinyumba chenichi. Mu nthowa wuli?

2 Mkhristu wakhumbika kuja wakukho kweniso wakoloŵa. Iyu wakhumbika kuja wakukho kweniso wambula kusukunyika pa nkhani yakuvwiya marangu ngaku Yehova kweniso fundu zaki. (Ŵerengani 1 Akorinto 15:58.) Iyu ‘ngwakunozgeka kuvwiya’ ndipu wathera cha. Kweni iyu wakhumbika so kuja ‘wakoloŵa’ asani mphakwenere kuchita viyo. (Yako. 3:17) Mkhristu waviyo, wanonopesa ukongwa cha vinthu pamwenga kuvilekere. Mu nkhani iyi tikambiskanengi vo tingachita kuti tileki kusukunyika. Tiwonengi so nthowa zinkhondi zo Satana wagwiriskiya ntchitu kuti watitondekesi kulutirizga kuja akukho kweniso vo tingachita kuti tikhwechi mauryarya ngaki.

KUMBI TINGAMA WULI GWA?

3. Kumbi pa Machitidu 15:28, 29 pasanirika marangu wuli ngakutuliya kwaku Yehova?

3 Yehova nge Wakupereka Marangu Mura, nyengu zosi wawonesesa kuti wapereka marangu ngakuvwika umampha ku ŵanthu ŵaki. (Yesa. 33:22) Mwakuyeruzgiyapu, wupu wakulongozga wa mu nyengu ya akutumika unguzumbuwa nthowa zitatu zo Akhristu angalutirizgiya kuja akukho: (1) kukana kusopa angoza, kweni kusopa Yehova pe, (2) kuvwiya dangu laku Yehova lakuti ndopa zakupaturika, kweniso (3) kuvwiya dangu la mu Bayibolu lakuti akhwechengi ureŵi. (Ŵerengani Machitidu 15:28, 29.) Kumbi Akhristu mazuŵa nganu angalongo wuli kuti avwiya Yehova pa nkhani zitatu zenizi?

4. Kumbi tilongo wuli kuti te akujipereka kwaku Yehova pe? (Chivumbuzi 4:11)

4 Tikana kusopa angoza, ndipu tisopa Yehova pe. Iyu wangulamula Ayisirayeli kuti ajiperekengi kwaku iyu pe. (Doto. 5:6-10) Ndipu pa nyengu yo Yesu wayesekanga ndi Dyaboli, wangukamba kuti titenere kusopa Yehova pe. (Mate. 4:8-10) Mwaviyo, tisopa angoza cha. Ndipuso tisopa ŵanthu cha kwali mbalongozgi a visopa, andali, akaswiri a masaza pamwenga a vinthu vinyaki vakukondwesa. Mumalu mwaki, tisopa Yehova pe yo ‘wakulenga vinthu vosi.’​—Ŵerengani Chivumbuzi 4:11.

5. Ntchifukwa wuli tivwiya dangu laku Yehova pa nkhani ya kupaturika kwa umoyu kweniso ndopa?

5 Tivwiya dangu laku Yehova pa nkhani ya kupaturika kwa umoyu kweniso ndopa. Chifukwa wuli? Chifukwa chakuti Yehova wakamba kuti ndopa zimiya umoyu, wo ndi mphasu yakuzirwa yakutuliya kwaku iyu. (Levi. 17:14) Yehova wati wazomereza kuti ŵanthu aryengi nyama, wanguŵakambiya kuti angaryanga cha ndopa. (Gene. 9:4) Iyu wangukamba so venivi pa nyengu yo wangupereke Dangu laku Mozesi kwa Ayisirayeli. (Levi. 17:10) Yehova wangukambiya wupu wa mu nyengu ya akutumika kuti ukambiyi Akhristu wosi kuti alutirizgi “kukana . . . ndopa.” (Machi. 15:28, 29) Nasi tivwiya dangu lenili asani tikhumba kusankha chovyu cha munkhwala. b

6. Kumbi tichitanji kuti tivwiyi Yehova pa nkhani yakukhwecha ureŵi?

6 Titesesa kuvwiya fundu ya mu Bayibolu yakuti tikhwechengi ureŵi. (Ahe. 13:4) Wakutumika Paulo watitikambiya kuti tichitiski viŵalu vidu “kuja vakufwa” kung’anamuwa kuyesesa kuchitapu kanthu kuti tileki kuja ndi makhumbiru ngaheni. Tikhwecha kuwona pamwenga kuchita chinthu chechosi cho chingachitiska kuti tichiti ureŵi. (Ako. 3:5; Yobu 31:1) Asani tiyeseka kuti tichiti chinthu chinyaki chiheni, tikana mwaliŵi maŵanaŵanu ngaheni pamwenga kuchita chinthu chinyaki chechosi cho chingananga ubwezi widu ndi Chiuta.

7. Kumbi titenere kusimikiza kuchitanji, nanga ntchifukwa wuli?

7 Yehova wakhumba kuti ‘tivwiyengi ndi mtima wosi.’ (Aro. 6:17) Nyengu zosi marangu ngaki ngatitiwovya ndipu tingangasintha cha. (Yesa. 48:17, 18; 1 Akori. 6:9, 10) Nyengu zosi titesesa kuvwiya Yehova ndipuso tichita vinthu nge wa masalimo yo wangukamba kuti: “Ndasimikiza kuti ndilondongi fundu zinu nyengu zosi mpaka muyaya.” (Salimo 119:112) Kweni Satana wayesesengi kutitondekesa kuti tije akugomezgeka. Kumbi wagwiriskiya ntchitu nthowa nizi?

KUMBI SATANA WANGADEWEZA WULI CHIVWANU CHIDU?

8. Kumbi Satana wachita wuli kuti wadewezi chivwanu chidu?

8 Kutombozgeka. Dyaboli wagwiriskiya ntchitu kutombozga kweniso nkhaza za mtundu unyaki kuti wadewezi chivwanu chidu. Iyu wakhumba ‘kutimeza’ kuti wanangi ubwezi widu ndi Yehova. (1 Petu. 5:8) Akhristu a mu nyengu ya akutumika awofyezekanga, kupumika kweniso kubayika chifukwa chakuti akhumbisiskanga kuja akugomezgeka. (Machi. 5:27, 28, 40; 7:54-60) Mazuŵa nganu, Satana walutirizga kutombozga ateŵeti aku Yehova. Venivi ndivu vichitikiya abali ndi azichi ŵidu ku Russia kweniso muvyaru vinyaki ko akususka atombozga abali ndi azichi ŵidu mu nthowa zakupambanapambana.

9. Konkhoskani chifukwa cho tikhumbika kujaliya masu ndi mauryarya ngaku Dyaboli.

9 Mauryarya ngaku Dyaboli. Kusazgiyapu pakutitombozga, Satana wagwiriskiya so ntchitu “mauryarya.” (Aefe. 6:11) Mwakuyeruzgiyapu, tiyeni tikambiskani vo vinguchitikiya Bob yo wangukoleka dimiti kuti amuchiti opaleshoni yikulu. Iyu wangukambiya madokotala kuti mwemosi mo vingaŵiya iyu wazomerezengi cha kuti waŵikiki ndopa. Dokotala yo watingi wamuchitengi opaleshoni wangukoliyana navu. Kweni ndi usiku kuti mawa laki wachitikengi opaleshoni, dokotala munyaki wanguza kuti waziwoni Bob ŵanthu a mubanja laki ŵati atuwapu. Iyu wangukambiya Bob kuti amuŵikengi cha ndopa, kweni asungengi ndopa pamphepeti kuchitiya kuti panyaki zingazikhumbika. Panyaki dokotala mwenuyu waŵanaŵananga kuti Bob wasinthengi maŵanaŵanu ngaki chifukwa chakuti ŵanthu a mu banja laki pengavi. Kweni Bob wangulutirizga kuja wakugomezgeka ndipu wangukamba kuti wazomerengi cha ndopa mwemosi mo vingaŵiya.

10. Ntchifukwa wuli kwende zeru za ŵanthu nkhwakofya? (1 Akorinto 3:19, 20)

10 Maŵanaŵanu nga ŵanthu wo avwiya cha marangu ngaku Yehova. Asani tiŵanaŵana nge mo ŵanthu wo aleka kuvwiya marangu ngaku Yehova achitiya, nasi tingaleka kuvwiya Yehova kweniso fundu zaki. (Ŵerengani 1 Akorinto 3:19, 20.) “Zeru za charu ichi” kanandi zichiska ŵanthu kuti alekengi kuvwiya Chiuta. Akhristu amanavi a mpingu wa ku Pegamo kweniso Tiyatira ayendiyanga maŵanaŵanu nga ŵanthu wo ajanga nawu pafupi, wo achitanga ureŵi kweniso kusopa angoza. Yesu wanguyipaska ulongozgi wanthazi mipingu yosi yiŵi yeniyi chifukwa chakuti yazomerezanga ureŵi. (Chivu. 2:14, 20) Mazuŵa nganu, ŵanthu wo tija nawu pafupi angatichichizga kuti tiyendiyengi fundu ziheni. Ŵanthu a mu banja mwidu kweniso anyidu, angakamba kuti tinonopeska ukongwa vinthu kweniso angatinyengere kuti tiswi marangu ngaku Yehova. Mwakuyeruzgiyapu, yiwu angakamba kuti kuchita makhumbiru ngaliŵavu ndi nkhani yimana kweniso kuti fundu za mu Bayibolu za mijalidu yamampha zachikali.

11. Po tiyesesa kuja akugomezgeka, kumbi tikhumbika kukhwechanji?

11 Nyengu zinyaki tingakamba kuti ulongozgi wakutuliya kwaku Yehova uvwika umampha cha. Tingayeseka “kuchita vinthu mwakujumpha vo vikulembeka.” (1 Akori. 4:6) Alongozgi a visopa a mu nyengu yaku Yesu ŵenga ndi mulandu pa nkhani yeniyi. Yiwu angusazga marangu ngawu ku Dangu ndipu venivi vachitiskanga kuti ŵanthu asuzgikengi ukongwa kulondo Dangu. (Mate. 23:4) Yehova watitipaska ulongozgi wakuvwika umampha kuziya mu Mazu ngaki kweniso gulu laki. Palivi chifukwa chakusazgiyaku vinthu vinyaki ku ulongozgi wo watitipaska. (Nthanthi 3:5-7) Mwaviyo, tikhumbika cha kujumpha pa vinthu vo vikulembeka mu Bayibolu pamwenga kuŵapangiya marangu abali ndi azichi pa nkhani zo munthu wakhumbika kusankha yija.

12. Kumbi Satana wagwiriskiya wuli ntchitu “uryarya waŵakaŵaka”?

12 Maboza. Satana wagwiriskiya ntchitu “uryarya waŵakaŵaka” ndipuso “fundu zipusu zo charu chitende” kuti walandizgi kweniso kugaŵaniska ŵanthu. (Ako. 2:8) Mu nyengu ya akutumika, venivi vasazgangapu zeru za ŵanthu, visambizu va Ayuda vambula kutuliya mu Malemba ndipuso chisambizu chakuti Akhristu atenere kusunga Dangu laku Mozesi. Venivi valandizganga ŵanthu chifukwa chakuti vachitiskanga kuti ŵanthu alekengi kuvwiya Yehova Mweneku wa zeru chayizu. Mazuŵa nganu, Satana wagwiriskiya ntchitu nthowa zakupharazgiya nkhani kweniso intaneti kuti wawandisi nkhani zambula ukaboni kweniso zaboza zo alongozgi a ndali awandisa. Mwakuyeruzgiyapu, tinguwona nkhani zinandi zaboza zenizi mu nyengu ya mulili wa COVID-19. c Akaboni aku Yehova wo anguvwiya ulongozgi wakutuliya ku gulu laku Yehova afipanga mtima cha nge mo achitiyanga ŵanthu wo avwisiyanga nkhani za kulandizga.—Mate. 24:45.

13. Ntchifukwa wuli tikhumbika kuphwere kuti tileki kutimbanyizika?

13 Vinthu vakutimbanyizga. Titenere kuŵika maŵanaŵanu ngidu pa “vinthu vakukhumbika ukongwa.” (Afi. 1:9, 10) Asani titimbanyizika, tinanga nyengu kweniso nthazi zidu. Vinthu vo tichita nyengu zosi nge kurya, kumwa, masaza kweniso ntchitu vingatitimbanyiza asani titiviwona kuti ndivu vakukhumbika ukongwa pa umoyu widu. (Luka 21:34, 35) Kusazgiyapu yapa, kanandi zuŵa lelosi tituvwa ndipuso kuŵerenga nkhani zakukwaskana ndi ŵanthu wo achita viwoneseru kweniso wo asuskana pa nkhani za ndali. Tiwonesesengi kuti tingatimbanyizikanga cha ndi viwoneseru kweniso nkhani zandali chifukwa asani tingaleka kuphwere, tingayamba kukoliyana nawu mumtima ndi mumaŵanaŵanu mwidu. Satana wagwiriskiya ntchitu nthowa zosi zinkhondi zenizi zo takambiskana kuti watitondekesi kuchita cho ntchamampha. Sonu tiyeni tikambiskani mo tingakhweche venivi ndi kulutirizga kuja akukho.

KUMBI TINGACHITA WULI KUTI TILUTIRIZGI KUJA AKUKHO?

Kuti tileki kunderezeka, tikhumbika kuŵanaŵaniya kujipereka kweniso ubatizu widu, kusambira kweniso kulunguruka Mazu ngaku Chiuta, kuja ndi mtima wambula kunderezeka kweniso kuthemba Yehova (Wonani ndimi 14-18)

14. Kumbi ntchinthu wuli cho chingatiwovya kuti tilutirizgi kuja akugomezgeka kwaku Yehova?

14 Muŵanaŵaniyengi chifukwa cho mungupereke umoyu winu kwaku Yehova kweniso kubatizika. Mungusankha kuchita venivi chifukwa chakuti mukhumba kuteŵete Yehova. Kumbukani vo vingukuwovyani kusimikiza kuti mwasaniya uneneska. Mungumuziŵa Yehova ndipu mungwamba kumutumbika kweniso kumuyanja nge Awusemwi akuchanya. Mungwamba kumugomezga ndipu mungulapa. Mtima winu ungukuchiskani kuti muleki nkharu ziheni ndipuso kuti muchitengi vinthu mwakukoliyana ndi khumbu laku Chiuta. Mungukondwa mwati mwaziŵa kuti Chiuta wakugowokiyani. (Salimo 32:1, 2) Mungwamba kuwungana kweniso kukambiya ŵanthu anyaki vinthu vamampha vo mwasambiranga. Nge Mkhristu wakujipereka kweniso wakubatizika, sonu mutenda pa msewu wakulazgiya ku umoyu. Ndipu mwasimikiza kuti mutuwengepu cha.—Mate. 7:13, 14.

15. Ntchifukwa wuli kusambira kweniso kulunguruka nkhwakukhumbika?

15 Musambirengi kweniso kulunguruka Mazu ngaku Chiuta. Chimiti chituwa cha asani misisi yaki yikusere ukongwa pasi. Mwaviyo, asani te ndi chivwanu chanthazi mwaku Yehova tingadewezeka cha. Asani chimiti chikuwa, misisi yaki yisere ukongwa pasi ndipuso yithaza. Asani tisambira kweniso kulunguruka Mazu ngaku Chiuta, chivwanu chidu chikho ndipu tikayikiya cha kuti nthowa zaku Chiuta zamampha ukongwa. (Ako. 2:6, 7) Muŵanaŵaniyengi mo ulongozgi waku Yehova unguwovye kweniso kuvikiliya ateŵeti ŵaki kuvuli. Mwakuyeruzgiyapu, mu chiwona cho Ezekiyeli wanguwona, wawonesesanga mwakuphwere mo mungelu wapimiyanga nyumba yakusopiyamu. Chiwona chenichi, chingukholeska chivwanu chaku Ezekiyeli, ndipu chititisambiza mo tingalondore fundu zaku Yehova zakukwaskana ndi kusopa kwauneneska. d (Ezeki. 40:1-4; 43:10-12) Isi nasi tiyanduwa asani tisaniya nyengu yakukwana yakusambiriya kweniso kulunguruka pa vinthu vandimba va mu Mazu ngaku Chiuta.

16. Kumbi mtima wakukho ungumuvikiliya wuli Bob? (Salimo 112:7)

16 Mujengi ndi mtima wakukho. Fumu Davidi yingukamba kuti yilekengi cha kwanja Yehova. Ndipu yingukamba venivi pa nyengu yo yingumba kuti: “Mtima wangu ngwakukho yimwi Chiuta.” (Salimo 57:7) Isi nasi tingaŵa ndi mtima wakukho, kung’anamuwa kumuthemba ukongwa Yehova. (Ŵerengani Salimo 112:7.) Tiyeni tiwoni mo venivi vingumuwovye Bob, yo tamuzumbuwa kali. Ŵati amukambiya kuti asungengi ndopa zinyaki kuti azizigwiriskiyi ntchitu asani zingazikhumbika, nyengu yeniyo iyu wanguŵamuka kuti asani pangaŵa mpata wewosi wakuti wangaŵikika ndopa, mbwenu wathaŵengemu liŵiliŵi muchipatala. Pavuli paki Bob wangukamba kuti, “Ndakayikiyanga cha ndi vo ndisankhengi ndipu ndafipanga mtima cha ndi vo vingachitika.”

Asani te ndi chivwanu chakukho, tingalutirizga kuja akugomezgeka chinanga kuti tingakumana ndi masuzgu (Wonani ndimi 17)

17. Kumbi tingasambiranji pa vo vinguchitikiya Bob? (Wonani so chithuzi.)

17 Bob wangunderezeka cha chifukwa chakuti wangusankhiya limu wechendaluti ku chipatala. Chakwamba, iyu wakhumbanga kukondwesa Yehova. Chachiŵi, iyu wanguŵerenga mwakuphwere Bayibolu kweniso vo mabuku ngakukonkhoska Bayibolu ngakamba pa nkhani yakupaturika kwa umoyu ndi ndopa. Chachitatu, iyu wangusimikiza kuti Yehova wamutumbikengi asani wavwiyengi marangu ngaki. Nasi tingasimikiza mtima kuti tinderezekengi cha chinanga kuti tingakumana ndi mayeseru nga mtundu wuli.

Baraki ndi asilikali ŵaki achita chiganga kutchimbiza Sisera ndi gulu laki la nkhondu (Wonani ndimi 18)

18. Kumbi tingasambiranji kwaku Baraki pa nkhani ya kuthemba Yehova? (Wonani chithuzi cho che pachikonkhombi.)

18 Muthembengi Yehova. Tiyeni tikambiskani mo Baraki wanguthereske arwani ŵaki chifukwa cha kugomezga ulongozgi wakutuliya kwaku Yehova. Pa nyengu iyi, Ayisirayeli ŵenga akunozgeka cha kuluta ku nkhondu. Yiwu ŵengavi vidya vankhondu vakukwana. Kweni Yehova wangukambiya Baraki kuti waluti kuchichita nkhondu ndi Sisera mura wa nkhondu wa ku Kanani ndi asilikali ŵaki wo ŵenga ndi vidya vinandi. (Ŵeru. 5:8) Mchimi munthukazi Debora wangukambiya Baraki kuti wasikiyi ku chidika kuti wakachiti nkhondu ndi Sisera kweniso magaleta ngaki 900 nga asilikali a nkhondu. Kusikiya ku chidika kwatingi kuchitiskengi kuti Ayisirayeli asuzgiki kuchita nkhondu ndi asilikali akukwera pa magaleta. Chinanga kuti Baraki waziŵanga venivi, iyu wanguvwiya mbwenu. Asilikali a ku Isirayeli achisika mu Phiri la Tabori, Yehova wanguchitiska kuti kuwi vuwa yikulu ukongwa. Magaleta nga nkhondu ngaku Sisera nganguphata mumawulambwi ndipu Yehova wanguwovya Baraki kuti waŵathereski. (Ŵeru. 4:1-7, 10, 13-16) Mwakuyana ŵaka, Yehova wangatiwovya kuti vinthu vitiyende umampha asani titimuthemba kweniso asani tithemba ulongozgi wo watitipaska kuziya mu gulu laki.​—Doto. 31:6.

LUTIRIZGANI KUMA GWA

19. Ntchifukwa wuli mukhumbika kulutirizga kuma gwa?

19 Tilutirizgengi kuchita vosi vo tingafiska kuti tileki kunderezeka po tija mucharu chiheni ichi. (1 Timo. 6:11, 12; 2 Petu. 3:17) Tiyeni tisimikizi mtima kuti tinderezekengi cha ndi vinthu nge kutombozgeka, mauryarya ngaku Dyaboli, maŵanaŵanu nga ŵanthu wo avwiya cha marangu ngaku Yehova, maboza kweniso vinthu vakutimbanyizga. (Aefe. 4:14) Mumalu mwaki, tiyeni tilutirizgi kuja akugomezgeka, kuma gwa pakuteŵete Yehova kweniso kuvwiya marangu ngaki ndi mtima wosi. Ndipu po tichita venivi, tikhumbika so kuja akoloŵa. Mu nkhani yakulondopu, tazamuwona mo Yehova kweniso Yesu alongore chakuwoniyapu chamampha pa nkhani yakoloŵa.

SUMU 129 Tilutirizengi Kukunthiyapu

a Kwambiya mu nyengu yaku Adamu ndi Heva, Satana waja wachichitiska ŵanthu kuti ajisankhiyengi ŵija pa nkhani ya chamampha ndi chiheni. Iyu wakhumba kuti nasi tichitengi viyo ndi marangu ngaku Yehova kweniso ulongozgi wakutuliya ku gulu laki. Nkhani iyi yitiwovyengi kuti tilekengi kuyuyuwa marangu ngaku Yehova nge mo ŵanthu wo alongozgeka ndi Satana achitiya. Yitiwovyengi so kuti nyengu zosi tikhumbisiskengi kuvwiya Yehova.

b Kuti muziŵi vinandi pa nkhani ya vo Mkhristu wangachita kuti wavwiyi dangu laku Chiuta lakukwaskana ndi ndopa, wonani sambiru 39 mubuku lakuti Kondwani Ndi Umoyu Kwamuyaya!

c Wonani nkhani yamutu wakuti “Vikiliyani Maŵanaŵanu Nginu ku Nkhani Zaboza” pa jw.org.