Julani

Lutani pa vo ve mukati

Kumbi Muchita Phamphu pa Nchitu Zamampha?

Kumbi Muchita Phamphu pa Nchitu Zamampha?

Kumbi Muchita Phamphu pa Nchitu Zamampha?

‘Yesu Khristu; . . . wangujipereka pa chifukwa chaku ifwi, alinga kuti . . . watozgi khamu lapa mtima waki, lakupamphukiya nchitu zeneku.’—TITO 2:13, 14.

KUMBI MUNGAMUKA WULI?

Nchifukwa wuli muwona kuti uteŵeti winu ngwapade?

Kumbi Danyele 2:41, 42, 44, 45, wakonkhoska wuli kukhumbika kwakuchita phamphu mu uteŵeti?

Konkhoskani mo jalidu lamampha litovye ŵanthu kuti ayambi kusopa kwauneneska kweniso andere kufupi ndi Yehova Chiuta.

1, 2. Kumbi Akaboni aku Yehova we ndi mwaŵi wuli, nanga imwi mutiwuwona wuli?

ŴANTHU anandi awona kuti atumbikika ukongwa asani alonde mphotu chifukwa cha vinthu vamampha vo achita. Mwakuyeruzgiyapu, anyaki alonde mphotu chifukwa chakuchita phamphu kuti azisi chimangu pakati pa vipani vo viyambana. Kweni kutumika ndi Chiuta kuti tiwovyi ŵanthu kuti aje nayu pa ubwezi ndi thumbiku likulu ukongwa!

2 Nge Akaboni aku Yehova, ndisi pe te ndi mwaŵi wenuwu. Chiuta ndi Khristu, atitilongozga pa nchitu yidu yakupempha ŵanthu kuti ‘ayanjaniskikiyi kwaku Chiuta.’ (2 Ŵakor. 5:20) Tigwiriskikiya nchitu ndi Yehova kuti ŵanthu andere kufupi nayu. Ivi ndivu vachitikiya ŵanthu mamiliyoni nganandi muvyaru vakujumpha 235, yiwu ŵe pa ubwezi wamampha ndi Chiuta kweniso ŵe ndi chilindizga chakuzilonde umoyu wamuyaya. (Tito 2:11) Tilongo phamphu pa nchitu yidu yakupharazga ndipu tidana kuti, “yo ngwakukhumba waronde kwawezi maji nga umoyu.” (Chiv. 22:17) Chifukwa chakuti titanja nchitu yo tapaskika ndipu titiyichita mwaphamphu, tingadanika kuti ŵanthu ‘akupamphukiya nchitu zeneku.’ (Tito 2:14) Tiyeni sonu tikambiskani mo tingawovye ŵanthu kuti andere kufupi ndi Yehova chifukwa cha phamphu lidu pa nchitu zamampha. Nchitu yidu yakupharazga ndi nthowa yimoza yo tingachitiya venivi.

JANI APHAMPHU NGE YEHOVA NDI YESU

3. Kumbi “phamphu la Ambuya” litikuchiskani wuli?

3 Pakukonkhoska vo muwusu wa Mwana waku Chiuta wazamufiska, lemba la Yesaya 9 vesi 7 likamba kuti: “Phamphu la Ambuya ŵa maŵanja likachitanga ichi.” Mazu yanga ngalongo kuti Awuskefwi akuchanya mbakukhumbisiska kuti ŵanthu azipozomoki. Phamphu laku Yehova, nchakuwoniyapu chamampha cho chititilongo kuti nchitu yidu yo wakutipaska yakupharazga Ufumu, yikhumbika kuyigwira ndi mtima widu wosi kweniso kuyichita mwaphamphu. Kukhumbisiska kwidu kuti tiwovyi ŵanthu kuti amuziŵi Chiuta, kulongo phamphu laku Yehova. Nge akugwira nchitu nayu limoza, kumbi tichita vosi vo tingafiska kuti tipharazgi nawu uthenga wamampha?—1 Ŵakor. 3:9.

4. Kumbi Yesu wangulongo chakuwoniyapu chamampha wuli pa nkhani ya kulutirizga kuchita phamphu mu uteŵeti?

4 Ŵanaŵaniyani so phamphu laku Yesu. Iyu wangulongo chakuwoniyapu chamampha chifukwa wangulutirizga kuchita phamphu mu uteŵeti. Chinanga kuti ŵanthu amususkanga, iyu wangulutirizga kupharazga mpaka po wangufwiya nyifwa yakuvwisa lisungu. (Yoh. 18:36, 37) Chifukwa chakuti wanguziŵa kuti watombozgekengi ndi kufwa, Yesu wangusazgiyaku phamphu laki kuwovya ŵanthu kuti aziŵi Yehova.

5. Kumbi Yesu wanguchita wuli vinthu mwakukoliyana ndi ntharika yaki ya chimiti cha mkuyu?

5 Mwakuyeruzgiyapu, mu 32 C.E., Yesu wangukamba ntharika yo munthu wangupanda chimiti cha mkuyu mu munda waki wa mphereska cho chengavi kupasa kwa vyaka vitatu. Wati wakambirika kuti wachidumuwi, munthu yo wangupempha kuti wadiliyi dankha vundira. (Ŵerengani Luka 13:6-9.) Yesu wangusaniya akusambira amanavi wo ŵenga vipasu va nchitu yaki yakupharazga. Nge mo valongoleke mu ntharika yo munthu wangupanda chimiti cha mkuyu, Yesu wangusazgiyaku phamphu laki pa nchitu yakupharazga ku Yuda ndi Perea. Iyu wangugwiriskiya nchitu nyengu yimanavi yo yingujaku, yo yenga myezi pafupifupi 6. Kwati kwaja mazuŵa ngamanavi kuti wafwi, Yesu wanguliliya ŵanthu a m’charu chaki wo ‘avwanga chizituzitu,’ pamwenga kuti wo azelezanga.—Mat. 13:15; Luka 19:41.

6. Nchifukwa wuli tikhumbika kusazgiyaku phamphu lidu mu uteŵeti?

6 Tikhumbika kuyesesa kuchita vinandi mu uteŵeti chifukwa chakuti umaliru we pafupi ukongwa. (Ŵerengani Danyele 2:41, 42, 44, 45.) Ndi mwaŵi ukulu ukongwa kuja Akaboni aku Yehova! Ndisi pe pacharu chapasi tikambiya ŵanthu za mo masuzgu ngo akumananga nangu ngazamumaliya. Munthu munyaki yo walemba nkhani munyuzipepala, wangukamba kuti nkhwakusuzga kumuka fumbu lakuti, “Nchifukwa wuli vinthu viheni vichitikiya ŵanthu amampha?” Nge Akhristu te ndi udindu ndipuso mwaŵi wakukambiya ŵanthu wo akhumba kuvwisiya vo Bayibolo limuka pa mafumbu nge ngenanga. Te ndi vifukwa vakwenere vakujaliya “aphamphu mu mzimu” po tichita nchitu yo Chiuta wakutipaska. (Ŵar. 12:11) Yehova watumbikengi nchitu yidu. Mwaviyo, tiwovyi ŵanthu kumuziŵa kweniso kumwanja.

ASANI TITEŴETE MWAKUJIPEREKA TITUMBIKA YEHOVA

7, 8. Kumbi titumbika wuli Yehova asani titijipereka pa nchitu yakupharazga?

7 Nge mo venge ndi Paulo, iyu wangukumana ndi masuzgu nganandi mu uteŵeti. Nasiso, ‘tingacherezga’ ndipu nyengu zinyaki tingaleka kurya chifukwa cha uteŵeti. (2 Ŵakor. 6:5) Fundu yeniyi, yilongo mtima wakujipereka kweniso yititikumbuska za apayiniya wo aŵika uteŵeti wawu panthazi ndipu asaniya ŵija ndalama zakujiwovye. Ŵanaŵaniyani so amishonale ŵidu akujipereka ‘wo atijipunguliya pa chisopu’ kuti akateŵete muvyaru vinyaki. (Ŵaf. 2:17) Pe so ŵara ŵidu aphamphu wo nyengu zinyaki atondeka kurya pamwenga kugona kuti aphwere mbereri zaku Yehova. Ndipuso pe ŵanthu akukota kweniso akutama wo atesesa kuwungana ndi kupharazga. Tichiskika ukongwa asani tiŵanaŵaniya za mtima wakujipereka wo ateŵeti aku Chiuta ŵenaŵa alongo. Kujipereka kwa viyo kutovya so ŵanthu anyaki kuwona uteŵeti widu mwakwenere.

8 Munthu munyaki yo wenga Kaboni cha ku United Kingdom, wangulemba munyuzipepala yinyaki kuti: “Ŵanthu aleka kugomezga visopa . . . Kumbi alongozgi ŵenaŵa achitanji muvisopa? Yiwu atiŵapharazgiya cha ŵanthu nge mo Khristu wachitiyanga . . . Chisopa chija cho chitanja ŵanthu ncha Akaboni aku Yehova, yiwu aluta kuchipharazgiya ŵanthu ndipu apharazga uneneska ndi mtima wosi.” Ŵanthu anandi m’charu ichi, akhumba cha kovya anyawu, mwaviyo, titumbika Yehova Chiuta asani titijipereka pa nchitu yakupharazga.—Ŵar. 12:1.

9. Nchinthu wuli cho chingatichiska kuti tilutirizgi kuchita phamphu pa nchitu zamampha?

9 Kumbi tingachitanji asani tiwona kuti tayamba kuwere vuli pa nchitu yakupharazga? Asani tingaŵanaŵaniya vo Yehova wafiska chifukwa cha nchitu yakupharazga, vingatiwovya ukongwa. (Ŵerengani Ŵaroma 10:13-15.) Ŵanthu angataskika pijapija asani angaja ndi chivwanu ndipuso angadaniya pa zina laku Yehova, kweni angachita viyo asani titiŵapharazgiya. Kuziŵa venivi, kutenere kutichiska kuti tilutirizgi kuchita phamphu pa nchitu zamampha kweniso pa nchitu yakupharazga uthenga wamampha wa Ufumu.

JALIDU LAMAMPHA LITOVYA ŴANTHU KUTI AZIŴI CHIUTA

10. Nchifukwa wuli tingakamba kuti jalidu lidu lamampha lichitiska kuti ŵanthu aziŵi Yehova?

10 Chinanga wuli phamphu ndakukhumbika kuti tiwovyi ŵanthu kundere kwaku Chiuta, kweni pe chinthu chinyaki chakukhumbika ukongwa. Jalidu lamampha lachikhristu, nchinthu chinyaki cho chitovya ŵanthu kuti andere kufupi ndi Chiuta. Paulo wangukamba mwakuwerezgawerezga kukhumbika kwa jalidu lamampha po wangulemba kuti: “Taŵakuchitiya chingana njumoza guŵisku mu kanthu kosi, cha, alinga kuti uteŵeti widu uleki kususkika.” (2 Ŵakor. 6:3) Kuŵereŵeta vinthu vamampha ndipuso jalidu lamampha, vidyoŵeska visambizu vaku Chiuta, ndi kuchitiska kuti ŵanthu anyaki akhumbi kuziŵa Yehova. (Tito 2:10) Nyengu zinandi tituvwa kuti ŵanthu asambira uneneska chifukwa chakuwona jalidu lidu lachikhristu.

11. Nchifukwa wuli titenere kuromba ndipuso kuŵanaŵaniya za mo jalidu lidu lingakwaskiya ŵanthu anyaki?

11 Nge mo jalidu lamampha lichitiskiya ŵanthu kuti aziŵi Chiuta, jalidu liheni nalu lingachitiska ŵanthu kuti aleki kumuziŵa. Mwaviyo, kaya te kumalu nga nchitu, ku nyumba kweniso kusukulu, tikhumbika kuyesesa kuti tileki kunyozesa uteŵeti widu chifukwa cha jalidu lidu. Asani tingachita ubudi mwadala, ubwezi widu ndi Yehova ukhoza kumala mpaka muyaya. (Ŵah. 10:26, 27) Fundu yeniyi, yitenere kutichitiska kuti tirombengi ndi kuŵanaŵaniya vo tichita ndipuso mo vingakwaskiya ŵanthu anyaki. Po mijalidu yamampha ya m’charu ichi yimala, ŵanthu anandi a mtima wamampha awonengi mphambanu pakati pa “wakuteŵete Chiuta ndi yo wareka kumuteŵete.” (Mal. 3:18) Kukamba uneneska, jalidu lidu lamampha lachikhristu litovya ukongwa ŵanthu kuti ayanjani so ndi Chiuta.

12-14. Kumbi asani tikunthiyapu po titeseka, ŵanthu anyaki atiwuwona wuli uteŵeti widu? Kambani chakuwoniyapu.

12 Pa nyengu yo Paulo wangulembe Akhristu a ku Korinte, wangukamba kuti wangutombozgeka, wangukumana ndi masuzgu, wangupumika ndipuso wanguŵikika mujeri. (Ŵerengani 2 Ŵakorinte 6:4, 5.) Asati titeseka chifukwa cha chigomezgu chidu, kukunthiyapu kungawovya ŵanthu wo atitiwona kuti ayambi kusambira uneneska. Mwakuyeruzgiyapu, kwa vyaka vinandi vajumpha, ŵanthu anyaki akhumbanga kuti Akaboni aku Yehova angasanirikanga so cha m’dera linyaki ku Angola. Yiwu anguluta ko awungananga ndipu angusaniya Akaboni ŵaŵi akutolana kweniso ŵanthu 30, wo ŵenga Akaboni cha. Ŵanthu wosi a m’dera lo anguza kuziwonere mo Akaboni wo ndi ŵanthu 30 wo ŵenga nawu, apumikiyanga mpaka kuŵatuzga ndopa. Anthukazi ndi ŵana nawu angupumika mwankhaza. Arwani ŵenaŵa, akhumbanga kuti ŵanthu achiti mantha ndipu aleki kuvwisiya Akaboni aku Yehova. Kweni ŵati apumika, ŵanthu anandi a m’dera lo angupempha Akaboni aku Yehova kuti asambirengi nawu Bayibolo. Pavuli paki, nchitu yakupharazga Ufumu yinguluta panthazi ndipu vinguchitiska kuti ŵanthu anandi asambiri uneneska kweniso abali alonde vitumbiku vinandi.

13 Chakuyeruzgiyapu chenichi, chilongo kuti asani tikunthiyapu pa nyengu yo titeseka, ŵanthu anyaki angazomera kusambira uneneska. Tikhoza kuzizwa kuziŵa kuti ŵanthu anandi anguja so pa ubwezi ndi Chiuta chifukwa cha kukunthiyapu kwaku Petro ndi akutumika anyaki. (Mac. 5:17-29) Asani tikunthiyapu, vingachitiska kuti wo tisambira nawu limoza sukulu, wo tigwira nawu nchitu kweniso a m’banja lidu ayambi kusambira uneneska.

14 Nyengu zinandi abali ŵidu anyaki atombozgeka. Mwakuyeruzgiyapu, ku Armenia, abali pafupifupi 40, ŵe mujeri chifukwa chakukana kusere usilikali ndipu vingachitika kuti abali anandi amangiki mu myezi yo yituza. Ateŵeti aku Yehova akukwana 55, ŵe mujeri ku Eritrea, ndipu anyaki mwa ŵanthu ŵenaŵa ŵe ndi vyaka kujumpha 60. Ku South Korea, pafupifupi Akaboni 700, ŵe mujeri chifukwa cha chigomezgu chawu. Kwa vyaka 60, abali aja achiŵikika mujeri. Tiyeni tiŵarombiyengi abali ŵenaŵa wo ŵe muvyaru vakupambanapambana kuti chigomezgu chawu chiwovyi kukankhuska zina laku Chiuta kweniso chiwovyi ŵanthu wo atanja urunji kuti aleki kuŵere vuli pa kusopa kwa uneneska.—Sumu 76:8-10.

15. Konkhoskani mo kuchita vinthu mwauneneska kutovye anyaki kuti asambiri uneneska.

15 Asani tichita vinthu mwauneneska, ŵanthu angayamba kusambira uneneska. (Ŵerengani 2 Ŵakorinte 6:4, 7.) Mwakuyeruzgiyapu, ŵanaŵaniyani vo muzichi munyaki wanguchita. Iyu wakhumbanga kulipira ndalama ya basi, ndipu munthukazi munyaki wangumukambiya kuti wangalipiranga cha chifukwa chakuti wasikiyengi pafupi. Muzichi yo wangukamba kuti kwenga kwakwenere kuti walipiri chinanga kuti watingi wasikiyengi pafupi. Munthukazi yo wati wasika basi, dilayiva wangung’anamukiya muzichi yo ndi kumufumba kuti, “Kumbi ndimwi Kaboni waku Yehova?” Muzichi yo wanguzomera ndipu wangukamba kuti, “mwafumbiyanji?” Dilayiva wangumuka kuti, “Ndavwanga vo mwakambiskananga, ndiziŵa kuti Akaboni aku Yehova ndiwu ŵe mugulu la ŵanthu amanavi wo alipira ndalama kweniso achita vinthu vosi mwauneneska.” Pati pajumpha myezi yimanavi, dilayiva yuwa wangukumana so ndi muzichi yo ku mawunganu ndipu wangumufumba kuti, “Mwandikumbuka? Ndini ndayendesanga basi pa nyengu yiya mwakambiskananga nkhani ya kulipira ndalama. Ndati ndawona jalidu linu, ndinguŵanaŵana kwamba kusambira Bayibolo ndi Akaboni aku Yehova.” Kukamba uneneska, jalidu lidu lakuchita vinthu mwauneneska lichitiska kuti ŵanthu atigomezgengi.

NYENGU ZOSI TIJENGI NDI MIJALIDU YO YITUMBIKA YEHOVA

16. Nchinthu wuli chingachitika asani te ndi mijalidu nge kuzizipizga, chanju ndi lisungu? Kambani chakuyeruzgiyapu cha vo alongozgi avisopa achita.

16 Tiwovya so ŵanthu kuti andere kufupi ndi Yehova asani te ndi mijalidu nge kuzizipizga, chanju ndipuso lisungu. Ŵanthu anyaki wo atitiwona angakhumba kusambira vakukwaskana ndi Yehova, khumbu laki ndipuso ŵanthu ŵaki. Jalidu la Akhristu auneneska lipambana ukongwa ndi ŵanthu wo atijiwoneska kuti mbakujipereka kwaku Chiuta, wo kanandi kusopa kwawu kuja kwawuneneska cha. Alongozgi anyaki avisopa, apusika mbereri zawu mwakuzibiya ndalama. Yiwu agwiriskiya nchitu ndalama zenizo kuguliya nyumba zapachanya kweniso magalimotu ngakudula. Mulongozgi munyaki mpaka wakuchita kuzenga kanyumba kakugonamu agalu ndipu wakuŵikamu fani. Ŵanthu anandi wo akamba kuti alondo Khristu alivi mtima ‘wakupaska’ mwawezi. (Mat. 10:8) Nge mo achitiyanga asembi a mu nyengu ya Ayisraele, yiwu “asambizgiya mphotu” ndipu vinandi vo asambiza vituliya m’Bayibolo cha. (Mika 3:11) Chifukwa cha venivi, yiwu angaŵayanjaniska cha ŵanthu ndi Chiuta.

17, 18. (a) Kumbi titimutumbika wuli Yehova asani tilongo mijalidu yaki pa umoyu widu? (b) Nchinthu wuli cho chitikuchitiskani kuti mulutirizgi kuchita nchitu zamampha?

17 Vinthu vo Akhristu auneneska asambiza kweniso vinthu vamampha vo achitiya ŵanthu wo akuzengezgana nawu, vichitiska kuti ŵanthu asambiri uneneska. Mwakuyeruzgiyapu, mpayiniya munyaki wapharazganga nyumba ndi nyumba ndipu wangufika pa nyumba ya ama anyaki akukota wo ŵenga choko, yiwu angukana kuvwisiya. Ama wo, angukambiya mubali yo kuti pa nyengu yo wagong’oskanga pa khomu ŵenga mukhwichini pa makweleru, aŵikanga gesi lo lingusweka. Mubali yo wangukamba kuti, “nkhwamampha cha kuŵika gesi mwija.” Mpayiniya yo wati waŵasinthiya gesi, wangulutirizga kupharazga. Mwana munthurumi wa ama wo wati wavwa vo vinguchitika, wanguzizwa ukongwa ndipu wanguyesesa kupenja mubali yo, kuti wamuwongi. Pakumaliya paki wanguzomera kusambira Bayibolo.

18 Nchifukwa wuli tikhumbika kulutirizga kuchita phamphu pa nchitu zamampha? Tiziŵa kuti kuchita phamphu mu uteŵeti kweniso kuchita vinthu mwakukoliyana ndi khumbu laku Chiuta, kutumbika Yehova ndipuso kungawovya anyaki kuti azipozomoki. (Ŵerengani 1 Ŵakorinte 10:31-33.) Chifukwa chinyaki cho tichitiya phamphu kupharazga uthenga wamampha ndipuso kuja ndi jalidu lamampha, nchakuti tikhumbisiska kulongo kuti titanja Chiuta kweniso ŵanthu. (Mat. 22:37-39) Asani tichita phamphu pa nchitu zamampha, tijengi ndi likondwa kweniso umoyu wamampha. Kusazgiyapu pa fundu yeniyi, tilindizga zuŵa lo ŵanthu wosi azamuja aphamphu pa kusopa kwauneneska ndipuso azamutumbika Mulengi widu, Yehova.

[Mafumbu]

[Chithuzi papeji 12]

[Chithuzi papeji 14]

Asani tiluta kuchipharazga ndikuti tichitiya ukaboni

[Chithuzi papeji 16]

Anyaki awona asani tichita vinthu mwauneneska ndipuso tigwira nchitu mwaphamphu