Pa nyengu yo ndawiyangaku, apapi ŵangu ŵenga ndi famu yimana mumuzi wo ajanga wa Galicia, wo we kumpotu kwa charu cha Spain. Ndenga mwana wanambala 4 pa taŵana 8. Takondwanga ukongwa panyumba nyengu zenizi. Pa nyengu iyi ku Spain, ŵanthu anandi ayanjanga kuti pa banja lelosi patuwengepu viyo mwana yumoza pamwenga ŵaŵi kuluta kusukulu yachikatolika, yo asambiziyaku ŵanthu kuti aje masisiteri. Mubanja lidu taŵana tatatu ndisi tinguserepu sukulu yeniyi.

Pa nyengu yo ndenga ndi vyaka 13, ndinguluta kuchija ndi mku wangu kumalu nganyaki ko kuja masisiteri, ku Madrid. Kweni kumalu kwenuku weyosi wachitanga vaki. Ŵanthu achezerananga cha ndipu tajaliyanga waka kupemphera. Kumalu kwenuku kwenga marangu nganandi ukongwa ngo takhumbikanga kungalondo ndipu vatiyendiyanga umampha cha chifukwa cha masuzgu nga ndalama. Mulenji wewosi tawungananga mutchalitchi kuti tilungurukengi chinanga kuti ini pa nyengu iyi pengavi chechosi cho ndalungurukangapu. Pavuli paki, tambanga sumu zachisopa ndi kuchita mwambu wa Misa, ndipu vosi venivi vachitikiyanga mu chineneru cha Chilatini. Palivi chechosi cho ndatongapu pa vosi vo vachitikanga ndipu vandiwovyangapu so cha kuti ndije pa ubwezi ndi Chiuta. Kweniso pengavi munthu yo wangujapu munyangu wapamtima. Chinanga tingakumana ndi mku wangu, tawusaniyangapu cha mpata wakucheze ndi kukambiskana nkhani zakukhosi. Tatawuzgananga waka mwakugwiriskiya ntchitu mazu ngakuti: “Timoneni Mariya Mutuŵa.” Masisiteri ngatizomerezanga kukambiskanapu kwa maminisi 30 pe mbwenu, asani tamaliza kurya. Tajanga umoyu wambula kukondwesa kumalu ngenanga ndipuso wenga wakupambana ukongwa ndi mo tajaliyanga kunyumba. Ndasoŵanga munthu wakucheza nayu ndipu nyengu zinandi ndajaliyanga waka kuliya.

Ndinguja sisiteri ndipu nde ndi vyaka 17. Ivi vinguchitika chinanga kuti pa nyengu iyi ndajivwanga mbwenu kuti nde pa ubwezi cha ndi Chiuta. Kukamba uneneska, ndinguchita ivi chifukwa chakuti ndivu apapi ŵangu akhumbanga. Pati pajumpha kanyengu kamanavi, ndingwamba kukayikiya kuti ndi Chiuta nadi yo wakundisanka kuti ndije sisiteri. Masisiteri ngandikambiyanga kuti yo waja ndi maŵanaŵanu ngaviyo, wamukufya kumotu. Chinanga kuti andiwofyezanga viyo, kweni ndingulutirizga mbwenu kuja ndi maŵanaŵanu ngenanga. Ndaziŵanga kuti Yesu Khristu wajipatuwanga cha kweni watangwanikanga ndi ntchitu yakovya ŵanthu ndi kuŵasambiza. (Mateyu 4:23-25) Ndati ndafika vyaka 20, ndingwamba kuwona kuti palivi chifukwa chakuti ndilutirizgiyi kuja sisiteri. Ndinguzizwa ukongwa kuwona kuti sisiteri mura watindikambiya kuti asani ndikayikiya, mbwenu ndituwepu waka ndikengi. Ndiwona kuti angundikambiya venivi kuchitiya kuti ŵanthu anyaki nawu angayamba so kukayikiya. Mwaviyo, ndingutuwaku nadi ndipu ndinguluta kunyumba.

Ndati ndafika kunyumba, apapi ŵangu anguguŵapu cha kuti ndaleka usisiteri. Kweni chifukwa chakuti ndenga pa ntchitu cha, ndinguŵanaŵana kuti ndisamiyi ku Germany, ko kwajanga mzichi wangu. Iyu wangusere gulu linyaki la ku Spain lo larwiyanga wanangwa wa ŵanthu apantchitu kweniso kuti paleki kupambana pakati pa anthulumi ndi anthukazi. Ndakondwanga asani nde ndi ŵanthu ŵenaŵa. Mwaviyo, nani ndingusere gulu lenili ndipu pati pajumpha nyengu, ndingutorana ndi munthu munyaki yo wenga so mugulu lenili. Tagaŵanga mabuku nga gulu lidu ndipuso tachitanga viwoneseru ndipu ndawonanga kuti ndichita vinthu vamampha ukongwa vakovya ŵanthu.

Kweni mukuluta kwa nyengu ndingwamba kuwona kuti gulu ili ndambula kovya chifukwa kanandi lachitanga cha vo lakambanga. Mu 1971 ndingusimikiza nadi kuti gulu ili ndambula kovya pa nyengu yo linguwotcha ofesi ya kazembi wa ku Spain ku Frankfurt. Yiwu anguchita venivi chifukwa chakuti ulamuliru wa charu cha Spain wachitanga vinthu vambula urunji ndipuso vankhaza. Kweni ndawonanga kuti yeniyi yenga nthowa yamampha cha yakulongore kuti tikoliyana navu cha vo vichitika.

Mwana wangu wakwamba wati wawaku, ndingukambiya mulumu wangu kuti ndilekengi kuluta ku maunganu nga gulu lenili. Ndati ndaleka nadi kulutaku, ndingwamba kusoŵa wakucheza nayu chifukwa wosi wo ŵenga anyangu anguleka kuza kuzindiwona pamwenga kuziwona mwana wangu. Nyengu zinyaki ndajifumbanga kuti kumbi Chiuta wakutilengiyanji ndipuso ndingwamba kuwona ndija kuti taŵanthu tingafiska nadi cha pakutija kusintha vinthu pacharu.

Mu 1976, Akaboni aku Yehova ŵaŵi a ku Spain anguza kunyumba kwidu ndipu angundipaska mabuku ngo ngangandiwovya kusambira Bayibolu. Ŵati ŵaza so ndingwamba kuŵafumba mafumbu nganandi ngakukwaskana ndi chifukwa cho taŵanthu tisuzgikiya, wanangwa wa anthukazi ndipuso chifukwa cho pacharu chapasi pachitikiya vinthu vinandi vambula urunji. Ndinguzizwa ukongwa kuwona kuti angundimuka mafumbu ngosi mwakugwiriskiya ntchitu Bayibolu. Yapa ndinguzomereza ndi mtima wosi kuti ndiyambi kusambira Bayibolu.

Pakwamba ndasambiranga kuti ndiziŵi waka vinandi. Kweni vinthu vingwamba kusintha tati tayamba kuwungana ndi Akaboni aku Yehova ku Nyumba ya Ufumu. Pa nyengu iyi ndipu te ndi ŵana ŵaŵi. Akaboni aku Yehova atitonga kuluta nasi ku maunganu kweniso atiwovyanga ukongwa pakuphwere ŵana. Venivi vingundipangisa kuti ndiyambi kuŵayanja ukongwa Akaboni aku Yehova.

Chinanga venga viyo, kweni penga mbwenu vinthu vinyaki vakukwaskana ndi chisopa vo ndenga ndeche kukayikiya. Nyengu yinyaki ndinguŵanaŵana kuti ndiluti ku Spain kuti ndikawoni apapi ŵangu. Ada amana angwamba kundikambiya vinthu vakundigongowesa kuti ndileki kusambira Bayibolu ndi Akaboni aku Yehova. Kweni Akaboni aku Yehova a ku Spain angundiwovya so ukongwa. Nawu agwiriskiyanga ntchitu Bayibolu pakumuka mafumbu ngangu ngosi nge mo anguchitiya Akaboni a ku Germany. Yapa ndingusimikiza so mtima kuti ndamukwamba kusambira so Bayibolu asani ndawere ku Germany. Chinanga kuti mulumu wangu wangusankha kuti walutirizgengi cha kusambira Bayibolu, kweni ini ndinguyesesa mbwenu kuchita vo ndingusankha. Mu 1978 ndingubatizika nge Kaboni waku Yehova.

Kuziŵa vinthu vauneneska vo Bayibolu likamba kwandiwovya ukongwa kuziŵa chifukwa cho Chiuta wakutilenge. Kwandiwovya so kusaniya ulongozgi wamampha wo utindiwovya pa umoyu wangu. Mwakuyeruzgiyapu, lemba la 1 Peturo 3:1-4 lipereka ulongozgi wakovya kwa anthukazi kuti ‘ajithereskengi’ kwa alumu ŵawu ndi “ulemu ukulu” kweniso ajengi ndi “mzimu wakufwasa kweniso wakuzika, wo Chiuta watiwuwona kuti ngwakuzirwa ukongwa.” Fundu zenizi zandiwovya ukongwa kuti ndifiskengi udindu wangu nge munthukazi wapabanja kweniso nge mpapi panyumba.

Sonu pajumpha vyaka 35 kutuliya po ndikujaliya Kaboni. Ndikondwa ukongwa kuteŵete Yehova ndi Akaboni anyangu. Nde ndi ŵana 5 ndipu ndikondwa ukongwa chifukwa ŵana ŵangu anayi nawu mbakaboni.