VO VINGAWOVYA MABANJA
Vo Mungachita Kuti Mulekengi Kukwiya Ukongwa
Yeruzgiyani kuti munthu yo mukutorana nayu wakamba mazu nganyaki pamwenga wachita vinthu vinyaki vo vakuguŵiskani, ndipu mukhumba kuti waleki kuziŵa kuti mwakwiya. Kweni yo mukutorana nayu wawamu kuti vinthu vewumampha cha ndipu wayamba kukufumbani kuti waziŵi cho chachitika. Venivi vachitisa kuti mukwiyi ukongwa. Kumbi mungachita wuli kuti muleki kukwiya ukongwa?
Vo mutenere kuziŵa
Kukwiya ukongwa kungananga umoyu winu. Kafukufuku walongo kuti kukwiya ukongwa kungachitiska kuti munthu watami BP, matenda nga mtima, matenda ngakusuzgika maŵanaŵanu kweniso chakurya chingagayika umampha cha muliŵavu. Kukwiya kungachitiska so kuti munthu watondekengi kugona tulu, wafipengi ukongwa mtima, watami matenda ngapakhungu kweniso wangachita sitiloku. Mphakuvwika kuti Bayibolu likamba kuti: “Leka kukwiya . . . , pakuti kuchita viyo kungakupweteka.”—Sumu 37:8.
Kubisa ukali naku kwe ndi masuzgu ngaki. Kulutirizga kukwiya kungayanana ndi nthenda yo yiŵaŵiya mukatikati. Mwakuyeruzgiyapu, kungachitiska kuti munthu wawonengi kuti chechosi ntchiheni. Venivi vingachitiska kuti kuŵi kwakusuzga kuchitiya limoza vinthu ndi munthu yo mukutorana nayu, ndipu venivi vingatimbanyizga banja linu.
Vo mungachita
Muwonengi mijalidu yamampha yo munyinu wenayu. Lembani vinthu vitatu vo munthu yo mukutorana nayu wachita umampha. Nyengu yinyaki asani munyinu wachita vinthu vo vakukwiyisani, muŵanaŵaniyengi mijalidu yamampha yo munyinu wenayu. Venivi vingakuwovyani kuti muleki kukwiya ukongwa.
Fundu ya mu Bayibolu: “Longoni kuti muwonga.”—Akolose 3:15.
Mugowokengi. Chakwamba, muwonengi vinthu nge mo munthu yo mukutorana nayu wativiwone. Venivi vingakuwovyani kuti muje alisungu, pamwenga kuti “muŵanaŵaniyanengi” nge mo Bayibolu likambiya. (1 Peturo 3:8) Pavuli paki, mujifumbengi kuti, ‘Kumbi munyangu wandinangiya ukongwa mwakuti ndingamugowoke cha?’
Fundu ya mu Bayibolu: ‘Kuziŵaniza vo munthu wakunangiya, kuchitiska kuti uwoneki wakutowa.’—Nthanthi 19:11.
Mulongongi mo muvwiya kweni muchitengi venivi mwalisungu ndipuso mwazeru. Mugwiriskiyengi ntchitu mazu ngakuti “Ini.” Mwakuyeruzgiyapu, mumalu mwakukamba kuti: “Mutindiŵanaŵaniya cha chifukwa mukamba cha kuti mwepani,” mungakamba kuti, “Ndifipa mtima asani kwafipa chifukwa kanandi ndiziŵa cha kuti mwepani.” Kukamba mwakuzikira mo muvwiya kungakuwovyani kuti muleki kukwiya ukongwa.
Fundu ya mu Bayibolu: “Mazu nginu ngaŵi ngakunozga nyengu zosi, nge kuti mwadaku mche.”—Akolose 4:6.
Muvwisiyengi asani munyinu walongoro. Asani mwakonkhoska mo muvwiya, mungamutimbanyizganga cha munyinu asani walongoro. Asani wamaliza kulongoro, mukhumbika kuwerezgapu so vo wakamba kuti musimikiziyi asani mwavwisa nadi. Kuvwisiya mwaulemu kungakuwovyani kuti muleki kukwiya ukongwa.
Fundu ya mu Bayibolu: ‘Muje apusu kuvwa, akusweriyapu kulongoro.’—Yakobe 1:19.