KUMBI VIKUCHITIKA VIJA?
Mo Somba ya Manta Ray Yiryiya Chakurya
Kuti somba ya Manta yisaniyi chakurya yitenda kumulomu pambawu. Maji ngakusazgikana ndi vakurya visere mumulomu mwaki ndipu asani maji ngatuwa mumalakalaka, chakurya chijaliya mumalakalaka mwenimo pavuli paki yimeza chakurya cho. Asani maji ngasere mumulomu mwa somba yo, ngasere pa kanthu ka nge sefa ndipu ngatuliya mumalakalaka. Kweni somba iyi, yifiska kusefa takurya timanatimana ukongwa. Kaswiri munyaki wa sayansi zina laki Ed Yong, wangukamba kuti “vo somba iyi yichita ndi vinthu vakuti vingachitika cha.”
Ŵanaŵaniyani fundu iyi: Mumalakalaka mwa somba ya manta mwe tiviwanga tinkhondi ndipu tiwoneka nge chipesu cha minyu kosikosi. Tiviwanga tinyaki tikulazgiya kunthazi ndipu tinyaki kuvuli. Tinthu teniti titovya kuti maji nganyaki ngajumphengi pachanya pamalakalaka nganyaki, ngajumphengi pakati pa malakalaka vo vipangisa kuti timasefa tije tifinyu ukongwa.
Asani chakurya chafika pa malu ngenanga, chiluta kukhosi kwaki mbwe yimeza. Chinanga nthivakurya timanatimana to tingafiska kujumpha mu malakalaka, tiluta kukhosi. Venivi vichitiska kuti somba iyi yiryengi takurya timanatimana to tatingi tipolotengi mumalakalaka ndi kuwere mumaji.
Kusazgiyapu yapa, nthowa yo somba iyi yisefe chakurya yitovya kuti yilekengi kukhwira kweniso yijitowesengi chinanga yitchimbiyi ukongwa ndipuso chinanga mumaji mungaŵa vakurya vinandi.
Akaswiri akhumba kukope vo somba iyi yichita pakusefa chakurya kuti apangi sefa yo yingatuzgamu tiviswaswa kweniso timapulasitiki mumaji.
Kumbi yimwi muwona wuli: Kumbi vikuchitika waka vija kuti somba ya manta yisefengi chakurya mumaji? Pamwenga walipu yo wakuyilenga?