1-3. Khu sevbini silo nyo khaguri si nga hi girago hi liya?

LINI u nga liya? Dzimbe dzitepo hi ngu tshuka hi liya khu gu tsaka, ganiolu gu tala nya dzitepo ha gu liya khu kotani nya wuvi hi wupwago. Khu giyeyedzo, ethu hi ngu liya tepo hi fedwago khu muthu hi mu golago. Ndriyathu moyo nya nyamayi nyo pwane khu Lorilei wa Estados Unidos lovide gu khuye: “Dzimbe dzitepo nyi di gu garadzega ngudzu khu kotani nya olu nyi nga fedwa khu gyanana gyangu nya gyadzyana nyo bwe si gira gu khatshi gimwalo gi nyi thaveleyago. Ga dzitepo dzodzo, nyi di si pimisi gu kheni nyi nga si kodza gu timiseya.” *

² Gu na ni simbe sighelo adzina si nga hi girago hi liya. Hiromi, ndriyathu moyo nya nyamayi a gu piyonero Japão, wari khuye: “Dzimbe dzitepo nyi ngu vbeya tshivba kholu vathu va gu mba tsakeya mahungu nya Bhibhiliya nyi ma tshumayelago. Dzimbe dzitepo nyi ngu lomba ga Jehovha na nyi tade khu marongo mahoni gasi gu a nyi phasa gu mana muthu a vbwetedzeyago lisine.”

³ Ina dzimbe dzitepo u ngu tshuka u dzipwa nga edzi a dzipwago khidzo ndriyathu yoyu a khumbugidwego vbatshani vbavba? Nya vangi gwathu va ngu dzipwa kharato. (1 Ped. 5:9) Ethu ha gu vbweta gu thumeya ‘Jehovha khu gu tsaka.’ Ganiolu, adzina hi nga mu thumeya na hi gu liya khu kotani nya gu fedwe khu muthu hi mu golago, gu vbeya tshivba mwendro simbe sigaradzo si lingago gutumbega gwathu ga Nungungulu. (Ndzi. 6:6;  100:2) Ginani hi nga girago tepo hi dzipwago khu ndziya yeyi?

4. Ginani hi na bhulago khigyo avba nya ndrima yeyi?

⁴ Hi nga hevbula khu giyeyedzo gya Jesu. Ga dzimbe dzitepo anuye a manegide ga siemo si nga mu gira ‘a liya.’ (Joh. 11:35; Luka 19:41; 22:44; Hebh. 5:7) Hongoleni hi wusedza sigiro soso. Tepo hi wusedzago hi na wona esi hi nga si hevbulago maningano ni Jesu ni Papayi waye Jehovha. Nigu hi na wona gambe esi hi nga girago umo nya siemo si hi girago hi liya.

5. Ginani hi gi hevbulago khu Jesu avba nya matimo ma guromo umo ga Johane 11:32-36?

⁵ Khu mwaga nya 32 matshigoni yathu, Lazaro, pari nya yikhongolo ya Jesu, a di dwala a bwe afa. (Joh. 11:3, 14) Lazaro a diri ni vandriye vavili, a gu Mariya ni Marta, nigu Jesu a di gu va gola ngudzu. Marta ni Mariya va di gupwa ngudzu wuvi khu kotani nya olu va fedwego khu ndriyawe. Hwane nya gu ba Lazaro a fude, Jesu a di endra a hongola Bhetaniya, a gu iyo a nga ba a khala Mariya ni Marta. Tepo Marta a ngapwa gu pwani Jesu a nguta, uye a di tutuma a mu khinga. Nga dundrugeya khedzi a nga ba a garadzega khidzo tepo a nga khuye: “Pfhumu, nari pwani u diromo avba, ndriyangu gima na safa!” (Joh. 11:21) Tepo Jesu a nga wona Mariya ni vambe na va gu liya, anuye “a di liya.” — Leri Johane 11:32-36.

6. Ga giemo gegi khu ginani Jesu a nga liya?

⁶ Khu ginani Jesu a nga liya ga giemo gegi? Libhuku Estudo Perspicaz das Escrituras lari khilo: “Gufa ga pari yaye Lazaro gu diri giemo nyo garadze ga vandriyaye. Isoso si kuhide ngudzu Jesu ‘a pheya gu liya.’” * Si nga gira Jesu na dundrugede khedzi pari yaye Lazaro yi tshanisekidego khidzo khu madwali yale ni edzi a nga dzipwa khidzo tepo a nga tugula gu khuye a di hadzi gufa. Khu lisine, gu wona Marta ni Mariya na va gu tshaniseka kholu va nga fedwa khu ndriyawe si giride Jesu a liya. Wa gu ba u fedwe khu pari yago mwendro givbango nya ndranga, khu lisine u dzipwide nga edzi Jesu a dzipwidego khidzo. Hongoleni hi wona silo siraru hi nga si hevbulago ga matimo yaya.

7. Khu gu ba Jesu a lide khu kotani nya dzipari dzaye, ginani hi gi hevbulago khu Jehovha?

 ⁷Jehovha a ngu pwisisa edzi u dzipwago khidzo. Jesu khuye “giwonelo nya guvbelele gya” Papayi waye. (Hebh. 1:3) Tepo Jesu a nga liya a di gu yeyedza edzi Papayi waye a dzipwago khidzo tepo hi fedwago khu muthu hi mu golago. (Joh. 14:9) Wa gu ba u fedwe khu muthu u mu golago, tiyisega gu khuwe Jehovha kha pwisisi basi edzi u dzipwago khidzo, ganiolu uye a ngupwa gambe wuvi. Uye a gu vbweta gu tangadzisa monyo wago. — Ndzi. 34:18; 147:3.

8. Khu ginani hi tiyisegago gu khethu Jesu a na wusa vale va fudego?

⁸Jesu a na wusa sigodwa sago si fudego. Gitepwana hwane Jesu na a si liyi, uye a di embeya Marta khuye “ndriyago a na wuga.” Marta a di khodwa ga Jesu. (Joh. 11:23-27) Khu kotani nya olu Marta a nga ba a khozeya Jehovha, uye a di gu dziti gu khuye muprofeti Eliya ni Elisewu va di wuside vathu khu gufani. (1 Dzipf. 17:17-24; 2 Dzipf. 4:32-37) Nigu si nga gira gambe na va pwide gu pwani Jesu a wuside vathu khu gufani. (Luka 7:11-15; 8:41, 42, 49-56) Anuwe u nga tiyisega gu khuwe u na wona gambe sigodwa sago si fudego. Khu kharato, ginani hi nga hevbulago khu gu ba Jesu a lide tepo a nga ba a thaveleya dzipari dzaye dzi nga fedwa? Ha gu hevbula gu khethu uye a ngu suva ngudzu gu wusa vale va fudego.

9. Gufana ni Jesu, u nga phasa kharini ava va fedwego? Ninga giyeyedzo.

⁹Phasa ava va fedwego. Jesu kha liya basi ni Marta ni Mariya, ganiolu a di va engiseya gwadi a bwe a va thaveleya. Hi nga gira sasimweso ga ava va fedwego. Dan, lidhota limwedo li vbanyago Australia, lari khilo: “Hwane nya gu ba nyi fedwe khu mwangadzi wangu, nyi di gu vbweta ngudzu giphaso. Vandriyathu nya vangi ni vagadzi vawe, tepo yatshavbo va di gu dzi emisede gu nyi engiseya. Avo va di gu nyi diga nyi ganeya edzi nyi nga ba nyi dzipwa khidzo, nigu tepo nyi nga ba nyi liya avo va di si gorogi. Avo va di gu nyi phasa gambe gu gira mithumo nyo khaguri, nya nga gu handza movha, gu hongola bazaritunu ni gu phula tepo si nga ba si nyi garadzeya gu khataleya silo soso. Nigu avo tepo yatshavbo va di gu gombeya gumogo ni eni. Avo va yeyedzide gu khavo va diri dzipari nya lisine ni vandriye ‘gikhatini nya wuvi.’”— Mav. 17:17.

10. Khu gevbini gigiro gi tshamusedwago umo ga Luka 19:36-40?

¹⁰ Jesu vbohide Jerusalema khu 9 nya Nisani, nya mwaga nya wu 33 Matshiguni yathu. Tepo a nga ba a beya dhoropani, vathu va di tshangana gasi gu mu hakha. Avo va di ladzeleya sombo sawe ndziyani gasi a vbindra. Vathu vava va di phara Jesu gu khatshi Pfhumu yawe. Khu lisine, li diri litshigu nya gu tsakise. (Leri Luka 19:36-40.) Khu kharato, vapizane vaye adzina kha va nga ba va si virede esi si nga girega khu gu landreya. “Gikhati a nga vbohago dhoropani ga Jerusalema, a li khedza gwadi, a di lila.” Na gu liya, Jesu a di ganeya khu silo nya mba sadi si nga hadzi giregeya vathu va Jerusalema. — Luka 19:41-44.

11. Khu ginani Jesu a nga liya khu kotani nya vathu va Jerusalema?

¹¹ Jesu pwide wuvi kholu a di gu dziti gu khuye Vajudha nya vangi va di hadzi gu mba tsakeya mahungu nya Mufumo. Khu kharato, Jerusalema a di hadzi khungumudwa nigu vale va nga hadzi tshala va di hadzi gu khala dzigumbi. (Luka 21:20-24) Egi gi si tsakisigo khu gu, kha nga Jesu a genedego, vathu nya vangi va di mu bomba. Vathu va omu u vbanyago va gu ma hakha kharini mahungu nya Mufumo? Abari gu vadugwana va tsakeyago mahungu u ma hevbudzago,  ginani u nga gi hevbulago khu giyeyedzo gya Jesu? Wona silo siraru u nga si hevbulago.

12. Ginani hi gi hevbulago khu Jehovha khu gu ba Jesu a lide khu kotani nya vathu?

¹²Jehovha a ngu khatala khu vathu. Khu gu ba Jesu a lide, sa gu hi dundrugisa gu khiso Jehovha a ngu khatala khu vathu. ‘Jehovha kha dzini ni moyo wanu a bemba, aholu a gu vbweta gu khuye mu vbindrugedza.’ (2 Ped. 3:9) Muhuno ha gu yeyedza gu khethu hi ngu haladza vathu hi va tshumeyalago, khu gu tepo yatshavbo hi va phasa gu hevbula maningano ni mahungu nya yadi nya Mufumo. — Mat. 22:39. *

13-14. Jesu yeyedzide kharini gu khuye a diri ni pweya-wusiwana ni vathu, nigu hi nga haguleya kharini likhalelo leli?

¹³Jesu a di gu dzi garadza thumoni nya gu tshumayele. Uye yeyedzide gu khuye a di gu haladza vathu khu gu a simama gu va hevbudza ni ga levbini lithomo a nga ba a li mana. (Luka 19:47, 48) Ginani gi mu kutsidego gu gira isoso? Jesu a di gu va pweya wusiwana. Dzimbe dzitepo, nya vangi va di gu vbweta gupwa esi Jesu a nga ba a hevbudza nyo bwe uye ni vapizani vaye va hamuga ni “gikhati gidugwana nya gumane gu hodza.” (Marko 3:20) Nigu tepo mwama nyo khaguri a nga vbweta gu bhula ni Jesu ni wutshigu, Jesu a di hongola aya bhula naye. (Joh. 3:1, 2) Gu tala nya ava va engisedego Jesu kha va khala vapizane vaye, ganiolu vatshavbo va mu engisedego va hakhide wufakazi. Muhuno, anethu ho vbweta ninga lithomo ni wevbini nya gupwe mahungu nya yadi. (Mith. 10:42) Gasi gu gira isoso adzina si na lomba gu hi vbindrugedza matshumayelelo yathu.

¹⁴Dzi emiseye gu dzi pwananisa ni satshavbo siemo. Ha gu mba vbindrugedza-vbindrugedza dziora hi hongolago khidzo thumoni nya gu tshumayele, adzina kha hi na nga si kodza gu mana vathu va vbwetago gu hevbula lisine. Piyonero moyo nyo pwani khu Matilda wari khuye: “Eni ni mwama wangu, ha gu zama gu tshumayela vathu khu dziora nyo hambane. Vbadzimindrutunu ha gu tshumayela umo gu girwago dzinogosi. Vbamihanitunu, a gu tepo eyi vathu va gimbiya-gimbiyago ruwani, ha gu  thumisa gikarinyana nya mabhuku. Nigu vbasiyambutunu ha gu tshumayela khu ndranga ni ndranga kholu vathu vomo mudzindrangani gwavo.” Wulangani nya gu tepo yatshavbo hi tshumayela khu dziora dzi gu dzadi gwathu, hi yede gu vbindrugedza longoloko wathu gasi hi tshumayela khu ora hi na si kodzago gu mana vathu nya vangi. Ha gu gira isoso khu lisine Jehovha a na tsaka ngudzu.

15. Guya khu Luka 22:39-44, ginani gi giregidego ga wutshigu nyo hegise Jesu na a si gufi?

¹⁵ Khu mwaga nya wu 33 Matshiguni yathu, Jesu a di hongola thembweni ga Getsemani. Nari eyi, uye a di gombeya ga Jehovha khu monyo waye watshavbo. (Leri Luka 22:39-44.) Ga tepo yile “Jesu a di gira minombelo khu gu garadzega ni gu liya.” (Hebh. 5:7) Jesu a gombede khu ginani ga wutshigu waye nyo hegise na a si gufi? Uye gombede a lomba tshivba gasi a simama na tumbegide ga Jehovha a bwe a gira gu gola gwaye. Jehovha pwide nombelo wa Gyanana gyaye nigu rumede ngilozi gasi yi ya gi tiyisa.

16. Khu ginani Jesu a nga ba a garadzegide tepo a nga gombeya thembweni ga Getsemani?

¹⁶ Khu lisine, tepo Jesu a nga ba a gombeya thembweni ga Getsemani, a di gu garadzega kholu vathu va nga ba va mu wona nga muthu a nga ba a si ningi githawo lina la Nungungulu. Uye a di gu dziti edzi si gu na ni lisima khidzo gu simama na tumbegide a bwe a agisa lina la papayi waye. Abari gu wa gu emisana ni gigaradzo gi lingago gukhodwa gwago ga Jehovha, u nga hevbula ginani khu Jesu? Wona gambe silo siraru u nga si hevbulago.

17. Ginani hi nga gi hevbulago khu Jehovha khu gu ba a hlamude milombelo ya Jesu?

¹⁷Jehovha a ngu engiseya milombelo yago yi khugeyago monyoni. Jehovha engisede silombo sa Jesu. Khu ginani? Kholu Jesu a di gu garadzega khu gu simama na tumbegide ga Papayi waye ni gu agisa lina laye. Abari gu gilo nya lisima gwathu gu simama na hi tumbegide ga Jehovha hi bwe hi agisa lina laye, uye a na hlamula milombelo yathu tepo hi lombago giphaso. — Ndzi. 145:18, 19.

18. Jesu a gufana kharini ni pari yi hi pwisisago?

¹⁸Jesu a ngu pwisisa edzi u dzipwago khidzo. Ha gu ba hi garadzega hi ngu tsaka ngudzu khu  gu manega ni pari yi pwisisago edzi hi dzipwago khidzo, ngudzungudzu abari gu aniyo yi tshanganide ni sigaradzo nyo fane ni esi sathu. Jesu khuye pari yoyo. Uye a ngu dziti gu khuye so thula ginani gu vbeya tshivba ni gu vbweta giphaso. Uye a ngu pwisisa tepo hi vbeyago tshivba nigu a na gira satshavbo gasi gu hi phasa “gikhati gyatshavbo.” (Hebh. 4:15, 16) Gufana ni Jesu a dzumedego giphaso gya ngilozi thembweni ga Getsemani, anethu hi yede gu dzumeya giphaso hi ningwago khu Jehovha. Gani ha gu gi mana umo nya mabhuku, dzividhiyu, ganelo, lidhota, mwendro mumbe ndriyathu a vidzidwego.

19. Ginani gi nga hi phasago gu emisana ni sigaradzo si lingago gutumbega gwathu ga Nungungulu? Ninga giyeyedzo.

¹⁹Uwe u na mana “gurula ga Nungungulu.” Jehovha a na hi tiyisa kharini? Ha gu gombeya, hi na mana “gurula ga Nungungulu gu dzi kodzago gu vboha ni omu hi si gu alakanyigo.” (Filp. 4:6, 7) Gurula gogu gu na rudzisa myonyo yathu nigu gu na hi phasa gu pimisa khu ndziya nya yadi. Esi khiso si giregedego ndriyathu moyo nya nyamayi nyo pwane khu Luz. Uye wari khuye: “Gu tala nya dzitepo nyo dzipwa na nyiri nyonga nigu isoso si ngu nyi garadza ngudzu, khu kharato dzimbe dzitepo nyi ngu pimisa gu kheni Jehovha kha nyi haladzi. Tepo nyi dzipwago kharato nyo dzegeya gu gombeya ga Jehovha nyi mu embeya edzi nyi dzipwago khidzo. Nombelo wu ngu nyi phasa gu dzipwa gwadi.” Malito ya ndriyathu Luz mo yeyedza gu khayo nombelo wu nga hi ninga gurula.

20. Ginani hi gi hevbudego khu gu ba Jesu a lide?

²⁰ Sihevbudzo muni nyo tiyise hi si hevbulago khu gu ba Jesu a lide? Hi wonide gu khethu hi yede gu phasa dzipari dzathu dzi fedwego ni gu tumba gu khethu Jehovha ni Jesu va na hi phasa tepo hi fedwago khu gigodwa gyathu. Hi hevbude gambe gu khethu hi yede gu yeyedza pweya-wusiwana tepo hi tshumayelago ni gu hevbudza kholu Jehovha ni Jesu va ngu yeyedza likhalelo leli nyo mbure. Nigu si ngu tiyisa guti gu khethu Jehovha ni Gyanana gyaye va ngu pwisisa edzi hi dzipwago khidzo. Va ngu hi pwisisa tepo hi vbeyago tshivba nigu va ngu dzina gu hi phasa gu timiseya. Hongoleni hi simama gu thumisa esi hi si hevbudego avba nya ndrima yeyi kala litshigu eli Jehovha a na tadzisago gitumbiso gi gu khiyo: “A na bavbula marongo mahoni [gwathu]”! — Gutu. 21:4.