1. Jehovha o vireya gu khuye hi gira ginani?

 LIMWEDO nya matshigu nyo tsakise ga patwa nyo khaguri khu tepo va velegago gyanana gyawe nyo pheye. Ambari olu va tsakago khu gyanana gyawe, kha va vireyi gu khavo gi simama nari gyanana. Gyanana gyawe gya gu mba dandra va nga garadzega ngudzu. Khu ndziya nyo fane, ambari olu Jehovha a tsakago tepo hi pheyago gu hevbula khuye, kha vireyi gu khuye hi simama na hiri sanana khu liphuvboni. (1 Kor. 3:1) Wulangani nya isoso, uye a gu vbweta gu khuye hi ‘dandra’ kha nga Makristo.— 1 Kor. 14:20.

2. Siwudziso muni hi na hlamulago avba nya ndrima yeyi?

² So thula ginani gu khala Mukristo a vidzidwego? Ginani hi yedego gu gira gasi gu khala Makristo ma vidzidwego? Gu hevbula lisine nya Bhibhiliya si nga hi phasa kharini gu vidzwa khu liphuvboni? Nigu khu ginani hi yedego gu potsa gu dzi tumba? Avba nya ndrima yeyi, hi na hlamula siwudziso sesi.

SO THULA GINANI GU KHALA MUKRISTO A VIDZIDWEGO?

3. So thula ginani gu khala Mukristo a vidzidwego?

³ Omu nya Bhibhiliya, lito nya Gigreki li gu khiyo ‘gu dandra’ lo thula muthu a “vidzidwego.” a (1 Kor. 2:6) Gu fana ni gyanana gi dandrago gi khala muthu nya khongolo, anethu hi yede gu simama gu tiyisa wupari wathu ni Jehovha. Khu ndziya yeyi, hi na khala Makristo ma vidzidwego. Ambari ha gu khala Makristo ma vidzidwego, kha hi yeli gu ema gu dzi hodzisa khu liphuvboni. (1 Thim. 4:15) Hatshavbo, gupata ni vaphya hi nga khala Makristo ma vidzidwego khu liphuvboni. Ganiolu, hi nga dziti kharini gu khethu hi Makristo ma vidzidwego?

4. Ginani a girago Mukristo a vidzidwego?

 ⁴ Mukristo a vidzidwego a gu gira satshavbo esi Jehovha a si vbwetago, nigu kha hathi gu gira esi a si golago uye mune. Khu lisine, kha nga olu hi nga mba vbeleya hi na gira sihoso. Ambari ulolo, Mukristo a vidzidwego a gu pimisa ni gu gira silo si gimbileyanago ni gugola ga Nungungulu. Uye a gu ambala muthu muphya a bwe a zama gu pimisa nga edzi Jehovha a pimisago khidzo. (Efes. 4:22-24) Uye a hevbulede gu hunga makungo khu wugengeyi khu gu dundrugeya khu milayo ya Jehovha ni matshina nya Bhibhiliya. Tepo a hungago makungo nyo khaguri, a gu zama gu gira esi a hungidego. — 1 Kor. 9:26, 27.

5. Ginani gi nga giregeyago Mukristo nya mba vidzwa? (Vaefeso 4:14, 15)

⁵ Khu yimbe ndziya, Mukristo nya mba vidzwa si nga vbevbuga gu khodwa “sihevbudzo nya malipha” sa vale va phalalegiseyago mahungu nya malipha ni gu kanganyiswa khu vawugeyi. b (Leri Vaefeso 4:14, 15.) Uye a nga pweya lidiwo vambe, a gira mayunga, a vbiredza gu khunguvanyega mwendro gu thegeya gighohoni. — 1 Kor. 3:3.

6. Khu ginani hi fananisago guvidzwa khu liphuvboni ni gyanana gi dandrago? (Wona fotu.)

⁶ Kha nga si khumbugidwego gupheyani, Milowo ya gu fananisa guvidzwa khu liphuvboni ni gyanana gi dandrago. Gyanana gi yede gu vhikedwa ni gu woneledwa khu muthu nya khongolo kholu kha giti silo nya singi. Khu giyeyedzo, dundrugeya khu mamayi a pharago libogo la gyanana gyaye gasi gu tshatuga nagyo ruwa. Tepo gi dandrago, mamayi wakone a gu gi diga gi tshatuga gyonga ruwa. Ganiolu, a simama gu gi dundrugisa gu khuye gi yede gu khedza gwadi dzimovha na gi si tshatugi. Tepo gi khalago muthu nya khongolo gi nati esi gi na girago gasi gu tshatuga ruwa. Kha nga gyanana gi vbwetago giphaso gya muthu nya khongolo gasi gu potsa dzimhango, Mukristo nya mba vidzwa a yede gu vbweta giphaso gya Mukristo a vidzidwego gasi gu potsa ni gevbini gi na vegago wupari waye ni Jehovha mhangoni ni gu hunga makungo khu wugengeyi. Gu hambana ni isoso, tepo Mukristo a vidzidwego a hungago makungo, a gu dundrugeya khesi Bhibhiliya yi ganeyago ni esi Jehovha a  pimisago, khavbovbo a thumisa esi a si hevbudego.

7. Ina Mukristo a vidzidwego a ngu vbweta giphaso gya vambe?

⁷ Ina esi so thula gu khiso Mukristo a vidzidwego kha na nga tshuka a vbweta giphaso gya mumbe muthu? Ahihi. Makristo ma vidzidwego dzimbe dzitepo ma nga vbweta giphaso. Ganiolu, Mukristo nya mba vidzwa a nga lomba mumbe muthu gasi gu mu embeya esi a yedego gu gira mwendro makungo a yedego gu hunga. Mukristo a vidzidwego a gu lomba giphaso ava va gu na ni guti nya gungi, nigu a ngu dziti gu khuye Jehovha o vireya gu khuye a “rwala abune rwalo waye.” — Gal. 6:5.

8. Mambe Makristo ma hambanide ni mambe khu ndziya muni?

⁸ Hatshavbo hi hambanide khu givili, khu ndziya nyo fane Makristo yatshavbo ma mwalo makhalelo nyo fane. Khu giyeyedzo, vambe va na ni guti nya gungi, vambe va ngu tiya-hwambo, vambe va na ni wuwadi nya wungi ni gu vambe va ngu dzi vega wulangani ga vambe. Khu ndziya yeyi, Makristo mavili nyo hambane ma tshanganago ni giemo nyo fane, ma nga hunga makungo nyo hambane, ganiolu ma gimbileyanago ni matshina nya milayo nya Bhibhiliya. Isoso so girega tepo Makristo ma hungago makungo guya khu mavhalo yawe. Khu kharato, ayo kha ma lamulani khu gu ba ma hungide makungo nyo hambane. Wulangani nya isoso, ma gu simama gu andrisa gupwanana. — Rom. 14:10; 1 Kor. 1:10.

GINANI HI YEDEGO GU GIRA GASI GU KHALA MAKRISTO MA VIDZIDWEGO?

9. Ina gu dandra khu liphuvboni sa gu girega khavba ni avba? Tshamuseya.

⁹ Sanana satshavbo khu gu gimbiya nya tepo si ngu dandra si khala vathu nya va khongolo, ganiolu gu dandra khu liphuvboni kha si giregi khavba ni avba. Khu giyeyedzo, Makristo ya Korinto ma hevbude lisine, ma bhabhatiswa, ma hakha liphuvbo nya guage ma bwe ma hevbula nya singi ni mupostoli Pawulo. (Mith. 18:8-11) Ambari ulolo, nya vangi vakone hwane nya gu ba yi vbindride myaga nyo khaguri na va gu bhabhatisidwe va di nga si khali Makristo ma vidzidwego. (1 Kor. 3:2) Ginani hi yedego gu gira gasi hi si dugeledwi khu silo sasimweso?

10. Ginani hi yedego gu gira gasi gu khala Makristo ma vidzidwego? (Judha 20)

¹⁰ Gasi gu khala Makristo ma vidzidwego, hi yede gu manega ni gudogoreya nyo gire isoso. Vale va ‘hamugago mano,’ ni gu mba vbweta gu dandra khu liphuvboni gima kha va na nga ga si kodza gu khala Makristo ma vidzidwego. (Mav. 1:22) Ethu kha hi vbweti gu fana ni vathu va gu va khongolo, ganiolu va simamago gu hungedwa makungo khu vavelegi vawe. Wulangani nya isoso, hi na ni thumo nya gu dandre khu liphuvboni hi bwe hi tiyisa wupari wathu ni Jehovha. (Leri Judha 20.) Wa gu ba u dzi garadza gasi gu khala Mukristo a vidzidwego, gombeya ga Jehovha gasi a gu ninga “gudogoreya ni tshivba nya gu gire isoso.”— Filp. 2:13.

11. Ginani egi Jehovha a hi ningago gasi gu khala Makristo ma vidzidwego? (Vaefeso 4:11-13)

¹¹ Jehovha kha vireyi gu khuye hi khala Makristo ma vidzidwego nya mba hi phasedzeya. Uye a hi ningide vahavisi ni vahevbudzi libandlani gasi gu hi phasa gu ‘dandra’ khu liphuvboni hi “feya gu khala vathu va vidzidwego [hi] manega ni makhalelo nyo fane ni aya ya Kristo.” (Leri Vaefeso 4:11-13.) Jehovha a ngu hi ninga gambe liphuvbo laye nya guage gasi a hi phasa gu manega ni “mapimo ya Kristo.” (1 Kor. 2:14-16) Gu diga isoso, Nungungulu a hi ningide 4 dziivhangeli dzi yeyedzago edzi Jesu a nga ba a pimisa khidzo, gu ganeya  ni gu gira khidzo silo ndrani nya thumo waye omu mafuni. Ha gu pimedzeya edzi Jesu a nga ba a pimisa ni gu gira khidzo silo hi na si kodza gu khala Makristo ma vidzidwego.

LISIMA NYA GU HEVBULE BHIBHILIYA

12. Ginani “sihevbudzo nyo pheye maningano ni Kristo”?

¹² Ha gu vbweta gu khala Makristo ma vidzidwego hi yede gu gira nya singi guvbindra guti “sihevbudzo nyo pheye maningano ni Kristo.” Khu giyeyedzo, sihevbudzo sa Kristo sa gu pata gu dzi laya, gukhodwa, gu bhabhatiswa ni gu wuswa ga ava va fudego. (Hebh. 6:1, 2) Isoso khiso sihevbudzo nyo pheye esi Makristo yatshavbo ma yedego gu siti ni gu si khodwa. Khigyo gighelo gi nga gira mupostoli Pedro a tshumayela vathu maningano khu silo soso khu Pentekosta. (Mith. 2:32-35, 38) Gasi gu khala valandreyi va Kristo, hi yede gu dzumeya sihevbudzo sesi. Khu giyeyedzo, Pawulo a si vegide guagani gu khuye muthu a gu vbweta gu khala mulandreyi wa Jesu, a yede gu khodwa avba nya gitumbiso nya gu wuswe ga ava va fudego. (1 Kor. 15:12-14) Ambari ulolo, gasi gu khala Makristo ma vidzidwego hi yede gu gira nya singi guvbindra guti basi sihevbudzo sesi.

13. Ginani hi yedego gu gira gasi gu wuyedwa khu guhodza nyo tiye ga liphuvboni gu khumbugwago omu ga Vahebheru 5:14? (Wona fotu.)

¹³ Gu hambana ni sihevbudzo nyo pheye, guhodza nyo tiye ga liphuvboni, kha gu pati basi milayo ya Jehovha, ganiolu gwa gu pata gambe matshina nya milayo ma hi phasago gu pwisisa edzi Jehovha a pimisago khidzo. Gasi gu wuyedwa khu guhodza gogo, hi yede gu hevbula Lito la Nungungulu, hi dundrugeya khilo hi bwe hi thumisa esi hi si hevbulago. Tepo hi girago isoso, ha gu hevbuleya gu hunga makungo ma tsakisago Jehovha. c — Leri Vahebheru 5:14.

14. Pawulo phaside kharini Vakorinto gu khala Makristo ma vidzidwego?

¹⁴ Makristo nya mba vidzwa si ngu ma garadzeya gu thumisa matshina nya Bhibhiliya tepo ma vbwetago gu hunga makungo nyo khaguri. Vambe va gu pimisa gu khavo khu gu ba wuri mwalo nayo nyo kongome va nga gira  esi va si vbwetago. Vambe va gu vbweta gu mana nayo avbo wu gu mwalo. Khu giyeyedzo, Makristo ya Korinto ma di lomba Pawulo gasi gu vega nayo wu gu khuwo va nga hodza guhodza gu phasedwego vanungungulu nya malipha mwendro ne. Wulangani nya gu va embeye silo nyo gire, Pawulo a di yeyedza vatshavbo lisima nya gu ‘dzi hatheye’ esi livhalo lawe li va dzumuleyago gu gira. Uye a va yeyedzide matshina nya Bhibhiliya ma nga hadzi gu va phasa gu hunga makungo nya yadi na vari ni livhalo li agidego nigu nya mba tshunganisa vambe. (1 Kor. 8:4, 7-9) Khu gu gira isoso, Pawulo a di gu phasa Vakorinto gu dandra khu liphuvboni. Khu kharato, avo va di hadzi gu thumisa Milowo wulangani nya gu vireye mumbe muthu mwendro gu vbwetedzeya milayo.

15. Pawulo a phaside kharini Makristo nya Vahebheru gu dandra khu liphuvboni?

¹⁵ Hi hevbude gilo nya lisima ga esi Pawulo a lovedego Makristo nya Vahebheru. Vambe kha va khala Makristo ma vidzidwego kholu va di “gu vbweta leti nasiri guhodza nyo tiye.” (Heb. 5:12) Avo kha va hevbula ambari gu dzumeya silo nya siphya va nga ba va hevbudzwa khu Jehovha khu gu thumisa libandla. (Mav. 4:18) Khu giyeyedzo, Vajudha nya vangi va di gu landrisa nayo wa Mosi ambari olu wu nga ba wu tshikedzidwe khu dzegiso wa Kristo khu gipimo nya 30 myaga. (Rom. 10:4; Tit. 1:10) Yatshavbo myaga yeyi na yi enede gasi Makristo nya Vajudha ma pwisisa gu khayo kha ma yeli gu landrisa gambe nayo wa Mosi. Pawulo a di ma lereya lidangaliya gasi gu ma phasa gu pwisisa lisine nya guete a nga ba a ma hevbudza. Lidangaliya laye li phaside Makristo gu wona gu khayo ndziya nya yiphya yi seketedwago khu Kristo nya gu khozeyi khiyo Jehovha, yi diri tshukwana ngudzu nigu yi di hadzi gu ma phasa gu tshumaleya ambari ma gu wugedwa.— Hebh. 10:19-23.

POTSA GU DZI TUMBA

16. Wulangani nya gu dzi garadzeye gu dandra khu liphuvboni, ginani hi yedego gu gira?

¹⁶ Ethu hi yede gu dzi garadza nasiri khu gu vbweta gu khala Makristo ma vidzidwego, ganiolu gasi hi simama na hi vidzidwe khu liphuvboni. Isoso so thula gu khiso kha hi yeli gu dzi tumba. (1 Kor. 10:12) Hi yede gu ‘simama gu dzi kambeya’ gasi gu tiyisega gu khethu hi ngu dandra khu liphuvboni. — 2 Kor. 13:5.

17. Lidangaliya eli Pawulo a lovedego Vakolosi la gu yeyedza kharini lisima nya gu simame gu vidzwa khu liphuvboni?

 ¹⁷ Omu nya lidangaliya laye a nga loveya Vakolosi, Pawulo tshingiside lisima nya gu simame gu khala Makristo ma vidzidwego. Ambari olu Vakolosi va nga ba vari Makristo ma vidzidwego, Pawulo simamide gu va gengedza gasi va si pimisi nga vathu nya litigo. (Kol. 2:6-10) Nigu Epafrasi, a nga ba a vati gwadi vandriyaye va libandlani gu khuye va diri vadi, a simamide gu va gombeleya gasi va “tiya kha nga vathu va vidzidwego.” (Kol. 4:12) Ginani hi gi hevbulago? Pawulo ni Epafrasi va di gu dziti gu khavo gasi muthu a vidzwa khu liphuvboni a yede gu dzi garadza ni gu phaswa khu Nungungulu. Avo va di gu vbweta gu khavo Vakolosi va simama gu dandra mwendro gu vidzwa khu liphuvboni ambari va gu tshangana ni gevbini gilo.

18. Ginani gi nga dugeleyago Mukristo a vidzidwego? (Wona fotu.)

¹⁸ Pawulo a di gengedza Vahebheru gu khuye ambari Makristo ma vidzidwego ma nga diga gu tsakedwa khu Jehovha. Mukristo a gu mba engisa Jehovha kha na nga dzi laya nigu kha na nga divaledwa khu Jehovha. Egi gi tsakisago khu gu Vahebheru kha va nga ba va vbohide ga giemo gegi. (Hebh. 6:4-9) Ahati vale va digago Jehovha mwendro va duswago libandlani, ganiolu khu hwane va dzi laya? Avo va ngu dzi nogisa ni gu yeyedza gu khavo kha va fani ni vale Pawulo a ganedego khavo va digago gu tsakedwa khu Jehovha. Ambari ulolo, tepo va bweleyago ga Jehovha va ngu vbweta giphaso gyaye. (Ezek. 34:15, 16) Madhota ma nga vbweta ndriyathu nya mwama mwendro nya nyamayi a vidzidwego gasi gu mu phasa gu wusedza wupari waye ni Jehovha.

19. Ginani hi yedego gu simama gu gira?

¹⁹ Wa gu ba u dzi garadzeya gu khala Mukristo a vidzidwego, u nga vboheya misuwo yago. Simama gu hevbula lisine nya guete nya Bhibhiliya u bwe u pimisa nga Jehovha. Nigu wa gu ba uri Mukristo a vidzidwego, simama gu gira isoso kala gupindruga.