1. Ginani egi maKristo ma yedego gu gira gasi gu vbedza lizambo nya womi?

MAKRISTO momo gututumani nyo mane womi. Gani hi phede gale gututuma, gani hi ngari pheya, gu vbwetega hi simama gututuma kala hi vboha mahegiso. Wusingalagadzi owu Pawulo a ningidego maKristo ya Filipi wu nga hi tiyisa gu vbedzisa pfhuka wathu. Vambe libandlani la Filipi va di gu thumede Jehovha khu myaga nya yingi tepo va nga hakha lidangaliya la Pawulo. Avo va di gu tutuma gwadi, ganiolu Pawulo a di va dundrugisa gu khuye va di yede gu simama gu tutuma khu gu timiseya. A di gu vbweta gu khuye avo va simama gu landreya giyeyedzo gyaye “nya gu simama gu hongola mbeli kala mahegiso.” — Filp. 3:14.

2. Khu ginani wusingalagadzi owu Pawulo a ningidego vaFilipi wu phasidego?

² Wusingalagadzi owu Pawulo a ningidego vaFilipi wu phaside ngudzu. Kholu vathu va Filipi va di gu kuruviseya vandriyathu gukhugeya tepo li nga wumbwa khiyo libandla. Khu mwaga nya wu 50 matshiguni yathu, Pawulo ni Silasi va di hakha konvhite yi nga ba yita khiyo ga Nungungulu nyo khiyo “delu Makedhoniya u ta hi phasa.” Khu kharato avo va di hongola Filipi gasi guya va tshumayela mahungu nya yadi. (Mith. 16:9) Iyoyo va diya mana nyamayi moyo nyo pwani khu Lidhiya, “a nga bani ari ni githawo ga Nungungulu, a di yingisa” mahungu nya yadi. (Mith. 16:14) Nya mba hweya uye a di bhapatiswa gumogo ni vatshavbo va nga ba va vbanya ndrangani gwaye. Ganiolu Dhiyabhulosi a di pheya gu gira kudzudzwane. Mwama moyo dhoropani mule a di kuruviseya Pawulo ni Silasi mbeli ga dzipfhumu nya lidhoropa a bwe a va singedza gu wuseya lipfhule vathu. Kha nga handro wakone, Pawulo ni Silasi va di vetwa, va khothedwa, khu gu hegisa va tutumiswa khu dhoropani mule. (Acts 16:16-40) Ina avo va tsukude? Ne, vbadugwana! Ganiolu, ahati vandriyathu va nga ba va wumba libandla lile nya liphya, ke? Avo va hi vegede giyeyedzo nya gyadi, kholu anavo va di timiseya! Kha hi kanakani gu khethu va tiyisidwe ngudzu khu giyeyedzo nya gyadi gya Pawulo ni Silasi.

3. Ginani egi Pawulo a nga a giti, nigu siwudziso muni hi na bhulago khiso?

 ³ Pawulo a di gu dzi emisede gu mba tsukula. (2 Kor. 4:16) Ambari ulolo, a di gu dziti gu khuye gasi gu simama gu thumeya Jehovha khu gutumbega kala mahegiso nya womi waye, a di yede gu simama gu vega gupima avba makungo yaye. Ginani hi gi hevbulago avba nya giyeyedzo gya Pawulo? Khu sevbini siyeyedzo sa matshiguni yathu si yeyedzago gu khiso hi nga timiseya ambari ha gu emisana ni gyevbini gigaradzo? Nigu gutumba gwathu khu wumindru gu nga tiyisa kharini gu dzi emiseya gwathu nya gu mba tsukula?

4. Pawulo si kodzide kharini gu simama na pharegide thumoni wa Jehovha ambari olu a nga ba a emisana ni sigaradzo?

⁴ Nga dundrugeya khu satshavbo esi Pawulo a nga ba a gira tepo a nga loveya lidangaliya vaFilipi. A di romo pasoni Roma. A diri mwalo ndziya nyo tshumayele, ambari ulolo, uye a di simama gu pharega khu gu tshumayela ava va nga ba vata mu wuseya ni gu lova malangaliya gasi gu phasa mabandla ya hwindzo. Khu gufana, muhuno maKristo nya mangi ma gu mwalo makodzelo nyo khuge khu gaya ma ngu gira satshavbo ma si kodzago gasi gu tshumayela ava va tago va ta va wuseya. Avo gambe va ngu lova malangaliya nya gu tiyise gasi gu rumeleya ava si garadzago gu manana navo.

5. Khu guya khu malito ya Pawulo ma gomogo omu ga vaFilipi 3:12-14, ginani gi phasidego Pawulo gu simama gu vega gupima avba nya makungo yaye?

⁵ Pawulo kha dzumeleya silo nya sadi mwendro nyo vivbe si mu tsolopeteya gu thumeya Jehovha. Khu lisine, uye a di khuye “gu divala esi si tshadego hwane” si diri ni lisima gasi gu “zama gu manela esi si guromo mbeli gwangu,” iso si thulago gu vbedzisa gwadi lizambo laye. (Leri Vafilipi 3:12-14.) Silo muni si nga hadzi tsolopeteya Pawulo? Gupheya, Pawulo a diri muthu nyo dugeleye vbakari nya vaJudha. Ambari ulolo, a di gu wona silo soso kha nga “ndzilo.” (Filp. 3:3-8) Nya wuvili, ambari olu a nga ba a dzipwa nandru khu gu ba a tshaniside maKristo, uye kha dzumeleya gudzipwa gogo gu mu digisa gu thumeya Jehovha. Nigu nya wuraru, kha pimisa gu khuye girede silo nya singi Jehovha nyo bwe a dundrugeya ni gu ema gu mu thumeya. Pawulo a di gu simama gu dzi garadza gu tshumayela ambari olu a nga ba a timiseya silingo nya singi nya nga gukhothedwa, guvetwa, gupfarwa khu siwindri, gudzama, ni gu hamuga guhodza ni sombo nyo ambale. (2 Kor. 11:23-27) Ambari olu a si kodzidego gu gira silo nya singi ni gutshaniswa, Pawulo a di gu dziti gu khuye a di yede gu simama gu thumeya Jehovha. Anethu gu vbwetega hi gira sasimweso.

6. Khu sevbini simbe silo “esi si tshadego hwane” hi yedego gu si divala?

⁶ Hi nga gi pimedzeya kharini giyeyedzo gya Pawulo nya ‘gu divale esi si tshadego hwane’? Vambe gwathu adzina gu vbwetega va pala gudzipwa nandru khu kotani nya sighoho va giridego gale yoyo. Abari kharato, si nga phasa ngudzu ha gu gira longoloko nya gihevbulo nya Bhibhiliya wu na hi phasago gu vega gupima avba nya muphaso nya gudzegiswa wa Kristo. Gu hevbula ni gu dundrugeya khesi hi si hevbulago ni gu gombeya khu sipandre nyo khaguri si hi tiyisago, si nga hi phasa gu vbungula gudzipwa nandru. Si nga gira hi ema gu dzi tsayisa khu sighoho esi Jehovha a hi divaledego. Hongoleni hi wonani gimbe gilo hi nga gi hevbulago ga Pawulo. Vambe adzina va digide thumo nya dzitsapawu wu nga hadzi va ghanyisa, gasi gu gira nya singi thumoni wa Jehovha. Abari kharato, gwadi gu hi divala esi hi si digidego, hi potsa gu khedza hwane ni gu dundrugeya khu mathomo yatshavbo nyo ghanye hi ma digidego. (Mite. 11:4-6; Muh. 7:10) “Esi si tshadego hwane” si nga pata gambe esi hi giridego thumoni wa Jehovha mwendro silingo  hi si timisedego gale yoyo. Khu lisine, gu khedza hwane hi wona edzi Jehovha a hi kategisidego khidzo ni gu hi phasa myaga yatshavbo yi vbindridego, si nga hi phasa gu tiyisa wupari wathu ni Papayi wathu. Ambari ulolo, ethu gima kha hi vbweti gu pimisa gu khethu esi hi giredego Jehovha singi, si enede! — 1 Kor. 15:58.

7. Khu guya khu 1 Vakorinto 9:24-27, ginani gi vbwetegago gasi gu pala lizamboni gwathu nya womi? Ninga giyeyedzo.

⁷ Pawulo a di gu ma pwisisa gwadi malito yaya ya Jesu: “Zamani.” (Luka 13:23, 24) Pawulo a di gu dziti gu khuye kha nga Kristo, a di yede gu zama mwendro gu dzigaradza kala mahegiso. Khu kharato a di fananisa womi wathu kha nga maKristo ni koridha. (Leri 1 Vakorinto 9:24-27.) Mututumi a gu ba a tutuma a gu vega gupima avba nyo vbedze pfhuka a bwe a potsa silo si na mu tsolopeteyago. Khu giyeyedzo, omu nya dzikoridha dzi girwago madhoropani muhuno, mututumi a gu tutuma ndziyani yi lovetedwego dzipubhilisidhadhi nya dzingi nya varengisi ni simbe silo si nga mu tsolopeteyago. Ina mututumi a vbwetago gu pala a ngu ema gasi gu khedziseya silo sile kamo? Ahihi! Avba nya koridha nya womi nugo, gu vbwetega hi potsa silo si na hi tsolopeteyago. Ha gu simama gu vega gupima avba nya makungo yathu, hi dzi garadza kha nga Pawulo, hi na tshatshazedwa!

8. Sigaradzo muni nya siraru hi na ganeyago khiso?

⁸ Hongoleni hi wonani silo siraru si nga hi vbedzago tshivba. Nyo pheye, silo so mba girega khedzi hi nga ba hi si vireya khidzo. Nya wuvili, tepo hi gumbago hi taledwa khu sitshetsheya. Nya wuraru, tepo hi tshanganago ni sigaradzo si gu mba vbindra. Hi nga phasega ngudzu khu gu hevbula edzi vambe va padego khidzo siemo sesi. — Phil. 3:17.

9. Silo so mba girega khedzi hi nga ba hi si vireya khidzo si nga hi khuha kharini?

⁹ Silo so mba girega khedzi hi nga ba hi si vireya khidzo. Ethu ha gu vireya silo nya sadi esi hi tumbisidwego khu Jehovha. Tepo muprofeti wa Jehovha Habhakuke a nga ganeya edzi a nga ba a vbweta khidzo gu khuye Jehovha a vbedza wuvivbe wa va Judha, Jehovha a di mu kutsa gu vireya. (Habh. 2:3) Ambari ulolo, tepo si wonegago nga khatshi esi hi si vireyago khasi dugeleyi  adzina hi nga vbeya sighingi sathu, ambari gu vbeya tshivba kamo. (Mav. 13:12) Isoso di dugelede vandriyathu nyo khaguri khu mwaga nya 1914. Khu tepo yoyo, maKristo nya mangi ma nga ba ma todzidwe ma di gu vireya gu hongola ndzadzini. Tepo isoso si nga mba girega, maKristo yoyo nyo tumbege ma emisanide kharini ni gigaradzo gyogyo?

10. Ginani egi patwa moyo wu giridego tepo silo si nga mba girega khedzi va nga ba va si vbweta khidzo?

¹⁰ Nga wona giyeyedzo gya vandriyathu vavili va nga pala gigaradzo gyogyo. Ndriyathu Royal Spatz bhapatisidwe khu 1908, tepo a nga ba ari ni 20 myaga. A di gu tiyisega gu khuye nya mba hweya a di hadzi hakha tshatshazelo waye. Khu kharato khu 1911, tepo a nga tumbisa Pearl gu tshadha naye, a di mu embeya esi: “U ngu giti egi gi na dugeleyago khu 1914. Abari gu hi na tshadha, tshukwana hi tshadha kamo olu!” Ina patwa wowu wu tsukude gututumani gwawe nyo mane womi tepo va nga ne mana tshatshazelo wawe wa ndzadzini khu 1914? Ne, kholu avo va di gu vega gupima avba nyo gire gugola ga Nungungulu, wulangani nya tshatshazelo wawe. Va di gu dzi emisede gu simama gu tutuma khu gutimiseya. Nigu, Royal ni Pearl va simamide gutumbega kala va nga hegisa womi wawe mafuni. Kha hi kanakani gu khethu u ngu vireya khu maho nyo fuviye tepo eyi Jehovha a na agisago lina laye, a yeyedza gu khuye ndziya yaye nyo fume khiyo yi gu yadi a bwe a tadzisa situmbiso saye satshavbo. Tiyisega gu khuwe isoso si na girega khu tepo eyi Jehovha a yi hathidego. Kala iyoyo, gwadi gu hi simama gu pharega thumoni gwa Jehovha, gima hi si dzumeleyi gu khethu silo sa gu mba girega khedzi hi nga ba hi si vbweta khidzo si hi vbedza tshivba.

11-12. Khu ginani hi nga simamago gu thumeya Jehovha khu gutumbega ambari ha gu ba hiri mwalo tshivba nga gale yoyo? Ninga giyeyedzo.

¹¹ Tepo hi gumbago hi taledwa khu sitshetsheya. Guhambana ni mututumi nya koridha, kha si lombegi gu u manega ni tshivba nya yingi gasi gu simama gu dandra khu liphuvboni. Khu lisine, vomo vathu nya vangi va gu mwalo tshivba, ganiolu va ngo simamago gu dandra khu liphuvboni. (2 Kor. 4:16) Khu giyeyedzo, tepo ndriyathu Arthur Secord * a nga enedza 88 myaga, a di gu thumede Bheteli khu 55 myaga. Tshivba yi di vbede nigu a diri ni sitshetsheya nya singi. Litshigu limwedo dhogodheya moyo a di hidzimeya vbakamatunu yaye gasi gu khathaleya madwali yaye. A di mu khedza, a bwe a ganeya khu ndruda, khuye: “Ndriyathu Secord, u girede silo nya singi Jehovha.” Ambari ulolo, ndriyathu Arthur kha nga ba a vega gupima avba nya esi a giredego Jehovha gale yoyo. Uye a di mu khedza, a mu hegeya a bwe khuye: “Ina, isoso lisine. Ganiolu khandri esi nyi giridego gale yoyo si gu na ni lisima, iso si gu na ni lisima ngudzu khesi nyi girago olu.”

 ¹² Adzina u thumede Jehovha khu myaga nya yingi ganiolu olu mawugelo yago ma ngu gu tandregisa gu gira esi u nga ba u gira gale yoyo. Abari kharato, u nga vbeyi tshivba. Tiyisega gu khuwe Jehovha a ngu si dundruga ni gu bonga khu satshavbo esi u mu giredego gale yoyo. (Hebh. 6:10) Nigu dundruga gu khuwe silo nya singi hi giredego Jehovha khandriso si yeyedzago gu khiso hi ngu mu haladza. Vbavbandze nya isoso, ha gu yeyedza lihaladzo lathu khu Jehovha khu gu manega ni mawonelo nya yadi khu silo hi bwe hi mu gireya esi si gomogo tshivbani gwathu. (Kol. 3:23) Jehovha a ngu gu pwisisa guhegedwa gwathu nigu gima kha hi lombi gu gira silo si gu mwalo tshivbani gwathu. — Marko 12:43, 44.

13. Ginani gi dugeledego Anatoly ni Lidiya, nigu isoso sa gu hi kutsa kharini gu simama gu thumeya Jehovha ambari ha gu ba hi emisana ni silingo?

¹³ Sigaradzo nya mba vbindra. Simbe sithumi sa Jehovha si ngu timiseya silingo ni gutshaniswa khu myaga nya yingi. Khu giyeyedzo, Anatoly Melnik * a diri ni 12 myaga basi tepo papayi waye a nga kuruvisedwa, a khothedwa a bwe a rumedwa Siberia, guvbindra 7 000 dzikilometro hwindzo ni ndranga yaye, Moldova. Guvbeyani nya mwaga, Anatoly ni mamayi waye ni vavhovho vaye va di rumedwa navo Siberia. Khu hwane nya tepo, va di dzumeledwa gu hongola mitshanganoni ga limbe lidhoropa, ganiolu va di yede gu gimbiya tanga nya 30 dzikilometro omu nya thondrwane, na va gu vetwa khu girame. Ndriyathu Melnik vbedzide myaga miraru pasoni, hwindzo ni mwangadzi waye Lidiya, ni gyanane gyaye gi nga ba giri ni mwaga moyo. Ambari olu Anatoly ni ndranga yaye va nga emisana ni sigaradzo nya singi, avo va di simama gu thumeya Jehovha khu gu tumbega. Olu Anatoly a na ni 82 myaga, nigu a gu thuma kha nga givbango nya kometi ya Bheteli ya Asia Central. Gu fana ni Anatoly ni Lidiya, hongoleni hi girani satshavbo esi hi si kodzago thumoni gwa Jehovha, hi simama gu timiseya kha nga gale. — Gal. 6:9.

14. Ginani egi Pawulo a nga ba a yede gu gira gasi gu vboheya makungo yaye?

¹⁴ Pawulo a di gu tiyisega gu khuye a na vbedza pfhuka waye a bwe a mana tshatshazelo. Kha nga muKristo a todzidwego, uye a di gu vireya khu maho nyo fuviye gu ‘mana tshatshazelo owu Nungungulu a tumbisidego guya mu ninga.’ Ambari ulolo, gasi gu vboheya makungo yaye a di gu dziti gu khuye a di yede gu “simama gu hongola mbeli.” (Filp. 3:14) Pawulo thumiside gifananiso nyo samadzise gasi gu phasa vaFilipi  gu simama gu vega gupima avba nya makungo yawe.

15. Pawulo thumiside kharini giyeyedzo nya wusumbudwa gasi gu kutsa maKristo ya Filipi “gu simama gu hongola mbeli”?

¹⁵ Pawulo dundrugiside vaFilipi khu gutumba gwawe nyo hongole ndzadzini. (Filp. 3:20) Khu ginani a nga va dundrugisa isoso? Matshiguni yale, vathu nya vangi va di gu vbweta gu khala sisumbudwa sa Roma. * Ganiolu maKristo nyo todzwe ma di gu lumba wufumu nya tshukwana ngudzu, wu nga hadzi va ninga makategwa nya mangi. Ha gu si fananisa ni gu khala gisumbudwa nya mufumo wa ndzadzini, gu khala gisumbwa gya Roma si diri mwalo lisima. Khu gighelo gyogyo, Pawulo a di kutsa vaFilipi gu “vbanya khu mavbanyelo ma yelanago ni Mahungu nya Yadi ya Kristo.” (Filp. 1:27) Makristo nyo todzwe muhuno ma ngu hi vegeya giyeyedzo nya gyadi nyo simame gu hongola mbeli gasi ma vboheya makungo yawe nyo mane womi nya gupindruge ndzadzini.

16. Gani gutumba gwathu khogu nyo vbanye ndzadzini gani khogu nyo vbanye mafuni, ginani egi hi yedego gu simama gu gira khu guya khu Vafilipi 4:6, 7?

¹⁶ Gani hi na ni gutumba nya guya vbanye ndzadzini, gani khogu nyo vbanye paradhesini mafuni, gu vbwetega hi simama gasi gu vboheya makungo yathu. Ambari ha gu tshangana ni ginani, kha hi yeli gu khedza esi hi si digidego hwane; gima hi nga dzumeleyi ni gilo gi hi tandregisa gu dandra khu liphuvboni. (Filp. 3:16) Adzina hi ngu vireya gukhugeya gale gu wona gutadzisega nya situmbiso sa Jehovha, mwendro adzina kha hiri vaphya nigu hi mwalo tshivba nya yingi. Adzina hi ngu timiseya sigaradzo ni gu tshaniswa khu myaga nya yingi. Ambari mwa gu emisana ni ginani “mu nga garadzegi khu gilo.” Vbavbandze nya isoso, gombeyani mu embeya Nungungulu esi si mu garadzago, uye a na mi ninga gurula gu vbindrago ni esi mu si pimisago. — Leri Vafilipi 4:6, 7.

17. Ginani egi hi na gi wonago omu nya ndrima yi landreyago?

¹⁷ Gu fana ni mututumi a vegago gupima avba nya guhegisa nya pfhuka waye tepo a yago a hidzimeya, anethu ha gu vega gupima avba nya situmbiso nyo samadzise sa mindru ga tshigu tepo hi yago hi vboha guhegisani nya lizambo lathu nya womi. Ethu ha gu vbweta gu simama gu gira isoso khavba hi si kodzago khavbo olu. Ginani hi yedego gu gira gasi gu simama ndziyani nya yadi nigu hi nga timiseya kharini? Ndrima yi landreyago yi na hi phasa guti esi hi yededo gu si thangisa womini gwathu hi bwe hi “hatha iso si gu sadi.” — Filp. 1:9, 10.