1. Musamariya a hawulugisidwego khu Jesu yeyedzide kharini gubonga gwaye?

VAMA vale nya likhumi, va di si giti ni gilo nyo gire. Va diri ni sokono, nigu va di si tumbi gu khavo va na hawuluga. Ganiolu litshigu limwedo, va di wona Jesu, Muhevbudzi nya Khongolo, khu hwindzo. Va di pwide gu khavo Jesu hawulugiside madwali ni madwali, nigu va di gu tumba gu khavo a na va hawulugisa navo. Khu kharato va di kwanguluga, khavo: “Jesu, Muhevbudzi, hi pwele wuhindzi!” Khavbovbo vama vovo nya likhumi va di hawulugiswa khu guvbeleya. Kha si kanakanisi gu khiso vatshavbo va bongide khu wuhindzi wa Jesu. Ganiolu, moyo wawe, giride silo nyo vbindre gu bonga khu monyoni basi — a di yeyedza gubonga * gwaye. Mwama yoyo nya muSamariya, a hawulugisidwego, a di kutsega gu zundza Nungungulu khu “lito nya gupwadze.” — Luke 17:12-19.

2-3. a) Khu ginani hi nga tshukago hi divala gu yeyedza gubonga? b) Ginani hi na ganeyago khigyo avba nya ndrima yeyi?

² Kha nga muSamariya wule, ho vbweta gu yeyedza gubonga ga ava va hi gireyago wuwadi. Ganiolu dzimbe dzitepo, adzina hi nga divaledwa khu gu ganeya gu khethu hi bongide mwendro gu yeyedza gubonga khu sigiro.

³ Avba nya ndrima yeyi, hi na ganeya khu sighelo si yeyedzago lisima nya gu hi yeyedza gubonga gwathu khu malito ni sigiro.  Hi na hevbula khu siyeyedzo nyo khaguri sa omu nya Bhibhiliya nya vathu va yeyedzidego gubonga ni vambe va nga ne yeyedza gubonga. Khu hwane, hi na ganeya khu dzindziya hi nga yeyedzago khidzo gubonga.

4-5. Khu ginani hi yedego gu yeyedza gubonga?

⁴ Jehovha a ngu hi vegeya giyeyedzo nyo yeyedze gubonga. Mweyo nya dzindziya a girago khiyo isoso, gu kategisa ava va mu tsakisago. (2 Sam. 22:21; Ndzi. 13:6; Mat. 10:40, 41) Nigu Milowo yo hi kutsa gu “landra giyeyedzo gya Nungungulu kha nga sanana nya sigodwa.” (Efes. 5:1) Khu kharato gighelo nya litshina gi hi kutsago gu yeyedza gubonga khu gu ho vbweta gu landreya giyeyedzo gya Jehovha.

⁵ Wona gimbe gighelo gi hi kutsago gu bonga vambe. Gubonga hi nga gu fananisa ni guhodza nyo tshambe — gu na tshamba ngudzu ho hodza ni vambe. Hi ngu tsaka tepo vathu va hi bongago khesi hi va giredego. Tepo hi yeyedzago gubonga gwathu, ha gu tsakisa vambe. Oyu hi mu bongago a ngu dziti gu khuye gudzigaradza gwaye mwendro esi a hi ningidego, si hi phaside khu lisine. Kha nga handro wakone, wupari wathu ni muthu yoyo wu na tiya.

6. Guyelana muni gu gomogo avba nya makandzu nya ndralama ni malito nya gubonge?

⁶ Gu yeyedza gubonga si na ni lisima. Bhibhiliya yari khiyo: “Mahungu ma ganedwago khu gikhati gyaye, kha nga sifananiso nya makandzu nya ndralama ma tshavedwego somboni nya parata.” (Mav. 25:11) Nga dundrugeya khu gumbura nya makandzu nya ndralama ma tshavedwego simboni nya parata! Nga dundrugeya gambe khu lisima lawo! U di hadzi dzipwa kharini wo tshuka u ningwa giningwa gyogyo? Anayo malito yago nyo bonge vambe, ma na ni lisima ngudzu. Nga dundrugeya khu lisine leli: Likandzu li giridwego khu ndralama li di hadzi pindruga khu tepo nyo laphe. Khu gufanana, malito yago nya gubonge ma di hadzi  dundrugwa ni gu ningwa lisima khoyu u mu embedego guvbanyani gwaye gwatshavbo.

7. Kha nga hi si wonago ga Ndzimo 27:4, Dhavhidhe gumogo ni vambe valovi nya dzindzimo va yeyedzide kharini gubonga gwawe?

⁷ Sithumi nya singi sa Jehovha sa teponi ya gale si yeyedzide gubonga. Moyo wakone khu Dhavhidhe. (Leri Ndzimo 27:4.) A di gu ninga ngudzu lisima wukhozeyi nya guage a bwe a yeyedza khu sigiro saye. Ningede dzithomba nya dzingi gasi gu phasedzeya guvbahwa nya tempele. Situgulwana sa Asafi niso si yeyedzide gubonga khu gu lova dzindzimo, ni gu embeleya dzindzimo nyo dhumise Jehovha. Ga mweyo nya dzindzimo, va di bonga Nungungulu va bwe va yeyedza gusamala gwawe khu ‘siliwugiso saye’. (Ndzi. 75:1) Kha si kanakanisi gu khiso Dhavhidhe ni situgulwana sa Asafi, va di gu vbweta gu yeyedza Jehovha edzi va bongago khidzo khu makategwa yatshavbo a va ningidego. Ina u ngu dundrugeya khedzi u nga pimedzeyago khidzo vaembeleyi vava nya dzindzimo?

8-9. Mupostoli Pawulo yeyedzide kharini gubonga vandriyaye, nigu va phasegide kharini?

⁸ Mupostoli Pawulo bongide vandriyaye a bwe a si yeyedza khu ndziya a ganedego khiyo khavo. Tepo yatshavbo a di gu bonga Nungungulu khavo omu nya milombelo yaye. Yeyedzide gambe gubonga tepo a nga ba a va loveya malangaliya. Ga15 mavhesi nyo pheye nya gipimo 16 nya Varoma, Pawulo khumbugide 27 maKristo makwawe khu malina. Pawulo khumbugide gu khuye Prisila ni Akila ‘va di dzi ningede ni womi wawe’ khu kotani yaye, a bwe khuye Febe “phasedzede nya vangi,” gupata ni Pawulo. Zundzide maKristo yoyo nya sigodwa, khu sighingi sawe. — Rom. 16:1-15.

⁹ Pawulo a di gu dziti gu khuye vandriyaye kha va vbeleya, ganiolu guhegisani nya lidangaliya laye ga vaRoma, a di ganeya ngudzu khu makhalelo yawe nya yadi. Nga dundrugeya khedzi vandriyathu vovo va tiyisidwego khidzo khu gupwa malito ya Pawulo na ma gu lerwi khu lito nyo khugege libandlani! Kha nga handro wakone, kha si kanakanisi gu khiso wupari wa Pawulo ni va vandriyathu vovo wu engedzede gu tiya. Ina u ngu oloveya gu yeyedza gubonga khesi vandriyago libandlani va gu embeyago ni gu gira?

10. Ginani hi gi hevbulago khedzi Jesu a yeyedzidego khidzo gubonga valandreyi vaye?

¹⁰ Omu nya malangaliya a nga loveya mabandla ya Aziya menor, Jesu yeyedzide gubonga khu thumo wu nga ba wu girwa khu valandreyi vaye. Khu giyeyedzo, ga lidangaliya a lovedego libandla la Tiyatira phede khu malito yaya: “Nyi ngu siti sigiro sago, ni lihaladzo Iago, ni mithumo yago, ni gukhodwa gwago, ni gutimisela gwago, ni gusimamisa gwago; mithumo yago ya olu yi ngu vbindra eyi nya guhegule.” (Gutu. 2:19) Jesu kha ganeya basi khu gu dandra nya thumo wawe, ganiolu va zundzide gambe khu makhalelo nya yadi ma va kutsidego gu gira isoso. Ambari olu Jesu a nga ba a yede gu phasa vathu nyo khaguri Tiyatira, uye phede ni gu hegisa lidangaliya laye khu malito ma tiyisago. (Gutu. 2:25-28) Nga dundrugeya khu thumo nya wungi wa Jesu kha nga hungo nya libandla. Mwalo gighelo nya gu hi bonge khu thumo hi mu gireyago. Ambari ulolo, yeyedzide gubonga. Ina khandri giyeyedzo nya gyadi a vegedego madhota?

11. Kha nga hi si wonago ga Vahebheru 12:16, Esawu si pharide kharini silo nya guage a nga ba ari naso?

¹¹ Ya walo khu gu vambe vathu va khumbugwago omu nya Bhibhiliya kha va yeyedza gubonga. Khu giyeyedzo, ambari olu Esawu a dandrisidwego khu vavelegi va nga ba va haladza ni gu thava Jehovha, uye kha yeyedza gubonga  khu silo nya guage a nga ba ari naso. (Leri Vahebheru 12:16.) Gu yeyedzide kharini gu mba bonga gwaye? Khu makolo, Esawu a di rengisa wukoma waye khu parato nya guhodza. (Gen. 25:30-34) Khu hwane nya tepo, Esawu a di dzi laya khesi a giridego. Ganiolu khu kotani nya olu a yeyedzidego gu mba bonga khu silo nya guage, a diri mwalo gighelo nyo sole khu gu mba hakha makategwa nya wukoma.

12-13. Vaisrayeli va yeyedzide kharini gu mba bonga, nigu khu yevbini mihandro yakone?

¹² Vaisrayeli va diri ni sighelo nya singi nyo yeyedze gubonga. Va di tshudzisidwe wugumbini hwane nyo ba Jehovha a vetide vaGipiti khu Likhumi Mitungu. Khavbovbo, Nungungulu va vbulugiside khu gu fuvisa masotshwa yatshavbo ya vaGipiti Yiphwani nya Gufuviye. Vaisrayeli va di bonga ngudzu nyo bwe va embeleya ndzimo nya gupale va dhumisa Jehovha. Ganiolu, ina va simamide gu yeyedza gubonga?

¹³ Tepo vaIsrayeli va nga emisana ni sigaradzo nya siphya, va di dzegeya gu divala satshavbo nya sadi va giredwego khu Jehovha. Khavbovbo va yeyedza gu mba bonga. (Ndzi. 106:7) Khu ndziya muni? “Tshangano watshavbo wa Israyeli wu di phela gu wugela mwendro gu ngurangureya Mosi ni Aroni” — ganiolu khu lisine lakone, va di gu ngurangureya Jehovha. (Ekiso. 16:2, 8) Jehovha kha tsakiswa khu gu mba bonga gu yeyedzidwego khu vathu vaye. Khu hwane nya tepo, a di profeta gu khuye melana wule watshavbo nya vaIsrayeli wu di hadzi mbemba giwulani, vbavbandze ga Josuwa ni Kalebi. (Mite. 14:22-24; 26:65) Hongoleni hi wona edzi hi nga potsago khidzo gu pimedzeya siyeyedzo sesi nyo vivbe, ganiolu hi pimedzeya esi nya sadi.

14-15. a) Mwama ni ngadzi va nga yeyedzana kharini gubonga? b) Vavelegi va nga hevbudza kharini sanana sawe gu yeyedza gubonga?

¹⁴ Ndrangani. Ndranga yatshavbo yi ngu phasega vatshavbo vo yeyedzana gubonga. Tepo mwama ni ngadzi va yeyedzanago gubonga, va gu tiyisa lipango lawe. Si na va vbevbugeya gambe gu divaleyana sihoso sawe. Mwama a bongago mwangadzi waye kha woni basi esi nya sadi a ganeyago ni gu gira, ganiolu a gu mu “zundza” gambe. (Mav. 31:10, 28) Nigu mwangadzi nyo gengeye a gu yeyedza mwama waye esi a si bongago gwaye.

¹⁵ Vavelegi, mu nga phasa kharini sanana sanu gu yeyedza gubonga? Dundrugani gu khenu sanana sanu si na pimedzeya esi mu ganeyago ni gu gira. Khu kharato, si vegeyeni giyeyedzo nya gyadi khu gu si embeya gu khenu nyi bongide khu silo nyo khaguri va mi giredego.  Gimbe gambe, hevbudzani sanana sanu gu ganeya gu khiso nyi bongide so giredwa silo nya sadi khu vambe. Phasani sanana sanu gu pwisisa gu khiso gubonga go khugeya monyoni nigu malito yaso nyo bonge ma nga phasa ngudzu. Khu giyeyedzo, gyadzyana nyo khaguri nyo pwani khu Clary gyari khigyo: “Tepo mamayi wangu a nga ba ari ni 32 myaga, a di hudwa a tshala a sayisa sanana siraru enga. Tepo nyi nga tshanganisa neni 32 myaga, nyi wonide edzi a lutugidego khidzo mamayi gasi gu hi sayisa. Khu kharato nyi di mu embeya gu kheni nyi bongide ngudzu khu satshavbo a giridego gasi gu sayisa eni ni vandriyangu. Matshigwana hwane, nyi embede gu khuye malito yangu ma mu khuhide ngudzu nya gu kha ma divali ni gu ma divala, nigu ma ngu mu tiyisa tshigu ni tshigu gu gyago.”

16. Ninga giyeyedzo nya edzi gubonga gwathu gu nga tiyisago khidzo vambe.

¹⁶ Libandlani. Tepo hi bongago vandriyathu, ho va tiyisa. Khu giyeyedzo, Jorge, lidhota nya 28 myaga, a di dwala ngudzu. Vbedzide ngima rumba na si hongoli mitshanganoni. Ambari tepo a nga pheledza gu hongola, a di si giri sipandre mitshanganoni. Jorge wari khuye: “Nyi di gu dzipwa na nyi si phasi gilo kholu nyi nga ba nyi tandrega gu khathaleya mithumo nya libandla. Ganiolu hwane nya tshangano nyo khaguri, ndriyathu moyo a di nyi embeya khuye: ‘Nyo vbweta gu gu bonga khu giyeyedzo nya gyadi u vegeyago eni ni ndranga yangu. Khu lisine, dziganelo u vegidego migimana yi nga vbindra, dzi hi tsakiside ngudzu. Dzi hi phaside gu dandra khu liphuvboni.’ Isoso si di nyi khuha ngudzu, nyi pheya gu liya. Esi a ganedego khiso kamo nyi nga ba nyi si vbweta gu sipwa.”

17. Kha nga si khumbugidwego ga Vakolosi 3:15, hi nga mu bonga kharini Jehovha khu wuhindzi waye?

¹⁷ Ga Nungungulu wathu nya wuhindzi. Jehovha a ngu hi ninga guhodza nya gungi nya liphuvbo. Khu giyeyedzo, hi ngu mana sileletelo nya lisima mitshanganoni yathu, omu nya mabhuku yathu, ni omu nya dzisayiti dzathu. U di nga tshuka u engiseya ganelo nyo khaguri, mwendro gu leri ndrima nyo khaguri, mwendro kamo gu sixitiri broadcast, u vbedza khuwe: ‘Esi khiso nyi nga ba nyi si vbweta khu lisine’! Hi nga mu bonga kharini Jehovha? (Leri Vakolosi 3:15.) Mweyo nya dzindziya, khu gu mu bonga tshigu ni tshigu omu nya milombelo yathu khu siningwa soso nya sadi. — Jak. 1:17.

18. Hi nga yeyedza kharini gubonga gwathu khu Salawu yathu nya Mufumo?

¹⁸ Ha gu bonga Jehovha gambe khu gu sayisa malanga yathu nya wukhozeyi. Ha gu gira isoso khu gu patega guagisani ni gu vegedzeyani  nya dziSalawu nya Mufumo, nigu ava va khathaleyago mitshini yi thumiswago libandlani, anavo va gu yi thumisa khu ndziya nya gu yi si ghoheki. Ho sayisa gwadi dziSalawu dzathu nya Mufumo, dzi na pindruga nigu kha dzi na nga khaleya gu vbweta gu lulamiswa. Khu ndziya yoyo, hi na ba hi hengeledzeya dzitsapawu dzi na phasago gu vbaha ni gu wusedza dzimbe dziSalawu nya Mufumo mafuni gwatshavbo.

19. Ginani u gi hevbulago avba nya matshango ya muwoneleyi nyo khaguri nya gipandre ni mwangadzi waye?

¹⁹ Ga ava va hi phasago. Tepo hi bongago vambe, malito yathu adzina ma nga vbindrugedza edzi muthu a dzi pwago khidzo khu sigaradzo a tshanganago naso. Nga dundrugeya khu giyeyedzo gegi gya muwoneleyi nyo khaguri nya gipandre ni mwangadzi. Hwane nyo thume litshigu latshavbo na va gu vetwa khu girami, va di bweleya gaya na va garade. Gu di gu dzidziya ngudzu nyo bwe mwangadzi waye a lala ni libhadzi. Khu mindru wakone, a di embeya mwama waye gu khuye kha na nga si kodza gu simama thumoni wule. Ni dzimindru dzodzo, gu di vboha lidangaliya khu Bheteli, li nga ba li teya uye kamo. Lidangaliya lolo li di gu mu zundza khu thumo waye ni gutimiseya gwaye. Li ganede gambe khedzi si garadzago khidzo gu vbindrugedzeya malanga nyo khale semana ni semana. Mwama waye wari khuye: “A di tsakiswa ngudzu khu malito yaya nyo bwe a si pimisi gambe gu diga thumo wowu. Gasi gu ganeya lisine, olu khuye a nyi tiyisago gasi gu simama gu thuma tepo nyi pimisago gu ema.” Patwa wowu, wu simamide thumoni nyo endreye mabandla khu gipimo nya 40 myaga.

20. Ginani hi yedego gu zama gu gira tshigu ni tshigu, nigu khu ginani?

²⁰ Hongoleni hi dzi emiseyani gu yeyedza gubonga tshigu ni tshigu khu malito ni sigiro. Malito yathu nyo bonge ma khugeyago monyoni mwendro sigiro sathu, gu vbwetega si phasa muthu gu pala sigaradzo a tshanganago naso guvbanyani gwaye ga tshigu ni tshigu tigoni momu gu tadego khu vathu va gu mba bonga. Nigu gubonga gwathu gu na tiyisa wupari wathu ni vandriyathu, wu bwe wu pindruga. Nya lisima ngudzu, hi na pimedzeya Jehovha, Papayi wathu nya wuhindzi a kodzago gu bonga.