1. Ginani egi va girago vathu nya vangi muhuno?

 ADZINA saye u tugude gu khuwe vathu nya vangi muhuno, va gu khathala ngudzu khavo vamune guvbindra gu khathala khu vambe. Khu giyeyedzo, vathu nyo khaguri va gu thumisa dziredhi sociais gasi gu dzi yeyedza ni gu yeyedza esi va girago. Khu kharato, vadugwana va zundzago Jehovha Nungungulu, muhuno. Avba nya ndrima yeyi, hi na wona gu khethu sa gu thula ginani gu ninga wuzundzo Jehovha ni esi si yedego gu hi kutsa gu gira isoso. Hi na hevbula gambe khedzi hi nga ningago khidzo wuzundzo Nungungulu wu mu yelago ni edzi uye kamo a na zundzago khidzo lina laye mindru wa tshigu.

SA GU THULA GINANI GU NINGA WUZUNDZO JEHOVHA?

 2. Ginani Jehovha a giridego Gigomoni gya Sinayi? (Wona fotu.)

² Ginani wuzundzo? Omu nya Bhibhiliya, lito “wuzundzo” li nga thula ni gevbini gilo gi girago muthu nyo khaguri, a khala muthu nyo hlamadzise. Hwane nya matshigu nyo khaguri, Jehovha na tshudziside Vaisrayeli Egipto, uye a yeyedzide wudhumo waye. Dundrugeya esi: Dzimiliyoni nya Vaisrayeli va tshanganide Gigomoni gya Sinayi gasi gupwa esi Nungungulu a vbwetago gu va embeya. Khavbovbo, gigomo gi fenengedzwa khu lipfhi nya gu sivbale. Nya mba hweya, wutshi wu randreya gigomo, mafu ma ndrendremeya khu tshivba, gu girega gingulu, gu veta mabara ni gulasa ni gu dzuma nya gukhongolo nya pundru. (Ekiso. 19:16-18; 24:17; Ndzi. 68:8) Dundrugeya edzi Vaisrayeli va nga hlamadziswa khidzo tepo Jehovha a nga yeyedza tshivba yaye.

 3. Hi nga ninga kharini wuzundzo Jehovha?

 ³ Vathu anavo va nga ninga wuzundzo Jehovha. Mweyo nya dzindziya hi nga ningago khiyo wuzundzo Jehovha khu gu bhuleya vambe khu tshivba yaye nyo hlamadzise ni makhalelo yaye nyo mbure. Hi nga ninga gambe wuzundzo Jehovha tepo hi mu zundzago khu satshavbo hi girago khu gu phaswa khuye. (Isa. 26:12) Pfhumu Dhavhidhe gimwegyo nya giyeyedzo hi gu nagyo nya muthu a ningedego wuzundzo Jehovha. Avba nya nombelo a giridego frenti nya libandla la Israyeli, Dhavhidhe a di embeya Nungungulu gu khuye: “Wugulu, tshivba, wuzundzo, gupala ni wufumu, sa gu lumba Uwe, kholu satshavbo si guromo ndzadzini ni mafuni sa gu lumba Uwe.” Dhavhidhe a di hegisa nombelo waye khu gu khuye: “Tshangano watshavbo wu di dhumisa [Jehovha].” — 1 Dzik. 29:11, 20.

 4. Jesu ningide kharini wuzundzo Jehovha?

⁴ Tepo Jesu a nga ba a romo mafuni, uye a ningide wuzundzo Papayi waye khu gu embeya vathu gu khuye khu Jehovha a nga ba a mu ninga tshivba nya gu gire silewugiso. (Marko 5:18-20) Jesu gambe a ningide wuzundzo Jehovha khedzi a nga ba a ganeya khidzo khu Papayi waye ni edzi a nga ba a phara khidzo vambe. Ga giemo nyo khaguri, Jesu a di gu hevbudza Sinagoga. Moyo nya ava va nga ba va mu engiseya, a diri nyamayi a nga ba ari ni lidhimoni khu tanga nya 18 myaga. Lidhimoni li di gu gira gu givili gyaye gi petega gasi a si kodzi gu ololoka. Gu vbiswa gwaso! Jesu pwisiside gu vbisa gwaye ni gu vbweta gu mu phasa. Khu kharato, a di mu hidzimeleya a bwe a mu embeya khu ndziya nya yadi gu khuye: “Nyamayi wewe, hawuluga madwali yago.” Uye a di mu handzega mandza, khavbovbo nyamayi wule a dzegeya gu ololoka, “a pheya gu dhumisa Nungungulu.” Uye a di bonga ngudzu Jehovha kholu a nga mu hawulugisa. (Luka 13:10-13) Nyamayi wule a diri ni gighelo nya gyadi nya gu ninge wuzundzo Jehovha, nigu anethu hi nagyo.

GINANI GI HI KUTSAGO GU NINGA WUZUNDZO JEHOVHA?

 5. Sighelo muni hi gu naso nya gu ninge githawo Jehovha?

⁵ Ethu ha gu ninga wuzundzo Jehovha kholu hi mu ningago githawo nya gikhongolo. Hi na ni sighelo nya singi gasi gu mu ninga githawo. Jehovha, Nungungulu nya tshivba yatshavbo, nigu tshivba yaye kha yi vbeyi. (Ndzi. 96:4-7) Guti gwaye nyo hlamadzise gu ngu wonega ga satshavbo a si vangidego. Uye khuye a hi ningago womi ni satshavbo hi si vbwetago gasi gu vbanya. (Gutu. 4:11) Uye a ngu tumbega. (Gutu. 15:4) Satshavbo a girago si ngu dugeleya, nigu tepo yatshavbo a ngu tadzisa esi a si tumbisago. (Jos. 23:14) Kha si hlamadzise khu gu ba muprofeti Jeremiya a ganede khu Jehovha gu khuye: “Vbakari ga va nya guti nya mayigo yatshavbo ni mifumo yawe yatshavbo, mwalo a fananago nago.” (Jer. 10:6, 7) Khu lisine, hi na ni sighelo nya sadi nya gu ninge githawo Papayi wathu wa ndzadzini. Ganiolu, ethu kha hi mu ningi basi githawo, hi ngu mu haladza gambe.

 6. Khu ginani hi haladzago Jehovha?

⁶ Ethu ha gu zundza Jehovha kholu hi mu haladzago. Hongoleni hi wona makhalelo nya mangi ya Jehovha ma hi girago hi mu haladza. Uye a na ni wuhindzi ni pweya-wusiwana. (Ndzi. 103:13; Isa. 49:15) Tepo hipwago guvbisa, anuye a ngupwa guvbisa. (Zak. 2:8) Uye a ngu gira gu si hi vbevbugeya gu khala dzipari dzaye. (Ndzi. 25:14; Mith. 17:27) Nigu uye a ngu dzi nogisa, kholu ‘khu vbatshani a ngu noga a khedzisa, gasi gu wona iso si guromo ndzadzini ni mafuni, a khusa oyu a dzi nogisago khomu nya kudzudzwani.’ (Ndzi. 113:6, 7) Khu kotani nya sighelo satshavbo sesi, ha gu vbweta gu zundza Nungungulu wathu nya khongolo. — Ndzi. 86:12.

 7. Lithomo muni nya lisima hi gu nalo?

⁷ Ethu hi ngu zundza Jehovha kholu ho vbweta gu khethu vambe va muti. Nya vangi kha va liti lisine maningano khu Jehovha. Khu ginani?  Kholu Sathane a gu ganeya malipha khu Jehovha nigu vathu va ngu ma khodwa. (2 Kor. 4:4) Kholu Sathane a gu kutsedzeya vathu gu khuye Jehovha khandri Nungungulu nya wadi, kha theyi kota khethu nigu khuye a vangago gutshaniseka mafuni. Ganiolu, ethu hi nguti lisine maningano ni Nungungulu wathu. Hi na ni lithomo nya gu embeye vathu edzi Nungungulu a gu idzo ni gu va phasa gu mu zundza. (Isa. 43:10) Ndzimo 96 ya gu ganeya ngudzu-ngudzu khu gu zundza Jehovha. Ga ndzimo yeyi, hi na hevbula edzi hi nga ningago khidzo wuzundzo Jehovha.

HI NGA NINGA KHARINI WUZUNDZO WU YELAGO JEHOVHA?

 8. Khu yevbini mweyo nya dzindziya nya gu zundze Jehovha? (Ndzimo 96:1-3)

⁸ Leri Ndzimo 96:1-3. Hi nga zundza Jehovha khesi hi ganeyago maningano khuye. Livhesi leli la gu hi embeya gu khilo hi yede gu ‘emba ga Pfhumu Nungungulu,’ gu ‘dhumisa lina laye,’ gu ‘tivisa guvbanyisa gwaye’ ni gu ‘pwadza wuzundzo waye vbakari nya mayigo.’ Satshavbo sesi, dzindziya hi nga dzi thumisago gasi gu dhumisa Papayi wathu wa ndzadzini. Sithumi sa Jehovha sa gale, si di gu tsaka khu gu embeya vambe edzi Jehovha a gu idzo. (Dhan. 3:16-18; Mith. 4:29) Hi nga va pimedzeya kharini?

9-10. Ginani u gi hevbulago ga matshangu ya Angelena? (Wona fotu.)

⁹ Hongoleni hi wona matshangu ya ndriyathu Angelena, a a vbanyago Estados Unidos. Khu gu tiya, a di gu emeya Jehovha avba a nga ba a thuma. Tepo khiyo a nga pheya gu thuma, a di kovhidharwi ga tshangano nyo khaguri gumogo ni sithumi khwathu si nga ba si phede niso gu thuma vbale. Ga tshangano wowo, vatshavbo va di gu ganeya maningano ni womi wawe. Angelena a di dongiseya dzifotu nyo khaguri gasi gu tshamuseya litsako a lipwago khu gu khala mweyo nya Dzifakazi dza Jehovha. Ganiolu, na nga si ganeyi, githumi gimwegyo gi di ganeya gu khigyo gi di dandrisidwe kha nga Fakazi ya Jehovha. Igyo gi di pheya gu ganeya silo nya gu vivbe khu Dzifakazi dza Jehovha ni esi hi si khodwago. Angelena a gu ganeya gu khuye: “Nyi di thava ngudzu. Ganiolu, nyi di dzi wudzisa gu kheni: ‘Ina nyi na diga muthu a ganeya malipha maningano ni Jehovha? Mwendro nyi na va embeya lisine maningano ni Jehovha?’”

¹⁰ Tepo mwama wule a nga vbedza gu ganeya, Angelena a di gira nombelo nya gu role khu monyoni. Uye a di mu hlamula khu ndziya nya yadi, a ganeya gu khuye: “Gu fana ni githumi khwathu. Nyi dandrisidwe kha nga Fakazi ya Jehovha,  nigu nyi Fakazi kala ni muhuno.” Ambari giemo gile gi nga ba gi garadza, Angelena simamide na gu rude. Uye a di yeyedza sithumi khwathu dzifotu a nga ba a dongisede, dzi nga ba dzi yeyedza litsako a lipwago khu gu thumeya Jehovha gumogo ni dzipari dzaye, nigu a si giride isoso khu ndziya nya githawo. (1 Ped. 3:15) Khu wevbini wuyelo wakone? Tepo Angelena a nga vbedza gu ganeya, mwama wule a di rula mapimo. Nigu ganede gu khuye a ni matshango nya yadi nya tepo a nga ba ari Fakazi. Angelena a gu ganeya gu khuye: “Jehovha a ngu vbweta gu emedwa. Lithomo nya likhongolo gu ganeya lisine maningano khu lina laye.” Ethu hi nga dhumisa Jehovha ambari vambe va gu mba mu ninga githawo, nigu lithomo nya ladi gwathu.

11. Matimo nya Makristo nya lisine ma gu yeyedza kharini gu khayo ma ngu landrisa litshina hi li manago omu ga Ndzimo 96:8?

¹¹ Leri Ndzimo 96:8. Ethu hi nga zundza Jehovha khu gu mu ninga esi hi gu naso. Vakhozeyi nya lisine tepo yatshavbo va ngu zundza Jehovha khu ndziya yeyi. (Mav. 3:9) Khu giyeyedzo, Vaisrayeli va di gira miningelo gasi gu vbaha tempele ni gu yi sayisa. (2 Dzipf. 12:4, 5; 1 Dzik. 29:3-9) Vambe vapizane va Jesu va di gu “thumisa dzithomba dzawe” gasi gu Jesu ni vapostoli vaye va mana esi va nga ba va si vbweta. (Luka 8:1-3) Nigu Bhibhiliya ya gu ganeya gu khiyo tepo Makristo nyo khaguri ma nga emisana ni ndzala, vandriyawe va nga ba va vbanya mambe malanga va di va rumeleya dzitsapawu. (Mith. 11:27-29) Muhuno, anethu hi nga zundza Jehovha khu gu thumisa miningelo yathu nya gu dzi goleye.

12. Miningelo yathu yi nga ninga kharini wuzundzo Jehovha? (Wona fotu.)

¹² Wona giyeyedzo gimwegyo gi yeyedzago gu khigyo miningelo yathu yi ngu ninga wuzundzo Jehovha. Khu 2020, gu manegide gihala gi nga dzega tepo na gu laphe tigoni ga Zimbabwe. Vathu nya vangi va di hadzi gufa khu kotani nya gu hamugega nya guhodza, gupata ni ndriyathu a ranwago Prisca. Ambari olu giemo gi nga ba gi garadza, Prisca a di gu simama ni giolovedzo gyaye nya gu tshumayele khu mararu ni livbandre, ambari kamo teponi nya gu lime. Vavhizinyu vaye va di gu mu tsorodzeya khu kotani nya olu a nga ba a hongola gutshumayelani nasiri gu hongola gundze, khu gu va ganeya gu khavo: “U nafa khu ndzala.” Prisca a di gu hlamula gu khuye: “Jehovha gima kha digi sithumi saye.” Nya mba hweya, uye a di hakha giphaso a nga ningwa khu hengeledzano yathu. Prisca a manide guhodza khu kotani nya miningelo eyi moyo ni  moyo wathu a yi girago. Nigu vavhizinyu vaye va di hlamala ngudzu va bwe va ganeya gu khavo: “Nungungulu dzitepo dzatshavbo a ngu gu phasa, khu kharato ho vbweta gu hevbula nya singi khuye.” Kha nga handro wakone, 7 nya vavhizinyu vaye va di pheya gu hongola mitshanganoni.

13. Mavbanyelo yathu ma nga zundza kharini Jehovha? (Ndzimo 96:9)

¹³ Leri Ndzimo 96:9. Hi nga zundza Jehovha khu mavbanyelo yathu. Vaprista va nga ba va thuma tempeleni ya Jehovha va di yede gu aga. (Ekiso. 40:30-32) Anethu hi yede gu aga nasiri basi khu givilini, ganiolu hi yede gu potsa ni gevbini gi nyenywago khu Jehovha. (Ndzi. 24:3, 4; 1 Ped. 1:15, 16) Bhibhiliya ya gu ganeya gu khiyo hi yede gu ‘tshula muthu wa gale’ hi ‘ambala muthu-muphya.’ Si thulago gu khiso hi yede gu potsa mipimiso ni mavbanyelo nya gu vivbe aya Jehovha a ma nyenyago. Wulangani nya isoso, hi dzigaradzeya gu pimisa ni gu gira silo khu ndziya yi yeyedzago gu khiyo hi ngu pimedzeya Jehovha ni makhalelo yaye nya gu mbure. (Kol. 3:9, 10) Khu gu phaswa khu Jehovha, ambari vale va gu na ni mavbanyelo nya gu vivbe ngudzu va nga vbindrugedza va bwe va ambala muthu muphya.

14. Ginani hi gi hevbulago ga giyeyedzo gya Jack? (Wona fotu.)

¹⁴ Hongoleni hi wona giyeyedzo gya Jack, a nga ba ari mwama nya maghilivindra nigu a nga ba a thawa ngudzu nyo bwe a ranwa gu pwani Lidhimoni. Khu kotani nya sighoho a giridego, Jack a di konedwa gufa. Ambari ulolo, na ngo vireya gu songwa, Jack dzumede gu hevbula Bhibhiliya ni ndriyathu a nga ba a wuseya lipaso a nga ba a romo umo. Ambari olu a nga ba a giride silo nya singi nyo vivbe, uye a di vbindrugedza mavbanyelo yaye, nigu khu gu landreya a di bhabhatiswa kha nga mweyo nya Dzifakazi dza Jehovha. Jack a di vbindrugedza nyo bwe litshigu a nga ba vbwetwa gu songwa dzigwardha dzi di liya na dzi mu tshadzisa. Mwama moyo a nga ba a thuma pasoni a di ganeya gu khuye: “Jack a diri gibotshwa nyo garadze pasoni, olu uye muthu nya wadi.” Hwane nya semana mweyo Jack na songidwe, vandriyathu va di bweleya gasi guya gimbidzisa mitshangano va nga ba va gira semana ni semana, avo va di wona gibotshwa gi nga ba gi manega khu tepo nyo pheye mitshanganoni. Ginani gi nga gi kutsa gu patega mitshanganoni? Igyo gi di gu hlamadzisidwe khu gu ba Jack a vbindrugedzide mavbanyelo yaye, nigu gi di gu vbweta guti esi gi nga ba gi  yede gu gira gasi gi khozeya Jehovha. Nya mba kanakana, mavbanyelo yathu ma nga ninga wuzundzo Papayi wathu wa ndzadzini! — 1 Ped. 2:12.

JEHOVHA A NA NINGA KHARINI WUZUNDZO LINA LAYE MINDRU WA TSHIGU?

15. Jehovha a na ninga kharini wuzundzo lina laye mindru wa tshigu? (Ndzimo 96:10-13)

¹⁵ Leri Ndzimo 96:10-13. Mavhesi yaya nyo hegise nya ndzimo 96, ma gu yeyedza edzi Jehovha a gu Mulamuli ni Pfhumu nya yadi. Jehovha a na ninga kharini wuzundzo lina laye mindru wa tshigu? Khu gu thumisa gu lamula gwaye. Nya mba hweya, uye a na fuvisa Bhabhiloni nya Khongolo gasi a agisa lina laye. (Gutu. 17:5, 16; 19:1, 2) Vathu nyo khaguri va na wonago gu fuviswa nya Bhabhiloni nya Khongolo va na dzi pata ni ethu avba nya wukhozeyi nya lisine. Khu gu hegisa, Arimagedhoni, Jehovha a na fuvisa litigo la Sathane, a fuvisa vatshavbo va mu wugeyago ni gu tsundzisa lina laye, ganiolu a vbulugisa vale va mu haladzago ni gu mu engisa, nigu va vbwetago gu mu ninga wuzundzo. (Marko 8:38; 2 Tes. 1:6-10) Hwane nya gulingwa nyo hegise gu na landredwago khu Mufumo nya 1000 myaga, Jehovha a na ba agiside lina laye khu gu vbeleya. (Gutu. 20:7-10) Ga tepo yoyo, “litigo li na tala khu wugengeli nya guti wudhumo wa Pfhumu Nungungulu kha nga mati ma tadzago linene.”— Habh. 2:14.

16. U dzi emisede gu gira ginani? (Wona fotu.)

¹⁶ Si na tsakisa ngudzu tepo khiyo vathu vatshavbo va vbanyago, va na ningago wuzundzo wu yelago lina la Jehovha. Ganiolu, na yi si vbohi tepo yeyi, hi nga gira gipandre gyathu khu gu londrowa ni levbini lithomo gasi gu ninga wuzundzo Nungungulu. Gasi gu tshingisa mahungu yaya nya lisima, Huwo nya Guthangeye yi di hatha libhuku la Ndzimo 96:8 gasi wu khala lowo nya mwaga nya 2025: ‘Khusedzani Jehovha khu wuzundzo nya lina laye.’