1. Gudogoreya muni nya tumbunugo hi gu nago hatshavbo?

WA GU dzipwa kharini o tshuka muthoyo u mu tigo ni gu mu ninga githawo a divala lina lago mwendro gu mba guti kamo? Isoso si nga gu vbisa ngudzu. Khu ginani? Khu gu hatshavbo hi na ni gudogoreya nya tumbunugo nyo vbwete gu tidwa vambe. Ganiolu ha gu vbweta gu khethu va gira simbe nyo vbindre gu dundruga lina lathu basi. Ha gu vbweta gu khethu vati makhalelo yathu ni esi hi girago. — Mitengo 11:16; Joba 31:6.

2, 3. Ginani gi nga hi dugeleyago khu kotani nya gudogoreya gwathu nyo vbwete gutidwa? (Wona foto vbatshani.)

² Ganiolu ha gu mba dzi woneya, godogoreya gogo nya tumbunugo nyo vbwete gu tidwa gu nga hi ndreyisa. Litigo la Sathane li nga hi gira hi vbweta gu khala vathu nya ndruma ni lisima. Tepo isoso si giregago, kha hi yeyedzi gu tsakeya ni gu khozeya Babe wathu wa ndzadzini Jehovha Nungungulu khu ndziya yi mu ninganago. — Gutuledwa 4:11.

³ Matshiguni ya Jesu, vathangeyi nyo khaguri nya wukhongeyi  va diri ni mawonelo nyo hosege maningano ni gu tidwa. Jesu gengedzide vapizane vaye gu khuye: “Dzi woneleni ni vahevbudzi nya Nayo. Avo va gu gola gu ambala dzingandzu nya gulaphe ni gu loswa khu githawo mu vathuni, ni gu khala malangani nya guthange dzinyumbani nya nombelo numo nya sipfhitsha.” A bwe khuye: “Va na hakha tsayiso nya guvbindrise.” (Luka 20:46, 47) Guhambana navo, Jesu a di zundza noni nya gisiwana yi dusidego singerengere sivili nya sidugwana adzina na yi si wonwi khu muthu. (Luka 21:1-4) Kha si kanakanisi gu khiso mawonelo ya Jesu maningano ni gutidwa ma di hambanide ni aya ya vambe. Ndrima yeyi yi na hi phasa gu simama gu manega ni mawonelo nya yadi maningano ni gutidwa, a gu mawonelo aya Jehovha a vbwetago gu khuye hi manega nawo.

4. Khu gwevbini gutidwa nya gwadi nigu khu ginani?

⁴ Khu gwevbini gutidwa nya gwadi? Khandrugo ogu gu vbwetwago khu vathu nya vangi khu sihevbulo nyo khugege, gudugeleya omu nya dzinogosi, mwendro ndruma omu nya sihungato nya litigo. Pawulo tshamusede isoso tepo a nga khuye: “Gasi olu mu mutigo Nungungulu, ni olu muhuno mu tidwago khu Nungungulu, khu ginani mu bwelelela hwane muya dzi gira gambe dzikhumbi nya silo si gu mwalo giphaso?” (Vagalatiya 4:9) Lithomo nya likhongolo gu ‘tidwa khu Nungungulu,’ Pfhumu nya yikhongolo mafuni ni ndzadzini! Jehovha a ngu vati ava va gu vaye, ni gu va haladza, nigu a gu vbweta gu khuye hi manega vbafuvbi naye. Jehovha hi girede gu khala dzipari dzaye. — Muhevbudzi 12:13, 14.

5. Ginani hi yedego gu gira gasi gu hi tidwa khu Nungungulu?

⁵ Hi ngu dziti gu khethu Mosi a diri pari ya Jehovha. Tepo a nga lomba Jehovha gu khuye: “Nyi ngu lomba u nyi embela gikhungo gyago,” Jehovha a di hlamula khuye: “Nyi na gira esi u nyi lombago; kholu uwe u manide wuhigo mahoni gwangu, gambe nyi ngu guti khu lina.” (Ekisodha 33:12-17) Jehovha a ngu kodza gu hiti abune. Ganiolu ginani hi yedego gu gira gasi gu khala dzipari dzaye? Hi yede gu mu haladza hi bwe hi hendzeledza womi wathu gwaye. — Leri 1 Vakorinto 8:3.

6, 7. Ginani gi nga hi girago hi luza wapari wathu ni Jehovha?

⁶ Ambari ulolo, gu vbwetega gu hi sayisa wupari wathu nya lisima ni Babe wathu wa ndzadzini. Kha nga maKristo nyo pheye ya Galatiya, gu vbwetega gu hi diga gu dzi gira dzigumbi nya silo nya litigo leli “si gu mwalo giphaso,” gupata ni ndruma yi reswago khiso. (Vagalatiya 4:9) Makristo yoyo ya Galatiya ma di gu muti Nungungulu, uye nuye Nungungulu a di gu mati. Ganiolu Pawulo a di ganeya isoso kholu vandriyathu nyo khaguri va di gu “bwelelela hwane” va bweleleya silo nya mba phasa gilo. Khu ndziya nyo khaguri, a di gu va wudzisa gu khuye: ‘Khu ginani mu bweleleyago hwane mu ya dzi gira gambe dzigumbi nya silo nya mba phasa gilo?’

⁷ Ina isoso si nga hi dugeleya nethu? Ina, si nga hi dugeleya. Kha nga Pawulo, tepo hi nga mana lisine, adzina hi digide ndruma ni dzithomba tigoni ga Sathane. (Leri Vafilipi 3:7, 8.) Adzina hi digide lithomo nyo mane sihevbulo nyo khugege nya mba livba gilo (Bolsa de Estudos), thumo nya wadi, mwendro lithomo nyo mane dzitsapawu nya dzingi. Adzina mwendro na hi manegide ni ndruma mwendro gu ghanya kholu hi kodzago gu  embeleya gwadi mwendro hi dugeleyago mihaganoni nya bhola. Ganiolu hi bombide mathomo yoyo yatshavbo. (Vahebheru 11:24-27) Gu na ba guri wupumbu nya wukhongolo gu dzi laya kholu hi hungidego gu diga silo soso hi pimisa gu khethu tshukwana nari khatshi hi di si landrisede! Mapimo yoyo ma nga hi gira hi bweleleya silo nya litigo leli, esi gupheyani hi si wonidego na siri “mwalo giphaso.”

8. Ginani gi na tiyisago gudogoreya gwathu nyo tsakedwe khu Jehovha?

⁸ Gudogoreya gwathu gu tsakedwa khu Jehovha gu nga engedzeya kharini nyo kala hi si vbweti gu tsakedwa khu litigo? Hi yede gu vega gupima avba nya silo sivili nya lisima. Nyo pheye, Jehovha tepo yatshavbo a ngu tsakeya ava va mu thumeyago khu gutumbega. (Leri Vahebheru 6:10; 11:6) Ga Jehovha, satshavbo sithumi saye nyo tumbege si na ni lisima, khu kharato a gu si wona na si vivbide gu mba theya kota khu thumo waso. Jehovha tepo yatshavbo a ngu vati “ava va gu vaye.” (2 Thimoti 2:19) Uye a ngu “yiti ndzila nya vathu nya gululame” ni edzi a na va vbulugisago khidzo. — Ndzimo 1:6; 2 Pedro 2:9.

9. Ninga siyeyedzo nya edzi Jehovha a yeyedzago khidzo gu tsakeya vathu vaye.

⁹ Dzimbe dzitepo, Jehovha a ngu yeyedza gu tsakeya vathu vaye khu dzindziya nyo hathege ngudzu. (2 Dzikoronika 20:20, 29) Khu giyeyedzo, nga dundrugeya khedzi Jehovha a vbulugisidego khidzo vathu vaye Yiphwani nyo fuviye tepo va nga ba va landrwa khu masotshwa nya tshivba ya Faro. (Ekisodha 14:21-30; Ndzimo 106:9-11) Gigiro gyogyo gi samadziside ngudzu avba nya gu vathu va gipandreni gile va di ngo ganeya khigyo 40 myaga hwane. (Josuwa 2:9-11) Si ngu hi tiyisa ngudzu hwambo gu dundruga edzi Jehovha a haladzidego khidzo vathu vaye a bwe a thumisa tshivba yaye gasi gu va vbulugisa teponi ya gale, kholu nugunugu Goge wa Magoge a na hi wugeya. (Ezekiyeli 38:8-12) Khu tepo yoyo, hi na tsaka ngudzu kholu hi dzi garadzedego gu vbweta gu tsakedwa khu Nungungulu nasiri khu litigo.

10. Khu gevbini gimbe gilo nya lisima hi yedego gu gi vegeya gupima?

¹⁰ Gilo nya wuvili hi yedego gu gi vegeya gupima khu gu, Jehovha a nga hi tsakeya khu dzindziya nya gu gima kha ha nga ba hi dzi vireya. Vathu va gu gira silo khu gu feya gu wonwa khu vambe vathu basi, Jehovha kha na nga va tshatshazeya. Khu ginani? Kholu, kha nga gu ganeya ga Jesu, tepo va zundzwago khu vambe vathu, khuwo uwowo tshatshazelo wawe. (Leri Matewu 6:1-5.) Khu mambe maganelelo, Jehovha a ngu va wona khu gusihalani ava va gireyago wuwadi vambe na va si vireyi gu zundzwa. A ngu si wona esi va girago, nigu a ngu va tshatshazeya mwendro gu va kategisa. Nigu ga dzimbe dzitepo Jehovha a ngu tshatshazeya sithumi saye khu ndziya si nga ba si si yi vireyi. Hongoleni hi wona siyeyedzo nyo khaguri.

11. Jehovha yeyedzide kharini gu tsakeya Mariya?

¹¹ Jehovha a di hatha nyamahegyane nya gu dzinogise nya pwani khu Mariya gasi gu khala mamayi wa Gyanana gyaye, Jesu. Mariya a di gu vbanya gidhoropanani nya pwani Nazareta, hwindzo ngudzu ni Jerusalema gumogo ni tempele yakona nyo mbure. (Leri Luka 1:26-33.) Khu ginani Jehovha a hathidego Mariya? Ngilozi Gabriyeli yi diya embeya Mariya gu khiyo manide “wuhigo mahoni ga Nungungulu.” Si ngu wonega gu khiso a diri pari nya yikhongolo ya Jehovha khesi a nga ya embeya nongo waye Elizabheta. (Luka 1:46-55) Jehovha a di gu mu khedziseya Mariya, a bwe a mu ninga makategwa a nga ba a sa ma vireya kholu a nga ba a tumbegide gwaye.

12, 13. Jesu tsakedwe kharini tepo a nga velegwa ni tepo a nga yiswa omu nya tempele khu Mariya hwane nya 40 matshigu?

¹² Tepo Jesu a nga velegwa khu mani oyu Jehovha a mu bhuledego khu gu velegwa gwaye? Ne mweyo nya dzipfhumu mwendro vafumeli nya lisima va Jerusalema ni Bhetlehema. Wulangani nya isoso, a di rumeya dzingilozi dzi hongola ga vahavisi va nga ba va havisa dzinvuta thembweni ga Bhetlehema. (Luka 2:8-14) Khavbovbo, vahavisi vovo va di endreya gyanana Jesu. (Luka 2:15-17) Si nga gira Mariya ni Josefe na va samade ngudzu khu gu wona Jesu na gu zundzwa khu ndziya yoyo. Magirelo nya silo ya Jehovha ma hambanide ni aya ya Dhiyabhulosi. Tepo Sathane a nga rumeya vagengeyi gasi gu ya wona Jesu ni vavelegi vaye, vatshavbo Jerusalema va dzitide gu khavo gu velegidwe Jesu, nigu isoso si vangide sigaradzo nya sikhongolo. (Matewu 2:3) Kha nga handro wakona, gu di songetedwa sanana nya singi nya mba na nandru.— Matewu 2:16.

¹³ Nayo owu Jehovha a ningidego vaIsrayeli wu di gu khuwo hwane nya 40 matshigu na gi velegidwe gyanana nya gikhwathana, mamayi wagyo a di yede gu ningeya muphaso ga Jehovha. Khu kharato Mariya ni Josefe ni Jesu va di khuga khu Bhetlehema va gimbiya tanga nya 9 dzikilometro va hongola tempeletunu ya Jerusalema. (Luka 2:22-24) Ndziyani, adzina Mariya dzi wudziside gu khuye ina vapristi va na gira gilogyo nyo hathege  gasi gu zundza Jesu. Jesu zundzidwe, ganiolu khu ndziya a nga ba a sa yi vireya Mariya. Jehovha a di hatha Simiyoni, “muthu nya gululame ni githawo ga Nungungulu” ni muprofeti Ana, noni nya 84 myaga, gasi gu tivisa gu khavo Jesu khuye Mesiya a tumbisidwego, mwendro Kristo. — Luka 2:25-38.

14. Jehovha tshatshazede kharini Mariya?

¹⁴ Ina Jehovha simamide gu yeyedza gutsakeya Mariya kholu a dandrisidego ni sayisa Jesu khu gutumbega? Ina, simamide. Nungungulu giride gu silo nyo khaguri si ganedwego ni gu girwa khu Mariya si lowa omu nya Bhibhiliya. Khatshi Mariya kha nga ba a vbwetari gu endra-endra ni Jesu ndrani nya myaga miraru ni metadu a tshumayedego. Kha nga olu a ba ari noni, adzina si di gu hunga gu a khala Nazareta. Khu kharato luzide matshango nyo tsakise ngudzu ma nga ba ma manwa khu vambe. Ganiolu tepo Jesu a nga fa anuye a di romo iyoyo gumogo naye. (Johane 19:26) Khu hwane nya tepo Mariya manegide nuye Jerusalema gumogo ni vapizane va Jesu tepo va nga hakha liphuvbo nya gu age khu Pentekosta. (Mithumo 1:13, 14) Si nga gira nuye na todzidwe gumogo ni vambe vapizane. A bari kharato, hakhide lithomo nya guya manege gumogo ni Jesu ndzadzini khavba nya mba vbeya. Khu lisine uwowo tshatsazelo nya wukhongolo ngudzu khu thumo waye nyo tumbege!

15. Jehovha yeyedzide kharini gutsakeya Jesu tepo a nga ba a romo mafuni?

¹⁵ Jesu kha nga ba a vbweta gu tsakedwa khu vathangeyi nya wukhongeyi mwendro nya politika. Ganiolu Jehovha ganede guraru na romo khu ndzadzini, gasi gu Gyanana gyaye gi dziti gu khigyo a ngu gi haladza. Isoso si tiyiside Jesu khu lisine! Jesu na ngari gu bhapatiswa tsongoni wa Joridhani, Jehovha a di khuye: “Oyu khu Mwamana wangu nya guhaladzege ngudzu, a nengedzisago monyo wangu.” (Matewu 3:17) Khatshi mumbe muthu a pwidego malito yaya khu Johane mubhapatisi basi. Khu gu gimbiya nya tepo, na gu keneleya mwaga moyo gasi gu Jesu a fa, vapostoli vararu vaye va pwide Jehovha na gu ganeya maningano ni Jesu khuye: “Oyu khu Mwamana wangu nya gu mu haladze ngudzu,  a tsakisago monyo wangu; mu yingiseni.” (Matewu 17:5) Khu gu hegisa, na gu keneleya basi matshigwana gasi gu Jesu a fa, Jehovha ganede gambe ni Gyanana gyaye na gu romo khu ndzadzini. — Johane 12:28.

16, 17. Jehovha tsakede kharini Jesu khu ndziya a nga ba a sa yi vireya?

¹⁶ Jesu a di gu dziti gu khuye a di hadzi ranwa pwani muvaleteyi ni gu khuye a di hadzi gufa khu ndziya nya dzitshoni. Ambari ulolo, uye a di gombeya gasi gu girega gugola ga Nungungulu nasiri ogu gwaye. (Matewu 26:39, 42) “Kha thela kota khu dzitshoni nya gufe [vbasimbotuno nya tshanisa, NM],” kholu a di gu vbweta gu tsakedwa khu Babe waye wulangani nyo tsakedwe khu litigo. (Vahebheru 12:2) Jehovha yeyedzide kharini gu khuye a di gu tsakeya Jesu?

¹⁷ Tepo Jesu a nga ba a romo mafuni, gombede gasi gu a mana wuzundzu a nga ba ari nawo gale, na ngari ni Babe waye ndzadzini. (Johane 17:5) Wu mwalo ni wulanga wumowo omu nya Bhibhiliya wu yeyedzago gu khuwo Jesu a di gu vireya silo nyo vbindre isoso. Uye kha nga ba a vireya tshatshazelo nyo hathege khu gu gira gugola ga Nungungulu mafuni. Ganiolu, ginani egi Jehovha a giridego? Uye yeyedzide gu tsakeya Jesu khu ndziya a nga ba a sa yi vireya. Tepo Jehovha a nga wusa Jesu khu gufani, a di mu “khusedza mwendro gu mu ninga gikhalo nya gikhongolo” ndzandzini. A bwe a mu ninga womi nya liphuvbo wu gu mba fa, a gu gilo nya gu gima mwalo a nga ba a tshukide a ningwa! * (Wona tshamuselo wa vbavbatshi.) (Vafilipi 2:9; 1 Thimoti 6:16) Ina khandri ndziya nyo samadzise yoyo Jehovha a nga tshatshazeya khiyo Jesu khu thumo waye nyo tumbege?

18. Ginani gi na hi phasago gu vbweta gu tsakedwa khu Jehovha wulangani nya gutsakedwe khu litigo leli?

¹⁸ Ginani gi na gu hi phasago gu vbweta gutsakedwa khu Jehovha nasiri khu litigo leli? Gu vbwetega gu hi vega gupima avba nya lisine nya gu khilo Jehovha tepo yatshavbo a ngu tsakeya sithumi saye nyo tumbege nigu gu tala nya dzitepo a gu si tshatshazeya khu dzindziya si gu mba dzi vireya. Hongoleni hi nga dundrugeya basi khedzi Jehovha a na hi kategisago khidzo mindru wa tshigu! Ganiolu ga tepo yeyi hi ngo timiseyago sigaradzo ga mafu yaya nyo vivbe, hi yede gu dundruga gu khethu mafu yaya ma ngu vbindra. Nigu ni gwevbini gutsakedwa gu dugeyago mafuni momu gu na vbindra nugo. (1 Johane 2:17) Wulangani nya isoso, Babe wathu nya lihaladzo, Jehovha, gima kha na nga divaledwa khu thumo wathu ni lihaladzo hi li yeyedzago khu lina laye, kholu uye “khwadi.” (Vahebheru 6:10) Uye khu lisine a na yeyedza gu khuye a ngu hi tsakeya, adzina khu dzindziya nya gu gima kha ha nga ba hi dzi pimisa!