Skip to content

Skip to table of contents

NDRIMA NYA GIHEVBULO 23

“Dzi woneleni, mu nga dzi digi mu . . . sengwa”!

“Dzi woneleni, mu nga dzi digi mu . . . sengwa”!

“Dzi woneleni, mu nga dzi digi mu gu sengwa khu vale va vbwetago gu mi ndrindra khu sihevbulo nya wugengeli nya mahala, nya gutiyiswe khu mikhuwo nya vathu.” — KOL. 2:8.

NDZIMO 96 Bhibhiliya — Thomba hi ningidwego khu Nungungulu

ESI HI NA SI HEVBULAGO AVBA NYA NDRIMA YEYI *

1. Khu guya khu Vakolosi 2:4, 8, Sathane o zama kharini gu gira mapimo yathu ma khala dzigumbi dzaye?

SATHANE a gu vbweta gu hi digisa gu haladza Jehovha. Gasi gu tadzisa makungo yaye, uye a gu zama gu kutsedzeya mapimo yathu, gasi ma khala dzigumbi dzaye, hi pimisa khu ndziya a yi vbwetago. A gu zama gu hi kanganyisa gasi hi gira gugola gwaye khu gu thumisa esi hi si golago. — Leri Vakolosi 2:4, 8.

2-3. a) Khu ginani hi yedego gu vega gupima avba nya gigengedzo gi gomogo umo ga Vakolosi 2:8? b) Ginani hi na ganeyago khigyo avba nya ndrima yeyi?

2 Ina kamo mhango nya yikhongolo ha gu dzumeya gu kanganyiswa khu Sathane? Kamo ngudzu! Dundruga gu khuwe, Pawulo kha loveya vanyamayigo gigengedzo gi gomogo omu ga Vakolosi 2:8. A di loveya maKristo ma nga ba ma todzidwe khu liphuvbo nya guage. (Kol. 1:2, 5) Makristo yoyo ma diri mhangoni nya gu kanganyiswe khu Sathane teponi yile, nigu anethu muhuno hi womo mhangoni yoyo. (1 Kor. 10:12) Khu ginani? Khu gu Sathane rinyidwe mafuni, nigu gupima gwaye gwatshavbo gomo avba nya gu kanganyise sithumi nyo tumbege sa Nungungulu. (Gutu. 12:9, 12, 17) Gimbe gambe khu gu, ha gu vbanya teponi eyi vathu nya guvivbedwe khu monyo ni vakanganyisi va ‘simamago gu gira guvivba.’ — 2 Thim. 3:1, 13.

3 Avba nya ndrima yeyi, hi na bhula khedzi Sathane a thumisago khidzo “wukanganyisi nya mahala” gasi gu zama gu kutsedzeya mapimo yathu. Hi na tugula “silingo mwendro milaphwi miraru eyi Sathane a yi thumisago.” (Efes. 6:11) Khavbovbo, omu nya ndrima yi landreyago, hi na wona edzi hi nga khungumulago khidzo yatshavbo mihandro nyo vivbe eyi yi vangidwego khu milaphwi ya sathane mapimoni gwathu. Gupheya, hi na bhula khedzi Sathane a kanganyisidego khidzo vaIsrayeli hwane nya gu ba va bede Tigoni nya Gitumbiso hi bwe hi wona esi hi nga si hevbulago.

GILINGO NYO KHOZEYE SITHOMBE

4-6. Khu guya khu Dhewuteronome 11:10-15, gu vbindrugedza muni ogu vaIsrayeli va nga ba va yede gu gira avba nya dzindziya nya malimelo tepo va nga beya Tigoni nya Gitumbiso?

4 Khu gu thumisa gugengeya gwaye, Sathane lingide vaIsrayeli gu khozeya sithombe. Si giride kharini isoso? Uye a di gu dziti gu khuye va di gu vbweta gu guhodza, khu kharato a di zama gu thumisa isoso kamo gasi gu vaIsrayeli va gira gugola gwaye. Tepo vaIsrayeli va nga beya Tigoni nya Gitumbiso, va di yede gu vbindrugedza dzindziya va nga ba va dzi thumisa gasi gu mana guhodza. Na vari Egipito, vaIsrayeli va di gu thumisa mati nya tsongo wa Nilo gasi gu regari mathembwe yawe. Ganiolu, Tigoni nya Gitumbiso gu diri mwalo tsongo nya wukhongolo, khu kharato gasi gu lima guhodza va di yede gu thumisa mati nya ndzadzi mwendro thondrwane. (Leri Dhewuteronome 11:10-15; Isa. 18:4, 5) Vaisrayeli va di yede gu hevbula dzindziya nya dziphya nya malimelo. Isoso si di hadzi garadza kholu vathu nya vangi va nga ba va wuti gwadi thumo wowo va di gu fude giwulani.

Sathane si kodzide kharini gu vbindrugedza mapimo ya vaIsrayeli va nga ba vari valimi? (Wona dzindrimana 4-6) *

5 Jehovha tshamusede vathu vaye gu khuye siemo sawe si di hadzi vbindrugedza. Khavbovbo, a di va ninga gigengedzo egi gupheyani gi nga ba gi si wonegi na gi yelana ni gulima, khuye: “Dzi woneleni myonyoni gwanu, gasi mu si phazamiswi mu thumela vambe vanungungulu, mu noga mbeli gwawe.” (Dhet. 11:16, 17) Khu ginani Jehovha a nga va gengedza khu gu khozeya vanungungulu nya malipha nari gu a di gu ganeya khu gu hevbula dzindziya nya dziphya nya malimelo?

6 Jehovha a di gu dziti gu khuye vaIsrayeli va di hadzi lingwa gu hevbula dzindziya nyo khaguri nya malimelo ga vanyamayigo va nga ba va va randrede. Khu lisine, vavhizinyu vawe va di guti nya singi khu malimelo ya gipandreni mule, nigu vathu va Nungungulu va di hadzi gu hevbula nya singi gwawe, ganiolu khavbo kamo avbovbo yi nga ba yi romo mhango. Gukhodwa gwawe ga Bhahali gu di gu kutsedzeya mapimiselo ya vaKhanani va nga ba va gira thumo nyo lime. Va di gu khodwa gu khavo Bhahali khuye a nga ba a woneleya ndzadzini nigu khuye a nga ba a wisa ndzadzi. Jehovha kha nga ba a vbweta gu khuye vathu vaye va kanganyiswa khu gukhodwa gogo nya malipha. Ambari ulolo, khu gu gimbiya nya tepo, vaIsrayeli va di hatha gu khozeya Bhahali. (Mite. 25:3, 5; Val. 2:13; 1 Dzipf. 18:18) Nga wona edzi Sathane a kodzidego khidzo gu gira vaIsrayeli dzigumbi dzaye.

MILAPHWI MIRARU YI THUMISIDWEGO KHU SATHANE GASI GU GIRA DZIGUMBI VAISRAYELI

7. Tepo va nga beya Tigoni nya Gitumbiso, gukhodwa ga vaIsrayeli gu lingidwe kharini?

7 Naphwi nyo pheye wu thumisidwego khu sathane, khu gu kutsedzeya gu dogoreya nyo olovelege nya vathu, nyo wone mafu na ma gu wedwa khu ndzadzi. Guvbeyani nya ngima nya Abril kala Setembro nya mwaga ni mwaga, ndzadzi yi di gu kala guwa Tigoni nya Gitumbiso. Gasi gu vbanya ni gu lima guhodza nya gungi va di gu tumba ndzandzi yi nga ba yi oloveya gu pheya khu Outubro. Sathane a di kanganyisa vaIsrayeli gu khodwa gu khavo gasi va dugeleya va di yede gu pimedzeya sihena sa vanyamayigo vale va nga ba va va randrede. Vathu vovo nya vanyamayigo va nga ba va si khozeyi Jehovha va di gu khodwa gu khavo si di gu vbwetega gu gira sihena nyo khaguri gasi si kutsa vanungungulu vawe gu gira gilogyo, va va reseya ndzadzi. Vale va nga ba vari mwalo gukhodwa nyo tiye ga Jehovha va di khodwa gu khavo iyoyo yi diri iyo ndziya yamweyo nyo potse gihala, khu kharato va di patega navo avba nya sihena sa vanyamayigo vale, gasi gu zundza nungungulu nya malipha Bhahali.

8. Khu wevbini naphwi nya wuvili wu thumisidwego khu Sathane? Tshamuseya.

8 Sathane a di thumisa gambe naphwi nya wuvili ga vaIsrayeli. Uye a di kutsedzeya gudogoreya gwawe nya malawu. Vanyamayigo va di gu khozeya vanungungulu vawe khu gu gira silo nya malawu. Ndziya yoyo nyo vivbe nya wukhozeyi yi di gu pata wubhayi wu nga ba wu girwa khu vama ni vanyamayi tempeleni. Avo kha va nga ba va dzumeleya basi gu hengedwa nya malawu nya vathu vavili nya givbango nya wuvelegi nyo fane ni dzimbe dzindziya nya wubhayi, ganiolu va di gu si wona kha nga silo nyo olovelege. (Dhet. 23:17, 18; 1 Dzipf. 14:24) Avo va di gu khodwa gu khavo sihena soso si di gu kutsa vanungungulu vawe gu nyugisa mafu ma dusa guhodza nya gungi. Vaisrayeli nya vangi va kanganyisidwe khu sihena nya malawu sa vathu vale va bwe va ya khozeya vanungungulu vawe nya malipha. Gasi gu ganeya lisine, avo va di khala dzigumbi dza Sathane.

9. Khu guya khu Hoseya 2:16, 17, Sathane giride kharini gasi gu vaIsrayeli va divala Jehovha?

9 Sathane a di thumisa gambe naphwi nya wuraru. A di gira vaIsrayeli va divala Jehovha. Matshiguni nya guhegise ya muprofeti Jeremiya, Jehovha ganede gu khuye vaprofeti nya malipha va giride vathu Vaye va divala lina Laye khu kotani ya ‘Bhahali.’ (Jer. 23:27) Sa gu wonegisa gu khatshi vathu va Nungungulu va di ema gu thumisa lina la Jehovha va bwe va li tshikedza khu lina la Bhahali, li tshamuseyago “Mune” mwendro “Meseri.” Isoso si di hadzi gira vaIsrayeli va garadzedwa khu gu hambanisa Jehovha ni Bhahali, si va vbevbugeya gu pateya sihena nya wukhozeyi wa Bhahali ni wukhozeyi wa Jehovha. — Leri Hoseya 2:16, 17.

MILAPHWI YI THUMISWAGO KHU SATHANE MUHUNO

10. Khu yevbini milaphwi yi thumiswago khu Sathane muhuno?

10 Muhuno Sathane a gu thumisa milaphwi nyo fane. Uye a gu gira vathu dzigumbi dzaye, khu gu va gira va wona guhengeya malawu kha nga gilo nyo olovelege ni gu va gira va divala mawonelo ya Jehovha khu isoso. Gupheya hongoleni hi bhula khedzi Sathane a kanganyisago khidzo vathu va divala Jehovha.

11. Sathane a gu sega kharini mapimo nya vathu va divala Jehovha?

11 Sathane a gu sega mapimo nya vathu, va divala Jehovha. Hwane nye gufe ga vapostoli va Jesu, vambe va nga ba va dzi rana gu khavo maKristo va di pheya gu swayela sihevbudzo nya malipha. (Mith. 20:29, 30; 2 Tes. 2:3) Vawugeyi vovo va di pheya gu sega dzindziya nya guti khidzo Nungungulu moyo basi nya lisine. Khu giyeyedzo, va di ema gu thumisa lina la Nungungulu omu nya wuvbindrugedzeyi wawe nya Bhibhiliya va bwe va li rana khu mambe maranelo, nya nga “Pfhumu.” Khu kotani nya olu va nga dusa lina la Nungungulu va li tshikedza khu lina “Pfhumu,” si di garadzeya ngudzu valeri nya Bhibhiliya gu wona edzi Jehovha a hambanidego khidzo ni dzimbe “dziPfhumu” dzi khumbugidwego omu nya Bhibhiliya. (1 Kor. 8:5) Va gu thumisa gambe lito “Pfhumu” gasi gu rana Jehovha ni Jesu. Isoso so engedzeya gu garadziseya vathu gu pwisisa gu khavo Jehovha ni Jesu vathu nyo hambane. (Joh. 17:3) Satshavbo sesi sa gu andrisa sihevbudzo nya Vararu-moyo — a gu sihevbudzo si si khumbugwigo umo nya Lito la Nungungulu. Kha nga handro wakone, vathu nya vangi va gu pimisa gu khavo kha si kodzegi guti Nungungulu. Nga wona malipha yakone!— Mith. 17:27.

Sathane thumiside kharini wukhongeyi nya malipha gasi gu andrisa godogoreya nya malawu? (Wona ndrimana 12) *

12. Kha nga si tshamusedwego umo ga Varoma 1:28-31, wukhozeyi nya malipha wo andrisa ginani, nigu khu yevbini mihandro yakone?

12 Sathane a gu kutsedzeya gudogoreya gwathu nya malawu. Matshiguni ya vaIsrayeli, Sathane a di thumisa wukhongeyi nya malipha gasi gu andrisa wubhayi. Muhuno nugo a ngo gira kharato. Wukhongeyi nya malipha wa gu dzumeleya ni gu andrisa wubhayi. Kha nga handro wakone, nya vangi va gu khavo vakhozeyi va Nungungulu va gu diga gu engisa milayo yaye nyo pwale nya mavbanyelo. Omu nya lidangaliya laye ga vaRoma, mupostoli Pawulo tshamusede mihandro yi reswago khu wukhongeyi nya malipha wu andrisago wubhayi. (Leri Varoma 1:28-31.) Silo soso “nyamba yela” so pata yatshavbo mafumbo nya wubhayi gupata ni guhengedwa nya malawu khu vathu vavili nya givbango nya wuvelegi nyo fane. (Rom. 1:24-27, 32; Gutu. 2:20) Gwadi ngudzu gu hi engisa milayo nyo pwale nya Bhibhiliya!

13. Khu wevbini wumbe naphwi wu thumiswago khu Sathane?

13 Sathane a gu kutsedzeya gudogoreya gwathu nya tumbunugo. Hi na ni gudogoreya nya tumbunugo nyo vbwete gu khathaleya esi si vbwetegago gwathu ni dzindranga dzathu. Nigu gasi gu gira isoso gu vbwetega hi hevbula guti silo nyo khaguri. (1 Thim. 5:8) Gutala nya dzitepo gasi hi kodza gu gira mithumo yoyo gu vbwetega hi hongola xikwatunu hi bwe hi hevbula khu gu dzigaradza. Ganiolu gu vbwetega hi dzi woneya. Mayigoni nya mangi, sihevbuli si ngu hevbula guti silo nya lisima xikwatunu, ganiolu si ngu hevbudzwa gambe dzifilosofiya nya vathu. Sa gu kutswa gu kanakana gu khavo Nungungulu womo si bwe si tshepeta Bhibhiliya. Sa gu embedwa gu pwani vathu vatshavbo nya guti vo khodwa gu khavo womi wu phede khavba nya evholusawu. (Rom. 1:21-23) Sihevbudzo soso si hambanide ngudzu ni guti gwa Nungungulu. — 1 Kor. 1:19-21; 3:18-20.

14. Ginani gi andriswago khu sihevbudzo nya vathu?

14 Guti nya vathu go wugeya milayo nya yadi Jehovha. Kha gu kutsi vathu gu haguleya mihandro nya liphuvbo, vbavbandze nya isoso, go andrisa “mithumo nya tumbunugo nya wuthu mwendro mithumo nya nyama.” (Gal. 5:19-23) Go kutsa vathu gu dzi khusedza, nigu khu kotani nya isoso vathu va gu dzi haladza vabune basi. (2 Thim. 3:2-4) Makhalelo yaya ma hambanide ngudzu ni gudzinogisa a gu likhalelo eli Nungungulu a vbwetago gu khuye li haguledwa khu sithumi saye. (2 Sam. 22:28) Mapimo nya maKristo nyo tale ma hongodego univhersidhadhe ma tadzidwe khu guti nya vathu nasiri khu guti gwa Nungungulu. Hongoleni hi wona giyeyedzo nyo khaguri gi yeyedzago mhango nyo hongole univhersidhadhe.

Mapimo yathu ma nga ghohwa harini khu guti nya vathu? (Wona dzindrimana 14-16) *

15-16. Ginani u gi hevbulago avba nya matshango ya ndriyathu moyo nya nyamayi?

15 Ndriyathu nya nyamayi a thumidego thumoni nya tepo yatshavbo khu 15 myaga ni gu vbindra, wari khuye: “Kha nga fakazi yi bhapatisidwego, nyi di gu leri ni gupwa maningano ni mhango nyo hongole univhersidhadhe, ganiolu nyi di gu si veta khu lisabi. Nyi di gu pimisa gu kheni wusingalagadzi wowo kha wu nyi khuhi.” Sigaradzo muni a tshanganidego naso? Wari khuye: “Nyi di gu vbedza tepo nya yingi na nyi hevbula khu gu dzigaradza, avba nyo bwe nyi pharega tepo yatshavbo, nyi hamuga ni tepo nyo gombeye ga Jehovha nga gale, nigu migaralo yi di gu wuya tepo nyi nga ba nyi zama gu bhula ni vambe khu Bhibhiliya ni tepo nyi nga ba nyi zama gu dongiseya gwadi mitshangano. Egi gi tsakisago khu gu, tepo nyi nga tugula gu kheni gu pharega khu univhersidhadhe si di gu songa wupari wangu ni Jehovha nyi di wona gu kheni nyi yede gu ema. Nigu, nyi di ema kamo.”

16 Sihevbudzo si kutsedzede kharini mapimiselo yaye? Wari khuye: “Nyo bwe nyi khala ni dzitshoni gu kheni sihevbulo nyi si hathidego si nyi hevbudzide gu solasola vambe, ngudzungudzu vandriyathu libandlani, nyi di gu vireya gu kheni va gira silo si vbindrago ni makodzelo yawe, khu kotani nya isoso nyi di gu dzi hambanisa navo. Si dzegide tepo nyo laphe gasi nyi diga gu pimisa khu ndziya yoyo. Esi nyi si vbanyidego, si nyi yeyedzide edzi si gu mhango khidzo gu veta khu lisabi sigengedzo hi ningwago khu Papayi wathu wa ndzadzini khu gu thumisa hengeledzano yaye. Jehovha a ngu nyiti gwadi guvbindra eni mune. Egi nyi yedego gu gira, gu mu engisa basi!”

17. a) Ginani hi yedego gu dzi emiseya gu gi gira? b) Ginani hi na gi wonago omu nya ndrima yi landreyago?

17 Gu vbwetega hi tsarama khu mawundru mavili, hi si dzumeyi gu khala gumbi nya “sihevbulo nya wugengeli nya mahala, nya gutiyiswe khu mikhuwo nya vathu” nya litigo leli la Sathane. Gima u nga dzumeyi gu kanganyiswa khu Sathane. (1 Kor. 3:18; 2 Kor. 2:11) U nga dzumeleyi Sathane a gu gira u divala Jehovha ni edzi hi yedego gu mu khozeya khidzo. Vbanya khu milayo nyo khugege ya Jehovha nya mavbanyelo. Nigu u nga digi Sathane a gu senga, u si theyi kota khu wusingalagadzi hi ningwago khu Jehovha. Ganiolu ahati wo tugula gu khuwe u beledwe khu mapimo nya litigo, ke? Ndrima yi landreyago yi na yeyedza edzi Nungungulu a nga hi phasago khidzo gu khungumula ambari mapimo mwendro mavbanyelo nya litigo ma hi dandramedego. — 2 Kor. 10:4, 5.

NDZIMO 49 Tsakisa monyo wa Jehovha

^ ndri. 5 So ta avba nyo kanganyise vathu, Sathane meseri nya khongolo. Uye a gu kanganyisa vathu nya vangi, va pimisa gu khavo va tshulegide nari gu khu lisine va gu khala dzigumbi dzaye. Ndrima yeyi yi na ganeya khu milaphwi nya yingi yi thumiswago khu Sathane gasi gu kanganyisa vathu.

^ ndri. 48 TSHAMUSELO NYA DZIFOTO: Vaisrayeli va dzi patidego ni vaKhanani va lingwago gu patega navo avba nya wukhozeyi wa Bhahali.

^ ndri. 51 TSHAMUSELO NYA DZIFOTO: Pubhilisidhadhe nya tshetshe nyo khaguri yi dzumeleyago guhengedwa nya malawu nya vathu vavili nya sivbango nya wuvelegi nyo fane.

^ ndri. 53 TSHAMUSELO NYA DZIFOTO: Gyagadzyana gimwegyo nya fakazi gi dzi lovedzisago khu hongola univhersidhadhe. Igyo gumogo ni sihevbuli-kwawe va gu khodwa mawonelo ya muhevbudzi wawe nyo khayo siyensiya ni tecnologiya si nga lulamisa satshavbo sigaradzo nya vathu. Khu hwane, na gu romo Salawuni nya Mufumo, kha vegi gupima avba nya mitshangano ganiolu a gu solasola vandriyathu.