Skip to content

Skip to table of contents

NDRIMA NYA GIHEVBULO 26

Phasa vambe gu pala gu garadzega

Phasa vambe gu pala gu garadzega

“Gu vbwetega mwatshavbo mu hengela mapimo ni monyo moyo, mu golana khu gyanu khu lihaladzo nya wundruye, muri vathu nya gurule ni gu dzi sodzisa.” — 1 PED. 3:8.

NDZIMO 1 Makhalelo ya Jehovha

ESI HI NA SI HEVBULAGO AVBA NYA NDRIMA YEYI *

1. Hi nga pimedzeya kharini Babe wathu nya lihaladzo, Jehovha?

JEHOVHA a ngu hi haladza ngudzu. (Johane 3:16) Ha gu vbweta gu pimedzeya Babe wathu nya lihaladzo. Khu kharato ha gu zama gu yeyedza gu khathala khu vambe, hi manega ni “lihaladzo nya wundruye,” ni gu pweya wusiwana ga vatshavbo ngudzungudzu “vandriyathu gukhodwani.” (1 Ped. 3:8; Gal. 6:10) Tepo vandriyathu va tshanganago ni sigaradzo nya sikhongolo, hi yede gu va phasa.

2. Hi na bhula khu ginani avba nya ndrima yeyi?

2 Vatshavbo va vbwetago gu gira gipandre nya ndranga ya Jehovha va na emisana ni sigaradzo. (Marko 10:29, 30) Hi na emisana ni sigaradzo nya singi kha nga olu gu hegisa nya litigo leli nyo vivbe gu gomogo vbafuvbi. Hi nga phasana kharini khu gyathu? Hongoleni hi wonani esi hi nga si hevbulago ga matimo nya Bhibhiliya maningano ni Loti, Joba ni Nowemi. Hi na bhula gambe khu sigaradzo nyo khaguri esi vandriyathu va tshanganago naso muhuno hi bwe hi wona edzi hi nga va phasago khidzo gu emisana ni sigaradzo soso.

LAPHISA MONYO

3. Kha nga si yeyedzwago omu ga 2 Pedro 2:7, 8, ginani egi Loti a hungidego gu gira nigu khu wevbini handro a wu manidego?

3 Loti kha gira makungu nya yadi tepo a nga hunga gu ya vbanya vbakari nya vathu nyo vivbe ngudzu va Sodhoma. (Leri 2 Pedro 2:7, 8.) Uwo wu diri wulanga nya wadi, ganiolu Loti emisanide ni sigaradzo nya singi khu gu ba a hongode Sodhoma. (Gen. 13:8-13; 14:12) Si nga gira mwangadzi waye na tsakisidwe khu lidhoropa lile mwendro khu vathu va nga va vbanya mule nyo bwe a si engisi Jehovha. Uye a difa tepo Jehovha a nga fuvisa litigo lile khu nilo. Ganiolu nga dundrugeya khu sagadzyana sa sivili sa Loti. Si nga wona gu fuviswa ga vama va nga hadzi tshadha naso. Loti a di luza ndranga yaye, dzithomba dzaye, nigu nyo vbise ga satshavbo i mwangadzi waye. (Gen. 19:12-14, 17, 26) Ga tepo yoyo nyo garadze, ina Jehovha digide gu laphiseya monyo Loti? Ahihi.

Khu pweya-wusiwana Jehovha rumede dzingilozi gasi guya vbulugisa Loti ni ndranga yaye (Wona ndrimana 4)

4. Jehovha yeyedzide kharini gu laphisa monyo ga Loti? (Wona foto yi gomogo avba nya kapa.)

4 Ambari olu Loti a hathidego guya vbanya Sodhoma, Jehovha khu gupweya-wusiwana rumede dzingilozi dzita mu vbulugisa gumogo ni ndranga yaye. Ganiolu, vbavbandze nya gu Loti a engisa dzingilozi a duga Sodhoma khu gu vbiredza, uye di “kanakana mwendro gu gira mihuni.” Dzingilozi dzi di mu phara khu libogo, dzi phasa uye ni ndranga yaye gu duga khu dhoropani mule. (Gen. 19:15, 16) Idzo dzi di embeya Loti gu thaveya sigomoni. Ganiolu vbavbandze nyo dzegeye gu engise Jehovha, Loti a di lomba gu hongola ga lidhoropa nyo khaguri vbafuvbyana mule. (Gen. 19:17-20) Jehovha engiside Loti khu gulaphisa-monyo a bwe a mu dzumeleya gu hongola ga lidhoropa lolo. Khu hwane nya tepo Loti a di thava gu vbanya iyoyo, a khuga aya vbanya sigomoni, a gu iyo Jehovha a nga ba a gu khumbugide gupheyani. (Gen. 19:30) Khu lisine, Jehovha laphisede monyo Loti khu ndziya nyo samadzise. Hi nga mu pimedzeya kharini?

5-6. Hi nga thumisa kharini 1 Vatesalonika 5:14, gasi gu pimedzeya Nungungulu?

5 Gu fana ni Loti, vandriyathu adzina va nga hunga makungo nyo hosege nigu khu gu hegisa va thegedwa khu sigaradzo nya sikhongolo. Sa gu tshuka si girega isoso, hi na rini? Adzina hi na lingwa gu mu embeya gu khethu o vbwera esi a si yadego. (Gal. 6:7) Ambari ulolo, hi nga gira silo nya tshukwana. Hi nga pimedzeya ndziya eyi Jehovha a phasidego khiyo Loti. Kharini?

6 Jehovha rumede dzingilozi nasiri basi guya gengedza Loti ganiolu gasi guya mu phasa gambe gu vbuluga ga mhango yile yi thegedego Sodhoma. Khu ndziya nyo fane, anethu gu vbwetega hi gengedza ndriyathu ha gu wona gu khethu a ngu hadzi thegeya mhangoni. Ganiolu adzina hi nga gira gilogyo gasi gu mu phasa gambe. A gu ba a si dzegeyi gu thumisa wusingalagadzi a ningwago khu Bhibhiliya, hi yede gu laphisa monyo. Pimedzeya dzingilozi dzile dza dzimbili. Vbavbandze nya gu tshukule ndriyathu, hi yede gu vbwetedzeya dzindziya nyo mu phase khidzo, nasiri khu malito basi ganiolu khu mithumo gambe. (1 Joh. 3:18) Gu vbwetega hi mu phara khu libogo khu ndziya nya gufananise, hi bwe hi mu kutsa gu thumisa wusingalagadzi a nigwago. — Leri 1 Vatesalonika 5:14.

7. Hi nga pimedzeya kharini ndziya eyi Jehovha a wonidego khiyo Loti?

7 Adzina Jehovha na vegide gupima avba nya sihosohoswana sa Loti. Ganiolu, wulangani nya isoso, khu hwane nya tepo ningide tshivba mupostoli Pedro gasi gu khumbuga Loti kha nga mwama nyo lulame. Si ngu hi tsakisa gu dziti gu khethu Jehovha a ngu divaleya sihoso sathu. (Ndzi. 130:3) Ina si kodzega gu hi pimedzeya edzi Jehovha a wonidego khidzo Loti? Ha gu vega gupima avba nya makhalelo nya yadi ya vandriyathu, hi na kutsega gu va laphiseya monyo. Khu kharato si na va vbevbugeya gu hakha giphaso hi va ningago.

PWEYA WUSIWANA

8. Gupweya-wusiwana gu na hi kutsa gu gira ginani?

8 Gu hambana ni Loti, Joba khandri a di tshaniseka khu gu ba a phazamide gu hunga gilogyo. Ambari ulolo, uye emisanide ni sigaradzo nya sikhongolo ngudzu. A di luza dzithomba dzaye, ndruma nya yadi a nga ba ari nayo gipandreni ni womi nya wadi. Nigu nyo vbise ngudzu khu gu uye ni mwangadzi waye va di luza satshavbo sanana sawe. Joba a di singedzwa gambe khu dzipari dzile dzaye dza dziraru. Khu gyevbini gimwegyo nya sighelo gi giridego vama vale va vararu nya dzipari dza Joba va si mu yeyedzi gupweya wusiwana? Avo kha va vbweta gu pwisisa esi khu lisine si nga ba si dugeleya Joba. Khu kharato va di pimisa silo nyo vivbe khuye va bwe va mu lamula khu ndziya nya litsoro. Hi nga potsa kharini gu gira nethu gihoso nyo fane? Dundruga gu khuwe khu Jehovha basi a tigo satshavbo si pategago avba nya esi si dugeleyago vathu. Engiseya gwadi esi a ganeyago oyu a tshanisekago. Vbavbandze basi nyo engiseye malito yaye, zama gu dzi vega wulangani gwaye. Wo gira isoso, u na si kodza gu yeyedza gukhatala khu vandriyago.

9. Ginani hi na gi potsago ha gu manega ni pweya wusiwana nigu khu ginani?

9 Gupweya-wusiwana gu na hi phasa gu mba phalalegiseya milembo maningano ni sigaradzo si dugeleyago vambe. Mulembi kha vbahi libandla; uye a gu li tshungunula. (Mav. 20:19; Rom. 14:19) Uye mwalo wuwadi, a gu ganela basi mapongowongo, nigu malito yaye ma gu engedzeya paya monyo wa oyu a tshanisekago. (Mav. 12:18; Efes. 4:31, 32) Si ngu tsakisa ngudzu tepo hi wonago makhalelo nya yadi nya muthu hi bwe hi dundrugeya khedzi hi nga mu phasago khidzo gu emisana ni silingo.

Engiseya gwadi ndriyago a gu ba a ganeya malito nyo mba pheya khu gu pimisa, u bwe u ganeya malito nyo thaveleye khu tepo nya yadi (Wona dzindrimana 10-11) *

10. Ginani hi gi hevbulago avba nya malito ma gomogo omu ga Joba 6:2, 3?

10 Leri Joba 6:2, 3Dzimbe dzitepo, Joba a di ‘guvbiredzela gu ganela mwendro gu ganeya nya mba pheya khu gu pimisa.’ Ganiolu khu hwane, a di gu dzumeya gu khuye phazamide khu gu ganeya silo nyo khaguri. (Job 42:6) Kha nga Joba, muhuno muthu a timiseyago sigaradzo nya sikhongolo a nga ganeya nya mba pheya khu gu pimisa, a ganeya silo nya gu khu gimbiya nya tepo a dzi laya khiso. Ina ka, hi na va phasa kharini? Vbavbandze nyo va solasole gu vbwetega hi va yeyedza gupweya-wusiwana. Dundruga gu khuwe, sigaradzo ni gugaradzega si hi dugeleyago muhuno si diri mwalo avba nya makungo ya Jehovha khethu. Khu kharato si ngu pwisisega gyo tshuka githumi nyo tumbege gya Jehovha gi ganeya malito nya mba pheya khu gu pimisa gyo ba gi emisana ni gu garadzega nya gukhongolo ngudzu. Ambari o ganeya gu vivba khu Jehovha mwendro khethu, kha hi yeli gu dzegeya gu goroga mwendro gu mu lamula khesi a ganedego. — Mav. 19:11.

11. Madhota ma nga pimedzeya kharini Eliyu tepo ma ningago wusingaladzi?

11 Ambari muthu a gu si kodza gu pala sigaradzo saye, dzimbe dzitepo si na vbwetega gu a ningwa wusingalagadzi nyo khaguri mwendro giphaso. (Gal. 6:1) Madhota ma nga gira kharini ga giemo gegi? Gu vbwetega ma pimedzeya Eliyu, uye a nga engiseya gwadi Joba. (Joba 33:6, 7) Eliyu ningede wusingalagadzi waye hwane nyo ba a pwisiside esi Joba a nga ba a si pimisa. Madhota ma pimedzeyago giyeyedzo gya Eliyu ma na engiseya gwadi ni gu zama gu pwisisa gigaradzo gya muthu. Khavbovbo, tepo ma ningago wusingalagadzi ma na khuha gwadi monyo wa oyu a va engiseyago.

GANEYA KHU NDZIYA YI THAVELEYAGO

12. Dzipwide kharini Nowemi tepo a nga fedwa khu mwama waye ni sanana saye sa sivili?

12 Nowemi a diri nyamayi nyo tumbege a nga ba a gola Jehovha. Ganiolu hwane nya gu fedwe khu mwama waye ni sanana saye sa sivili, a di vbweta gu vbindrugedza lina laye li khala “Mara” si thulago “Mihimbo.” (Rute 1:3, 5, 20, 21) Rute ngadzamwane wa Nowemi simamide naye ambari olu va nga tshangana ni silingo. Rute kha mu phasa basi khesi si nga ba si vbwetega gwaye, ganiolu a di ganeya gambe malito ma nga thaveleya Nowemi. Rute yeyedzide lihaladzo laye a bwe a phasa Nowemi khu malito nyo vbevbuge, ma khugeyago monyoni. — Rute 1:16, 17.

13. Khu ginani vale va fedwego khu pari yawe nya wugadzi va vbwetago giphaso gyathu?

13 Tepo ndriyathu a fedwago khu pari yaye nya wugadzi, a ngu vbweta ngudzu giphaso gyathu. Patwa wu tshadhidego wu nga fananiswa ni misimbo mivili yi dandrago gumogo bambe ni bambe. Khu gu gimbiya nya myaga, mikhamba yo hungana mwendro gu dzongedzeyana. Tepo mikhamba nya simbo moyo yi kavigeyago wufa, wumbe simbo nuwo wu ngu khuhwa khisoso. Khu ndziya nyo fane, tepo muthu a fedwago khu pari yaye nya wugadzi, si nga gira apwa guvbisa nya gukhongolo khu tepo nyo laphe. Paula , * a fedwego khu mwama waye khu githugedza, wari khuye: “Womi wangu wu di vbindrugedza khu gu vbeleya nyi bwe nyi vbeya tshivba. Nyi di luza pari yangu nya yikhongolo. Nyi di gu bhuleya mwama wangu ni gyevbini. Nyi di gu tsaka naye, nigu a di gu nyi phasa dziteponi nyo garadze. A di gu nyi engiseya gwadi tepo yatshavbo nyi nga ba nyi mu embeya sigaradzo sangu. Nyi di dzipwa nga khatsi nyi di pidwa khu vbakari.”

Hi nga thaveleya kharini ava va fedwego khu dzipari dzawe nya wugadzi? (Wona dzindrimana 14-15) *

14-15. Hi nga thaveleya kharini muthu a fedwego khu pari yaye nya wugadzi?

14 Hi nga thaveleya kharini oyu a fedwego khu pari yaye nya wugadzi? Gilo nyo pheye hi yedego gu gira gu bhula naye, ambari wa gu si wona na si gu garadza mwendro gu mba tiyisega khesi u na si ganeyago. Paula, a khumbugidwego gupheyani, wari khuye: “Nyi di pwisisa gu kheni gu fedwa gu ngu gira muthu a garadzega mwendro a si dzipwi gwadi. A pimisa gu khuye esi a na ganeyago si na gorosa vambe. Ganiolu egi gi gorosago ngudzu khu gu muthu ne a si ganeyi gilo.” Adzina muthu a tshanisekago kha vireyi gu khuye hi ganeya silo nya sikhongolo. Paula, o engedza gambe khuye: “Nyi ngu tsaka ngudzu tepo dzipari dzangu dzi nyi embeyago malito nyo vbevbuge nya nga: ‘Esi si gu dugeledego kha si tsakisi, tiyisega gu khuwe anethu hi ngupwa wuvi nya wukhongolo.’”

15 William, a fedwego khu mwangadzi waye myagana hwane, wari khuye: “Nyi ngu tsaka ngudzu tepo vambe va nyi bhuleyago matshango nyo khaguri ya mwangadzi wangu; isoso so nyi gira nyi tiyisega gu kheni mwangadzi wangu a di gu godwa ni gu ningwa githawo. Isoso si ngu nyi phasa ngudzu. Malito yawe ma ngu nyi tiyisa ngudzu, kholu mwangadzi wangu a diri wa lisima gwangu nigu a di gu gira gipandre nya womi wangu.” Noni mweyo nyo pwani khu Bianca, yari khiyo: “Tepo vambe va gombeyago ni eni ni gu nyi lereya lowo nyo khaguri mwendro milowo nyo khaguri, si ngu nyi thaveleya ngudzu. Si ngu nyi tiyisa gambe tepo va ganeyago khu mwama wangu ni tepo va nyi engiseyago gwadi na nyi gu ganeya khuye.”

16. a) Ginani hi yedego gu gireya muthu a fedwego khu gigodwa gyaye? b) Khu wevbini thumo hi gu nawo khu guya khu Jakobe 1:27?

16 Gu fana ni Rute a khadego pari nya yikhongolo ya Nowemi, a mu phasa, anethu hi yede gu phasa ava va fedwego khu sigodwa sawe. Paula, a khumbugidwego gupheyani, wari khuye: “Hwane nya gufe ga mwama wangu, nya vangi va dzude va ta nyi phasa ni gu nyi thaveleya. Ganiolu hwane nya gitepwana avo va di ya pharega khu mithumo yawe nya litshigu ni litshigu. Khu kharato womi wangu wu di vbindrugedza khu gu vbeleya. Si ngu phasa ngudzu tepo vathu va dzitigo gu khavo muthu a fedwego a ngo vbweta gu phaswa ambari go ba gu vbindride migima mwendro myaga.” Gasi gu ganeya lisine, vathu va hambanide. Vambe si ngu va vbevbugeya gu dzegeya gu dzi pwananisa ni giemo nya giphya. Ganiolu vambe tepo ni tepo va girago gilo nyo khaguri va nga ba va oloveya gu gira ni gigodwa gyawe gi fudego, va gu mu dundruga. Wuvi wu ngu khuha moyo ni moyo wathu khu ndziya nyo hambane. Hongoleni hi dundrugani gu khethu Jehovha hi ningide lithomo ni thumo nyo thaveleye ava va fedwego khu pari yawe nya wugadzi. — Leri Jakobe 1:27.

17. Khu ginani ava va bhangudwego khu dzipari dzawe nya wugadzi va vbwetago giphaso gyathu?

17 Vambe vama ni vagadzi va ngu emisana ni wuvi nya wukhongolo ni gu garadzega tepo va bhangudwago khu dzipari dzawe nya wugadzi. Joyce oyu mwama waye a mu digidego a ya haladzana ni mumbe nyamayi, wari khuye: “Wuvi nyo tshule mutshadho wu di gu vbisa ngudzu guvbindra nari khatshi mwama wangu a di fude. Nari khatshi a difa khu kotani nya mhango mwendro madwali, na nyi di kheni khandri gugola gwaye. Ganiolu ga giemo gyangu, mwama wangu a di dzina a nyi diga. Nyi dipwa dzitshoni nya dzikhonglo ngudzu.”

18. Ginani hi nga girago gasi gu phasa vale va bhangudwego khu dzipari dzawe nya wugadzi?

18 Tepo hi gireyago gilo nya gyadi ava va bhangudwego khu dzipari dzawe nya wugadzi, ho va yeyedza gu khethu hi ngu va haladza khu lisine. Nigu kha nga olu va tshadego venga, va ngu vbweta dzipari nya dzadi. (Mav. 17:17) U nga yeyedza kharini gu khuwe u pari yawe? Adzina khu gu va rana gasi guta hodza navo. Khu gu vbedza tepo nyo khaguri nu hagana navo mwendro nu thuma navo thumoni nyo tshumayele. Gimbe gilo gambe khu gu va rana gasi va ta patega avba nya wukhozeyi wanu nya ndranga. Wa gu gira isoso, u na tsakisa Jehovha kholu uye “womo vbafuvbi ga vale myonyo yawe yi vbisegago” nigu “muvhikeli nya dzinoni.” — Ndzi. 34:18; 68:5.

19. Khu guya khu 1 Pedro 3:8, ginani hi yedego gu gira?

19 Nugunugu, tepo Mufumo wa Nungungulu wu na fumeyago mafu yatshavbo, gwatshavbo ‘gugaradzega gwa gale gu na divaledwa.’ Ha gu vireya khu maho nyo fuviye tepo ‘silo sa gale hi no ne si dundruga, ambari gu si alakanyela gambe.’ (Isa. 65:16, 17) Na hi ngo vireya litshigu lolo, hongoleni hi tiyisana khu gyathu, hi yeyedza khu malito ni mithumo gu khethu hi ngu haladza vandriyathu va liphuvboni. — Leri 1 Pedro 3:8.

NDZIMO 111 Sighelo sathu nya gu tsake

^ ndri. 5 Loti, Joba, ni Nowemi va thumede Jehovha khu gu tumbega, ganiolu va emisanide ni dzitepo nyo garadze guvbanyani gwawe. Ndrima yeyi yi na ganeya khesi hi nga si hevbulago ga matshango yawe. Yi na ganeya gambe gu khiyo khu ginani si gu sa lisima ngudzu gu hi laphisa monyo, hi pweya wusiwana hi bwe hi ganeya khu ndziya yi na thaveleyago vandriyathu va emisanago ni sigaradzo.

^ ndri. 13 Malina avba nya ndrima yeyi ma vbindrugedzidwe.

^ ndri. 57 TSHAMUSELO NYA DZIFOTO: Ndriyathu a gorogidego, a ganeyago malito nya mba pheya khu gu pimisa na gu engisedwa khu lidhota limwedo. Khu hwane nyo ba gi boside giviti gya ndriyathu wule, lidhota la gu mu ninga wu singalagadzi.

^ ndri. 59 TSHAMUSELO NYA DZIFOTO: Patwa nya vaphya va tshadhidego wu vbungadzago ni ndriyathu oyu a ngarigo gu fedwa khu mwangadzi waye. Uye a gu va yeyedza dzifoto.