Skip to content

Skip to table of contents

NDRIMA NYA GIHEVBULO 21

U nga kanganyiswi khu “guti nya vathu va mafuni”

U nga kanganyiswi khu “guti nya vathu va mafuni”

“Guti nya vathu va mafuni gu wonega nari wupumbu mahoni ga Nungungulu.” — 1 KOR. 3:19.

NDZIMO 37 A Mitsalo yi pimisilwe hi Nungungulu

ESI HI NA SI HEVBULAGO AVBA NYA NDRIMA YEYI *

1. Ginani egi hi hevbudzwago khu Lito la Nungungulu?

HI NGA pala ni gyevbini gigaradzo kholu Jehovha khuye Muhevbudzi wathu nya Khongolo. (Isa. 30:20, 21) Lito laye li ngu hi ninga satshavbo hi si vbwetago gasi hi ‘vbeleya’ hi bwe hi ‘kodza gu gira mithumo yatshavbo nya yadi.’ (2 Thim. 3:17) Tepo hi vbanyago khu guya khesi Bhibhiliya yi si hevbudzago, ha gu khala vathu nya guti guvbindra vale va vbanyago khu “guti nya vathu va mafuni.” — 1 Kor. 3:19; Ndzi. 119:97-100.

2. Ginani hi na bhulago khigyo avba nya ndrima yeyi?

2 Kha nga hi na si wonago, guti nya litigo gutala nya dzitepo ga gu hi kutsa gu tsakisa gudogoreya gwathu nya nyama. Khu kharato adzina si nga hi garadzeya gu potsa mapimiselo ni mavbanyelo nya vathu va girago gipandre nya litigo. Bhibhiliya yi na ni gighelo tepo yi gu khiyo: “Dzi woneleni, mu nga dzi digi mu gu sengwa khu vale va vbwetago gu mi ndrindra khu sihevbulo nya wugengeli nya mahala, nya gutiyiswe khu mikhuwo nya vathu.” (Kol. 2:8) Avba nya ndrima yeyi, hi na wona edzi vathu va phedego khidzo gu khodwa malipha mavili ma hevbudzwago khu Sathane. Ga limwedo ni limwedo nya malipha yoyo hi na wona gu khethu khu ginani guti nya litigo wu gu wupumbu ni egi gi girago gu guti nya Lito la Nungungulu guri gwadi guvbindra ni gevbini hi ningwago khu litigo.

GUVBINDRUGEDZA NYA MAWONELO MANINGANO NI MALAWU

3-4. Guvbindrugedza muni nya mawonelo nya vathu khu malawu gu wonegidego Estados Unidos gupheyani nya lizana myaga nya wu 20 (vbakari nya va 1900 kala 1930)?

3 Tigoni ga Estados Unidos, gupheyani nya lizana myaga nya wu 20, gu wonegide guvbindrugedza nya gukhongolo ngudzu nya mawonelo nya vathu khu malawu. Gale ni gale, vathu nya vangi va di gu khodwa gu khavo malawu ma di gu vegedwa basi ava va tshadhidego nigu si di gu loleya gu bhula khiso vathuni. Ganiolu mawonelo yoyo ma di pheya gu fuva, gu pheya gu andra liphuvbo nyo dzumeleye satshavbo.

4 Hwane nya 30 myaga ndrani nya lizana myaga nya wu 20, gu manegide guvbindrugedza nya gukhongolo nya mavbanyelo nya vathu. Mugevisisi nyo khaguri wari khuye: “Dzifilimi, dziteyatru, dzimuzika, mabhuku ni dzimbe dzipubhilisidhadhe si di pheya gu yeyedza silo nya malawu khu gitalo.” Ndrani nya myaga yoyo, mahanelo nya vambe vathu ma di gu wuseya manyawunyawu nya malawu vathu nigu va di gu ambala khu ndziya nya mba na githawo. Khiso Bhibhiliya yi profetidego khu matshigu nya guhegise khiyo vathu va di hadzi gola ngudzu “gu dzi tsakisa khu silo.” — 2 Tim. 3:4.

Vathu va Jehovha kha va kanganyiswi khu wusingalagadzi nya litigo maningano ni malawu (Wona ndrimana 5) *

5. Ginani gi giregidego khu mawonelo nya litigo maningano ni milayo nya mavbanyelo gukhugeya khu va 1960?

5 Khu va 1960, mapango nya mangi nya vathu vavili va nga mba tshadha, guhengedwa nya malawu nya mwama ni mwama mwendro nyamayi ni nyamayi ni gu tshula mutshadho si di pheya gu olovelega ngudzu. Milongoloko nyo vbungadze khiyo nya yingi yi di gu engedzeya gu vega silo nya malawu guagani. Khu yevbini mihandro nya satshavbo soso? Mulovi moyo lovide gu khuye gighelo gi girago dzindranga dzi tshungunuga, gu manega dzindranga dzi sayiswago khu muvelegi moyo basi, wuvi myonyoni nya vathu, gu gola pornografiya ni simbe nyo fane ni esi khu gu “vathu kha va ngo khathala khu milayo nya malawu olu.” Gimbe gambe khu gu engedzeya nya madwali ma vangwago khu gu hengeya malawu, nya nga SIDA. Satshavbo sesi so yeyedza gu khiso esi litigo li gu khilo gu londrola womi, khu lisine wupumbu nya wukhongolo. — 2 Ped. 2:19.

6. Edzi litigo li ma wonago khidzo malawu sa gu tadzisa kharini makungo ya Sathane?

6 Edzi litigo li ma wonago kidzo malawu khidzo kamo Sathane a si vbwetago khidzo. Kha si kanakisi gu khiso a gu ghiya tepo a wonago vathu na va gu thumisa giningwa nya malawu khu ndziya nyo hambane ni makungo ya Nungungulu, khu ndziya yoyo va haganiseya giningwa nya lipango va ningidwego khu Nungungulu. (Efes. 2:2) Vathu va haganago khu giningwa nya malawu khandri va gu nyenyezisa giningwa gya Jehovha nya gu velege khigyo sanana basi, ganiolu kha va na nga dzumeledwa gu vbanya kala gupindruga. — 1 Kor. 6:9, 10NM.

MAWONELO NYA BHIBHILIYA MANINGANO NI MALAWU

7-8. Khu ginani mawonelo nya Bhbhiliya khu malawu ma gu yadi ngudzu guvbindra aya nya litigo?

7 Vathu va thangedwago khu guti nya litigo va gu tshepeta milayo nya Bhibhiliya maningano ni malawu, havo khavo kha yi pwali. Vathu vovo adzina va nga dzi wudzisa esi: ‘Khu ginani Nungungulu a vangidego gudogoreya nya malawu a vbedza a hi himbedzeya gu engeya malawu?’ Va gu gira giwudziso gyogyo kholu va na ni mapimo nyo hosege nyo khayo muthu o gi vbweta gilo gyogyo, a yede gu gi mana kamo. Ganiolu Bhibhiliya yo ganeya silo nyo hambane ni isoso. Bhibhiliya yari khiyo kha hi yeli gu engisa godogoreya gwatshavbo hi gu nago, ganiolu gu vbwetega hi dwana ni godogoreya nyo gire silo nyo vivbe. (Kol. 3:5) Nigu Jehovha hi ningide giningwa nya mutshadho, a gu umo hi nga tadzisago umo gudogoreya gwathu nya malawu khu ndziya yi zundzegago. (1 Kor. 7:8, 9) Ndrani nya mutshadho, mwama ni ngadzi va tshulegide gu hengeya malawu nya mba garadzega mwendro gu thava madwali, a gu iso si giregago ga vathu vavili va hengeyago malawu na va sa tshadha.

8 Guhambana ni guti nya litigo leli, Bhibhiliya yo hi hevbudza mawonelo nya yadi khu malawu. Yi ngu ganeya gu khiyo gu hengeya malawu gu ngu tangadzisa monyo. (Mav. 5:18, 19) Ambari ulolo, Bhibhiliya yari khiyo: “Moyo ni moyo a [na] kodz[e] gu thumisa khu githawo givili gi mu lumbago. Mu nga dzumeli gu ndrindrwa khu maalakanyo nya guvivbe nga edzi va girago vale va gu mwalo gukhodwa ga Nungungulu.” — 1 Tes. 4:4, 5.

9. a) Vathu va Jehovha gupheyani nya lizana myaga nya wu 20, va kutsidwe kharini gu landreya guti nya Lito la Nungungulu? b) Wusingalagadzi muni nya wadi wu gomogo omu ga 1 Johane 2:15, 16? c) Kha nga si ganedwego umo ga Varoma 1:24-27, sigiro muni nya malawu hi yedego gu si potsa?

9 Ndrani nya myaga nyo pheye nya lizana myaga nya wu 20, vathu va Jehovha kha va kanganyiswa khu mawonelo ya vale nya “mba yingela mavhalo yawe.” (Efes. 4:19) Avo va di dzi garadzeya gu landreya milayo ya Jehovha. Mukhedziseyi nya 15 nya Maio nya 1926, khu giNgiza wu di khuwo: “Mwama mwendro nyamayi gu vbwetega a aga mapimoni ni mavbanyeloni yaye, ngudzungudzu avba nya ndziya a pharago khiyo vathu nya givbango nya wuvelegi nyo hambane.” Ambari olu va nga ba va randredwe khu vathu nyo dhadhavale, vathu va Jehovha va di gu landreya guti gu khugegidego nya Lito la Nungungulu. (Leri 1 Johane 2:15, 16.) Khu lisine hi ngu bonga ngudzu kholu hi gu na ni Lito la Nungungulu. Hi ngu bonga gambe kholu Jehovha a hi ningago guhodza nya liphuvbo gu hi phasago gu mba kanganyiswa khu guti nya litigo maningano ni malawu. * — Leri Varoma 1:24-27.

GUVBINDRUGEDZA NYA MAWONELO MANINGANO NI GU DZI HALADZA

10-11. Ginani egi Bhibhiliya yi hi gengedzidego gu khiyo gi na dugeleya matshiguni nyo hegise?

10 Bhibhiliya yi gengedzide gu khiyo matshiguni nyo hegise, vathu va na dzi haladza vabune. (2 Thim. 3:1, 2) Kha si hi samadzisi tepo hi wonago litigo na li gu kutsedzeya vathu gu khathala khu silo sawe basi. Enciclopédia nyo khaguri yari khiyo ndrani nya va 1970 “mabhuku ma ganeyago khu gu khathala khu silo sago basi ma di tala ngudzu.” Mambe nya mabhuku yoyo ma di gu “kutsa vathu gu vati edzi va khadego khidzo, va si vbindrugedzi edzi va gu idzo va bwe va dzi zundza khu makhalelo yawe.” Khu giyeyedzo, nga dundrugeya khu malito yaya ma ganedwego khu limwedo nya mabhuku yoyo: “Gola, u tsaka khu muthu nya lisima ngudzu ga vatshavbo mafuni— gu gu uwe.” Libhuku lolo lari khilo “muthu a na dzi hatheye abune edzi a vbwetago gu vbanya khidzo, a bwe a gira ni gevbini a gi wonago na giri gyadi ni gu mu tsakisa.”

11 Ina u di nga tshuka u mapwa malito yoyo? Sathane a di kutsa Evha gu gira silo nyo fane ni isoso. A di khuye a di hadzi gu “khala kha nga Nungungulu; [ati] esi nya sadi ni esi nya guvivbe.” (Gen. 3:5) Muhuno, vathu nya vangi va ngu dzi khusedza ngudzu nyo bwe va dzi embeya khawe mwalo muthu — a ninganedwago khu gu va embeya esi si gu sadi ni esi nyo vivbe — ambari ni Nungungulu. Khu giyeyedzo, mapimiselo yoyo ma ngu wonega ngudzu avba nya edzi vathu va wu wonago khidzo mutshadho.

Makristo ma gu thangisa esi si vbwetegago ga vambe vbatshani nya esi sawe — ngudzungudzu sa vama mwendro vagadzi vawe (Wona ndrimana 12) *

12. Mawonelo muni khu mutshadho ma andriswago khu litigo?

12 Bhibhiliya ya gu hevbudza vama ni vagadzi gu pharana khu githawo, va bwe va simama gu vbanya khu guya khu gitumbiso va nga gireyana tepo va nga tshadha. Ya gu kutsa gambe ava va tshadhidego gu simama va dzi emiseya gu vbanya vatshavbo, khu gu khiyo: “Mwama a na diga ndranga ya babe ni mayi waye aya patana ni mwangadzi waye, va vavili va gu khala muthu moyo basi.” (Gen. 2:24) Guhambana ni vathu va Jehovha, vale va thangedwago khu guti nya litigo va gu fumedwa khu mawonelo nyo hambane ni aya nya Bhibhiliya, khu gu khavo mwama mwendro mwangadzi a yede gu vega gupima avba nya esi uye mune a si vbwetago. Omu nya mambe mayigo, tepo vathu va tshadhago va gu tumbisana mbeli nya vambe vathu gu khavo guhambana gwawe khu gufa. Ganiolu vathu nya vangi va ngu vbindrugedza malito nya gitumbiso gyogyo, va ganeya gu khavo va na simama gu vbanya vatshavbo vo nga nga simama gu haladzana. Kha nga olu vathu va si wonigo mutshadho kha nga pwanano wu yedego gu pindruga, dzindranga dza gu tshungunuga nigu vambe va ngu vangedwa silondra nya sikhongolo monyoni. Somo guagani gu khiso mawonelo nya litigo khu mutshadho wupumbu khu lisine.

13. Khu gevbini gimwegyo nya sighelo gi girago Jehovha a nyenya vathu nyo dzi khusedze?

13 Bhibhiliya yari khiyo: “PFHUMU Nungungulu a ngu vengana ni va nya matshandza.” (Mav. 16:5) Khu ginani Jehovha a nyenyago vathu nya matshandza mwendro nyo dzi khusedze? Gimwegyo nya sighelo khu gu ava va haguleyago ni gu andrisa likhalelo leli vo landreya giyeyedzo gya Sathane. Nga dundrugeya, Sathane a di gu khodwa gu khuye Jesu, a nga ba thumisidwe khu Nungungulu gasi gu gira silo satshavbo, a di hadzi mu khidzimeya a mu khozeya! (Mat. 4:8, 9; Kol. 1:15, 16) Vale va dzi wonago na vari va lisima ngudzu guvbindra vambe va gu dzegeya gu yeyedza khu mavbanyelo yawe gu khavo guti nya litigo wupumbu ga Nungungulu.

MAWONELO NYA BHIBHILIYA MANINGANO NI GU DZI HALADZA

14. Libhuku la Varoma 12:3 lo hi phasa kharini gu mba dzi ninga ngudzu lisima guvbindra pimo?

14 Bhibhiliya yi ngu hi phasa gu mba dzi ninga lisima nyo vbindre pimo. Iyo yi ngu ganeya gu khiyo gu vbwetega hi dzi gola mwendro gu dzi ninga lisima. Jesu a di khuye: “Gola muthu kwanu kha nga idzo u dzi golago khidzo.” (Mat. 19:19) Ambari ulolo, Bhibhiliya ya gu hi hevbudza gu khiyo kha hi yeli gu dzi wona na hiri va lisima ngudzu guvbindra vambe. Vbavbandze nya isoso, yari khiyo: “Mu nga girini gilo khu monyo nya gudwanele gu dzi khusedza mwendro khu matshandza nya mahala, aholu, girani khu gu dzi sodzisa, mu dzi gira va nyalidede ga vathu vatshavbo.” — Filp. 2:3; leri Varoma 12:3.

15. Ginani u gi wonago gi gu tiyisegisago gu khigyo wusingalagadzi nya Bhibhiliya maningano ni gu dzi ninga lisima khuwo nya wadi?

15 Muhuno, vathu nya vangi va dzi embeyago gu khavo va nguti va ngu tshepeta wusingalagadzi nya Bhibhiliya maningano ni gu dzi ninga lisima. Avo vari khavo kha va dzumeyi gu wona vambe na vari ni lisima ngudzu guvbindra avo kholu vari khawe va nga khiledwa khavo. Ganiolu mihandro muni yi reswago khu liphuvbo leli li andrisidwego khu litigo la Sathane? Ginani u talago gu gi wona? Ina vathu nyo dzi khusedze va ngu tsaka khu lisine? Ahati, dzindranga dzawe ke, ina dzi ngu tsaka? Ina va na ni dzipari nya dzadi? Ina va na ni wupari nya wadi ni Nungungulu? Khu guya khesi u si wonago, gu landreya guti nya litigo ni gu landreya guti nya Lito la Nungungulu, ginani gi ningago mihandro nya yadi?

16-17. Ginani hi yedego gu gi bonga, nigu khu ginani?

16 Vathu va landreyago wusingalagadzi wa ava litigo li va ranago kha nga vathu nya guti, va gu fana ni muthu a wudzisago ndziya ga mumbe muthu narigu vavili va dzimede. Na gu thula vathu nya “guti” va matshiguni yaye, Jesu a di khuye: “Sikhumu si vbwetago gu phara kunga sikhumu sikwawe! Kholu gikhumu gya guvbweta gu phara kunga gikhumu gikwawe, sa sivili si ngu ya thegela phalani.” (Mat. 15:14) Khu lisine, guti nya litigo wupumbu ga Nungungulu.

Sithumi sa Nungungulu si ngu tsaka khu gu khedza hwane si dundrugeya khu thumo si giredego Jehovha (Wona ndrimana 17) *

17 Wusingalagadzi nya wadi nya Bhibhiliya tepo yatshavbo wu ngu “phasa gu hevbudza ni gu kawuka ni gu luleka, ni gu dandrisa khu gululama.” (2 Thim. 3:16) Hi ngu bonga ngudzu kholu Jehovha a thumisago hengeledzago yaye gasi gu hi vhikeya ga guti nya litigo leli! (Efes. 4:14) Guhodza nya liphuvbo hi ningwago khuye gu ngu hi ninga tshivba hi yi vbwetago gasi gu landreya milayo nya Lito laye. Lithomo nya likhongolo gu thangedwa khu guti nya mba vbindredwa hi gu manago omu nya Bhibhiliya!

NDZIMO 32 Tiyani, mu ku nde!

^ ndri. 5 Ndrima yeyi yi na engedzeya gu hi tiyisegisa gu khiyo Jehovha khuye gifefe nya Wuthangeyi nya wadi. Yi na yeyedza gambe gu khiyo gu landreya guti nya litigo si ngu resa mihandro nyo vivbe, ganiolu gu landreya guti ga omu nya Lito la Nungungulu si ngu hi phasa ngudzu.

^ ndri. 9 Khu giyeyedzo, wona Os Jovens Perguntam — Respostas Práticas, Volume 1, sipi. 24-26, ni Volume 2, sipi. 4-5.

^ ndri. 50 TSHAMUSELO NYA DZIFOTO: Ha gu wona dzitepo nyo tsakise nya womi nya patwa nyo khaguri nya Dzifakazi dza Jehovha. Va vavili vomo thumoni nyo tshumayele guvbeyani nya va 1960.

^ ndri. 52 TSHAMUSELO NYA DZIFOTO: Mwama a khathaleyago mwangadzi waye a dwalago na va gu khedzisedwa khu gyagadzyana gwaye.

^ ndri. 54 TSHAMUSELO NYA DZIFOTO: Patwa wa matshiguni yathu wu wonago dzifoto dzawe, va dundruga dzitepo nyo tsakise va dzi vbanyidego thumoni wa Jehovha. Gyagadzyana gyawe gi dandridego ni dranga yagyo anavo vo tsaka gumogo navo.