1-2. a) Giyeyedzo muni gi yeyedzago gu khigyo hi na ni gudogoreya nya mavelego nyo vbwete guthaveledwa nigu hi na ni makodzelo nya gu thaveleye vambe? b) Simbe sanana sa gu bayiswa khu dzindziya muni?

VATHU vatshavbo va velegidwe ni likhalelo nyo vbwete guthaveledwa nigu va na ni makodzelo nyo thaveleye vambe. Khu giyeyedzo, gyanana gyo tshuka gi thega gi dzi bayisa avba nya khungumudzi na gi gu hagana, gya gu tutumeya ga Mamayi mwendro Papayi wagyo, na gi gu liya. Lisine gu vavelegi va mwalo makodzelo nyo vbodzise gilondra, ganiolu va nga gi thaveleya. Va na gi wudzisa esi si dugeledego, va gi bavbula marongo, va gi degudzeya khu ndziya nya lihaladzo, adzina va bwe va gi theya rendre nyo khaguri mwendro gu gi bhandritsha. Nya mba hweya, gyanana gi ema gu liya adzina gi bwe gi ya pheledza gu hagana. Khu gimbiya nya tepo, gilondra gi vbola.

² Dzimbe dzitepo, sanana si ngu bayiswa khu dzindziya nyo vivbe ngudzu. Simbe si ngu sagaredwa khu malawu. Gyanana gi nga sagaredwa gumogo guvbanyani mwendro dzitepo nya dzingi khu myaga nyo khaguri. Gani gumogo gani gungi, gu nga tshiya sifuta ni wuvi nya mba vbeya. Ga simbe siemo, musagareyi a gu modwa a bwe a tsayiswa. Ga simbe siemo, musagareyi a nga vbuluga gu tsayiswa. Ganiolu ambari a gu tsayiswa, gyanana gi sagaredwego gi nga simama gu vbisega khesi si dugeledego ambari gyo ba gi dandride.

3. Kha nga si khumbugidwego ga 2 Vakorinto 1:3, 4, ginani egi Jehovha a gi vbwetago, nigu siwudziso muni hi na bhulago khiso?

³ Abari gu ndriyathu nyo khaguri libandlani sagaredwe wananani waye, ganiolu kala olu a ngu gu vbisega khu kotani nya esi si dugeledego, ginani gi nga mu phasago? (Leri 2 Vakorinto 1:3, 4.) Khu lisine Jehovha a gu vbweta gu khuye dzinvuta dzaye dzi yeyedzwa lihaladzo ni gu thaveledwa. Khu kharato, hongoleni hi  bhulani khu siwudziso sesi sa siraru: 1) Khu ginani ava va nga sagaredwa wananani va vbwetago gu thaveledwa? 2) Khu vamani va nga va thaveleyago? 3) Hi nga va thaveleya kharini?

4-5. a) Khu ginani si gu na ni lisima gu dundruga gu khethu sanana si ngu hambana ni vathu va dandridego? b) Gyanana gyo tshuka gi sagaredwa, ginani gi nga dugeleyago gwagyo?

⁴ Vambe va dandridego olu, ganiolu na va sagaredwe wananani wawe, va ngo vbweta gu thaveledwa ambari olu gu vbindridego myaga nya yingi. Khu ginani? Gasi gu si pwisisa, gupheya gu vbwetega hi dundruga gu khethu sanana si hambanide ngudzu ni vathu nya vakhongolo. Gutala nya dzitepo, edzi gyanana gi khuhwago khidzo khu guvivba gi giredwego si ngu hambana ngudzu ni edzi muthu nya khongolo si mu khuhago khidzo. Hongoleni hi wona siyeyedzo nyo khaguri.

⁵ Sanana si ngu tumba ngudzu ava va si dandrisago ni gu si sayisa. Tepo vathu va manegago vbafuvbi ni sanana va si khathaleyago; aniso sanana si va tumba, sa gu dzipwa na si vhikedwe nigu si na hevbula gu tumba vathu vovo va si haladzago. (Ndzimo 22:9) Egi gi si tsakisigo khu gu, ava va talago gu sagareya sanana, vathu va ndrangani, valongo ni dzipari dza valongo vaso. Gyanana gya gu sagaredwa khu muthu gi mu tumbago, si nga gi garadzeya gu tumba vambe vathu, ambari go vbindra myaga nya yingi.

6. Khu ginani gusagaredwa gu gu litsoro gu bwe gu vbisa ngudzu?

⁶ Sanana si mwalo makodzelo nyo dzi vhikeye, nigu gusagaredwa litsoro li vbisago ngudzu. Gu gurumedza sanana gu hengeya malawu, na si nga si dzi dongiseyi mapimoni ni givilini gasi gu hengeya malawu ndrani nya mutshadho, si nga si reseya wuvi nya wukhongolo ngudzu. Gusagaredwa gu nga vbindrugedza mawonelo yaso khu malawu, khiso vamune, mwendro khu vathu vatshavbo va vbwetago gu si phasa.

7. a) Khu ginani si vbevbugeyago vasagareyi gu kanganyisa ni gu sagareya sanana, nigu vo gira kharini isoso? b) Khu yevbini mihandro nya malipha ma ganedwago khu vasagareyi?

⁷ Sanana si nga si vidzwi mapimo gasi gu tugula ni gu potsa dzimhango. (1 Kor. 13:11) Khu kharato, si ngu vbevbuga ngudzu gu muthu a si kanganyisa a bwe a si sagareya. Vasagareyi va gu embeya malipha nyo thise sanana, nya nga aya nyo khayo nandru waso, nigu si nga bhuleyi muthu esi si giregidego, nigu mwalo a na khodwago gyo tshuka gi bhuleya vambe, mwendro gu khavo malawu nya muthu nya khongolo ni gyanana giyeyedzo nya lihaladzo nya lisine. Si na dzega tepo nyo laphe gasi gu gyanana gi pwisisa gu khigyo satshavbo esi gi embedwego malipha. Gyanana gyogyo gi nga dandra na gi dzipwa na gi si phasi gilo, mwendro na gi si ninganedwi gu haladzwa ni gu thaveledwa khu muthu.

8. Khu ginani hi nga tiyisegago gu khethu Jehovha a ngu kodza thaveleya ava va tshaniswago?

⁸ Siyeyedzo sesi sa gu hi phasa gu pwisisa gighelo gi girago ava va sagaredwego va tshaniseka khu myaga nya yingi. Khu lisine, gighoho gegi gi vivbide ngudzu! Tungu wowu nya gusagaredwe nya sanana wa gu yeyedza gwadi gu khuwo ha gu vbanya matshiguni nyo hegise, omu gu gu ni “vathu nyambana lihaladzo” ni ‘vathu va nya guvivbedwa khu monyo ni vakanyisi va simamisago gu gira guvivba.’ (2 Thim. 3:1-5, 13) Milaphwi ya Sathane yi vivbide ngudzu, nigu kha si tsakisi gu wona vathu nya vangi na va gu gira gugola ga Dhiyabhulosi. Ambari ulolo, Jehovha a na ni tshivba ngudzu guvbindra Sathane mwendro sithumi saye. Jehovha gima kha hangwi khu mano ya Sathane. Hongoleni hi tiyisegani gu khethu Jehovha a ngu wona wuvi wathu, nigu a na hi thaveleya. Hi kategide kholu hi thumeyago “Nungungulu nya guthavelele gwatshavbo, a gu uye a hi thavelelago sigaradzoni sathu satshavbo gasi hi kodza gu thavelela nethu vale va guromo gusanisekani khu guthaveledwa gogu hi gu manago ga Nungungulu.” (2 Kor. 1: 3, 4) Ina ka, Jehovha o thumisa mani gasi gu hi thaveleya?

9. Khu guya khu malito ya Pfhumu Dhavhidhe ma gomogo omu ga Ndzimo 27:10, ginani egi Jehovha a na gireyago ava va digidwego khu valongo vawe?

⁹ Ava va nga ne vhikedwa khu vavelegi vawe gasi va si sagaredwi mwendro ava va sagaradwego, khavo ngudzungudzu va vbwetago gu thaveledwa. Pfhumu Dhavhidhe a di gu dziti gu khuye Jehovha khuye muthaveleyi nya khongolo ngudzu ga vatshavbo. (Leri Ndzimo 27:10.) Dhavhidhe a di gu khodwa gu khuye Jehovha a na khala Papayi wa vale va tshanisidwego khu valongo vawe. Jehovha o si gira kharini isoso? A gu thumisa sithumi saye nyo tumbege sa mafuni. Vandriyathu va libandlani vo gira nga khatshi valongo vathu. Khu giyeyedzo, Jesu a di rana ava va nga ba va thumeya Jehovha naye khuye vamamayi ni vandriyaye. — Mat. 12:48-50.

10. Mupostoli Pawulo a gu wu tshamuseya kharini thumo waye kha nga lidhota?

¹⁰ Avba nya ndrimana yeyi ni edzi dzi landreyago hi na wona edzi libandla li nga khalago khidzo kha nga ndranga yathu. Mupostoli Pawulo a diri lidhota nya sighingi ni gutumbega. A hi vegede giyeyedzo nya gyadi ngudzu, a bwe a ningwa tshivba khu Nungungulu nya gu hi kutse gu pimedzeya giyeyedzo gyaye kha nga olu uye a pimedzedego Kristo. (1 Kor. 11:1) Nga wona edzi Pawulo a tshamusedego khidzo thumo waye kha nga lidhota: “Hi di dzi rudzisa vbakari gwanu hi mi sayisa nga edzi mayi a sayisago khidzo sanana saye.” (1 Tes. 2:7) Khu ndziya nyo fane, madhota nyo tumbege muhuno ma nga thumisa wuwadi ni malito nya yadi tepo ma thumisago Bhibhiliya gasi gu thaveleya ava va vbwetago giphaso.

11. Ginani gi yeyedzago gu khigyo madhota khandrayo wonga ma yedego gu thaveleya ava va tshanisekago?

¹¹ Ina madhota khayo wonga ma yedego gu thaveleya muthu a sagaredwego? Ahihi. Hatshavbo gu vbwetega hi ‘tangadzisana’ mwendro guthaveleyana khu gyathu. (1 Tes. 4:18) Ndriyathu nya nyamayi a vidzidwego a nga tiyisa mumbe ndriyathu nya nyamayi a vbwetago guthaveledwa. Si ngu pwisisega gu ba Jehovha a dzi fananiside ni mamayi a thaveleyago gyanana gyaye tepo a yeyedzidego edzi a thaveleyago khidzo  ava va tshanisekago. (Isa. 66:13) Bhibhiliya yi na ni siyeyedzo nya vanyamayi va nga thaveleya vale va nga ba vari sigaradzoni. (Joba 42:11) Jehovha a ngu tsaka khu gu wona vanyamayi nya maKristo muhuno na va gu thaveleya vanyamayi vakwawe va tshanisekago! Ga simbe siemo, lidhota limwedo mwendro mavili ma nga wudzisa ndriyathu nya nyamayi a vidzidwego gu khayo a nga si kodza gu ya phasa ndriyathu a tshanisekago khu wuvi nya gusagaredwe. *

12. Ginani egi hi si yeligo gu gira?

¹² Tepo hi zamago gu phasa ndriyathu, kha gu vbwetegi gu hi mu wudziseya silo esi a si vbwetigo gu bhula khiso. (1 Tes. 4:11) Ina ka, ginani hi nga gireyago vale va vbwetago giphaso ni guthaveledwa? Hongoleni hi wonani livbandre dzindziya dzi gomogo omu nya Bhibhiliya hi nga phasago khidzo vambe.

13. Kha nga si ganedwego omu ga 1 Dzipfhumu 19:5-8, ginani egi ngilozi ya Jehovha yi giredego Eliya, nigu hi nga yi pimedzeya kharini?

¹³ Gira gilogyo gi na phasago muthu a tshanisekago. Tepo muprofeti Eliya a nga ba a tutuma gasi gu vbulugisa womi waye, a di vbeya tshivba, a vbweta ni gufa. Jehovha a di rumeya ngilozi nya tshivba gasi gu ya wuseya mwama yoyo a nga ba a vbede tshivba. Ngilozi yi di ninga Eliya esi a nga ba a si vbweta ga tepo yile. Yi di mu ninga guhodza nyo vbise yi bwe yi mu kutsa khu gwadi gu hodza guhodza gule. (Leri 1 Dzipfhumu 19:5-8.) Matimo yaya ma gu yeyedza lisine leli nya lisima ngudzu: Dzimbe dzitepo gilo nya gidugwana hi gireyago vambe gi nga phasa ngudzu. Si nga gira nari guhodza, ginigwa nya gyadi, mwendro gu mu loveya malito nyo khaguri gasi gu yeyedza gukhathala ni lihaladzo hi gu nalo khu ndriyathu yoyo. Sa gu ba si hi garadzeya gu bhula ni muthu yoyo khedzi a dzipwago khidzo, hi nga yeyedza gukhathala khuye khu gu gira gilogyo gi na mu phasago.

14. Ginani hi nga gi hevbulago avba nya matimo ya Eliya?

¹⁴ Phasa ava va tshanisekago gu dzipwa na va sayisegide ni gu thaveledwa. Hi nga hevbula gimbe gambe avba nya matimo ya Eliya. Khu ndziya nya giliwugiso, Jehovha ningide muprofeti waye tshivba a nga ba yi vbweta gasi gu gimbiya pfhuka nyo laphe kala Gigomoni gya Horebhi. Adzina Eliya dzi pwide na vhikedwe wulangani wowo, avbo Jehovha a giridego avbo pwanano ni vathu vaye mazana myaga hwane. Adzina dzi pwide nari hwindzo ngudzu ni vathu vale va nga ba va vbweta gu mu songa. Ginani hi nga gi hevbulago ga giyeyedzo gegi? Ha gu ba hi vbweta gu thavelaya ava va sagaredwego khu malawu, adzina gu vbwetega hi pheya khu gu va gira va dzipwa na va vbikedwe. Khu giyeyedzo, madhota gu vbwetega ma dundruga gu khayo ndriyathu nya nyamayi a garadzegago adzina a nga dzipwa na vhikedwe gu bhula naye nari ni tsikira nya tsaya wulangani nyo rule ndrangani, vbavbandze nyo bhule naye Salawuni nya Mufumo. Ganiolu, vambe adzina va nga vbweta gu pharwa khu ndziya nyo hambane ni eyi.

15-16. So thula ginani gu khala muengiseyi nya wadi?

¹⁵ Khala muengiseyi nya wadi. Bhibhiliya ya gu ninga wusingalagadzi wowu nyo pwale: “Muthu ni muthu a na vbiredze gupwa, a hwela gu ganela.” (Jak. 1:19) Ina hi va engiseyi nya vadi? Adzina hi nga pimisa gu khethu gu khala muengiseyi nya wadi so thula gu degula basi hi khedziseya oyu a ganeyago nya mba hakha gilo. Ganiolu gu engiseya gwadi so pata silo nya singi nyo vbindre isoso. Khu giyeyedzo, Eliya a di hegisa khu gu phofula ga Jehovha guvbisa a nga ba a gupwa monyoni, Jehovha a di mu engiseya gwadi. Khavbovbo a pwisisa gu khuye Eliya a di gu thava, a di gu dzipwa enga, a bwe a pimisa khuye satshavbo esi a giridego a di thumeya giburwana. Jehovha a di phasa Eliya gu pala gudzipwa gogo  khu ndziya nya lihaladzo. Yeyedzide gu khuye a diri muengiseyi nya wadi ga Eliya. — 1 Dzipf. 19:9-11, 15-18.

¹⁶ Tepo hi engiseyago vandriyathu, hi nga yeyedza kharini gupweya-wusiwana mwendro lihaladzo? Dzimbe dzitepo, malito nya madugwana nya yadi ma hathidwego gwadi ma nga yeyedza edzi hi dzi pwago khidzo. Adzina u nga khuwe: “Nyi ngu vbisega ngudzu khesi si gu dugeledego! Gi mwalo ni gyanana gimwegyo gi yedego gu girwa esi!” Adzina u nga gira giwudziso gimwegyo mwendro sivili gasi gu tiyisega gu khuwe u ngu si pwisisa esi pari yago yi garadzegago yi ganeyago. Adzina u nga wudzisa esi: “Ina u nga nyi phasa gu pwisisa esi u ganeyago?” mwendro “Tepo u nga ganeya khuwe . . . , nyi pwisiside gu kheni . . . , Ina khiso kamo u nga ba u vbweta gu ganeya?” Malito yoyo nya lihaladzo ma nga tiyisegisa muthu yoyo gu khuye u muengiseyi nya lisine, u zamago gu tiyisega gu khuwe u mu pwisiside gani. — 1 Kor. 13:4, 7.

17. Khu ginani hi yedego gu laphisa monyo hi bwe hi “hwela gu ganela”?

¹⁷ Tepo yatshavbo dundruga gu “hwela gu ganela”. U nga piyi oyu a ganeyago gasi gu mu ninga wusingalagadzi mwendro gu mu phasa gu vbindrugedza mapimiselo yaye. Nigu u yede gu laphisa monyo! Tepo Eliya khu gu hegisa a nga dzi pfhofula ga Jehovha, a di thumisa malito nyo lemeye ma nga ba ma yeyedza edzi a nga ba a gorogide khidzo. Khu gu gimbiya nya tepo, hwane nyo ba Jehovha a tiyiside gukhodwa gwaye, Eliya a di ganeya gambe malito yale nyo lemeye. (1 Dzipf. 19:9, 10, 13, 14) Ginani hi gi hevbulago? Dzimbe dzitepo muthu a tshanisekago a ngu vbweta gu bhula khedzi a dzipwago khidzo gunganigungani. Kha nga Jehovha, gu vbwetega hi mu engiseya khu gu laphisa monyo. Wulangani nyo zame gu mu embeya edzi a nga lulamisago khidzo gigaradzo gyaye, ho mu yeyedza wuwadi ni gu mu pweya wusiwana. — 1 Ped. 3:8.

18. Khu ginani gu gombeya ni muthu a tshanisekago si thaveleyago ngudzu?

¹⁸ Gombeya ni oyu a tshanisekago khu monyo watshavbo. Ava va vbisegidego ngudzu si nga gira va si kodzi gu gombeya. Adzina muthu a nga dzipwa na si ninganedwi gu hidzimeya ga Jehovha. Mweyo nya dzindziya hi nga thaveleyago  khiyo muthu yoyo khu gu gombeya naye, hi thumisa lina laye. Adzina hi nga embeya Jehovha edzi ethu gumogo ni vandriyathu libandlani hi mu golago khidzo ndriyathu yoyo a garadzegidego. Adzina hi nga lomba gu khethu Jehovha a phasa ndriyathu yoyo gu rula ni gu mu thaveleya. Nombelo nya nga wowo wu nga thaveleya ngudzu. — Jak. 5:16.

19. Ginani gi nga hi phasago gu dongiseya gasi hi phasa muthu nyo khaguri?

¹⁹ Hatha malito ma na bosisago monyo waye ni gu mu thaveleya. Pheya khu gu pimisa na wu nga si ganeyi. Ho mba pheya khu gu pimisa, hi na ganeya malito ma na payago vambe. Ganiolu malito nya yadi ma ngu vbodzisa. (Mav. 12:18) Khu kharato gombeya ga Jehovha gasi a gu phasa gu mana malito nya yadi, ma thaveleyago, ma tshambago gu mapwa. Dundruga gu khuwe malito nyo phase ngudzu guvbindra yatshavbo khaya ya Jehovha ma gomogo omu Bhibhiliya. — Hebh. 4:12.

20. Ginani egi vandriyathu va tshukago va gi pimisa khavo vamune kholu va pfinyidwego, nigu hi yede gu va dundrugisa ginani?

²⁰ Vambe vandriyathu va sagaredwego va ngu dzipwa na va nyenyeza, na va si phasi gilo mwendro na va si haladzwi — ambari gu dzipwa na va si ninganedwi khu gu haladzwa. Ayoyo malipha nya makhongolo ngudzu! Khu kharato, thumisa milowo gasi gu va dundrugisa edzi Jehovha a va haladzago khidzo. (Wona kwadru “Milowo yi kodzago gu thaveleya”.) Dundrugeya khedzi ngilozi yi tiyisidego khidzo muprofeti Dhaniyeli tepo a nga ba vbede tshivba ni gu garadzega. Jehovha a di gu vbweta gu khuye mwama yoyo nyo golege a dziti gu khuye a na ni lisima ngudzu. (Dhan. 10:2, 11, 19) Khu ndziya nyo fane, vandriyathu va garadzegago va na ni lisima ngudzu ga Jehovha!

21. Ginani gi na giregeyago vale va giridego silo nyo vivbe va si dzi layi, ganiolu ginani egi hi yedego gu gira ga vale va sagaredwego?

²¹ Ha gu thaveleya vambe, ho va dundrugisa gu khethu Jehovha a ngu va haladza. Nigu gima hi nga divali gu khethu Jehovha, Nungungulu nya gululama. Jehovha a nguti vatshavbo ava va sagaredwego, ambari ni vale va si tidwigo khu muthu. Jehovha a ngu wona satshavbo, nigu a na fuvisa vatshavbo vasagareyi va gu mba dzi laya. (Mite. 14:18) Na hi ngo vireya isoso, hongoleni hi gira satshavbo hi si kodzago gasi gu yeyedza lihaladzo ga vale va sagaredwego. Nigu si ngu thaveleya ngudzu guti gu khethu Jehovha a na vbodzisa khu guvbeleya silondra sa vale va sagaredwego khu Sathane ni litigo laye! Nugunugu satshavbo silo sesi si hi vbisisago myonyo kha hi na nga si dundruga gambe mapimoni ni monyoni. — Isa. 65:17.