HATSHAVBO hi ngu dzina gu wonwa khu vambe khu ndziya nya yadi. Ambari ulolo, dzi ngu wuya gu manega ni ndruda mafuni momu. Vathu nya vangi kha va ‘vbweti esi nya sadi.’ (2 Thim. 3:3) Va gu ndraga milayo ya Jehovha. Va dzega esi a gu khuye ‘khyadi, havo khavo ‘si vivbide’; va dzega esi a gu khuye si vivbide, havo khavo ‘khyadi’. (Isa. 5:20) Vbavbandze nya isoso, si nga garadza gu khala muthu nya wadi khu kotani nya edzi hi nga dandriswa khidzo nigu kha ha vbeleya. Khu kharato, hi nga dzipwa nga Anne, * a thumeyago Jehovha khu myaga yingi, ambari ulolo wari khuye: “Si ngu nyi garadzeya gu khodwa gu kheni nyi nga khala muthu nya ndruda.”

Egi gi tsakisago khu gu, hatshavbo hi nga si kodza gu haguleya ndruda! Kholu ndruda, handro nya liphuvbo nya guage, nigu liphuvbo laye li na ni tshivba ngudzu guvbindra ni gevbini gigaradzo, nya nga mikutsedzelo nya litigo, ni vathu hi vbanyago navo mwendro ethu habune. Hongoleni hi hevbulani gwadi likhalelo leli, hi bwe hi wona edzi hi nga li yeyedzago khidzo.

Ndruda so thula gu manega ni mavbanyelo nya yadi ni makhalelo nya yadi. Muthu nya ndruda na ni mavbanyelo nyo zundzege nigu tepo yatshavbo a gu gira silo nya sadi. Muthu nya ndruda gambe, tepo yatshavbo a gu vbweta dzindziya nyo phase khidzo vambe a bwe a gira silo nya sadi.

Adzina u ngu oloveya gu si wona gu khuwe vambe kha si va garadzeyi gu gireya silo nya sadi vavelegi vawe ni dzipari, ganiolu ina ndruda yo hegeya gu gira isoso basi? Lisine gu mwalo gwathu a kodzago gu yeyedza likhalelo leli khu guvbeleya, Bhibhiliya yari khiyo “mafuni momu, mwalo muthu nya gululame, a thumago basi iso nya sadi nyamba ghoha.” (Muh. 7:20) Mupostoli Pawulo dzumede lisine leli tepo a nga khuye: “Eni nyi ngu dziti gukheni wuwadi kha wa vbaha gwangu, guthula gukheni givilini gwangu.” (Rom. 7:18) Khu kharato, gu vbwetega hi hevbula ga Jehovha.

Jehovha Nungungulu vegide milayo nya esi nya sadi. Bhibhiliya ya gu ganeya esi khu Jehovha: “Uwe u wadi u ngu gira nya sadi, nyi hevbudze gupima sileletelo sago.” (Ndzi. 119:68) Hongoleni hi ganeye khu sipandre sivili nya ndruda ya Jehovha si khumbugwago omu nya livhesi leli.

Jehovha khwadi. Ndruda gipandre nya makhalelo ya Jehovha. Nga dundrugeya khesi Jehovha a embedego Mosi khuye: “Nyi na vbindrisa wuwadi wangu watshavbo mahoni gwago.” Jehovha a di yeyedza Mosi wudhumo waye gumogo ni wuwadi waye. Mosi a dipwa lito na li gu tshamuseya Jehovha khu ndziya yeyi: “PFHUMU Nungungulu! PFHUMU Nungungulu! Nungungulu nya wuhindzi ni pwela wusiwana; A hwelago gu goroga, A tadego khu wuwadi ni gutumbega, wuhindzi waye wu thaphelago kala ga gitugulwana nya likhumi mazana, A tsetselelago guvivba, guyeyisa ni gughoha; aholu A si tshuligo vale va gu ni nandru.” (Ekiso. 33:19; 34:6, 7) Isoso sa gu hi gira hi pwisisa gu khethu ndruda ya Jehovha khyadi khu lisine. Ambari olu Jesu a nga ba ari wadi ga vathu vatshavbo mafuni, uye a di khuye: “Uye a gu wadi moyo khu Nungungulu basi.” — Luka 18:19.

 Mithumo ya Jehovha khyadi. Satshavbo a girago Jehovha khyadi. Jehovha “khwadi ga vathu vatshavbo; wuhindzi waye wukhongolo guvbindra satshavbo a giridego.” (Ndzi. 145:9) Ndruda ya Jehovha yi mwalo gihatheya; a ngu hi ninga womi ni satshavbo esi hi si vbwetago gasi hi vbanya. (Mith. 14:17) Ndruda yaye yi ngu wonega gambe tepo a hi divaleyago sihoso sathu. Muembeleyi nya dzindzimo lovide esi: “Pfhumu, u wadi u ngu tsetselela.” (Ndzi. 86:5) Hongoleni hi tiyisegani gu khethu Jehovha “kha bombi gu girela wuwadi vale va girago ndruda.” — Ndzi. 84:11.

Ethu hi giridwe khu mufananiso wa Nungungulu, khu kharato hi na ni makodzelo nyo khale vathu nya vadi ni gu gira silo nya sadi. (Gen. 1:27) Nigu, Lito la Nungungulu la gu kutsa sithumi saye gu hevbula gu gira silo nya sadi. (Isa. 1:17) Ina ka, hi nga hevbula kharini gu gira silo nya sadi? Wona dzindziya dziraru nyo gire khidzo isoso.

Nyo pheye, hi nga gombeya hi lomba liphuvbo nya guage, li kodzago gu phasa maKristo gu manega ni ndruda nya lisine. (Gal. 5:22) Khu lisine, liphuvbo la Nungungulu li nga hi phasa gu gola silo nya sadi, ganiolu hi nyenya silo nyo vivbe. (Rom. 12:9) Bhibhiliya yari khiyo Jehovha a ngu kodza gu hi gira hi tiya mithumoni ni malitoni yatshavbo. — 2 Tes. 2:16, 17.

Nya wuvili, gu vbwetega hi leri Lito la Nungungulu. Ha gu gira isoso, Jehovha a na hi hevbudza “dzindzila dzatshavbo nya dzadi” a bwe a hi dongiseya gasi hi gira “mithumo yatshavbo nya yadi.” (Mav. 2:9; 2 Thim. 3:17) Monyo wathu wa gu fana ni gyombo nyo sayiseye umo dzithomba. Tepo hi lerigo Bhibhiliya, ni gu dundrugeya khesi hi si hevbulago, ha gu tadza monyo wathu khu silo nya sadi, esi si fanago ni gu tadza gyombo khu silo nya lisima hi na si vbwetago khu gu gimbiya nya dzitepo. — Luka 6:45; Efes. 5:9.

Nya wuraru, ha gu dzi garadzeya “gu pimedzeya esi nya sadi.” (3 Joh. 11) Gu na ni siyeyedzo nya singi nya gu si pimedzeye omu nya Bhibhiliya. Giyeyedzo nyo pheye khegi gya Jehovha ni Jesu. Ganiolu gu na ni simbe siyeyedzo gambe nya vathu va nga tidwa na vari vathu nya vadi. Vavili vakona nya gu hi nga dundrugeya khavo khu Tabhita ni Bharinabha. (Mith. 9:36; 11:22-24) U nga phasega khu giyeyedzo gyawe nya gyadi wa gu hevbula esi Bhibhiliya yi ganeyago khavo. Tepo u hevbulago, zama gu wona esi va giridego gasi gu phasa vambe. Dundrugeya khesi u nga girago gasi gu phasa vambe libandlani ni ndrangani. U na wona gambe silo nya sadi si dugeledego kholu Tabhita ni Bharinabha va nga gireya silo nya sadi vambe. U nga phasega ngudzu wa gu leri matimo yawe.

Hi nga dundrugeya gambe khu vathu va matshiguni yathu va girago navo silo nya sadi. Khu giyeyedzo, dundrugeya khu madhota nya sighingi  libandlani ma golago gu gira silo nya sadi. Kha hi divali vandriyathu nya vanyamayi nyo tumbege ava va ‘hevbudzago esi si gu sadi.’ (Tito 1:8; 2:3) Ndriyathu moyo nyo pwani khu Roslyn wari khuye: “Pari yangu ya gu dzi garadzeya gu phasa ni gu tiyisa vambe libandlani. A gu dundrugeya khu giemo gyawe, a va ninga siningwa mwendro gu va phasa khu dzimbe dzindziya. Nya gu mu wona nari muthu nya wadi.”

Jehovha a gu kutsa vathu vaye gu ‘vbweta ugo gu gu gwadi.’ (Amosi 5:14) Ha gu gira isoso, kha hi na nga gola milayo yaye basi, ganiolu si na tiyisa gambe sighelo si hi kutsago gu gira silo nya sadi.

Kha si hungi gu kala hi gireya vambe silo nyo samadzise gasi hi khala vathu nya vadi, mwendro gu va ninga siningwa nyo dhure. Khu giyeyedzo: Kha hi guhuleyi mati nya mangimangi khu gumogo gasi gu simbo wu dandra, ganiolu ha gu wu regari vbadugwanavbadugwana. Khu ndziya nyo fane, ha gu gireya silo nya singi nya sidugwana vambe, si na yeyedza gu khiso hi vathu nya ndruda.

Bhibhiliya ya gu hi kutsa gu khala na hi “dongide” gu gira silo nya sadi. (2 Thim. 2:21; Tit. 3:1) Ha gu vega gupima avba nya esi si dugeleyago vambe, hi na mana dzindziya nyo phase muthu “khu silo nya sadi, gasi [hi] mu tiyisela gukhodwani.” (Rom. 15:2) Isoso si nga pata gu mu ninga gilo nyo khaguri hi gu nagyo. (Mav. 3:27) Hi nga rana muthu gasi gu ta hodza naye mwendro gu ta vbungadza naye. Ha gu ba hiti muthu nyo khaguri a dwalago, hi nga mu rumeleya lidangaliya, gu ya mu wuseya, mwendro gu mu foneya. Khu lisine, gu na ni dzindziya nya dzingi nyo ganeye khidzo “magana nya yadi, nya guphasedzele ava va mapwago.” — Efes. 4:29.

Kha nga Jehovha, ha gu dzi garadzeya gu gireya silo nya sadi vathu vatshavbo. Khu kharato, kha hi khedzi khu khovbe. Ndziya nya yadi nyo gire isoso, gu tshumayela mahungu nya yadi nya Mufumo ga vatshavbo. Kha nga gu ganeya ga Jesu, gu vbwetega hi dzi garadzeya gu gira silo nya sadi ni ga vale va hi nyenyago. (Luka 6:27) Gi mwalo gi vivbago khu gu hi khala vathu nya vadi ni gu gireya wuwadi vambe, kholu “mwalo nayo wu dzi kodzago gu wugela silo nya nga esi.” (Gal. 5:22, 23) Ha gu gira silo nya sadi ambari ha gu ba hi tshaniswa khu vathu mwendro na hi emisana ni sigaradzo, hi na ndrindra vathu vata lisineni hi bwe dhumisa Nungungulu. — 1 Ped. 3:16, 17.

“Muthu nya gululame a na khura khiso sa monyoni gwaye.” (Mav. 14:14) Khu yavbini makategwa nyo khaguri hi na ma manago? Ha gu gireya wuwadi vambe, anavo va na hi phara gwadi. (Mav. 14:22) Ambari vambe va gu mba hi phara gwadi, gu vbwetega hi simama gu gira silo nya sadi. Kha nga handro wakona, vambe adzina va nga vbindrugedza mavbanyelo yawe, va pheya gu hi phara gwadi. — Rom. 12:20.

Tepo hi girago silo nya sadi, hi diga gu gira silo nyo vivbe, ha gu phasega nethu. Vandriyathu nya vangi vari khavo isoso si ngu va giregeya. Nga dundrugeya khu Nancy, wari khuye: “Nyi dandriside wurengotiri, vanyamayi nyi di gu vbindrugedzeya, nigu nyi diri mwalo githawo. Ganiolu, tepo nyi nga pheya gu hevbula lisine ni gu vbanya khu milayo ya Nungungulu nya silo nya sadi, khavbo nyi nga pheya gu tsaka. Olu nyi muthumuthu nigu nyi na ni githawo.”

Gighelo nya gikhongolo gi hi girago hi haguleya ndruda khu gu ha gu vbweta gu tsakisa Jehovha. Esi hi girago, ambari so mba wonwa khu vathu nya vangi, Jehovha a ngu si wona. A ngu hi wona tepo yatshavbo hi girago silo nya sadi ni gu dundrugeya khu silo nya sadi. (Efes. 6:7, 8) Tshatshazelo muni hi na wu manago khu gu gira isoso? “Muthu nya wadi a gu tsakisa mwendro gu tsakedwa khu [Jehovha].” (Mav. 12:2) Khu kharato, hongoleni hi simamani gu haguleya ndruda. Jehovha a ngu tumbisa “wudhumo ni wuzundzo ni gurula ga vatshavbo vale va girago nya sadi.” — Rom. 2:10.