Na nyi si ganeyi esi si nga dugeleya khu gu landreya, ema nyi ganeya khedzi nyi nga pheya khidzo gu gira thumo nya tepo yatshavbo.

Nyi velegidwe khu 1942 gidwani gya Caraíbas, Curaçao. Papayi wangu a di gu vbanya Suriname, ganiolu a di fuluga aya vbanya gidwani khu kotani nya thumo. Na nyi si velegwe uye khade moyo nya Fakazi ya Jehovha nyo pheye a nga bhabhatiswa, Curaçao. a Uye a di gu hevbula Bhibhiliya ni ethu dzisemana dzatshavbo ambari olu dzimbe dzitepo ethu hi nga ba hi bomba gu hevbula. Tepo nyi nga ba nyiri ni 14 myaga, ethu hi di fuluga hiya vbanya Suriname gasi papayi wathu a si kodza guya khathaleya mamayi waye a nga ba a dandride khu tanga.

Eni nyi di pheya gu gira wupari ni vaphya nyo khaguri va nga ba va thumeya Jehovha khu sighingi libandlani, Suriname. Avo va diri vakhongolo gwangu nigu va di gu thuma kha vapiyonero nya tepo yatshavbo. Tepo va nga ba va ganeya khu matshango va ma manidego thumoni nyo tshumayele, eni nyi di gu si wona gu kheni avo va di gu tsakide ngudzu. Hwane nya mitshangano, eni ni dzipari dzangu hi di gu bhula khu Bhibhiliya, nigu dzimbe dzitepo hi di gu khedziseya dzinyeledzi vbawutshigutunu. Dzipari dzedzi dzi nyi phaside gu gira esi nyi nga ba nyi si vbweta womini gwangu. Eni nyi di gu vbweta gu thumeya Jehovha, khu kharato nyi bhabhatisidwe tepo nyi nga ba nyiri ni 16 myaga. Nigu nyi di pheya gu thuma kha nga piyonero nya tepo yatshavbo tepo nyi nga ba nyiri ni 18 myaga.

Eni nyi manide sihevbudzo nya singi tepo nyi nga ba nyi thuma kha nga piyonero, nigu sihevbudzo soso si nyi phaside gu gira gwadi thumo nya tepo yatshavbo. Khu giyeyedzo, gimwegyo nya sihevbudzo nyi gi hevbudego gi diri ni lisima gasi gu trenari vambe. Tepo nyi nga pheya gu thuma kha nga piyonero, misiyonaryo moyo nyo pwani khu Willem van Seijl a di nyi gola ngudzu. b Uye a di nyi hevbudza edzi nyi nga ba  nyi yede gu khathaleya khidzo mithumo ya libandlani. Ga tepo yoyo, eni kha nya nga ba nyi dziti gu kheni nyi di gu vbweta gu hevbudzwa gu gira gwadi mithumo libandlani. Ganiolu, ga mwaga wu nga landreya, eni nyi di emiswa kha nga piyonero nyo hathege nigu nyi di pheya gu phasedzeya mitsawa nyo khaguri nya vandriyathu va nga ba va vbanya Suriname ni mambe mabandla ma nga ba ma romo vbafuvbi. Eni nyi ngu bonga ngudzu khu sihevbudzo nyi ningidwego khu vandriyathu ni sihevbudzo esi Willem a nyi ningidego khu tepo nyi nga ba nyi si vbweta. Gukhugeya avbovbo, eni nyi di zama gu landreya siyeyedzo sawe, khu gu nyi dzi ninga tepo nyo trenari vambe.

Gilo nya wuvili nyi gi hevbudego gu vbevbugisa womi wangu ni gu manega ni makungo nya yadi. Gupheyani nya ngima ni ngima, eni ni pari yangu yi nga ba yi thuma niyo kha nga piyonero nyo hathege, hi di gu hunga esi hi nga hadzi gu si vbweta ga dzisemana dzi nga hadzi landreya. Khu kharato, moyo wathu a di yede gu hongola dhoropani gasi gu ya renga silo hi nga ba hi si vbweta. Ethu hi di gu thumisa gwadi dzitsapawu dzathu gasi gu silo soso hi si vbwetago si ta eneya gu si thumisa ndrani nya ngima watshavbo. Tepo hi nga ba hi hamuga gilo nyo hodze Suriname, vambe vathu ambari nari vadugwana va di gu hi phasa. Nyi ngu khodwa gu kheni khu gu ba nyi hevbude gu vbevbugisa womi wangu na nyi ngari lidzaha ni gu manega ni makungo nya yadi, si nyi phaside gu vega gupima thumoni wa Jehovha womini wangu watshavbo.

Gilo nya wuraru khu gu nyi phasegide ngudzu khu gu hevbudza vathu khu lidimi lawe nya mavelego. Eni nyi dandride na nyi gu ganeya Giolandes, Gingiza, Gipapiamento ni Gisranantongo (eli gambe li tidwago kha nga Gisurinamês), a gu lidimi li nga ba li ganedwa Suriname. Ganiolu, nyi wonide gu kheni vathu va mule va di gu hakha gwadi mahungu nya yadi tepo nyi nga ba nyi va tshumayela khu lidimi lawe nya mavelego. Si nyi garadzede gu ganeya malimi yoyo, limwedo lakone a gu Gisaramaccano, kholu si di gu lomba gu khusedza ni gu vbungula vholumi nya lito. Ambari olu si garadzidego gu hevbula malimi yaya, eni nyi tsakide ngudzu khu gu gira isoso. Khu gu gimbiya nya myaga, eni nyi si kodzide gu hevbudza lisine vathu nya vangi kholu nyi di gu thumisa lidimi lawe nya mavelego.

Ganiolu, gasi gu ganeya lisine, nyi manegide gambe ni matshango ma nyi thedego dzitshoni. Khu giyeyedzo, ga giemo nyo khaguri, eni nyi di gu vbweta gu wudzisa mawugelo nya gihevbulo gyangu nya Bhibhiliya gi nga ba gi ganeya Gisaramaccano kholu igyo gi diri ni madwali nya ndrani. Ganiolu, edzi nyi nga mu gira khidzo giwudziso si di gu gira gu khatshi nyi di gu mu wudzisa gu kheni a diri ni mimba gani! Khu lisine, giwudziso gyogyo gi mu thede dzitshoni. Ambari olu nyi phazamidego ngudzu tepo nyi nga ba nyi zama gu hevbuleya limbe lidimi, eni tepo yatshavbo nyi dzi garadzede gasi gu ganeya ni vathu lidimi lawe nya mavelego ndrani nya thumo wangu.

Khu 1970, nyi di emiswa gasi gu thuma kha nga muwoneleyi nya gipandre. Khu mwaga wowo, eni nyi yeyedzide longoloko: “Gu wuseya nya tsindza nya mafu yatshavbo nya Dzifakazi dza Jehovha,” ga mitsawa nya yingi yi nga ba yiri omu gu nga ba guri mwalo ngudzu vathu. Gasi gu wuseya vandriyathu vovo, eni ni vambe vandriyathu hi di thumisa ngalava nya madhera gasi gu endra khiyo, hi tshathuga tsongo wu nga ba wuri vbafuvbyana mule. Omu nya ngalava yathu, hi di vbagede giradhori, tanki nya ghazolina, dzilampadha, dzitela ni yimbe mitshini hi nga hadzi gu ya yi thumisa. Tepo hi nga ba hi tshiga khomu nya ngalava, hi di yede gu rwaleya mitshini yeyi yatshavbo gasi hi hongola nayo omu hi nga hadzi  woneya umo longoloko wowo. Igyo nyi gi dundrugago ngudzu umo nya maendro yaya, khu gu vathu nya vangi va nga ba va khala mule gu nga ba guri mwalo ngudzu vathu va di gu gola ngudzu gu wona milongoloko yeyi. Eni nyi di gu tsaka ngudzu khu gu phasa vathu gu hevbula khu Jehovha ni hengeledzano yaye ya mafuni. Gu wona vathu na va gu tiyisa wupari wawe ni Jehovha si nyi giride nyipwa litsako nya likhongolo ngudzu guvbindra yatshavbo mithumo nyi yi giridego.

Gu khala gikwendra, si di gu nyi phasa kholu si di gu vbevbugisa thumo wangu, ganiolu nyi di gu dzina gu tshadha. Nyi di pheya gu gombeya gasi gu nyi mana nyamayi a nga hadzi gu tsaka ni eni khu gu thuma hatshavbo avba nya thumo nya tepo yatshavbo. Hwane nya mwaga moyo nyi di tivana ni Ethel a nga ba ari piyonero nyo hathege. Uye a di dzi emisede gu thuma khu gu dzi garadza thumoni ga Jehovha, ambari olu si nga ba si si mu vbevbugeyi. Gu khugeya gale na ngari muphya, Ethel a di gu vbweta gu pimedzeya giyeyedzo gya mupostoli Pawulo thumoni nyo tshumayele, nigu uye a giride satshavbo a nga si kodza gasi gu mu pimedzeya. Ethu hi tshadhide khu 1971, nigu hi phede gu thuma gumogo kha nga vawoneleyi nya gipandre.

Ethel dandrede ga ndranga yi nga ba yiri sisuwana, khu kharato si mu vbevbugede gu gira thumo wowu ga giemo hi nga ba hi romo ga igyo. Khu giyeyedzo, tepo hi nga ba hi vbweta gu wuseya mabandla ethu kha nga ba hi dzega silo nya singi. Ethu hi di gu hamba ni gu handza sombo sathu umo nya mitsongo. Ethu gambe hi di gu hodza esi hi nga ba hi ningwa khu vandriyathu ni gevbini egi va nga ba va sota nya nga dzikwaxe (Iguanas) ni dzindzandzi va nga ba va mola matshongoni. Tepo hi nga ba hiri mwalo dziparatu ethu hi di gu hodza omu nya mahagani nya mighonvha, tepo hi nga ba hiri mwalo siponi ethu hi di gu thumisa mandza. Ethel ni eni tepo hi nga ba hi gira satshavbo hi nga ba hi si kodza gasi gu thumeya Jehovha gumogo, si di gu fana ni dzingodzi dziraru dzi bhanyidwego gwadi. (Muh. 4:12) Ethu gima kha ha dzi laya khesi hi tshanganidego naso.

Litshigu limwedo, tepo hi nga ba hi wuya khiyo nya gu wuseye vandriyathu va khalago ga likhabi va vbanyago vathu nya vadugwana, khavbo hi manidego  matshango hi ganedego khayo gupheyani nya matimo yangu. Kha nga olu ngalava yi nga zhama khu gu vbiredza iyo yi di dzegeya gu duga vbavbandzi. Kha nga olu ethu hi nga ba hi ambade dzisalvha-vhidha kha ha duga khu ngalavani, ganiolu ngalava yi di gu tade khu mati. Ethu hi di dzegeya gu dusa guhodza khumo nya dzipaneya hi dzudzugeya matini, hi bwe hi thumisa dzipaneya dzodzo gasi gu duseleya mati khumo nya ngalava.

Kha nga olu hi nga ba hiri mwalo gilo nya gu hodze, tepo hi nga tshiga khu ngalavani hi di pheya gu lova dzindzandzi, ganiolu kha hi nga ba hi mana gilo. Khu kharato, hi di gombeya ga Jehovha hi mu lomba gasi a hi ninga gilo nya gu hodze ga litshigu lile. Hwane nya gu ba hi gombede, moyo nya ndriyathu a di drindra sifi a dusa ndzandzi nya yikhongolo ngudzu hi nga hadzi gu hodza hi eneya ethu nya 5 ga wutshigu wule.

Hwane nya 5 myaga, Eni nyi Ethel hi di thuma gumogo nigu hi hakhide makategwa nya mba ma vireya, ethu hi di hadzi gu khala vavelegi. Eni nyi tsakide ngudzu tepo nyi ngapwa mahungu yoyo nya yadi, ambari olu nyi ba nyi si dziti gu kheni isoso si di hadzi gu kuha kharini womi wathu. Eni nyi Ethel hi di gu dogoreya ngudzu gu simama thumoni nya tepo yatshavbo sa gu kodzega. Ganiolu, khu 1976 Ethel a di velega gyanana gyathu nya gu pheye. Nigu gyanana gyathu nya wuvili Giovanni gi velegidwe hwane nya myaga mivili.

Khu kotani nya olu tepo yoyo Suriname gu nga ba gi vbwetega ngudzu giphaso, Betheli yi di nyi dzumeleya gu simama gu thuma kha nga muwoneleyi nya gipandre na hi gu sayisa sanana sathu. Tepo sanana sathu si nga khala vaphya, eni nyi di rumedwa gasi guya thuma umo nya sipandre si nga ba siri ni mabandla nya madugwana. Isoso si nyi phaside gu thuma dzisemana nyo khaguri kha nga muwoneleyi nya gipandre nyi bwe nyi thumisa dzimbe dzisemana nya ngima gasi gu thuma kha nga piyonero ga libandla nyi nga rumedwa umo. Ethel ni sanana sathu va di gu hongola ni eni tepo nyi nga ba nyi wuseya mabandla ya vbafuvbi ni gaya. Ganiolu, eni nyi di gu endra nyonga tepo nyi nga ba nyi hongola ga mitshangano nya sipandre ni mabandla ga likhabi li nga ba li khala hwindzo.

Nyi di yede gu sasamedza gwadi silo gasi nyi si kodza gu gira gwadi yatshavbo mithumo yangu. Eni nyi di gu tiyisega gu kheni gihevbulo nya ndranga yathu gi girega dzisemana dzatshavbo. Tepo nyi nga ba nyi wuseya mabandla ya hwindzo, Ethel a di gu gimbidzisa gihevbulo nya ndranga ni sanana sathu gaya nigu tepo si nga ba si kodzega hi di gu gira silo nya singi hatshavbo khu ndranga. Ethel ni eni hi di gu hagana ni sanana sathu. Dzimbe dzitepo, hi di gu joghari dzivhidhiyu ghemi ni gu wuseya malanga nyo  mburi vbafuvbi ni gaya. Dzimbe dzitepo, nyi di gu khala kala wutshigu na nyi gu dongiseya sipandre sangu. Ethel nyamayi nya sighingi a khumbugidwego umo ga libhuku la Mavingu 31:15, kholu uye a di gu vindrugeya gasi gu tiyisega gu khuye gu na hevbudwa lowo nya litshigu, ni gu hodza gilo nyo khaguri sanana sathu na si si hongoli xikwatunu. Nyi ngu bonga ngudzu khu gu ba nyiri ni nyamayi a nyi phasidego gu gira gwadi mithumo yatshavbo Jehovha a nyi ningidego.

Kha nga vavelegi, hi di gira satshavbo hi nga si kodza gasi gu phasa sanana sathu gu haladza Jehovha ni gu gira thumo nyo tshumayele. Ethu hi di gu vbweta gu khethu sanana sathu si wona thumo nya tepo yatshavbo kha nga misuwo yaso nasiri kholu ethu hi vbwetago gu khethu si gira isoso, ganiolu khu gu ba si dzi hathede. Ethu tepo yatshavbo hi di gu ganeya khu litsako hi li manidego khu gu gira thumo nya tepo yatshavbo. Ambari olu hi nga tshangana ni sigaradzo, ethu hi di gu tshingisa edzi Jehovha a hi phasidego khidzo ni gu hi kategisa kha nga ndranga. Ethu gambe hi ngu tiyisega gu khethu sanana sathu si randredwe khu Dzifakazi dzi thangisago Jehovha womini gwadzo.

Jehovha a hi ningide satshavbo hi nga ba hi si vbweta tepo hi nga ba hi sayisa ndranga yathu. Khu lisine, tepo yatshavbo nyi giride sathavbo si nga ba si kodzega gasi gu khathaleya ndranga yangu. Esi nyi nga si vbanya ga likhabi (Floresta tropical) nyi nga ba nyi romo ga ilo tepo nyi nga ba nyi thuma kha nga piyonero nyo hathege, si nyi hevbudzide gu thumisa gwadi dzitsapawu gasi gu renga silo si nga ba si vbwetega. Khandri tepo yatshavbo hi nga ba hi mana satshavbo hi nga ba hi si vbweta, ganiolu ethu hi giride satshavbo hi nga si kodza. Ga siemo sesi, eni nyi di gu khodwa gu kheni Jehovha a na hi phasedzeya. Khu giyeyedzo, guvbeyani nya 1980 ni gupheyani nya 1990 si di vbindrugedza silo Suriname. Ga myaga yeyi si di gu garadza gu mana silo nya gu dzi vbanyise khiso. Ambari ulolo, Jehovha a hi ningide esi hi nga ba hi si vbweta gasi gu dzi vbanyisa. — Mat. 6:32.

Ndrani nya womi wathu Jehovha a hi ningide esi hi nga ba hi si vbweta, a hi ningide gutsaka ni gu hi dzipwa na hi gu eneledwa khesi hi nga ba hiri naso. Sanana sathu si hi resede litsako nya likhongolo ngudzu nigu hi ngu bonga kholu si thumeyago Jehovha. Ni gu gambe hi ngu bonga khu gu ba si hathide gu beleya thumo nya tepo yatshavbo. Ethniël ni Giovanni va hevbude avba nya dzixikola nya mufumo nigu olu va gu thuma Betheli ya Suriname ni vagadzi vawe.

Olu, eni ni Ethel hi dandride khu tanga, ganiolu hi ngo gu thumeya Jehovha kha nga vapiyonero nyo hathege. Khu lisine, kha nga olu nyi pharegidego ngudzu nyi si mane tepo nyo hevbule gu hambeya, ganiolu kha nyi dzi layi khu kotani nya isoso. Nya gu khedza hwane, nya gu wona gu kheni khu gu ba nyi hathide gu beleya thumo nya tepo yatshavbo nyi ngari muphya igyogyo gilo nya gyadi ngudzu nyi hungidego gu gira womini gwangu.