Skip to content

Skip to table of contents

Utabeteki Muntu Kweendelana Ambaboneka

Utabeteki Muntu Kweendelana Ambaboneka

“Mutabeteki aciimo, pele amubeteke cakululama.”—JOH. 7:24.

NYIMBO: 142, 123

1. Isaya wakasinsimaanzi atala aJesu alubo nkamboonzi makani aaya naasungwaazya?

BUSINSIMI bwaIsaya buli atala aMwaami wesu Jesu Kristu bulatusungwaazya akutuumbulizya. Isaya wakaamba kuti Jesu “takooyoobeteka kukuyeeya zintu ziboneka kumeso buyo, nikuba kukosola makani cakuzuminina majwi ngaamvwa kumatwi buyo.” Pesi “uyoobeteka bacete cakululama.” (Is. 11:3, 4) Nkamboonzi makani aaya naasungwaazya? Nkaambo tukkala munyika muli bantu batasyomeki abali amuuya wakusalulana. Tulangilila kuba aMubetesi uululeme uutabeteki kweendelana abantu mbubaboneka!

2. Jesu wakatulayilila kuti tuchiteenzi alubo tulalanga-langanzi muchiiyo eechi?

2 Buzuba abuzuba twaambuula makani aasiyene-siyene atala abantu. Pesi tatukonzyi kubeteka bantu munzila iimaninide mbuuli Jesu nkaambo tatumaninide pe. Chiindi chiingi, tubeteka bantu kweendelana anzitubona ameso. Pesi Jesu naakali aanyika, wakati: “Mutabeteki aciimo, pele amubeteke cakululama.” (Joh. 7:24) Jesu uyanda kuti tube amaboneno aali mbuuli aakwe akuti tutabeteki bantu kweendelana ambubaboneka. Muchiiyo eechi, tulayiya zintu zitatu zipa kuti bantu babeteke bamwi kweendelana anzibabona ziswaanizya musyobo, bunoti aminyaka bamwi njibalaayo. Muli chimwi achimwi, tulayiya mbutukonzya kutobela malayilile aaJesu.

KUBETEKA BAMWI KWEENDELANA AMUSYOBO

3, 4. (a) Nziizili zintu zyakagwasya mwaapostolo Petro kuchincha maboneno ngaakali aawo kubantu bakatali maJuda? (Langa chifanikisyo chili kumatalikilo achiiyo.) (b) Njiili njiisyo mpya Jehova njaakagwasya Petro kuti ayimvwisisisye?

3 Tulakonzya kuyeeyela mbaakakataazikana mwaapostolo Petro naakabuzigwa kuti ayinke kuKkayisareya kumuunzi waKkorneliyo, mwaalumi wakatali muJuda. (Inc. 10:17-29) Mbuuli bamwi maJuda bamuchiindi eecho, Petro wakakomena kazi kuti bantu bakatali maJuda bakalisofweede. Pesi Petro wakabona zimwi zintu zyakapa kuti achinche maboneno ngaakali aawo. Muchikozyano, Petro wakabona chilengaano chigambya. (Inc. 10:9-16) Petro wakabonaanzi? Muchilengaano, wakabona chintu chili mbuuli mucheka ulaabanyama basofweede alubo wakamvwa jwi pati lizwa kujulu lyakati: “Buka, Petro, ujaye ulye.” Petro wakakaka kwaziindi zitatu. Kwaziindi zyoonse naakali kukaka, jwi lizwa kujulu lyakali kumwaambila kuti, ‘utaambi kuti nchaasalazya Leza chilatondwa.’ Petro naakamana kubona chilengaano, taakazimvwisisisya pe nzyaakabuzigwa kuti achite. Kakutanayinda chiindi, wakaswaayigwa abatumwa baKkorneliyo. Kazulwidwa amuuya uusalala, Petro wakiinkaamwi abatumwa kung’anda yaKkorneliyo.

4 Petro taakali kunooyinka pe kung’anda yaKkorneliyo kaansinga wakachili kubona bantu kweendelana ambubaboneka. MaJuda teebakali kukulyata pe kumyuunzi yabantu bakatali maJuda. Nkamboonzi Petro naakayinka kuli Kkorneliyo nikuba kuti wakali amuuya wakusalulana? Chilengaano Petro nchaakabona chakamugambya alubo wakabona kuti ulookuzulidwa amuuya uusalala. Petro naakamvwa Kkorneliyo nzyaakamubuzya, zyakapa kuti muuya uusalala umuzulwide kwaamba kuti: “Nkasimpe ndabona kuti Leza talangi ciimo camuntu, pele mumasi oonse uumuyoowa akucita bululami ulatambulwa kulinguwe.” (Inc. 10:34, 35) Eeyi yakali njiisyo mpya njaakayiya Petro alubo yakali kuyoogwasya maKristu biingi. Njiisyo eeyi yakutasalulana yakali kuyoobagwasya biyeni maKristu boonse?

5. (a) Jehova uyanda kuti maKristu boonse bazibeenzi? (b) Nikuba kuti tulikazi kasimpe pesi niinzi chikonzya kuba mumyoyo yesu?

5 Kwiinda muli Petro, Jehova wakali kugwasya maKristu boonse kuziba kuti tasaluuli pe. Bantu boonse ubabona munzila iikozyenie katalangi musyobo, chisi nkubazwa amulaka ngubaambuula. Muntu woonse uuyoowa Leza akuchita ziluleme ulatambulika kulinguwe. (Gal. 3:26-28; Ciy. 7:9, 10) Kuziba makani aaya kwakapa kuti ubone kuti ngakasimpe. Pesi niinzi chikonzya kuchitika kuti kubusena nkuzwa naakuti bantu mbukkalaabo kabali amuuya wakusalulana? Ulakonzya kuyeeya kuti tukwe muuya wakusalulana, pesi kakusalulana kalakonzya kuba mumoyo wako. Nikuba kuti Petro nguwe wakapegwa chilongezyo chakugwasya bantu kubona kuti Jehova tasaluuli pesi mukuya kwachiindi wakatondeezya muuya wakusalulana. (Gal. 2:11-14) Kujana twamuswiilila biyeni Jesu kwiinda mukutabeteka bamwi kweendelana ambubaboneka?

6. (a) Niinzi chiyootugwasya kuti tugwisye muuya wakusalulana mumyoyo yesu? (b) Makani aakalembwa awumwi mukwesu atuyiisyaanzi?

6 Tweelede kubelesya Jwi lyaLeza kuti tubone kuti nzituyeeya ambutulimvwa zitondeezya kuti tuli amuuya wakusalulana na. (Int. 119:105) Alubo tweelede kuzumina kugwasigwa abantu kuti batubona kuti tuli amuuya wakusalulana nikuba katutaliboni kuti tulaawo. (Gal. 2:11, 14) Muuya ooyu ulakonzya kukomena mumyoyo yesu katutakuboni pe. Atubone chikozyano chawumwi mukwesu uuli amukuli mumbungano, wakalemba makani atala awumwi mukwesu amukayintu wakwe bali mumulimu wachiindi choonse. Mulumi wakali kuzwa kumusyobo ulangilwaansi. Pesi mukwesu wakalemba makani aaya taakali kulibona pe kuti uli amuuya wakusalulana atala amusyobo wamukwesu ooyo. Wakalemba zintu zibotu atala amukwesu uuli mumulimu wachiindi choonse pesi kumamanino wakati: “Nikuba kuti mwaalumi ooyu uzwa [kuchisi eechi], bube bwakwe amaponeno aakwe zilikugwasya bamwi kuziba kuti kuba [wamusyobo ooyu] tazyaambi kuti tabali basanambi, balafwaba mbuuli mbubapona bantu [bamusyobo ooyu].” Twiyaanzi kumakani aaya? Kufumbwa mikuli njitulaayo, tweelede kulilanga-langa akuzumina kugwasigwa kuti bamwi babona kuti tuli amuuya wakusalulana mumyoyo yesu. Niinzi zimwi nzitweelede kuchita?

7. Kujana twatondeezya biyeni kuti tuyanda kuliswaanizya abantu boonse?

7 Kuliswaanizya abantu boonse kuyoopa kuti tubayande akuti tutabi amuuya wakusalulana. (2 Kor. 6:11-13) Uyandisya kuliswaanizya abantu bamusyobo wako, bazwa kuchisi nkuzwa abaambuula mulaka wako luzutu na? Kuti kakuli boobo, yezya kuliswaanizya abantu boonse. Ulakonzya kukumbila bamwi batali bamusyobo wako kuti mubelekaamwi mumulimu wakukambawuka naakuti kubatamba kuti muzoolyaamwi kung’anda naakuti kupobwe. (Inc. 16:14, 15) Kuchita oobo kupa kuti ube aluyando akuti utabi amuuya wakusalulana. Pesi kuli zimwi zintu zipa kuti tubeteke bamwi kweendelana ambubaboneka. Lino atulange-lange mbutukonzya kubeteka bamwi kweendelana abunoti mbubali aabo.

KUBETEKA BANTU KWEENDELANA ABUNOTI NAAKUTI KUFWABA

8. Kweendelana amajwi aali muli Levitiko 19:15, kunota naakuti kufwaba kupa kuti bamwi tubabone biyeni?

8 Tulakonzya kubeteka bamwi kweendelana abunoti mbubali aabo. Muli Levitiko 19:15 Bbayibbele lyaamba kuti: “Mutalangi ciimo camucete nekuba kuyoowa basimpuo; ubeteke mweenzinyoko cakululama.” Kunota naakuti kufwaba kupa kuti tubabone biyeni bamwi?

9. Ngaali makani awusisya Solomoni ngaakalemba alubo atuyiisyaanzi?

9 Muuya uusalala wakapa kuti Solomoni alembe makani awusisya atala akutamaninina kwabantu. Mulugwalo lwaTusimpi 14:20, wakalemba kuti: ‘Muntu uufwaba tayandwi abeenzinyina pesi muvubi uyandwa abantu biingi.’ Kasimpi aaka katuyiisyaanzi? Kuti teetwachenjela, tulakonzya kumvwanana abakwesu banotede luzutu katutantamuka bafwaba. Nkamboonzi nituteelede kulanga bamwi kweendelana abunoti mbubali aabo?

10. Ndiilili penzi Jakkobo ndyakaamba?

10 Kusala bantu akaambo kazintu nzibali aazyo kupa kuti kube kwaanzana mumbungano. Sikwiiya Jakkobo wakaamba penzi eeli lyakali kupa kuti mbungano zyamumwaanda wamunyaka wakusaanguna zyaanzane. (Bala Jakobo 2:1-4.) Tweelede kuchenjelela kuti penzi eeli litabi mumbungano zyesu. Kujana twakuzunda biyeni kusala bantu kweendelana ambubaboneka?

11. Zintu nzyali aazyo muntu zibunyongania biyeni bweenzinyina mbwali aabo aJehova? Pandulula.

11 Bakombima tweelede kubabona mbuuli Jehova mbababona. Jehova tatambuli muntu akaambo kakuti ulinotede naakuti ulafwaba. Bweenzuma mbutulaabo aJehova tabubi akaambo kazintu nzitulaazyo naakuti nzitutakwaazyo. Jesu wakaamba kuti, “kumuvubi nkuyumu kunjila mu-Bwami bwakujulu,” pesi taakali kwaamba kuti tazikonzeki pe. (Mt. 19:23) Alubo Jesu wakaamba kuti: ‘Mulikkomene nywebo nobachete, nkaambo Bwami bwaLeza mbubwanu.’ (Lk. 6:20, NW) Pesi majwi aaya taawambi kuti bantu bakali kufwaba mbabo bakali achilongezyo chakuswiilila njiisyo zyaJesu. Biingi bakali kufwaba teebakamuswiilila pe Jesu. Simpe ndyakuti, tatukonzyi kuziba bweenzinyina mbwali aabo muntu aJehova akaambo kazintu nzyali aazyo.

12. Bbayibbele libapa malayilileenzi bantu banotede abafwaba?

12 Tuli achilongezyo chakuba abakombima banotede abafwaba, bakomba Jehova amoyo woonse. Bbayibbele lisungwaazya bantu banotede kuti, ‘bulangilizi bwabo butabi bwakusyoma buvubi, pesi basyome Leza.’ (Bala 1 Timoteo 6:17-19.) Alubo Bbayibbele lichenjezya bakombi baLeza boonse banotede abafwaba kuti batayandisyi mali. (1 Tim. 6:9, 10) Kuti bakombima twababona mbuuli mbababona Jehova ziyoopa kuti tutabasaluuli akaambo kazintu nzibalaazyo naakuti nzibatakwaazyo. Zilachita na kuti tusaluule muntu akaambo kaminyaka njali aayo? Maboneno aaya apa kuti tubabone biyeni bamwi? Atubone.

KUBETEKA BAMWI KWEENDELANA AMINYAKA

13. Bbayibbele lityeni atala kulemeka bantu bapati?

13 Bbayibbele litusungwaazya kuti tulemeke bantu bapati. Muli Levitiko 19:32 Bbayibbele lyaamba kuti: “Buka kunembo lyabasimvwi akulemeka bapati. Amuyoowe Leza wanu.” Alubo muli Tusimpi 16:31 tubala kuti: ‘Mutwe uuli amvwi munsini wabulemu, kuti wajanwa munzila yabululami.’ Pawulu wakabuzya Timotewo kuti atabalangilaansi baalumi bapati pesi wakeelede kubabona kuti mawisi. (1 Tim. 5:1, 2) Nikuba kuti Timotewo wakali amikuli mumbungano kwiinda baalumi aabo bakali bapati kulinguwe pesi wakeelede kubayanda akubalemeka.

14. Nziizili zyiimo mutweelede kululamika muntu mupati kulindiswe?

14 Malayilile aaya tweelede kwaabelesya kusika aali? Muchikozyano, tweelede kubalemeka na bantu bapati nikuba kuti balikubisya achaali naakuti kusumpula zintu nzyatayandi Jehova? Jehova tabeteki bantu kweendelana ambubaboneka alubo taleki kupa muntu chisubulo akaambo kakuti mupati. Muli Isaya 65:20 Bbayibbele lyaamba kuti: ‘Sizibi uyoosinganizigwa, nikuba kali aminyaka iili 100.’ Malayilile aakozyenie ayaya alajanika muchilengaano nchaakabona Ezekkiyele. (Ezk. 9:5-7) Nkinkaako, makanze eesu ayelede kuba aakulemeka Sinsiku, Jehova Leza. (Dan. 7:9, 10, 13, 14) Kuchita oobo kuyoopa kuti tutayoowi kululamika muntu kufumbwa minyaka njali aayo.—Gal. 6:1.

Ulabalemeka na bakwesu bachili baniini? (Langa fuka 15)

15. Twiiyaanzi kuzwa kuchikozyano chamwaapostolo Pawulu atala akulemeka bakwesu bachili baniini?

15 Tweelede kubabona biyeni bakwesu bachili baniini mumbungano? Mwaapostolo Pawulu wakaambila Timotewo kuti: ‘Kutabi uubaansya bwanike bwako, pesi ube chikozyano kubantu basyomeka, mukwaamba amukweenda amukuyandana amukusyoma amukusalala.’ (1 Tim. 4:12) Kulakonzeka kuti Timotewo wakali aminyaka yakuma30 chiindi Pawulu naakalemba makani aaya. Pesi achiindi eechi, Timotewo wakali wapegwa kale mikuli mipati mumbungano aPawulu. Kufumbwa makanze ngaakali aawo Pawulu naakali kulembela Timotewo, chiiyo chili antanganana. Tatweelede kubalangilaansi bakwesu bachili baniini akaambo kaminyaka njibali aayo. Tatweelede kuluba kuti nikuba Mwaami wesu Jesu wakabeleka mulimu wakwe woonse aanyika kali aminyaka yakuma30.

16, 17. (a) Baalu beelede kubelesyaanzi kulanga-langa mukwesu kuti uleelela na kuba mubelesi uubelekela naakuti mwaalu? (b) Kujana maboneno eesu aziyanza zyasiyana biyeni azyaambwa aMagwalo?

16 Kulakonzeka kuti tuzwa kumusyobo bantu nkubabalangilaansi baalumi bachili baniini. Eezi zilakonzya kupa kuti baalu batalumbayizyi bakwesu beelela kuti babe babelesi babelekela naakuti baalu. Alubo baalu boonse beelede kuziba kuti Magwalo taambi minyaka mukwesu njayelede kubaayo kuti ayelele kuba mubelesi uubelekela naakuti mwaalu. (1 Tim. 3:1-10, 12, 13; Tit. 1:5-9) Kuti mwaalu walibikkila milawu kweendelana aziyanza zyakulimbabo, chaamba kuti talikutobelezya Magwalo. Bakwesu bachili baniini beelede kulangwa-langwa kakubelesegwa Jwi lyaLeza kutali kweendelana amaboneno aabantu naakuti ziyanza.—2 Tim. 3:16, 17.

17 Atulange-lange kubelesya ziyanza eezi mbukukonzya kupa kuti bakwesu beelela batalumbayizigwi. Kuli chimwi chisi, umwi mubelesi uubelekela wakasalwa kuti achite mikuli mipati mumbungano. Nikuba kuti baalu bamumbungano yakwe bakali kubona kuti mukwesu ooyu ulazizuzikizya zyeelelo zyamuMagwalo pesi teebakamulumbayizya pe. Bamwi baalu bapati bakati mukwesu ooyu tayeleli pe kuba mwaalu nkaambo uchili muniini. Nkinkaako mukwesu ooyu teebakamulumbayizya pe nkaambo bakalanga chiimo chakwe. Nikuba kuti eechi nchikozyano chimwi luzutu pesi maboneno aaya alivulide munyika yoonse. Eezi zitondeezya kuti tweelede kubelesya Magwalo kutali maboneno eesu naakuti ziyanza! Kuchita oobo kutondeezya kuti tulikuswiilila Jesu akuti tatuyandi kuba amaboneno aatali kabotu kwiinda mukulanga mbubaboneka bantu.

ATUBETEKE CHABULULAMI

18, 19. Tweelede kuchitaanzi kuti bantu tubabone mbuuli mbababona Jehova?

18 Nikuba kuti tatumaninide pesi tulakonzya kuba amaboneno aali mbuuli aaJehova aakutasaluula. (Inc. 10:34, 35) Tweelede kubeleka changuzu akubelesya Jwi lyaLeza chiindi choonse. Kubelesya malayilile aaya kuyootugwasya kuti tuzumanane kuswiilila mulawu waJesu wakutabeteka bamwi kweendelana ambubaboneka.—Joh. 7:24.

19 Lino-lino Mwaami wesu Jesu Kristu, uyoobeteka bantu chabululami kutali kweendelana anzyabona naakuti nzyamvwa. (Is. 11:3, 4) Makani aaya alabotezya kaka!