KULI mulimu nguyanda na pesi ngutakonzyi kuchita lino mumbunga? Mulimu ooyu ulakonzya kuti ulookuchitwa awumwi muntu mumbunga. Alubo zilakonzya kuti mulimu ooyu wakali wawubeleka chiindi. Pesi akaambo kakuchembala, kuchiswa-chiswa, kubulika kwamali naakuti kuba azyakuchita zyiingi mumpuli tuchikonzyi pe kuuchita. Alubo nikuba kuti wakawubeleka kwachiindi chilamfu, ulakonzya kuusiya akaambo kakuchincha kwazintu mumbunga. Kufumbwa zyakachitika, ulakonzya kubona kuti Leza tuchimubelekeli mbuuli mbuyanda pe. Nisimpe eezi zilakonzya kupa kuti utabotelwi chimwi chiindi. Niinzi chikonzya kukugwasya kuti uzunde mizeezo iitali kabotu iiswaanizya kukataazikana akutabotelwa? Nga ulachita biyeni kuti ukkale kubotelwa?

Chikozyano chaJohane Mubbabbatizi chitugwasya kuti tukkale katubotelwa. Johane wakali azilongezyo ziyandikana loko nikuba kuti wakali kulangilila kubelekela Jehova kwabuumi bwakwe boonse pesi teenzizyo zyakachitika pe. Kulakonzeka kuti taakali kuyeeyela pe kuti ulakkala mujele kwachiindi chilamfu kwiinda nchaakakambawuka. Nikuba boobo, Johane wakali kubotelwa, alubo wakali amaboneno aali kabotu kwabuumi bwakwe boonse. Niinzi chakamugwasya? Niinzi chikonzya kutugwasya kuti tukkale katubotelwa chiindi nitwaswaana zintu zipa kuti tukataazikane?

MuApril 29 C.E.,Johane wakatalika mulimu wakwe wakugwasya bantu kuti balibambile kusika kwaMesiya. Wakali kubuzya bantu kuti: “Amweempwe, nkaambo Bwami bwakujulu bwaswena afwaafwi.”( Mt. 3:2; Lk. 1:12-17) Bantu biingi bakamuswiilila. Makamu aabantu bazwa kule bakasika kuzooswiilila makani ngaakali kwaamba alubo biingi bakasanduka mpawo bakabbabbatizigwa. Chakutayoowa, Johane wakachenjezya bapati bazikombelo bakali kulibona kuti baliluleme, kuti bazoobetekwa kuti teebachincha. (Mt. 3:5-12) Wakazoobona mbuwakali kuyandikana mulimu wakwe mu October 29 C.E., chiindi naakabbabbatizya Jesu. Kuzwa waawo Johane wakatalisya kubuzya bantu kuti batobele, Mesiya wakasyomezegwa.—Joh. 1:32-37.

 Kali kwaamba atala azyakachitwa aJohane, Jesu wakati: “Akati kabaabo ibakazyalwa kubakaintu, takunabwenwe mupati kwiinda Johane Mubbapatizi.” (Mt. 11:11) Nisimpe, Johane wakabotelwa akaambo kazilongezyo nzyaakalaazyo. Mbuuli Johane, bakwesu biingi balikujana zilongezyo zyiingi. Atubone chikozyano chamukwesu Terry. Terry amukayintu wakwe Sandra baba aminyaka yiinda ku50 kabali mumulimu wachiindi choonse. Terry wakati: “Ndakajana zilongezyo zyiingi loko. Ndakaba payona wachiindi choonse, ndakabeleka kuBbeteli, ndakaba payona uuyandikana, mulangizi wabbazu, mulangizi wabbooma alubo lino ndili payona uuyandikana.” Kulabotezya kujana zilongezyo mumbunga pesi mbuuli mbututabone kuchikozyano chaJohane, kuti tukkale katubotelwa tweelede kubeleka changuzu chiindi zyiimo nizyachincha.

Chakapa kuti Johane akkale kabotelwa nkulumba zilongezyo nzyaakalaazyo. Muchikozyano, Jesu nakabbabbatizigwa, mulimu waJohane wakali kuyabucheya pesi waJesu wakali kuyabukomena. Basikwiiya baJohane nibakabona milimu yaJesu bakakataazikana mpawo bakamubuzya kuti: “Bona, awalo ulabbapatizya alimwi boonse baunka kulinguwe.” (Joh. 3:26) Johane wakabasandula kuti: “Kufwumbwa ooyo uujisi nabwiinga ngusibwiinga. Pele imulongwe wasibwiinga naimikila munsi lyasibwiinga akumumvwa kaambaula, ulakondwa kapati akaambo kajwi lyakwe. Aboobo kukondwa kwangu ooku kwazulila.” (Joh. 3:29) Johane taakayanda kulyezyanisya aJesu naakuti kuyeeya kuti mulimu wakwe wakali kuyabucheya akaambo kakuti waJesu wakali kuyabukomena. Pesi Johane wakakkala kabotelwa nkaambo wakali kulibona kuti ‘mulongwe wasibwiinga.’

Maboneno aali kabotu Johane ngakalaawo akamugwasya kuti akkale kabotelwa nikuba kuti mulimu wakwe wakali muyumu. Muchikozyano, wakali muNaziri kuzwa naakazyalwa nkinkaako taakali kuzumizigwa pe kunywa wayini. (Lk. 1:15) Kaamba atala abuumi bwaJohane buuba, Jesu wakati: “Johane wakaboola katalyi nokuba kunywa.” Kusiyana aJohane, Jesu abasikwiiya bakwe bakali kupona mbuuli bamwi nkaambo taakwe nzibakali kukasigwa. (Mt. 11:18, 19) Alubo Johane taakwe naakali kuchita zigambyo pe pesi wakalizi kuti basikwiiya baJesu kuswaanizya abakali bakwe chiindi bakapegwa manguzu aayo. (Mt. 10:1; Joh. 10:41) Muchiindi chakuti achelezegwe amusiyano ooyu, Johane wakazumanana kubelekela Jehova.

Kuti twawuyanda mulimu ngutuli kubeleka mumbunga, tulakkala katubotelwa. Terry waambwa kumasaangunino wakati: “Ndakali kubeleka changuzu kufumbwa milimu njindakali kupegwa.” Kuti wayeeya atala abuumi bwakwe kali mumulimu wachiindi choonse, waamba kuti, “Tandilisoli pe pesi ndiyeeya zintu zibotu luzutu.”

Kuyeeyesesya kuti tuli “basimilimonyina a Leza” kupa kuti kufumbwa mulimu ngutuchita tuubone kawuyandikana akuti tubotelwe. (1 Kor. 3:9) Kuchibamba kabotu chintu chibotu kupa kuti chitafwambaani kufwa nkinkaako kuyeeyesesya atala abubotu bwakubelekela Leza kupa kuti tutabi amaboneno aatali kabotu aapa kuti tukkale katutabotelwi. Tatunooyezyanisyi nzituchita azichitwa abamwi. Alubo tatunooyeeyi kuti zilongezyo zyesu nziche kwiinda zyabamwi.—Gal. 6:4.

Johane wakalizi kuti uzookambawuka kwachiindi chifwiifwi pesi kulakonzeka kuti taakazi pe kuti uzooleka lili. (Joh. 3:30) Mu30 C.E., kakuli kwayinda myeezi iili 6 kuzwa naakabbabbatizya Jesu, Johane wakasungwa aaMwaami Herodi. Nikuba boobo, Johane taakaleka pe kukambawuka. (Mk. 6:17-20) Niinzi chakamugwasya kuti akkale kabotelwa? Wakali kuyandisya zintu zyamubukombi.

Chiindi Johane naakali mujele wakamvwa mbuwakali kukomena mulimu waJesu. (Mt. 11:2; Lk. 7:18) Johane wakalizi kuti Jesu wakali Mesiya pesi kulakonzeka kuti wakali kukataazikana kuti uzoozizuzikizya biyeni zintu zyoonse zyakaambwa aMagwalo kuti zizoochitwa aMesiya. Kulakonzeka kuti Johane wakalibuzya kuti, ‘Jesu ulatalika na kweendelezya mbukunga nguwe Mesiya weelede  kupegwa Bwaami? Eezi ziyoopa kuti ndigwisigwe na mujele?’ Akaambo kakuti wakali kuyanda kumvwisisisya mulimu waJesu, Johane wakatuma basikwiiya bakwe babili kuti bakabuzye Jesu kuti: “Sena ndonduwe ooyo uuboola naa tweelede kulangila uumbi?” (Lk. 7:19) Jesu wakababuzya kuti bakabuzye Johane kuti: “Boofwu lino balabona, balema baleenda, basicinsenda balasalazyigwa, basinkematwi balamvwa, bafwide balabusyigwa abalo bacete baambilwa makani mabotu.” (Lk. 7:20-22) Kweelede kuti Johane wakaswiilisisisya chiindi nibakali kumubuzya zigambyo eezi.

Makani Johane ngaakabuzigwa abasikwiiya bakwe akamusimya. Akatondeezya kuti Jesu wakali kuzuzikizya bupolofita buli atala aMesiya. Nikuba kuti kubako kwaJesu teekwakali kwaamba kuti Johane ulagwisigwa mujele pesi Johane wakabona kuti mulimu wakwe wakali kuyandikana. Nikuba kuti wakali muchiimo chiyumu pesi wakali kubotelwa.

Mbuuli Johane, kuti twayandisya zintu zyabukombi tuyookonzya kulisimya kumwi katubotelwa alubo katuli amoyo mulamfu. (Kol. 1:9-11) Tulakonzya kulisimya kwiinda mukubala Bbayibbele akuyeeyesesya atala anzitubala alubo kuchita oobo kupa kuti tuyeeye kuti Leza takayilubi pe milimu yesu. (1 Kor. 15:58) Sandra wakati: “Kubala chaandaano chaBbayibbele buzuba abuzuba kundigwasya kuti ndiswene afwiifwi aJehova akuti ndiinkilile kunembo kandimuyanda.” Kuyeeyesesya atala azilikuchitwa abakombima mumulimu wakukambawuka kupa kuti tutayeeyi loko zyiimo zyesu pesi tuyeeyesye atala azilokuchitwa aJehova. Sandra wakayungizya kuti: “Mapulogilamu ajanika aJW Broadcasting^® aazwa mweezi amweezi apa kuti tujatane abakombima akuti tukkale katubotelwa mumulimu wesu.”

Johane Mubbabbatizi wakabeleka mulimu wakwe “kajisi muuya anguzu mbuli zya Elija” alubo mbuuli Elija, Johane “wakali muntu iwakali kulimvwa mbubonya mbotulimvwa aswebo.” (Lk. 1:17; Jak. 5:17) Kuti twatobelezya chikozyano chakwe chakulumba akuyandisya zintu zyabukombi, tuyookkala katubotelwa mumulimu wesu.