Skip to content

Skip to table of contents

CHIIYO 31

Zumanana Kulindila Jehova Kuti Abweze Ntaamu

Zumanana Kulindila Jehova Kuti Abweze Ntaamu

“Cakukkazika moyo ndinoolindila Leza.”—MIK. 7:7.

LWIIMBO 128 Kuliyumya Kusikila Kumamanino

ZITAYIIGWE *

1-2. Tulalanga-langaanzi muchiiyo eechi?

UMVWA biyeni kuti chintu nchuyanda loko nchwali kulangilila chanonoka kusika? Amwi ulakonzya kukataazikana. Amwi ulakonzya kulimvwa mbuli mbulwaamba lugwalo lwa Tusimpi 13:12, lwaamba kuti: ‘Bulangizi butafwambaani kuzuzikizigwa bulacisya moyo.’ (The Bible in Tonga 1963 (Zambia)) Pesi umvwa biyeni kuti waziba kuti kuli twaambo tubotu twapa kuti chintu eecho chinonoke? Eezi zilakonzya kupa kuti uzumanane kulindila alubo ube aamoyo mulamfu.

2 Muchiiyo eechi, tulalanga-langa malayilile aamuBbayibbele aasiyene-siyene aakonzya kutugwasya kuti tube aamoyo mulamfu akuti tuzumanane ‘kulindila.’ (Mik. 7:7) Tulabona zyiimo zibili mutweelede kulindila Jehova. Alubo tulabona zilongezyo nzibatazoojane aabo bazumanana kulindila Jehova.

MALAYILILE AAMUBBAYIBBELE AATUGWASYA KUTI TUBE AAMOYO MULAMFU

3. Malayilile aajanika muli Tusimpi 13:11 atuyiisyaanzi?

3 Lugwalo lwa Tusimpi 13:11 luli aamalayilile atugwasya kuti tube aamoyo mulamfu. Lwaamba kuti: “Lubono lujanwa cakufwambaana luyooceya, pele lubono lwayooyo uuluyobolola asyoonto-syoonto luyoovwula.” Twiiyaanzi kuzwa muvesi eeyi? Muntu uli aabusongo utondeezya moyo mulamfu chiindi nachita zintu zyakwe nkaambo ulizi kuti kuchijana teekusika pe.

4. Malayilile aajanika muli Tusimpi 4:18 atuyiisyaanzi?

4 Tusimpi 4:18 yaamba kuti: “Nzila yabaluleme ili mbuli mumuni wamafwumofwumo uumweka uuyaabumwekesya kusikila mane kwatuba buu.” Majwi aaya alakonzya kwaamba nzila Jehova njagwasyaayo bakombi bakwe mbichaani-mbichaani kuti bazibe makanze aakwe. Alubo alakonzya kwaamba nzila muKristu njakomenaayo mubukombi. Kusima mubukombi takuchitiki mubuzuba bumwi pe. Kuti twabeleka changuzu kuti tumvwisisisye malayilile aali muBbayibbele amumabbuku eesu mpawo twaabelesya, mbichaani-mbichaani tuyooba aabuntu buli mbwaakali aabo Kristu. Alubo tuyoomuziba kabotu Leza. Atubone chikozyano nchaakaamba Jesu chitugwasya kuti tumvwisisisye nkani eeyi.

Mbuli zilyo mbuzikomena mbichaani-mbichaani, mbukubede amuntu watambula mulumbe waBwaami, ulakonzya kubweza chiindi kuti achinche buumi bwakwe (Langa fuka 5)

5. Nchiichili chikozyano nchaakaamba Jesu chitondeezya kuti muntu tachinchi mubuzuba bumwi?

5 Jesu wakabelesya chikozyano chambuto kuti atondeezye kuti mulumbe waBwaami ngutukambawuka ukomena mbichaani-mbichaani mumyoyo yabantu balibambilide kuswiilila makani mabotu. Wakaamba kuti: “Mbuto zilamena akukomena pele [sikubyala] tazyibi bwini mbozikomena. Bulongo kubugama bulazyala micelo buce-buce, kusaanguna busonga mpoonya makunka, kumamanino kulaba nseke kumakunka.” (Mk. 4:27, 28) Wakali kwaambaanzi Jesu? Wakali kwaamba kuti mbuli zilyo mbuzikomena mbichaani-mbichaani, mbukubede amuntu watambula mulumbe waBwaami, ulakonzya kubweza chiindi kuti achinche buumi bwakwe. Muchikozyano, chiindi bantu mbitwiiyaabo Bbayibbele nibaswena aafwiifwi aJehova, ngatwabona nzila njibaponaayo kuti buumi bwabo bwakachincha. (Ef. 4:22-24) Pesi tweelede kuyeeya kuti Jehova nguwe uupa kuti mbuto eeyo ikomene.—1 Kor. 3:7.

6-7. Twiiyaanzi kunzila Jehova njakalengaayo nyika?

6 Chiindi choonse Jehova nachita milimu yakwe tachijaani pe, ulipa chiindi kusikila wayimaninsya. Uchita oobo kuchitila kuti ape kuti zina lyakwe lilemekwe akuti agwasye bamwi. Muchikozyano, chiindi Jehova naakali kulenga nyika kuti ibe muunzi wabantu, taakazichita mubuzuba bumwi pesi wakazichita mbichaani-mbichaani kusikila wamaninsya.

7 Chiindi Bbayibbele nilipandulula Jehova mbaakalenga nyika, lyaamba kuti “wakeenga masimpilo aanjiyo” naakuti miganu, wakasimpa “misemu yanjiyo” alubo “wakayala bbwe lyayo lyakukkona.” (Job. 38:5, 6) Leza wakalipa chiindi kuti abone kuti milimu yakwe ilibiyeni. (Matl. 1:10, 12) Ubonaanga bangelo bakali kulimvwa biyeni nibakali kubona zintu zipya nzyaakali kulenga Jehova? Kweelede kuti bakali kubotelwa loko nkaambo Bbayibbele lyaamba kuti “bakoompolola cakubotelwa.” (Job. 38:7) Twiiyaanzi? Zyakabweza minyaka myiingi kuti Jehova amaninsye kulenga zintu zyoonse pesi naakazilanga zyoonse wakaamba kuti “nzibotu kapati.”—Matl. 1:31.

8. Lino twabuyanda kulanga-langaanzi?

8 Zikozyano nzitwalanga-langa aajulu zitugwasya kubona kuti kuli malayilile myiingi aajanika muJwi lyaLeza aatugwasya kuti tube aamoyo mulamfu. Lino atulange-lange zyiimo zibili mutweelede kulindila Jehova.

ZYIIMO ZIBILI MUTWEELEDE KULINDILA JEHOVA

9. Nchiimo chili mutweelede kulindila Jehova?

9 Tweelede kuba aamoyo mulamfu chiindi nitulindila Jehova kuti asandule nkombyo zyesu. Chiindi nitukomba kuli Jehova katumukumbila kuti atugwasye kuti tuzunde limwi sunko naakuti atugwasye kuti tuleke umwi muchito uutali kabotu, tulakonzya kubonaanga Jehova ulikunonoka kusandula nkombyo zyesu. Nkamboonzi Jehova natasanduli nkombyo zyesu zyoonse mpawo-mpawo?

10. Nkamboonzi nitweelede kuba aamoyo mulamfu chiindi nitulindila Jehova kuti asandule nkombyo zyesu?

10 Jehova ulaziswiilila nkombyo zyesu. (Int. 65:2) Chiindi nitukomba kulinguwe nga ulikubona kuti tulamusyoma. (Heb. 11:6) Alubo chiindi nitukomba kulinguwe nga ulikuyanda kubona kuti tulikupona kweendelana ankombyo zyesu na akuti tuli kuchita kuyanda kwakwe na. (1 Joh. 3:22) Chiindi nitukomba kuli Jehova kuti atugwasye kuleka umwi muchito utali kabotu, tweelede kuba aamoyo mulamfu alubo tubeleke changuzu kuti tusiye muchito ooyo. Jesu anguwe wakatondeezya kuti tweelede kuba aamoyo mulamfu nkaambo wakaamba majwi atugwasya kubona kuti zimwi nkombyo zyesu tazifwambaani pe kusandulwa. Wakaamba kuti: “Amuzumanane kulomba, eelyo muyoopegwa; amuzumanane kuyandaula, eelyo muyoojana; amuzumanane kukonkomona, eelyo muyoojulilwa; nkaambo kufwumbwa uulomba ulapegwa, uuyandaula ulajana, ayooyo uukonkomona uyoojulilwa.” (Mt. 7:7, 8) Kuti twaswiilila malayilile aaya ‘akuyuma kupaila,’ tuyooba aachoonzyo chakuti Taateesu wakujulu ulatumvwa nitukomba akuti ulazisandula nkombyo zyesu.—Kol. 4:2.

Chiindi nitulindila Jehova, tweelede kuzumanana kukomba kulinguwe katuli aalusyomo lwakuti ulazisandula nkombyo zyesu (Langa fuka 11) *

11. Lugwalo lwa Bahebrayo 4:16 lutugwasya biyeni kuti twabonaanga nkombyo zyesu zyanonoka kusandulwa?

11 Chimwi chiindi tulakonzya kubonaanga nkombyo zyesu zyanonoka kusandulwa pesi Jehova utusyomezya kuti ulazisandula nkombyo zyesu “aciindi ceelede.” (Bala Bahebrayo 4:16.) Nkinkaako, tatweelede kumusola pe Jehova kuti taasandula nkombyo zyesu chakufwambaana mbuli mbutuyanda. Muchikozyano, bakombi baLeza biingi baba minyaka myiingi kabali kukombela kuti Bwaami bwakwe busike buzoonyonyoone nyika eeyi mbi. Nikuba Jesu lwakwe wakaamba kuti tweelede kubukombela. (Mt. 6:10) Mbufuba-fuba kuti umwi muntu waleka kuba aalusyomo muli Leza akaambo kakuti mamanino taasika aachiindi bantu nchibayeeyela. (Hab. 2:3; Mt. 24:44) Pesi kuti twazumanana kulindila Jehova alubo twakkala katukomba kuli nguwe katuli aalusyomo lwakuti ulazisandula nkombyo zyesu, ngatuli kutondeezya kuti tuli basongo. Mamanino azoosika aachiindi cheelede nkaambo Jehova wakasala kale “buzuba . . . alimwi aciindi.” Alubo taakwe muntu uuzoosola pe kuti afwambaana naakuti anonoka.—Mt. 24:36; 2 Pet. 3:15.

Chikozyano chaJosefa chituyiisyaanzi atala akuba aamoyo mulamfu? (Langa fuka 12-14)

12. Nchiimo chili chimwi chikonzya kupa kuti kutuyumine kuba aamoyo mulamfu?

12 Tweelede kuba aamoyo mulamfu nitulindila kuti zintu zyeende munzila iilikabotu achiindi nitutajatwi kabotu. Bantu biingi munyika balabasaluula bantu mbibasiyene zizo, bazwa kundawu iisiyene ambabo, bamusyobo uumbi, bali aaziyanza zisiyene azyabo abaambuula mulaka uusiyene awabo. Bamwi balasaluulwa akaambo kakuti mbalema naakuti bachiswa boongo. Bakombi baJehova biingi tabali kujatwa kabotu pe akaambo kanjiisyo zyamuBbayibbele nzibasyoma. Kuti katutajatwi kabotu, tweelede kuyeeya majwi aaJesu aakuti: “Ooyo uuliyumya kusikila kumamanino uyoofwutulwa.” (Mt. 24:13) Pesi atuteedi waziba kuti umwi mumbungano wachita chibi chipati, niinzi nzweelede kuchita? Kuti baalu bazibisigwa atala ankani eeyo, uyootondeezya moyo mulamfu na kwiinda mukwiisiila mumaboko aabo kuti bayilange-lange kweendelana anzila yaJehova? Niinzi nzibeelede kuchita baalu kuti umwi wachita chibi chipati?

13. Jehova uyanda kuti baalu bachiteenzi kuti umwi wachita chibi chipati?

13 Kuti baalu baziba kuti umwi mumbungano wachita chibi chipati, balakomba kabakumbila “busongo buzwa kujulu” kuchitila kuti Jehova abagwasye kuti babone nkani eeyo mbuli mbayibona. (Jak. 3:17) Makanze aabo ngakugwasya sizibi kuti asiye ‘nzila yakwe’ iitali kabotu. (Jak. 5:19, 20) Alubo baalu babeleka changuzu kuti bakwabilile mbungano akuumbulizya aabo sizibi mbaakabisizya. (2 Kor. 1:3, 4) Chiindi nibali kulanga-langa nkani eeyo, beelede kusaanguna kuyanduula makani woonse ali atala azyakachitika. Eezi zilakonzya kubweza chiindi. Kuzwa waawo, balakomba akupa sizibi lulayo kababelesya Bbayibbele mpawo balamululamika “cansaizi.” (Jer. 30:11) Nikuba kuti baalu balakonzya kubweza chiindi kuti balange-lange nkani eeyo, tabachijaanini kubeteka pe alubo tabanonoki loko pe. Kuti baalu batobelezya malayilile aazwa kuli Jehova, bamumbungano bayoobona kuti nkani eeyo yabetekwa munzila iilikabotu. Nikuba kuti baalu babelesya malayilile aamuBbayibbele akupa sizibi lulayo lumweelede, pesi ooyo ngwakabisizya nga uchimvwa kuchisa. Kuti waswaanana achiimo eechi, nga ulachita biyeni kuti zitakuchisi loko?

14. Amba chikozyano chamuBbayibbele chikonzya kukuumbulizya kuti wajatwa munzila iitali kabotu awumwi mukombinyokwe.

14 Kuli nwaakali wajatwa munzila iitali kabotu na awumwi muntu naakuti amukombinyokwe? Kuti kakuli boobo, ulakonzya kujana zikozyano zilikabotu muJwi lyaLeza zikonzya kukugwasya kuti ulindile Jehova kuti abambulule zintu. Muchikozyano, nikuba kuti Josefa taakajatwa kabotu abakulana bakwe pesi taakazumizya kuti kubisya kwabo kupe kuti akkale kanyemede. Wakabikkila maanu kukubelekela Jehova. Alubo Jehova wakamulongezya akaambo kakuti wakalisimya akuti wakaba aamoyo mulamfu. (Matl. 39:21) Mukuya kwachiindi, Josefa wakabalekelela bakulana bakwe alubo wakabona Jehova mbaakamulongezya. (Matl. 45:5) Kuswena aafwiifwi aJehova akulindila nguwe kuti abambulule zintu kulakonzya kutuumbulizya kuti teetwajatwa kabotu mbuli Josefa.—Int. 7:17; 73:28.

15. Niinzi chakagwasya umwi muchizi chiindi naakatajatwa kabotu?

15 Kutajatwa kabotu koonse kulachisa kazitakwe ndaba kuti nkupati na mbuli nkwaakaswaana Josefa naakuti pe. Kubelesya malayilile aamuBbayibbele kulakonzya kutugwasya kuti umwi muntu taatujata kabotu kazitakwe ndaba kuti mukombi waJehova na naakuti pe. (Flp. 2:3, 4) Atubone chikozyano chawumwi muchizi. Muchizi ooyu wakamvwa kuti umwi muntu ngwabelekaawe wakali kwaamba makani aakubeja atala anguwe. Eezi zyakamuchisa loko. Muchizi ooyu taakafwambaana pe kunyema pesi wakalipa chiindi chakuti ayeeyesesye atala achikozyano chaJesu. Chiindi Jesu naakali kutukilwa, taakwe naakali kubweedezya pe. (1 Pet. 2:21, 23) Chikozyano chaJesu chakamugwasya kuti asale kusiyana ankani eeyo. Mukuya kwachiindi, wakazooziba kuti muntu ooyo ngwabelekaawe wakali kuchiswa loko alubo wakali azimwi zintu zyakali kumukataazya. Wakazoolibuzya kuti muntu ngwabelekaawe taakazichita aachaali pe. Muchizi ooyu wakabotelwa loko akaambo kakuti wakatondeezya moyo mulamfu akuti wakalisimya chiindi naakatajatwa kabotu. Eezi zyakapa kuti akkalikane mumizeezo.

16. Niinzi chikonzya kukuumbulizya kuti kutajatwi kabotu? (1 Petro 3:12)

16 Kuti kuli kulisimya akaambo kakutajatwa kabotu naakuti akaambo kazimwi zintu zilikukukataazya, utalubi kuti Jehova ulaafwiifwi “abaabo batyompedwe mumoyo.” (Int. 34:18) Ulakuyanda akaambo kakuti utondeezya moyo mulamfu akuti umubuzya zintu zyoonse zikukataazya. (Int. 55:22) Leza Mubetesi wanyika yoonse. Taakwe zimwiinda kumbali pe. (Bala 1 Petro 3:12.) Kuti kuli kuswaanana aabuyumu-yumu mbutakonzyi kumaninsya, kulindila Jehova ngumusamu mupati.

ZILONGEZYO ZITAMANI NZIBAYOOJANA AABO BALINDILA JEHOVA

17. Kweendelana alugwalo lwa Isaya 30:18, Jehova utusyomezyaanzi?

17 Lino-lino Taateesu wakujulu uzootulongezya kabelesya Bwaami bwakwe. Lugwalo lwa Isaya 30:18 lwaamba kuti: “Jehova ulalindila kakkazikide moyo kuti amufwide luzyalo, eelyo ulanyamuka kuti amufwide luse. Nkaambo Jehova ngu Leza uubeteka kabotu. Balikkomene boonse aabo bamulangila.” Aabo bazumanana kulindila Jehova balikulongezegwa lino alubo bayoolongezegwa munyika mpya.

18. Nziizili zilongezyo nzitutakajane?

18 Munyika mpya, takunooyandikani kuti bakombi baLeza balisimye kumapenzi ngibali kuswaananaawo lino nkaambo anooli amana. Kutajatwa kabotu akuchisa ziyoomana. (Ciy. 21:4) Tatunookataazikani pe akaambo kazintu nzituyanda mubuumi akaambo kakuti aachiindi eecho zinooli zyiingi. (Int. 72:16; Is. 54:13) Nichoonzyo kuti eechi chinooli chiindi chibotezya loko.

19. Niinzi Jehova nzyali kuchita lino?

19 Kwachiindi eechino, Jehova ulikutugwasya kuti tusiye michito iitali kabotu akuti tube aabuntu mbwaayanda kuchitila kuti tuzookonzye kupona katuli aansi aabweendelezi bwakwe. Utamani manguzu alubo utaleki kukomba Jehova nkaambo Jehova utubambilide buumi bubotu kunembo. Kwalino, katuchilindila buumi oobu bubotu, atuzumanane kuba aamoyo mulamfu, tulindile Jehova kuti azoozuzikizye zisyomezyo zyakwe.

LWIIMBO 118 “Kotuyungizyila Lusyomo”

^ par 5 Kuli nwaakali wamvwa mukombi waJehova waba aachiindi kali mukasimpe na kali kwaamba kuti, ‘Taakwe nindakali kulangilila kuti ndizoosika aakuchembaala nyika eeyi mbi kayichiliwo?’ Toonse tuchilangilila aameso aasalala chiindi Jehova natazoonyonyoone nyika eeyi mbi nkaambo yayindilila kubija. Pesi tweelede kuba aamoyo mulamfu. Muchiiyo eechi, tulalanga-langa malayilile aamuBbayibbele aakonzya kutugwasya kuti tube aamoyo mulamfu nituli kulindila Jehova kuti abweze ntaamu. Tulabona zyiimo zibili mutweelede kulindila Jehova. Alubo tulabona zilongezyo nzibatazoojane aabo bazumanana kulindila Jehova.

^ par 56 BUPANDULUZI BWACHIFANIKISYO: Kuzwa kachili muniini, muchizi wakali kukkala kakomba kuli Jehova. Naakachili muniini, bazyali bakwe bakamuyiisya mbayelede kukomba. Naakakomena-komena, wakasaanguna kupayona alubo wakali kukkala kakumbila Jehova kuti amugwasye mumulimu wakukambawuka. Nikwakayinda chiindi mulumaakwe naakachiswa, wakakombelezya Jehova kuti amugwasye kuti alisimye kupenzi eelyo. Lino muchizi ooyu ngumukamufu. Ulikuzumanana kukomba kali aachoonzyo chakuti Taata wakwe wakujulu ulazisandula nkombyo zyakwe mbuli mbaakali kuchita chiindi.