Skip to content

Skip to table of contents

CHIIYO 52

Nibachizi Bachiniini Amube MaKkristu Basimide Mubukombi

Nibachizi Bachiniini Amube MaKkristu Basimide Mubukombi

“Banakazi, beelede kuba bantu . . . balinyona muzintu nzibachita, basyomeka muzintu zyoonse.”​—1 TIM. 3:11.

LWIIMBO 133 Amukombe Jehova Mubukubusi

ZITAYIIGWE a

1. Niinzi nzitweelede kuchita kuti tube maKkristu basimide mubukombi?

 ZILATUGAMBYA kubona nzila njibakomenaayo bana. Nga kubonekaanga zilichita biya azilikke kuti bafwambaane kukomena. Nikuba oobo, kuba maKkristu bakomena mubukombi takulichitikili biya pe akulikke, pesi kuli nzitweelede kuchita. b (1 Kor. 13:11; Heb. 6:1) Kuti tube maKkristu basimide mubukombi, tweelede kuba aabweenzuma busimide aJehova. Alubo tweelede kugwasigwa aamuuya uusalala chiindi nitubelekela kuba aabuntu mbwaayanda Leza, nitwiiya iimwi milimu yamaboko anitulibambila kuzoochita iimwi milimu muchiindi chilikunembo.​—Tus. 1:5.

2. Twiiyaanzi kuzwa mulugwalo lwa Matalikilo 1:27 alubo tulalanga-langaanzi muchiiyo eechi?

2 Jehova naakalenga bantu, wakalenga mwaalumi amwanakazi. (Bala Matalikilo 1:27.) Nikuba kuti nkuuba kuziba kuti ooyu mwaalumi naakuti mwanakazi pesi kuli mpubasiyene lubo. Muchikozyano, Jehova wakapa baalumi milimu njibeelede kuchita alubo wakapa banakazi milimu njibeelede kuchita, nkinkaako, boonse beelede kuba aabuntu aluzibo lubagwasya kuti bakonzye kuchita milimu yabo. (Matl. 2:18) Muchiiyo eechi, tulabona nzibakonzya kuchita bachizi bachiniini kuti babe maKkristu basimide mubukombi. Muchiiyo chitobela, tuzoolanga-langa nzibakonzya kuchita bakwesu bachiniini.

BELEKELA KUBA AABUNTU BUBOTEZYA JEHOVA

Kutobelezya buntu bwabanakazi bakali kusyomeka bali mbuli Rebbekka, Esita a-Abbigayeli kulakonzya kukugwasya kuti ube muchizi uusimide mubukombi (Langa fuka 3-4)

3-4. Nkuukuli bachizi bachiniini nkubakonzya kujana zikozyano zibotu nzibakonzya kutobelezya? (Langa chifanikisyo.)

3 Bbayibbili lyaambuula atala abanakazi biingi bakabelekela Jehova alubo bakali kumuyanda. (Langa chiiyo chitii, “Ino Ncinzi Ncotukonzya Kwiiya ku Bamakaintu Baambidwe mu Bbaibbele?” aajw.org) Mbuli mbulwaamba lugwalo luzulwida chiiyo eechi, banakazi aaba bakali, ‘kulinyona muzintu nzibakali kuchita, alubo kabasyomeka muzintu zyoonse.’ Mukuyungizya, bachizi bachiniini balakonzya kwiiya kuzwa kubachizi bakomena mubukombi bali mumbungano yabo.

4 Nibachizi bachiniini, mulakonzya kuyanduula zikozyano ziche zyabachizi bakomena mubukombi alubo mubone mbumukonzya kutobelezya zikozyano zyabo. Mulange buntu mbubalaabo mpawo mubone mbumukonzya kubutobelezya. Mumafuka aatobela, tulalanga-langa buntu butatu buyandikana mbwaayelede kubaabo muchizi wakomena mubukombi.

5. Nkamboonzi kulibombya nikuyandikana kumuchizi uusimide mubukombi?

5 Kulibombya mbuntu buyandikana loko muKkristu uusimide mubukombi mbwayelede kubaabo. Kuti muchizi kalibombya, ulaba aabweenzuma bulikabotu aJehova abamwi. (Jak. 4:6) Muchikozyano, muchizi uuyanda Jehova ulalibombya kwiinda mukusala kuswiilila mabambe aabusilutwe ngaakabikka Taateesu wakujulu. (1 Kor. 11:3) Mabambe aaya alabeleka mumbungano amumpuli. c

6. Niinzi nzibakonzya kwiiya bachizi bachiniini kuzwa kuli Rebbekka atala akulibombya?

6 Atulange-lange chikozyano chaRebbekka. Rebbekka wakali mwanakazi uuchenjede alubo wakali aachibindi muzintu zyoonse nzyaakali kusala mubuumi bwakwe alubo wakalizi kuti ndiilili nayelede kusala akuti ulasala biyeni. (Matl. 24:58; 27:5-17) Wakali muntu uulemeka alubo uulipeda kuswiilila malayilile. (Matl. 24:17, 18, 65) Kuti walibombya kwiinda mukuswiilila mabambe aaJehova mbuli Rebbekka, ulaba chikozyano chilikabotu mumpuli yako amumbungano.

7. Kujana bachizi bachiniini bamutobelezya biyeni Esita?

7 Kuziba aakugolela mbuumwi buntu maKkristu basimide mubukombi mbubayelede kubaabo. Bbayibbili lyaamba kuti “balibombya mbabajisi busongo.” (Tus. 11:2) Esita wakalaazi aakugolela alubo wakali mwanakazi uuyanda Leza. Kuziba aakugolela kwakamugwasya Esita kuti atalisumpuli chiindi naakaba namalelo. Wakaswiilila nzyaakabuzigwa aawumwi bbululu wakwe wakali wakomena Modekkayi alubo wakaaswiilila malayilile aakwe. (Es. 2:10, 20, 22) Andinywe nibachizi bachiniini, mulakonzya kutondeezya kuti mulaazi aakugolela kwiinda mukuzumina kugwasigwa aabamwi akubelesya nzibamubuzya.​—Tit. 2:3-5.

8. Kweendelana alugwalo lwa 1 Timoti 2:9, 10, kuziba aakugolela nga kulamugwasya biyeni muchizi kuti asale kabotu zigogo zyakuzwaata anzila njaalukaayo masusu?

8 Kuli aamwi Esita mpaakatondeezya kuti ulaazi aakugolela. Wakali “mubotu alimwi weebeka.” Nikuba oobo, taakwe naakapa kuti bamwi bantu babikkile maanu kububotu bwakwe. (Es. 2:7, 15) Muchizi wachiKkristu kujana wagwasigwa biyeni achikozyano cha-Esita? Imwi nzila mwakonzya kugwasigwa achikozyano chakwe, njeeyi yaambidwe mulugwalo lwa 1 Timoti 2:9, 10. (Bala.) Mwaapostoli Pawulu wakalayilila banakazi bachiKkristu kuti beelede kuzwaata zigogo zilikabotu, zili aabulemu alubo zitondeezya kuti bali aamizeezo iilikabotu. Mabala aachiGrikki akabelesegwa aawa atondeezya kuti mwanakazi wachiKkristu uzwaata munzila yabulemu alubo uyeeya mbubalimvwa bamwi. Tulabayanda bachizi bachiKkristu bakomena mubukombi akaambo kakuti bazwaata munzila yabulemu!

9. Twiiyaanzi kuzwa kuchikozyano cha-Abbigayeli?

9 Kumvwisisisya mbuumwi buntu mbubeelede kubaabo bachizi bakomena mubukombi. Kumvwisisisya kwaambaanzi? Nkukonzya kusiyanisya chintu chibotu achibi akusala munzila iilikabotu. Atulange chikozyano cha-Abbigayeli. Mulumaakwe wakasala munzila iitali kabotu yakali kupa kuti bamumpuli yakwe bajayigwe. Abbigayeli wakabweza ntaamu chakufwambaana. Kumvwisisisya kwakwe kwakafutula buumi bwabantu. (1 Sam. 25:14-23, 32-35) Kumvwisisisya kulatugwasya kuti tuzibe chiindi chakwaambuula achiindi chakuumuna. Alubo kutugwasya kuti tuzibe aakugolela chiindi nitutondeezya bamwi kuti tulabayanda.​—1 Tes. 4:11.

YIYA ZINTU ZIKONZYA KUZOOKUGWASYA

Kwiiya kubala akulemba kwakakugwasya biyeni? (Langa fuka 11)

10-11. Kwiiya kulemba akubala kukugwasya biyeni alubo kuti wachita oobo, kubagwasya biyeni bamwi? (Langa chifanikisyo.)

10 Kulayandikana kuti muchizi wachiKkristu ayiye zintu zikonzya kuzoomugwasya mubuumi. Zimwi zintu nzyayiya kuzwa kachili muniini zilakonzya kuzoomugwasya naakomena kwabuumi bwakwe boonse. Atulange zikozyano ziche.

11 Yiya kubala akulemba. Muli zimwi ndawu, bantu babonaanga banakazi tabeelede kwiiya kubala akulemba. Nikuba oobo, kuchita zintu eezi kulayandikana kumuKkristu umwi awumwi. d (1 Tim. 4:13) Nkinkaako, utazumizyi chimwi chintu kuti chikukachizye kwiiya kubala akulemba. Kuti wachita oobo, ulagwasigwa biyeni? Kuchita zintu eezi kulakugwasya kuti ujane mulimu. Kulakuubila kuti wiiye Bbayibbili akuti uyiisye bamwi Bbayibbili. Kwiinda zyoonse, ulaswena aafwiifwi aJehova chiindi nwaanobala akuyeeyesesya atala aJwi lyakwe.​—Jos. 1:8; 1 Tim. 4:15.

12. Wayiyaanzi kuzwa mulugwalo lwa Tusimpi 31:26?

12 Yiya kwaambuula kabotu abamwi. Kulayandikana kuti maKkristu bayiye kwaambuula kabotu abamwi. Kunkani eeyi, sikwiiya Jakkobo wakatusiila makani aayandikana loko aakuti: “Muntu woonse weelede kufwambaana kuswiilila, anonoke kwaambuula.” (Jak. 1:19) Chiindi nuswiilila bamwi nibaambuula, nga ulikutondeezya bamwi lweetelelo naakuti “luyando lwabuzyalwanyokwe.” (1 Pet. 3:8) Kuti kutakwe choonzyo kuti wazimvwisisisya na nzyalikwaamba muntu naakuti mbalikulimvwa, ulakonzya kubuzya mibuzyo. Kuzwa waawo, lipe chiindi chakuyeeya kutanaambuula. (Tus. 15:28, makani aamunsi.) Libuzye kuti: ‘Zintu nzindiyanda kwaamba nzyachoonzyo na alubo zilayaka na? Zitondeezya kuti ndilalemeka na akuti ndilabafwida na bamwi luzyalo?’ Yiya kuzwa kubachizi bakomena mubukombi bazi mbubakonzya kwaambuula kabotu abamwi. (Bala Tusimpi 31:26.) Swiilisisya chiindi nibaambuula. Kuti wayiya mbukonzya kwaambuula kabotu abamwi, zilapa kuti mumvwanane loko.

Mwanakazi wakayiya kuchita milimu yaang’anda nchikozyano chibotu mumpuli yakwe amumbungano (Langa fuka 13)

13. Niinzi zikonzya kukugwasya kuti wiiye kuchita milimu yaang’anda? (Langa chifanikisyo.)

13 Yiya kuchita milimu yaang’anda. Mundawu zyiingi, banakazi mbabo bachijaana-chijaana kubeleka milimu myiingi yaang’anda. Amwi baamaako naakuti mukulana wako balikukugwasya mbukonzya kuchita milimu yaang’anda. Umwi muchizi uutegwa Cindy wakaamba kuti: “Chimwi chintu chiyandikana loko nchibakandiyiisya baama nkubotelwa nkundijana kuti ndabeleka changuzu. Kwiiya kujika, kusalazya, kusuma akuula zintu kwakapa kuti buumi bwangu bunduubile alubo kwakandijulila mweenya wakuti ndichite zintu zyiingi mukubelekela Jehova. Alubo baama bakandiyiisya mbundikonzya kutambula beenzu, eezi zyakapa kuti ndizibane aabakwesu abachizi biingi mbindikonzya kutobelezya.” (Tus. 31:15, 21, 22) Mwanakazi uubeleka changuzu alubo wakayiisigwa kuchita milimu yaang’anda nchikozyano chilikabotu mumpuli yakwe amumbungano.​—Tus 31:13, 17, 27; Mil. 16:15.

14. Wayiyaanzi kuzwa kuchikozyano chaCrystal alubo niinzi nzweelede kukkala kuyeeya?

14 Yiya kulibelekela. Kulayandikana kuti maKkristu boonse bakomena mubukombi balibelekele milimu yabo kabali abalikke alubo bakkutisikane azintu nzibalaazyo. (Flp. 4:11) Umwi muchizi uutegwa Crystal wakaamba kuti: “Chiindi nindakali kusekkondali, bazyali bangu bakandigwasya kusala zintu zikonzya kuzoondigwasya mubuumi. Ndeende wakandisugwaazya kuti ndiyiye mulimu uuchitwa aamuntu uubona kunjila akuzwa kwamali mukkampani.” Mukuyungizya, yezya kuba aabbajeti mpawo wiitobelezye. (Tus. 31:16, 18) Kkala kuyeeya kuti kukkutisikana azintu nzulaazyo akutaba aazikwelete zitayandikani kulakonzya kukugwasya kuti uchite zyiingi mukubelekela Jehova.​—1 Tim. 6:8.

LIBAMBILE KUZOOCHITA MILIMU MUCHIINDI CHILIKUNEMBO

15-16. Nkamboonzi bachizi batakwetwe nibayandikana?

15 Kuti wabelekela kuba aabuntu bwachiKkristu akwiiya iimwi milimu, nga walibambila kuzoochita iimwi milimu muchiindi chilikunembo. Atulange zintu ziche nzukonzya kuzoochita.

16 Ulakonzya kusala kwiimikila kunjila mulukwatano. Mbuli mbaakaamba Jesu, umwi ulakonzya kusala kutakwatwa nikuba kuti kundawu nkwaakkala balabaseka bantu basala kuchita oobo. (Mt. 19:10-12) Bamwi balakonzya kusala kutakwatwa akaambo kazyiimo. Baachoonzyo chakuti Jehova aJesu tababalangili aansi pe bachizi batakwetwe. Munyika yoonse, bachizi batakwetwe nzikozyano zibotu mumbungano. Luyando lwabo achiyandisyo chabo chakugwasya bamwi zipa kuti babe bachizi basimide mubukombi alubo babe manyina kumuuya kuli bamwi mumbungano.​—Bala Makko 10:29, 30; 1 Tim. 5:2.

17. Niinzi nzyakonzya kuchita muchizi wachiniini kuti alibambile kunjila mumulimu wachiindi choonse?

17 Ulakonzya kusala kunjila mumulimu wachiindi choonse. Bachizi bachiKkristu balikuchita zyiingi mumulimu wakukambawuka uuchitwa munyika yoonse. (Int. 68:11) Ulakonzya na anduwe kupulana lino kuti unjile mumulimu wachiindi choonse? Ulakonzya kupayona, kunjila mumulimu wakuyaka uuchitwa munyika yoonse naakuti kwiinka kuBbeteli. Kombela chipeekezyo chako. Wambuula aabamwi bakazuzikizya chipeekezyo chikozyenie aachako mpawo ubone nzukonzya kuchita kuti weelele. Kuzwa waawo, upulane mbukonzya kuzuzikizya chipeekezyo chako. Kuzuzikizya chipeekezyo chako kulakujulila myeenya myiingi mukubelekela Jehova.

Kuti kuli kuyeeya kunjila mulukwatano, weelede kusala kabotu muntu wakukwatanaawe (Langa fuka 18)

18. Nkamboonzi muchizi nayelede kusala kabotu muntu ngwayanda kuzookwatanaawe? (Langa chifanikisyo.)

18 Amwi ulakonzya kusala kukwatwa. Buntu azintu nzukonzya kuzoochita mubuumi nzitwalanga-langa zilakonzya kukugwasya kuti ube mwanakazi uulikabotu. Kuti kuyanda kunjila mulukwatano, weelede kusala kabotu muntu nguyanda kukwatanaawe. Kusala muntu wakukwatanaawe nchintu chiyandikana loko. Utalubi kuti uzooba aansi aamuntu nguyanda kuzookwatanaawe. (Rom. 7:2; Ef. 5:23, 33) Libuzye kuti: ‘Muntu ngundiyanda kukwatanaawe muntu uusimide na mubukombi? Ubikka Jehova mubusena bwakusaanguna na mubuumi bwakwe? Usala chabusongo na? Ulazumina na kuti wapambanisya? Ulabalemeka na bantu bachanakazi? Ulakonzya na kuzoondigwasya kuti ndikkale kandili muKkristu uusimide mubukombi, kundisanina akuba mweenzuma? Uyichita kabotu na milimu yakwe njapegwa? Muchikozyano, njiili milimu njalaayo mumbungano alubo uyichita biyeni?’ (Lk. 16:10; 1 Tim. 5:8) Kuli lumwi lubazu, kuti kuyanda kuzoojana muntu wakukwatanaawe uulikabotu, anduwe weelede kulibambila kuti ube mwanakazi uulikabotu.

19. Nkamboonzi mwanakazi nakonzya kubotelwa chiindi naambwa kuti ‘mugwasilizyi’ kumulumaakwe?

19 Bbayibbili lyaamba kuti mwanakazi uulikabotu ‘mugwasyilizi’ kumulumakwe alubo “mweenzinyina uumweelede.” (Matl. 2:18) Milimu eeyi njakudyaminina mwanakazi na? Peepe. Mwanakazi ulalemekwa akaambo kakuba mugwasilizi. Kwaziindi zyiingi, Bbayibbili lyaamba Jehova kuti “mugwasyi.” (Int. 54:4; Heb. 13:6) Mwanakazi mugwasilizi wachoonzyo kumulumaakwe kuti wabelekelaamwi anguwe akumugwasya kusala zijatikizya mpuli yabo. Alubo akaambo kakuti ulamuyanda Jehova, ubeleka changuzu kugwasya bamwi kuti babone buntu bubotu mbwalaabo mulumaakwe. (Tus. 31:11, 12; 1 Tim. 3:11) Ulakonzya kulibambila lino kuti uzoobe mwanakazi uulikabotu kwiinda mukusimya bweenzinyokwe aJehova alubo kwiinda mukuba mugwasilizi kulibamwi mumpuli yanu amumbungano.

20. Niinzi nzyayelede kuchita muchizi uuli aabana kuti mpuli yakwe ibotelwe?

20 Ulakonzya kuzooba muzyali. Kuti wakwatwa, iwe amulumaako mulakonzya kuba aabana. (Int. 127:3) Kulikabotu kuti usaangune kuyeeya zintu nzuyanda kuzoochita kuti ube muzyali uulikabotu. Buntu azintu nzukonzya kuchita mubuumi nzitwalanga-langa muchiiyo eechi zilakonzya kukugwasya kuti uzoobe mwanakazi akuba muzyali uulikabotu. Luyando, luzyalo amoyo mulamfu zilakonzya kugwasya mpuli yanu kuti ibotelwe abana banu kuti balimvwe kabakwabililidwe alubo kabayandikana.​—Tus. 24:3.

Bachizi bachiniini biingi bakayiya kuzwa muMagwalo akubelesya nzibakayiya alubo bakaba maKkristu basimide mubukombi (Langa fuka 21)

21. Tweelede kubabona biyeni bachizi alubo nkamboonzi? (Langa chifanikisyo chili aachivumbyo.)

21 Nibachizi, tumuyanda loko moonse akaambo kazintu nzimuchitila Jehova abakombi bakwe. (Heb. 6:10) Mubeleka changuzu kuti mube aabuntu bwachiKkristu, mwiiye zintu nzimukonzya kuchita mubuumi zikonzya kuzoomugwasya lwanu abamwi akulibambila milimu njimuyanda kuzoochita muchiindi chilikunembo. Mulayandikana kaka mumbunga yaJehova!

LWIIMBO 137 Bamakaintu Banakristo Basyomeka

a Nibachizi bachiniini, muyandikana loko mumbunga yaJehova. Mubeleka changuzu kuti mube maKkristu basimide mubukombi kwiinda mukubelekela kuba aabuntu bwachiKkristu, kuchita zintu zizoomugwasya mubuumi akulibambila kuzoochita iimwi milimu muchiindi chilikunembo. Kuti mwachita oobo, muzoobotelwa loko azilongezyo zyiingi nzimutazoojane mukubelekela Jehova.

b BUPANDULUZI BWAMABALA: MuKkristu uusimide mubukombi uzulwidwa aamuuya uusalala kutali aabusongo bwanyika. Utobelezya chikozyano chaJesu, ubeleka changuzu kuti akkale kali aabweenzinyina busimide aJehova alubo ulalipeda kugwasya bamwi.

d Kuti ubone mbukuyandikana kubala, langa chiiyo chijanika aajw.org chitii, “Kubala Ncokuyandika Kapati Kubana​—Cibeela 1: Kubala naa Kweebelela Mavidiyo?