1-2. Ngaali mapenzi ngibakonzya kuswaana bakombi baLeza?

 MUKULABA kwaliso, mapenzi alakonzya kuchincha buumi bwesu. Muchikozyano, umwi mukwesu wakabelekela Jehova kasyomeka uutegwa Luis a wakajatwa kkensa mbi loko. Dokotela wakamubuzya kuti wakali wasyaalilwa aamyeezi miche loko yakuti kachipona. Monika amulumaakwe bakali aazyiingi zyakuchita mubukombi. Limwi zuba, Monika wakazooziba kuti mulumaakwe wakali mwaalu, wakali kuchita chibi kasisikizya kwaminyaka myiingi. Umwi muchizi uutakwetwe uutegwa Olivia, wakachija aang’anda yakwe akaambo kakuti kwakali kuza guwo pati lyakali aamvula. Olivia naakabweeda kung’anda wakazoojana kuti guwo eelyo lyakali lyanyonyoona ng’anda yakwe. Mukulaba kwaliso, buumi bwaLuis, Monika a-Olivia bwakachincha. Kuli nwaakali waswaana zyiimo zili oobu na zyakachincha buumi bwako?

² Nikuba kuti tuli bakombi baLeza, tuswaanana aabuyumu-yumu alubo nga twachiswa mbuli bamwi boonse. Tulalisimya kukukazigwa naakuti kupenzegwa aabantu bazonda bakombi baJehova. Nikuba kuti Jehova tatukwabilili pe kubuyumu-yumu boonse oobu, pesi utusyomezya kuti ulatugwasya. (Is. 41:10) Kwiinda mukugwasigwa aaLeza, tulakonzya kukkala katubotelwa, katusala kabotu akuti katusyomeka nikuba kuti zyiimo zyayuma biyeni. Muchiiyo eechi, tulalanga-langa nzila zili 4 mutukonzya kugwasigwa aaJehova nituli muzyiimo ziyumu. Alubo tulabona nzitukonzya kuchita kuti tugwasigwe aalugwasyo ndwatupa Jehova.

JEHOVA ULAKUKWABILILA

3. Niinzi zikonzya kutuyumina kuchita chiindi nitwaba muzyiimo ziyumu?

³ Zikonzya kutuyumina. Kuti twaswaana chiimo chiyumu, kulakonzya kutuyumina kuti tuyeeye kabotu akuti tusale kabotu.  Nkamboonzi? Nkaambo moyo wesu ulakonzya kumvwa kuchisa alubo mizeezo yesu ilakonzya kutayeeya kabotu nkaambo nga tulikukataazikana. Tulakonzya kumvwaanga tuli mumudima uusiya mbi. Nga tatuchizi pe kuti tweelede kuchita biyeni. Bona bamwi bachizi babili baambwa musule mbubakalimvwa chiindi nibakaswaana masunko. Olivia wakaamba kuti, “Chiindi guwo pati lili aamvula nilyakanyonyoona ng’anda yangu, teendakachizizi pe zyakuchita alubo ndakakataazikana.” Monika wakaamba mbaakalimvwa atala amulumaakwe wakatali kusyomeka, wakati: “Ndakakataazikana loko zyakuti ndakalimvwa mbuli kuti kuli muntu wandiyasa aamoyo apanga pati. Teendakachili kukonzya pe kwiichita kabotu milimu yangu yabuzuba abuzuba. Zintu nzindakatali kuyeeyela pe kuti nga zilachitika mubuumi bwangu nzizyo zyakachitika.” Jehova usyomezya kuti ulatugwasya chiindi nitukataazikene. Utugwasya biyeni?

4. Kweendelana alugwalo lwa Bafilipi 4:​6, 7, Jehova utusyomezyaanzi?

⁴ Nzyachita Jehova. Jehova usyomezya kutugwasya kwiinda mukutupa “luumuno lwaLeza.” (Bala Bafilipi 4:​6, 7.) Luumuno oolo, chaamba kulimvwa katubeteme mumizeezo amumoyo akaambo kakuti nga tuli aabweenzuma buyandikana loko aJehova. Luumuno oolo “lwiinda kumvwisisisya koonse,” nkukwaamba kuti ndubotu loko kwiinda mbutukonzya kuyeeyela. Kuli nwaakali walimvwa kubeteme na chiindi nwaakamana kukomba kuli Jehova amoyo woonse? Kuti kakuli oobo, wakalimvwa kubeteme akaambo kakuti Jehova wakakupa “luumuno lwaLeza.”

5. Luumuno lwaLeza lwiikwabilila biyeni mizeezo amyoyo yesu?

⁵ Lugwalo lwa Bafilipi 4:7 lwaamba kuti, luumuno lwaLeza “lulakwabilila myoyo yanu amizeezo yanu.” Bbala lyachiGrikki lyakasandululwa kuti ‘kukwabilila’ lyakali kubelesegwa kwaamba mulimu ngubakali kuchita masooja kuti bakwabilile muunzi kuchitila kuti basinkondonyina batanjili. Bantu bakali kukkala mumuunzi wakakwabililidwe, teebakali koona mbuli tusulwe pe pesi bakali koona ng’onzi ndono akaambo kakuti bakalizi kuti masooja bakalindide milyango yamuunzi. Munzila iikozyenie, kuti luumuno lwaLeza lwakwabilila myoyo yesu amizeezo yesu, nga twalimvwa katubeteme katuzi kuti tulikwabililidwe. (Int. 4:8) Mbuli zyakachitikila Hana, nikuba kuti chiimo chesu teechafwambaana kuchincha, tulakonzya kuba aaluumuno. (1 Sam. 1:​16-18) Alubo kuti twalimvwa katukatede, chiindi chiingi nga kwatuyumina kuti tuyeeye kabotu akuti tusale munzila iilikabotu.

6. Niinzi nzitukonzya kuchita kuti tugwasigwe aaluumuno lwaLeza? (Langa chifanikisyo.)

⁶ Nzitweelede kuchita. Kuti kukataazikene,  komba kuli Jehova kumukumbila kuti akukwabilile. Nga tulazichita biyeni? Komba kusikila walimvwa kuti waba aaluumuno lwaLeza. (Lk. 11:9; 1 Tes. 5:17) Luis waambwa kumasaangunino, wakaamba mbaakalisimya we amwanakazi wakwe Ana chiindi nibakaziba kuti Luis wakali wasyaalilwa aamyeezi miche loko yakuti kachipona. Wakaamba kuti: “Muchiindi chili boobu, nkuyumu loko kuti usale munzila iilikabotu kunkani yabusilisi azimwi nkani.” Pesi Luis amwanakazaakwe bakaba aaluumuno muchiindi eechi chiyumu akaambo kakuti bakali kukomba. Luis amwanakazaakwe bakaamba kuti bakali kukomba amoyo woonse kwaziindi zyiingi, kabakumbila Jehova kuti abape luumuno lwamumizeezo, babatame akuti abape busongo bwakuti basale kabotu. Alubo bakabona Jehova mbaakabagwasya. Kuti kuli waswaana chiimo chiyumu, utaleki pe kukomba chiindi choonse alubo kuti wachita oobo, Jehova uyookupa luumuno lukonzya kukwabilila moyo amizeezo yako.—Rom. 12:12.

JEHOVA ULATUGWASYA KUTI TUZYATE

7. Niinzi zikonzya kuchitika kuti twaswaana sunko pati?

⁷ Zikonzya kutuyumina. Chiindi nitwaswaana sunko, tulakonzya kuyeeya akuchita zintu munzila iisiyene anjitwali kuchita chiindi choonse. Mbuli bwaato butontwa aaguwo pati kuti buye kufumbwa guwo nkulili kwiinka, andiswe tulakonzya kuchita kufumbwa zintu nzitwayeeya akaambo kakuti nga tulikataazikene. Ana waambwa musule wakaamba kuti wakakataazikana loko chiindi mulumaakwe Luis naakafwa. Wakaamba kuti: “Chiindi nindakali kulimvwa kanditachigwasyi, ndakali kusaanguna kulifwida nsoni. Alubo ndakali kunyema akaambo kakuti mulumaangu wakandisiya.” Mukuyungizya, Ana wakalilendeleledwe alubo wakali kukataazikana loko chiindi naakali kuchita zintu nzyaakali kuchita kabotu mulumaakwe mbuli kusala zimwi zintu kuti kwabuka imwi nkani. Chimwi chiindi, wakali kulimvwa mbuli kuti uli mulwizi muli guwo pati. Jehova utugwasya biyeni kuti twasaanguna kukataazikana munzila iili boobu?

8. Kweendelana alugwalo lwa Isaya 33:​6, Jehova usyomezya kutuchitilaanzi?

⁸ Nzyachita Jehova. Jehova utusyomezya kuti ulatugwasya kuti tuzyate. (Bala Isaya 33:6.) Chiindi nikwaba guwo mulwizi, bwaato nga bwaba mungoozi alubo nga bwasaanguna kweenda kufumbwa nkulyatozya guwo. Kuti atabi mungoozi, maato miingi alaazintu zipa kuti azyate zinga zili kunsi mumabazu woonse. Zintu eezyo zipa kuti bwaato butazumini loko pe kutontwa aaguwo alubo zipa kuti bantu bali mubwaato batakataazikani loko pe. Nikuba oobo, zintu eezi zizyatika maato zibeleka kabotu kuti bwaato kabweenda. Munzila iikozyenie, Jehova ulatuzyatika kuti twakkala katusyomeka nikuba nitwaswaana masunko.

9. Zintu nzitubelesya mukuyanduulisisya zitugwasya biyeni kuti tukkale katubeteme nitwaba muziindi ziyumu? (Langa chifanikisyo.)

 ⁹ Nzweelede kuchita. Chiindi nukataazikene loko, kkala kuchita zintu zyabukombi. Nisimpe, ulakonzya kutachita zintu zyiingi mbuli mbuwakali kuchita chiindi, pesi utalubi kuti Jehova ulakumvwisisisya. (Yezyanisya a Lukka 21:​1-4.) Jana chiindi chakuyanduulisisya akuyeeyesesya atala anzubala. Nkamboonzi? Akaambo kakuti Jehova kabelesya mbunga yakwe, wakatupa mabbuku aapandulula Bbayibbili aatugwasya kuti tubatame nituli muchiindi chiyumu. Kuti ukonzye kujana makani aakonzya kukugwasya, ulakonzya kubelesya zintu zitugwasya kuyanduulisisya zijanika mumulaka wako, zili mbuli JW Library^®app, Watch Tower Publications Index, aBbuku Ligwasya Kuvwuntauzya lya Bakamboni ba Jehova. Monika waambwa kumasaangunino wakaamba kuti chiindi naakali kusaanguna kukataazikana, wakali kubelesya zintu zitugwasya kuyanduulisisya kuti ajane malayilile aamugwasya kuti abatame. Muchikozyano, mukabbokesi kakuyanduula wakali kulemba bbala lyakuti “kunyema.” Alubo chimwi chiindi wakali kulemba bbala lyakuti “kutasyomeka.” Kuzwa waawo, wakali kubala makani ngaakali kujana aayendelana anzyaakali kuyanduula kusikila walimvwa kuti wabatama. Wakaamba kuti: “Chiindi nindakali kusaanguna kubala, ndakali kulimvwa kandikataazikene loko, pesi nindakali kwiinkilila kunembo kandibala ndakali kulimvwa mbuli kuti Jehova wandimbundila. Ndakazoobona kuti Jehova wakali kundimvwisisisya mbundakali kulimvwa alubo wakali kundigwasya.” Kugwasigwa aaJehova munzila iili boobu, kulakonzya kukugwasya kuti ubatame.—Int. 119:​143, 144.

JEHOVA ULAKUGWASYA

10. Nga twalimvwa biyeni chiindi nitwasikilwa aalimwi penzi pati?

¹⁰ Zikonzya kutuyumina. Nitwasikilwa aalimwi penzi pati, amwi mazuba nga twalimvwa katumanide manguzu alubo katukataazikene. Tulakonzya kulimvwa mbuli sikuchijaana wakajayide kuchijaana loko, pesi wasaanguna kweenda kasunkuta akaambo kakuti wakalichisa. Tulakonzya kukachilwa kuchita imwi milimu njitwakali kubona kuti mbulimo bwakuseeni chiindi, naakuti tulakonzya kubula chiyandisyo chakuchita imwi milimu yakali kupa kuti tubotelwe. Mbuli Elija, tulakonzya kulimvwa katuyanda koona kupela katutachiyandi pe kubuka. (1 Bam. 19:​5-7) Jehova usyomezya kutuchitilaanzi chiindi nitutakwe manguzu?

11. Njiili imwi nzila Jehova njatugwasyaayo? (Intembauzyo 94:18)

¹¹ Nzyachita Jehova. Jehova usyomezya  kutugwasya. (Bala Intembauzyo 94:18.) Mbuli sikuchijaana uulichiside mbayanda kugwasigwa kuti akonzye kweenda, andiswe tuyanda kugwasigwa kuti tukkale katuchita zyiingi mumulimu waJehova. Muziindi zili boobo, Jehova waamba kuti: “Mebo nde Jehova Leza wako, ndilikujatide kujanza lyako lyalulyo, Ndendime Yooyo uukwaambila kuti, ‘Utayoowi pe. Mebo ndilakugwasya.’” (Is. 41:13) Mwaami Davida wakabona Jehova mbaakamugwasya. Chiindi naakaswaana masunko alubo basinkondonyina nibakali kuyanda kumulwana, wakaamba majwi aaya kuli Jehova kati: “Ijanza lyako lyalulyo ndelindigwasya.” (Int. 18:35) Pesi Jehova utugwasya biyeni?

12. Mbaani Jehova mbakonzya kubelesya kuti batugwasye chiindi nitumanide manguzu?

¹² Jehova ulatugwasya kwiinda mukubelesya bamwi kuti batugwasye. Muchikozyano, aali chimwi chiindi Davida naakamanide manguzu, mweenzinyina Jonatani wakamuswaya kuti azoomusimye akumubuzya majwi aasungwaazya. (1 Sam. 23:​16, 17) Alubo Jehova wakasala Elisha kuti agwasye Elija. (1 Bam. 19:​16, 21; 2 Bam. 2:2) Mazubaano, Jehova ulakonzya kubelesya bamumpuli, beenzuma naakuti baalu kuti batugwasye. Nikuba oobo, chiindi nitukataazikene, nga tatuyandi pe kuti tube aabamwi, nga tuyanda kuba aatulikke kupela. Eezi zilachitika kumuntu woonse. Niinzi nzitukonzya kuchita kuti tugwasigwe aalugwasyo ndwatupa Jehova?

13. Niinzi nzitweelede kuchita kuti tugwasigwe aalugwasyo Jehova ndwatupa? (Langa chifanikisyo.)

¹³ Nzitweelede kuchita. Atubeleke changuzu kuti tutalyaanzaani aabamwi. Kuti twalyaanzaania aabamwi, nga tatuchiyeeyi kabotu pe alubo nga twasaanguna kuyeeya zigwasya ndiswe akuyeeya mapenzi ngituli kuswaana kupela. Kuyeeya kuli boobu, kulakonzya kupa kuti tutasali munzila iilikabotu pe. (Tus. 18:1) Nisimpe, toonse tuyanda chiindi chakuti tube aatulikke, ikapati nitwasikilwa limwi penzi. Nikuba oobo, kuti twalyaanzaania aabamwi kwachiindi chilamfu, nga tulikukaka kugwasigwa aabantu mbabelesya Jehova kuti batugwasye. Nkinkaako, nikuba kuti chiimo nchitulaacho chayuma biyeni, tweelede kuzumina kugwasigwa aabamumpuli, beenzuma abaalu. Tweelede kubabona kabali bantu babelesegwa aaJehova kuti batugwasye.—Tus. 17:17; Is. 32:​1, 2.

JEHOVA ULAKUUMBULIZYA

14. Nziizili zyiimo zikonzya kupa kuti tuyoowe?

¹⁴ Zikonzya kutuyumina. Tulakonzya kuswaana zyiimo zipa kuti tuyoowe. MuBbayibbili, bakombi baLeza basyomeka bakaamba atala azimwi ziindi nibakali kulimvwa kabakataazikene alubo kabayoowede akaambo kamapenzi ngibakali kuswaana  akuti basinkondonyina bakali kuyanda kubalwana. (Int. 18:4; 55:​1, 5) Munzila iikozyenie, tulakonzya kukazigwa kuchikolo, kumulimu, mumpuli naakuti kukazigwa aamfulumende. Tulakonzya kuyoowa kufwa kuti twajatwa aabumwi bulwazi. Muziindi zili boobu, tulakonzya kulimvwa katutachigwasyi pe mbuli mwana muniini. Jehova utugwasya biyeni muzyiimo zili boobu?

15. Intembauzyo 94:​19, itugwasya biyeni?

¹⁵ Nzyachita Jehova. Jehova ulatuumbulizya alubo ulatutontozya. (Bala Intembauzyo 94:19.) Intembauzyo eeyi, ilakonzya kupa kuti tuyeeye kasimbi kaniini kayoowede alubo kalikukachilwa koona akaambo kakudilima kwamvula aguwo pati lili kubbubbula. Tulakonzya kuyeeyela katuli kubona wisi kalikunjila mung’anda akukabweza mpawo wakalela kusika kawona. Nikuba kuti guwo eelyo nga mpulichili, pesi nga takachikataazikani pe akaambo kakuti wisi ulikajisi. Andiswe kuti twaswaana zyiimo ziyoosya, nga tuyanda kuti Taateesu wakujulu atubweze mpawo atulele kusikila twabatama. Niinzi nzitukonzya kuchita kuti tugwasigwe aakutuumbulizya nkwachita Jehova?

16. Niinzi nzitukonzya kuchita kuti tugwasigwe akutuumbulizya nkwachita Jehova? (Langa chifanikisyo.)

¹⁶ Nzitweelede kuchita. Chiindi choonse, ambuula aaJehova kwiinda munkombyo akubala Jwi lyakwe. (Int. 77:​1, 12-14) Kuti wakkala kuchita oobo, uzoosaanguna kuyanduula Jehova kuti akugwasye chiindi nwaaswana chiimo chiyumu. Buzya Jehova zintu zipa kuti uyoowe alubo zipa kuti ukataazikane. Muzumizye kuti aambuule aanduwe akuti akuumbulizye kabelesya Magwalo. (Int. 119:28) Ulakonzya kujana mabbuku aamuBbayibbili aakonzya kukuumbulizya chiindi nuyoowede. Muchikozyano, ulakonzya kusungwaazigwa aabbuku lyaJobu, Intembauzyo abbuku lyaTusimpi. Alubo ulakonzya kugwasigwa aamajwi aakaambwa aaJesu aali muli Mateyo chaandaano 6. Chiindi nukomba kuli Jehova akubala Jwi lyakwe, ulabona mbakuumbulizya.

17. Tulakonzya kuba aachoonzyo chanzi?

¹⁷ Tulakonzya kuba aachoonzyo chakuti Jehova unooli aandiswe chiindi nituli muziindi ziyumu. Tatunooli aatulikke pe. (Int. 23:4; 94:14) Jehova utusyomezya kuti ulatukwabilila, ulatuumbulizya, kutuzyatika akutugwasya. Isaya 26:​3, iwambuula kuti atala aJehova: “Yebo uunoobakwabilila bantu balanga kulinduwe muzintu zyoonse; uyoobapa luumuno lutamani, nkaambo basyoma mulinduwe.” Nkinkaako, syoma Jehova alubo ubelesye zintu zyoonse nzyabelesya Jehova kuti atugwasye. Kuti wachita oobo, ulaba aamanguzu lubo nikuba nuli muzyiimo ziyumu.