Skip to content

Skip to table of contents

Wakali Kunookonzya Kubotezya Leza

Wakali Kunookonzya Kubotezya Leza

CHIINDI choonse, tuyanda kuchita zintu zibotezya Jehova. Tweelede kuchitaanzi kuti tubotezye Leza akuti atulongezye? MuBbayibbele, muli zikozyano zyabantu bakachita zintu zibotezya Leza nikuba kuti kumatalikilo bakachita zibi zipati. Bamwi bakali abube buli kabotu pesi bakakachilwa kuchita zintu zibotezya Leza. Eezi zipa kuti tulibuzye kuti: “Niinzi Jehova nzyayanda kuti umwi awumwi achite?” Tulakonzya kujana nsandulo muzintu zyakachitika mubuumi bwamwaami waJuda, Rehobbowamu.

MATALIKILO MABI

Solomoni wisi aRehobbowamu wakeendelezya chisi chamaIsrayeli kwaminyaka iili 40. (1 Bam. 11:42) Solomoni wakafwa mumunyaka wa997 B.C.E. Mpawo Rehobbowamu wakiinka kuJerusalemu nkwiili kunyika, kuShekkemu kuti akapegwe bwaami. (2 Mak. 10:1) Ubonaanga wakali kuyoowa kuti uyookonzya na kutobelezya chikozyano chaSolomoni wakali abusongo bwiingi? Rehobbowamu wakalizi na kuti muchiindi chifwiifwi, wakeelede kutondeezya kuti uli abusongo mukubamba twaambo?

Kulakonzeka kuti Rehobbowamu naakaba Mwaami muIsrayeli, zintu teezyakali kweenda kabotu. MaIsrayeli bakatuma bantu kuti bakaambe penzi lyabo kuli Rehobbowamu kuti: “Uso wakatulemezya mukuli. Lino webo, kotuubulwida cibbalo ciyumu causo amukuli wakwe mulemu ngwaakatulemezya, elyo tuyookubelekela milimo.”—2 Mak. 10:3, 4.

Kulakonzeka kuti Rehobbowamu wakabula kuti ulachita biyeni. Kaansinga wakasala kuchita nzibayanda bantu, we, bamumpuli yakwe abakali kubeleka mung’anda yabwaami teebakali kuyooyinkilila kunembo kabakkede kabotu. Alubo kaansinga taakachita nzibayanda, bantu bakali kuzoomupapila. Wakachita biyeni? Rehobbowamu wakasaanguna kukumbila kugwasigwa abaalumi bapati bakali kugwasya Solomoni. Pesi Rehobbowamu wakasala kuswiilila nzyaakabuzigwa abaselanyina. Mpawo wakabajata chalunya bantu mbaakali kweendelezya. Kuzwa waawo wakasandula bantu bakatumidwe kuti: “Mebo njooyungizizya ijoko lyanu bulemu. Taata wakamuumya mitatula, mebo njoomuumya tubanze.”—2 Mak. 10:6-14.

Twiiyaanzi kumakani aaya? Twiiya kuti tweelede kuswiilila nzibatubuzya maKristu bachipati, basimide mubukombi. Kuli zintu zyiingi nzibazi, nkinkaako balakonzya kuziba mpindu yazintu nzitusala alubo balakonzya kutugwasya.—Job. 12:12.

“BAKASWIILILA IJWI LYA-JEHOVA”

Rehobbowamu wakabungania basilumamba kuti bakalwane misyobo yamaIsrayeli iili 10 yakamupapila. Pesi Jehova wakatuma musinsimi Semaya kuti akabuzye Rehobbowamu kuti: “Mutanoolwisya banabakwanu ba-Israyeli pe. Amuboole umwi aumwi kung’anda yakwe, nkaambo aya makani akazwa kulindime.”—1 Bam. 12:21-24. *

Chakali chuuba na kuli Rehobbowamu kuti aswiilile jwi lyaLeza? Kweelede Rehobbowamu wakakataazikana. Bantu bakali kuyoomubona biyeni mwaami wakaambide kuti uyoobasubula ‘atubanze’ bantu bakwe pesi taakwe naakasubula nikuba basikumupapila? (Kozyanisya a 2 Makani 13:7.) Nikuba boobo, mwaami abasilumamba bakwe “bakaswiilila ijwi lya-Jehova akupiluka mbubonya Jehova mbwaakabaambila.”

Chikozyano eechi chituyiisyaanzi? Tweelede kuswiilila Leza nikuba kuti chimwi chiindi kuchita oobo kulakonzya kupa kuti bantu batuseke. Leza uyootulongezya kuti twamuswiilila.—Dt. 28:2.

Nimpinduunzi nzyaakajana Rehobbowamu? Wakaleka kulwana misyobo iili kkumi mpawo wakatalisya kuyaka myuunzi yakali muzilawu zyaJuda aBbenjamini nkaambo njiimisyobo njaakali kweendelezya. ‘Wakayumya’ myuunzi myiingi. (2 Mak. 11:5-12) Alubo wakaswiilila milawu yaJehova. Muchiindi misyobo iili kkumi yakali kweendelezegwa aJerobbowamu niyakali kukomba baleza bakubeja, bamwi ‘bakayumya Rehobbowamu’ kwiinda mukwiinka kuJerusalemu kuti bakasumpule bukombi bwakasimpe. (2 Mak. 11:16, 17) Nkinkaako kuswiilila kwaRehobbowamu, kwakapa kuti bwaami bwakwe busime.

CHIBI NCHAAKACHITA AKUCHINCHA

Rehobbowamu wakachita chintu chigambya chiindi bwaami bwakwe nibwakasima. Wakaleka kuswiilila milawu yaJehova akusaanguna kukomba baleza bakubeja. Nkamboonzi naakachita oobo? Wakali kuyungwa abanyina bakali mu-Amoni na? (1 Bam. 14:21) Nzyaakachita zyakapa kuti bantu mbaakali kweendelezya bachite mbuuli nguwe. Mpawo Jehova wakazumizya Mwaami wakuEgepita uutegwa Sisakki kuti azunde myuunzi myiingi yamuzilawu zyaJuda, nikuba kuti Rehobbowamu wakabelekede changuzu kuti ayisimye!—1 Bam. 14:22-24; 2 Mak. 12:1-4.

Sisakki naakasika kuJerusalemu nkwaakali kweendelezya Rehobbowamu kuli zimwi zyakachitika. Achiindi eechi, musinsimi Semaya wakabuzya Rehobbowamu abasilutwe makani aazwa kuli Leza aakuti: “Inywe mwandileka, aboobo ambebo ndamuleka akumwaaba mumaanza aa-Sisaki.” Rehobbowamu wakalutambula biyeni lulayo oolo? Wakalutambula kabotu. Bbayibbele liti: “Mwami abapati ba-Israyeli bakalibombya, bati, Jehova mululami.” Jehova wakavuna Rehobbowamu amuunzi waJerusalemu kuti utanyonyoonwi.—2 Mak. 12:5-7, 12.

Kuzwa waawo, Rehobbowamu wakiiyendelezya lubo misyobo iili 10. Katanafwa, bana bakwe biingi wakabaabanisya zipo kuchitila kuti bamwi bana batazoolwani Abbija wakali kuzooba mwaami. (2 Mak. 11:21-23) Nzyaakachita Rehobbowamu zyakatondeezya kuti wakaba amaanu kwiinda naakatalisya kweendelezya.

NCHIKOZYANO CHIBOTU NA NAAKUTI NCHIBI?

Nikuba kuti Rehobbowamu wakeezya kuchita kabotu pesi taakachita zintu zibotezya Leza. Bbayibbele lipandulula mbaakeendelezya amajwi aakuti: “Nkabela wakacita bubi.” Nkamboonzi nikwaambwa oobo? “Nkaambo takwakapangika moyo wakwe kukuyandaula Jehova.”—2 Mak. 12:14.

Kusiyana aDavida, Rehobbowamu wakakachilwa kuba mweenzinyina waJehova

Atuyeeyesesye atala azyakachitika mubuumi bwaRehobbowamu: Chimwi chiindi wakali kuswiilila Leza. Alubo wakachita zimwi zintu zyakapa kuti maIsrayeli bakombe Jehova. Pesi wakakachilwa kuba abweenzinyina bulikabotu aJehova akuzumanana kumukomba chamoyo woonse. Nkinkaako, wakachita zintu zibi akukomba baleza bakubeja. Tulakonzya kulibuzya kuti: ‘Chiindi Rehobbowamu naakaswiilila malayilile aazwa kuli Leza, wakaswiilila akaambo kakuti wakabuzigwa abantu na, naakuti wakali wachincha akuyanda kubotezya Leza?’ (2 Mak. 11:3, 4; 12:6) Mukuya kwachiindi, wakatalisya kuchita zintu zibi. Wakasiyene kule loko asyaanyinakulu Mwaami Davida! Nisimpe kuti Davida wakachita zintu zibi pesi wakali kumuyanda Jehova, kalipedelede mubukombi bwakasimpe alubo wakachincha chamoyo woonse naakabisya.—1 Bam. 14:8; Int. 51:1, 17; 63:1.

Tulakonzya kwiiya zyiingi kuzwa kuli zyakachitika mubuumi bwaRehobbowamu. Zilikabotu kuti bantu basanine mpuli zyabo akuchita zimwi zintu zibotu. Pesi kuti katuyanda kuti Jehova atulongezye, tweelede kusumpula bukombi bwakasimpe akukakatila kulimbubo.

Kuti tukonzye kuchita oobo, tweelede kuyanda Jehova chamoyo woonse. Mbuuli mulilo mbuuyanda kusoselwa kuti uzumanane kuyaka, andiswe kuti tuzumanane kuyanda Leza, tweelede kubala Bbayibbele chiindi choonse, kuyeeyesesya atala anzitubala akukomba. (Int. 1:2; Rom. 12:12) Kuyanda Jehova kuyoopa kuti tube achiyandisyo chakumubotezya muzintu zyoonse nzituchita. Alubo kuyoopa kuti tuchinche kuti twabisya. Tatukabi mbuuli Rehobbowamu, pesi tuyoozumanana kukakatila mukasimpe.—Jud. 20, 21.

^ par 9 Akaambo kakutasyomeka kwaSolomoni, Leza wakatondeezya kuti bwaami bwamaIsrayeli bwakali kuyoowanzaanisigwa.—1 Bam. 11:31.