Skip to content

Skip to table of contents

CHIIYO 25

Utalebyi Umwi “Wabasyoonto Aaba”

Utalebyi Umwi “Wabasyoonto Aaba”

“Amubone kuti tamusampauli umwi wabasyoonto aaba.”—MT. 18:10.

LWIIMBO 113 Luumuno Ndotujisi

ZITAYIIGWE *

1. Niinzi Jehova nzyaakachita kuli umwi awumwi wesu?

JEHOVA nguwe wakakwela umwi awumwi wesu kuti aze mukasimpe. (Joh. 6:44) Eezi zyaamba kuti, chiindi Jehova naakali kulanga-langa bantu bali aanyika wakabona chimwi chintu chiyandikana kulinduwe, wakabona kuti ulaamoyo uubombede alubo ulamuyanda. (1 Mak. 28:9) Jehova ulikuzi, ulazimvwisisisya zyiimo zyako alubo ulakuyanda. Makani aaya alawumbulizya.

2. Jesu wakatondeezya biyeni kuti Jehova ulayiyanda mbelele imwi ayimwi?

2 Jehova ulaandaba anduwe kuswaanizya abakwesu abachizi boonse. Jesu wakabelesya chikozyano chamweembezi kuti atondeezye kuti Jehova ulaandaba andiswe. Niinzi nzyachita mweembezi kuti mbelele iimwi aakati kazili 100 yasweeka? Ulazisiya muzilundu “eezyo zili 99 akuunka kuyooyandaula yeeyo yasweeka.” Kuti wayijana tayinyemeni pe. Pesi ulabotelwa. Twiiyaanzi? Mbelele imwi ayimwi ilayandikana kuli Jehova. Jesu wakati: “Taata uuli kujulu tayandi kuti umwi wabasyoonto aaba alobe.”—Mt. 18:12-14.

3. Tulalanga-langaanzi muchiiyo eechi?

3 Tatuyandi pe kuchita zintu zinyemya bakwesu abachizi. Nga tulachita biyeni kuti tutalebyi bamwi? Alubo nga tulachita biyeni kuti umwi watunyemya? Tulasandula mibuzyo eeyi muchiiyo eechi. Pesi atusaangune kulanga-langa kuti ‘basyoonto aaba’ baambidwe muli Matayo chaandaano 18 mbaani.

MBAANI ‘BASYOONTO AABA’?

4. Mbaani ‘basyoonto aaba’?

4 ‘Basyoonto aaba’ mbaasikwiiya baJesu boonse kazitakwe ndaba pe aminyaka njibalaayo. Bali mbuli “bana basyoonto” nkaambo balazumina kuyiisigwa aaJesu. (Mt. 18:3) Nikuba kuti bali aamaponeno aasiyene-siyene, ziyanza zisiyene, maboneno aasiyene-siyene abuntu busiyene pesi boonse basyoma muli Kristu. Alubo Kristu ulabayanda.—Mt. 18:6; Joh. 1:12.

5. Jehova ulimvwa biyeni kuti umwi muntu walebya mukombi wakwe naakuti taamujata kabotu?

5 ‘Basyoonto aaba’ balayandikana kuli Jehova. Kuti tumvwisisisye mbubayandikana kuli Jehova, atuyeeye atala ambutubayanda bana. Tulabakwabilila bana nkaambo tabakwe manguzu, luzibo abusongo mbuli bantu bapati. Zilatuchisa kubona umwi muntu katajatwi kabotu pesi zituchisa loko kuti umwi muntu katamujati kabotu mwana. Munzila iikozyenie, Jehova ulatuyanda alubo zilamuchisa kuti umwi muntu katamujati kabotu mukombi wakwe.—Is. 63:9; Mk. 9:42.

6. Kweendelana alugwalo lwa 1 Bakorinto 1:26-29, bantu bali munyika bababona biyeni basikwiiya baJesu?

6 Muunzilaanzi basikwiiya baJesu mbubali mbuli “bana basyoonto”? Bantu banotede, bali aampuwo abali aazyuuno babonwa kuti balayandikana munyika. Pesi basikwiiya baJesu teembubabede pe, nkinkaako bantu bali munyika bababona mbuli “basyoonto” batagwasyi. (Bala 1 Bakorinto 1:26-29.) Pesi Jehova teembababona pe.

7. Jehova uyanda kuti tubabone biyeni bakombima?

7 Jehova ulabayanda bakombi bakwe boonse kazitakwe ndaba pe kuti baba aachiindi chilamfu biyeni kabali mukasimpe. Mbukunga bakwesu abachizi boonse balayandikana kuli Jehova, andiswe tweelede kubabona kabayandikana. Tweelede kuba aaluyando “kuciinga coonse cabakwesu,” kutali kusala bamwi mbituyanda kutondeezya luyando. (1 Pet. 2:17) Tweelede kuchita zyoonse nzitukonzya kuti tubatondeezye kuti tulabayanda akuti tutachiti zintu zibanyemya. Kuti twanyemya mukombima, tweelede kuchita chimwi chintu kutali kuti tulibuzye kuti, ‘Mbabede, ulafwambaana kunyema uzooba kabotu mukuya kwachiindi.’ Nkamboonzi bamwi nibafwambaana kunyema? Bamwi bakwesu abachizi balafwambaana kunyema akaambo kanzila njibakakomezegwaayo. Bamwi bachili bapya mukasimpe, nkinkaako tabanayiya pe nzibeelede kuchita kuti bamwi babanyemya. Kufumbwa kuti twanyema naakuti twanyemya umwi muntu, tweelede kubambulula kuti kwaba kutamvwanana. Kuyungizya waawo, muntu uufwambaana kunyema weelede kubeleka changuzu kuti achinche buntu bwakwe nkaambo tabuli kabotu pe. Kuti wachita oobo, ziyoopa kuti abotelwe akuti amvwanane aabamwi.

BONA BAMWI KUTI BALAKWIINDA

8. Zintu zyakali kuchitwa aabantu bakapona muchiindi chaJesu zyakapa kuti basikwiiya bakwe babe aamaboneno alibiyeni?

8 Niinzi chakapa kuti Jesu aambuule atala ‘abasyoonto aaba’? Aachiindi eecho, maJuda biingi bakali kukubona kakuyandikana loko kuba aachuuno. Umwi sikulanga-langa zyachiindi wakaamba kuti: “Bantu biingi bakali kubona kulemekwa akuba aampuwo kakuyandikana loko.” Kweelede kuti eezi nzizyo zyakapa kuti basikwiiya baJesu bamubuzye kuti: “Ino nguni mupati kwiinda boonse mu Bwami bwakujulu?”—Mt. 18:1.

9. Basikwiiya baJesu bakeelede kuchitaanzi?

9 Jesu wakalizi kuti basikwiiya bakwe bakeelede kubeleka changuzu kuti bagwisye muzeezo wakuti kuba aachuuno kulayandikana. Wakababuzya kuti: “Ooyo mupati kwiinda boonse akati kanu abe mbuli musyoonto kwiinda boonse, awalo ooyo uusololela abe mbuli mubelesi wanu.” (Lk. 22:26) Kuti ‘katubona bamwi kuti balatwiinda,’ nga tulikutondeezya kuti tuli ‘basyoonto.’ (Flp. 2:3) Kubona bamwi kuti balatwiinda kuyootugwasya kuti tutachiti zintu zibanyemya.

10. Ngaali malayilile aakaambwa aaPawulu ngitweelede kukkala katuyeeya?

10 Tweelede kuziba kuti kuli zimwi zintu bakwesu abachizi nzibatwiinda. Kulakonzya kutuubila kuzibona kuti twabikkila maanu kuzintu zibotu nzibachita. Tweelede kukkala katuyeeya malayilile Pawulu ngaakabuzya maKristu bakuKkorinto aakuti: “Ino nguni uukupa kwiindana amuntu umbi? Mubwini, ino ncinzi ncojisi ncowatakapegwa buya? Ikuti naa mubwini wakapegwa buya, ino nkaambo nzi ncolidunda mbuli kuti tiiwakapegwa buya?” (1 Kor. 4:7) Tweelede kugwisya muzeezo wakubonaanga tuyandikana loko kwiinda bamwi. Muchikozyano, kuti mukwesu kapa nkani zinywisya maanzi naakuti muchizi kapedwe kutalisya zyiiyo zyaBbayibbele, weelede kupa Jehova bulemu boonse nkaambo ngumugwasya kuchita zintu zyoonse eezi.

LEKELELA “CAMOYO WOONSE”

11. Twiiyaanzi kuzwa kuchikozyano chakaambwa aaJesu chili atala amwaami amuzike?

11 Jesu naakazwa kubuzya batobeli bakwe atala ankani yakulebya bamwi wakazoobabuzya atala achikozyano chamwaami amuzike wakwe. Mwaami wakalekelela muzike chikwelete chipati nchaakatali kukonzya kubbadala. Mukuya kwachiindi, muzike ooyu wakazookachilwa kulekelela muzikenyina wakali aachikwelete chakwe chiniini. Mwaami naakazimvwa wakabikka muzike ooyu uuli aalunya mujele. Twiiyaanzi? Jesu wakaamba kuti: “Taata uuli kujulu awalo mbwayoomucitila ikuti umwi aumwi wanu katalekeleli munyina camoyo woonse.”—Mt. 18:21-35.

12. Kutalekelela kupa kuti bamwi bamvwe biyeni?

12 Nzyaakachita muzike ooyu zyakabachisa bamwi. Wakachitaanzi? Chakusaanguna, muzike ooyu wakatondeezya kuti uli aalunya kwiinda mukwaamba kuti muzikenyina abikkwe “muntolongo kusikila akajole mali ngaakakweletede.” Chabili, wakapa kuti bamwi bazike bakazibona bakataazikane loko nkaambo Bbayibbele lyaamba kuti: “Bazikenyina nobakabona cakacitika, bakausa kapati.” Munzila iikozyenie, zintu nzituchita zilakonzya kubachisa bamwi. Niinzi chichitika kuti umwi muntu watubisizya mpawo twaleka kumulekelela? Chakusaanguna, zilamuchisa muntu ooyo nkaambo nga twatondeezya kuti tatumuyandi pe. Chachibili, zilabachisa bamwi bamumbungano.

Uyookkala kubanyemenede na bamwi naakuti uyoobalekelela amoyo woonse? (Langa fuka 13-14) *

13. Wayiyaanzi kuzwa kuchikozyano chamuchizi Crystal?

13 Kuti twalekelela bakombima tulabotelwa ambabo balabotelwa. Eezi nzizyo zyakachitikila umwi payona ngututaambe kuti Crystal. Umwi muchizi wamumbungano yakwe wakamuchitila chimwi chintu chakamuchisa. Crystal wakaamba kuti: “Majwi aakwe akali kundiyasa mbuli panga. Teendakachili kuyanda pe kuzwa aanguwe mumulimu wakukambawuka. Teendakachili kubotelwa pe alubo teendakachilikwe chiyandisyo chakuya mumulimu wakukambawuka.” Kulakonzeka kuti Crystal wakali kubonaanga wakali akaambo kakali kupa kuti anyeme. Pesi Crystal taakakkala kamunyemenede pe muchizi ooyo. Wakabelesya malayilile aamuBbayibbele aajanika muchiiyo chiti, “Amujatile Camoyo Woonse,” chijanika muNgazi Yamulindizi yamuOctober 15, 1999. Eezi zyakamugwasya kuti amulekelele muchizi ooyo. Crystal wakaamba kuti: “Lino ndaabubona kuti toonse tubeleka changuzu kuti tuzwaate buntu bupya akuti Jehova ulatulekelela amoyo woonse buzuba abuzuba. Kwakali mbuli kuti ndakalemununwa chibbudu chilemu nchindakanyampwide. Lino ndili kubotelwa loko.”

14. Kweendelana alugwalo lwa Matayo 18:21, 22, kweelede kuti niinzi zyakali kumuyumina mwaapostolo Petro alubo wayiyaanzi kuzwa kunsandulo yaJesu?

14 Toonse tulizi kuti tweelede kulekelelana akuti kuchita oobo kulagwasya. Pesi kulakonzya kutuyumina kulekelela bamwi. Kulakonzeka kuti mwaapostolo Petro anguwe kwakali kumuyumina kulekelela bamwi chimwi chiindi. (Bala Matayo 18:21, 22.) Niinzi chikonzya kutugwasya kuti tulekelele bamwi? Chakusaanguna, yeeyesesya atala azintu Jehova nzyaakakulekelela. (Mt. 18:32, 33) Jehova ulatulekelela amoyo woonse nikuba kuti tatweeleli pe kulekelelwa aanguwe. (Int. 103:8-10) “Andiswe tweelede kuyandana.” Nkinkaako, kulekelela bamwi teenkani yakulisalila pe pesi nchintu nchitweelede kuchita. (1 Joh. 4:11) Chachibili, yeeyesesya atala abubotu bukonzya kuba kuti walekelela bamwi. Kulekelela kupa kuti muntu watubisizya abotelwe, kupa kuti kube kujatana mumbungano, kupa kuti tukkale katuli aabweenzuma busimide aJehova akuti tubotelwe. (2 Kor. 2:7; Kol. 3:14) Chamamanino, kumbila Jehova kuti akugwasye kuti ulekelele bamwi. Utazumizyi Saatani kuti anyonganie bweenzinyokwe mbulaabo abakombinyokwe. (Ef. 4:26, 27) Tweelede kukumbila Jehova kuti atugwasye kuti tubambe luumuno mumbungano.

UTAZUMIZYI KUTI ZINTU ZICHITWA AABAMWI ZIKULEBYE

15. Kweendelana alugwalo lwa Bakolose 3:13, niinzi nzitweelede kuchita kuti mukombima watubisizya?

15 Niinzi nzweelede kuchita kuti mukombinyokwe wakuchitila chimwi chintu chikuchisa? Chita zyoonse nzukonzya kuti mubambulule kutamvwanana. Komba kuli Jehova kumubuzya mbulimvwa atala ankani eeyo. Mukumbile kuti amugwasye muntu ooyo akuti akugwasye kubona buntu bubotu mbwaabona kumuntu ooyo. (Lk. 6:28) Kuti kutakonzyi kuziluba zintu nzyaakakubisizya muntu ooyo, yeeya kuti nga mulaambuuzyania biyeni munzila iilikabotu. Utayeeyeli kuti mukombinyokwe wakakubisizya aachaali. (Mt. 5:23, 24; 1 Kor. 13:7) Chiindi nuli kwaambuulaawe, mubone kuti anguwe uli aachiyandisyo chakuti mubambe luumuno. Ani kuti wakaka, weelede kuchitaanzi? ‘Zumanana kumulekelela chamoyo woonse’ alubo ube aamoyo mulamfu. (Bala Bakolose 3:13.) Kwiinda zyoonse, utakkali kumunyemenede nkaambo kuchita oobo kunyongania bweenzinyokwe mbulaabo aJehova. Utazumizyi kuti zintu zichitwa aabamwi zikulebye. Kuti wachita oobo, nga ulikutondeezya kuti uyanda Jehova kwiinda zintu zyoonse.—Int. 119:165.

16. Niinzi nzitweelede kuchita toonse?

16 Tulabotelwa kubelekela Jehova katuli “tanga lyomwe” alubo katuli aansi “amweembezi omwe.” (Joh. 10:16) Bbuku litegwa Bajisini Mukuchita Kuyanda KwaJehova aapeji 165 lyaamba kuti: “Mbukunga kujatana ooku kulagwasya. Ulakonzya kugwasilizya kuti kwiinkilile kunembo.” Eezi zyaamba kuti, “tweelede kubona bakwesu abachizi mbuli mbababona Jehova.” Jehova ulamuyanda umwi awumwi “wabasyoonto aaba.” Aniwe ulabayanda na bakwesu abachizi? Jehova ulazibona zyoonse nzuchita kuti ubagwasye anubatondeezya kuti ulabayanda.—Mt. 10:42.

17. Wakanza kuchitaanzi?

17 Tulabayanda bakombima, nkinkaako kanza “kutabikkila munyoko cilebyo naa cisinkilizyo.” (Rom. 14:13) Tweelede kuziba kuti kuli zimwi zintu nzibatwiinda bakombima alubo tweelede kubalekelela amoyo woonse. Tutazumizyi zintu zichitwa aabamwi kuti zitulebye. Pesi “atusungwaalile kucita zintu ziletela luumuno azintu iziyaka umwi aumwi.”—Rom. 14:19.

LWIIMBO 130 Kamulekelelana

^ par 5 Chimwi chiindi tulakonzya kwaambuula naakuti kuchita zintu zichisa bakwesu abachizi akaambo kachibi nchitulaacho. Nga twachita biyeni kuti kwaba oobo? Tulafwambaana na kubambulula? Tulafwambaana na kukumbila lulekelelo naakuti nga twalibuzya kuti, kuti wanyema nindaba zyakwe ime tandikwe ndaba pe? Ani kuti kufwambaana kunyema akaambo kazintu zyaambwa aabamwi naakuti nzibachita, upa zilitamizyo na naakuti ubeleka changuzu kuti ubambulule buntu bwako?

^ par 53 BUPANDULUZI BWACHIFANIKISYO: Muchizi wanyemena umwi mukombinyina, mukuya kwachiindi babambulula kutamvwanana. Balikubotelwa kubeleka aamwi mumulimu wakukambawuka.