Skip to content

Skip to table of contents

ZYAKACHITIKA MUBUUMI

Zyiiyo Nzindakajana Mumulimu waJehova Azimwi Nzindakajana Kanditayeeyeli Pe

Zyiiyo Nzindakajana Mumulimu waJehova Azimwi Nzindakajana Kanditayeeyeli Pe

KANDICHILI mulombe, nindakali kubona ndeke ndakali kulombozya kuti ndizooyigade kandiya kuli imwi nyika. Pesi ndakali kubonaanga tazizoochitiki pe.

Chiindi nikwakali Nkondo Yabili Yanyika Yoonse, bazyali bangu bakalonga kuzwa ku-Estonia kabaya kuGermany, nkundakazyalilwa. Nindakatumbukwa, bazyali bangu bakali kulibambila kuti balongele kuCanada. Ng’anda yesu yakusaanguna yakali aafwiifwi aku-Ottawa kuCanada yakali niini alubo mwakali kukkala nkuku. Twakali kufwaba loko pesi chibotezya nchakuti mayi aakulya kuseeni taakali kubulika pe.

Bumwi buzuba Bakamboni baJehova bakabalila baama lugwalo lwa Chiyubunuzyo 21:3, 4. Lwakabasika aamoyo lugwalo oolu zyakuti bakasaanguna kulila. Mbuto yakasimpe yakakomena mpawo bazyali bangu bakayinkilila kunembo kwiiya kusikila beelela kubbabbatizigwa.

Bazyali bangu teebakachizi kabotu pe Chikuwa pesi bakali kukabona kakayandikana kasimpe. MuMugibelo umwi awumwi, ndeende wakali kututola mumulimu wakukambawuka ime amuchizaangu Sylvia nikuba kuti wakali kubeleka mansiku kukkampani yakali kupanga nickel kuSudbury iili ku-Ontario. Mviki amviki twakali kwiiya Ngaziyakulinda katuli mpuli. Ndeende abaama bakandigwasya kuti ndiyande Leza. Eezi zyakapa kuti ndilipede kuli Jehova akubbabbatizigwa mu1956 kandili aaminyaka iili 10. Kuyeeyesesya atala ambubakali kumuyanda Jehova kwakapa kuti andime ndiyande kumubelekela kwabuumi bwangu boonse.

Nindakamaninsya sekkondali, teendakachili kumubelekela aamoyo woonse pe Jehova. Ndakayeeya kuti, kuti ndaba payona tandizoojani mweenya pe wakuti ndibe aamali nyingi kuchitila kuti ndigade ndeke kandibona nyika mbuli mbundakali kulombozya. Ndakajana uumwi mulimu wakulizya miimbo aali iimwi steshini yarediyo. Mulimu ooyu ndakali kuuyanda. Nikuba oobo, ndakali kubeleka goko, eezi zyakapa kuti ndijampisye kunjila miswaangano alubo ndakasaanguna kuliswaanizya aabantu batamuyandi pe Leza. Kumamanino, akaambo kakuba aamoyo uuyiisidwe aaBbayibbili ndakazoobona kuti ndakeelede kuchincha.

Ndakayinka ku-Oshawa iili ku-Ontario. Ndakabonana aaRay Norman amuchizaakwe Lesli abamwi mapayona. Boonse bakanditambula kabotu. Kubona mbubakali kubotelwa kwakapa kuti ndilange-lange zipeekezyo nzindakalaazyo mubukombi. Bakandisungwaazya kuti ndipayone mpawo muSeptember 1966 ndakasaanguna kupayona. Ndakali kubotelwa mubuumi. Nikuba oobo, kunembo kuli zimwi zyakazoochitika nzindatakali kuyeeyela pe zyakazoochincha buumi bwangu.

KUTI JEHOVA WAKUKUMBILA KUTI UCHITE CHIMWI CHINTU, YEZYA KUCHICHITA

Nindakachili kusekkondali, ndakaapulayila kuBbeteli iili kuToronto kuCanada. Chiindi nindakali kupayona ndakatambwa kuti ndikaakubelekele kuBbeteli kwaminyaka iili 4. Nikuba oobo, ndakali kumuyanda Lesli, ndakali kubonaanga tandizoomuboni lubo pe kuti ndazumina kwiinka kuBbeteli. Ndakakomba kuli Jehova kwachiindi chilamfu mpawo ndakasala kuti ndiinke kuBbeteli. Pesi chintu chakandiyumina loko nkubbabbayisya Lesli.

KuBbeteli ndakabeleka kudipatimenti lyakuwacha mpawo mukuya kwachiindi ndakazooba mulembi. Muchiindi chifwiifwi, Lesli wakaba payona uuyandikana kuGatineau iili kuQuebec. Ndakali kukkala kandikataazikana kuti Lesli ulikupona biyeni alubo ndakali kukkala kandilibuzya kuti ndakasala kabotu na kuza kuBbeteli. Mpawo kwakachitika chimwi chintu chibotezya nchindakatali kuyeeyela pe mubuumi bwangu. Munyaandumi waLesli, Ray, wakatambwa kuBbeteli. Twakali kubelesya ng’anda iimwi. Eezi zyakapa kuti kunduubile kwaambuuzyania aaLesli. Twakachada mu27 February 1971. Oobu mbubo bwakali buzuba bwangu bwakumamanino kubeleka aaBbeteli.

Nitwakasaanguna mulimu wabbazu mu1975

Ime amwanakazi wangu twakakumbilwa kuti tukabelekele kumbungano yachiFrench kuQuebec. Nikwakayinda minyaka miche, ndakakumbilwa kuti ndikabeleke kandili mulangizi wabbazu kandili aaminyaka iili 28. Ndakali kulibona kandichili muniini alubo kanditakwe luzibo atala amulimu ooyu, pesi majwi aajanika muli Jeremiya 1:7, 8 akandisungwaazya. Lesli wakabbewuka mumoota kwaziindi zyiingi alubo wakali waba aapenzi lyakoona. Twakalibuzya kuti tulawukonzya na mulimu ooyu? Lesli wakaamba kuti, “Kuti Jehova watukumbila kuti tuchite chimwi chintu, tweelede kweezya kuchichita.” Twakawuzumina mulimu ooyu wabbazu alubo twakawuchita kwaminyaka iili 17.

Mumulimu wabbazu ndakali aazyiingi zyakuchita alubo teendakalikwe chiindi chiingi chakubaamwi aLesli. Ndakazooyiya chimwi chiiyo. Limwi zuba, muMuvulo kuseeni kuli muntu wakakonkomona aamulyango. Pesi nindakalanga aanze, teendakajana muntu pe, pesi ndakajana chisewe chakali aamulembo wakuyala aansi, michelo, chiizi, zinkwa, bbodela lyakali aawayini, nkomesi akagwalo kakalembedwe kuti, “Tola mwanakazi wako kuli bumwi busena kuti mukabotelwe.” Alubo buzuba oobo bwiime bwakunze bwakali kabotu. Pesi ndakabuzya Lesli kuti teendakali kukonzya pe kwiinka nkaambo ndakali aankani nzindakeelede kulibambila. Wakachitaanga wamvwisisisya pesi teezyakamujata kabotu pe. Chiindi nindakakkala aansi kuti ndilibambile, moyo wangu wakandikataazya. Ndakayeeya atala alugwalo lwa Ba-efeso 5:25, 28. Ndakayeeya majwi aakuti Jehova undisungwaazya kuti ndibikkile maanu kuzintu ziyandwa aamwanakazi wangu. Nindakamana kukomba, ndakabuzya Lesli kuti, “Tweende.” Lesli wakabotelwa loko. Twakayinka kundawu mbotu loko kumulonga mpawo twakayala mulembo ngutwakapegwa, mubuzuba oobo twakabotelwa loko katuli babili. Ndakazoochijana chiindi chakubambila nkani zyangu.

Mulimu wesu wabbazu wakali mwiingi alubo wakali kubotezya. Twakali kuswaya mbungano kuzwa kuBritish Columbia kusika kuNewfoundland. Chiyandisyo chakweenda nchindakalaacho kuzwa kandichili muniini chakazoozuzikizigwa. Ndakali kuyanda kunjila Chikolo chaGiliyadi pesi teendakali kuyanda pe kuba mumishinali kuli zimwi nyika. Ndakali kubonaanga mamishinali mbantu basumpukide alubo ndakali kulibona kanditeeleli pe. Alubo ndakali kuyoowa kuti, kuti ndaba mumishinali ndilakonzya kutumwa kunyika zili ku-Africa kuli malwazi ankondo. Ndakali kubotelwa ankundakabede kuCanada.

KUTAMBWA KU-ESTONIA AKULIZIMWI NYIKA ZYAKALI AAFWIIFWI A-ESTONIA

Nitwakali kuswaya mbungano atubunga kuEstonia, Latvia akuLithuania

Mu1992, mulimu wesu nwakasaanguna kunyika zyakali muSoviet Union, twakakumbilwa kuti twiinke ku-Estonia tukabeleke katuli mamishinali. Twakakomba atala ankani eeyi nkaambo teetwakali kuyeeyela pe kupegwa mulimu ooyu. Twakaayeeya lubo majwi aakuti, ‘Kuti Jehova watukumbila kuti tuchite chimwi chintu, tweelede kweezya kuchichita.’ Twakazumina kwiinka ku-Estonia alubo chakanduumbulizya nchakuti teetwakali kuya ku-Africa pe.

Twakasaanguna kwaambuula mulaka waambuulwa ku-Estonia. Nikwakayinda myeezi miche, twakakumbilwa kuti twiinke mumulimu wabbazu. Twakali kuswaya mbungano zili 46 atubunga twakali mu-Estonia, Latvia, Lithuania atwakali muKaliningrad kuRussia. Twakeelede kwiiya chiLativian, chiLithuania achiRussian. Kwakali kuyumu kwiiya milaka eeyi. Pesi beenzuma bakabotelwa loko nibakabona kubeleka changuzu nkutwakali kuchita alubo bakatugwasya kuti twiiye milaka eeyi. Mu1999, Estonia yakaba aawofesi yamutabi alubo ndakasalwa kuti ndibeleke mukkomiti yamutabi kandilaamwi aaMukwesu Toomas Edur, Lembit Reile, aMukwesu Tommi Kauko.

Kuchimwensi: Kandili kupa nkani aamuswaangano wabbooma kuLithuania

Kuchilisyo: Nikwakaba Kkomiti yaMutabi ku-Estonia mu1999

Twakazibana aaBakamboni biingi bakasungidwe kuSiberia. Nikuba kuti bakali kujatwa chalunya mujele akwaanzanisigwa aampuli zyabo, pesi teebakanyema pe. Bakali kubotelwa chiindi choonse alubo bakali basungu mumulimu wakukambawuka. Bakatugwasya kubona kuti tulakonzya kulisimya akuti tulakonzya kubotelwa nikuba katuli muzyiimo ziyumu.

Kwaminyaka myiingi, twakali kubeleka changuzu alubo teetwakali kujana chiindi chikkwene chakulyookezya, eezi zyakapa kuti Lesli akkale kakatede. Teetwakazi pe kuti wakali aabulwazi butegwa fibromyalgia bupa kuti muntu akkale kakatede. Twakasala kuti tubweede kuCanada. Nitwakatambwa kuchikolo kuPatterson kuNew York iili ku-U.S.A., teendakalikwe choonzyo pe kuti twakali kuyookonzya kuchinjila chikolo eecho. Nikuba oobo, twakakomba kuli Jehova mpawo twakazumina kwiinka. Jehova wakatulongezya akusala nkutwakachita. Nitwakali kuchikolo eechi, mpimpawo mputwakaziba bulwazi bwakali kumuchisa Lesli alubo wakajana busilisi bwakali kuyandikana. Eezi zyakatugwasya kuti tusaangune lubo kuchita milimu njitwakali kuchita.

KUTAMBWA KWIINKA KULIIMWI NYIKA

Bumwi buzuba goko mu2008, katuli ku-Estonia, bakwesu bakumawofesi mapati bakandifoonena kabatukumbila kuti tukabelekele kuCongo. Ndakamaninwa nkaambo ndakeelede kubasandula mubuzuba butobela. Teendakamubuzya pe Lesli nkaambo ndakali kuyoowela kuti ulakonzya kuba aachilabila. Pesi ndime ndakazooba aachilabila, ndakali kukomba mansiku kandibuzya Jehova atala azintu nzindakali kuyoowa ku-Africa.

Nibwakacha, ndakamubuzya Lesli mpawo twakalibuzya kuti, “Jehova ulikututamba kuti twiinke ku-Africa. Kuti teetwayinka, tuzizi biyeni kuti tatukakonzyi pe kubelekela nkuko akuti tatukabotelwi pe?” Katuli twaba aaminyaka iili 16 katuli ku-Estonia, twakalongela kuKinshasa kuCongo. Wofesi yamutabi wakuKinshasa nimbotu alubo iluumwine. Chintu nchaakasaanguna kubikka Lesli mung’anda yesu kakali kakkaadi nkakazaako kuCanada. Kakkaadi aako kakalembedwe kuti, “Botelwa kufumbwa nkubede.” Nitwakabonana aabakwesu abachizi, kuchitisya zyiiyo zyaBbayibbili akubona bubotu bwakuba mamishinali, twakabotelwa loko alubo zyakatusimya. Nikwakayinda chiindi, twakaba aachilongezyo chakuswaya mitabi iisika ku13 mu-Africa. Eezi zyakapa kuti tuzibane aabantu basiyene-siyene. Kuyoowa nkundakalaako kwakamana alubo tulamulumba kuti Jehova wakatutuma kuti tukabelekele ku-Africa.

KuCongo, twakapegwa chimwi chakulya nchitwakali kubonaanga tatukonzyi pe kuchilya. Pesi nitwakali kubona bakwesu mbubakali kubotelwa aachakulya eecho, twakeezya andiswe kuchilya alubo chakatunonena loko.

Twakaswaya bakwesu abachizi bakali kupenzegwa kundawu iili kubuzwezuba kwaCongo kuti tukabagwasye aazintu nzibakali kuyandikana. Bakwesu aaba teebakalikwe zintu zyiingi pe zyakumubili. Pesi twakasungwaazigwa loko kubona kuti bakali aabulangilizi busimide mububuke, bakali kumuyanda Jehova alubo bakali kuswiilila malayilile aakali kuzwa kumbunga. Chikozyano chabo chakatugwasya kuti tulilange-lange kuti niinzi chipa kuti tubelekele Jehova akuti tusimye lusyomo lwesu. Bamwi bakwesu bakasweekelwa aamaanda amyuunda yakali aazilyo. Eezi zyakandigwasya kubona kuti zintu zyakumubili zilakonzya kumana mukulaba kwaliso akuti chintu chiyandikana loko nkukkala katuli aabweenzuma busimide aJehova. Nikuba kuti bakwesu aaba bakali muchiimo chiyumu pesi taakwe nibakali kung’ung’una pe. Maboneno aabo akatugwasya kuti tube aachibindi chiindi nitwaswaana buyumu-yumu.

Kuchimwensi: Kandili kupa nkani kubantu bakachija kunyika zyabo

Kuchilisyo: Katuli kugwasya bakombima kuDungu iili kuCongo azintu ziyandikana zyakumubili azyabusilisi

TWAKALONGELA KU-ASIA

Twakakumbilwa kuti tukabelekele kumutabi wakuHong Kong. Teetwakali kuyeeyela pe kuti ngatulayinka ku-Asia. Pesi nitwakali kubona Jehova mbaakali kutugwasya kumilimu yoonse njitwakali kuchita, twakazumina. Mu2013 kwakatuyumina kuzwa mu-Africa nkaambo twakeelede kusiya beenzuma abusena bubotu loko alubo teetwakazi pe nzitwakabambilidwe kunembo.

Nzyiingi nzitwakeelede kuchincha kuHong Kong nkaambo ninyika ilaabantu biingi basiyene-siyene. Kwakali kutuyumina kwaambuula mulaka wachiChina. Nikuba oobo, bakwesu bakatutambula kabotu alubo twakanonenwa aachakulya chankuko. Mulimu wakavula aamutabi. Pesi maanda azimwi zintu zyakali zyasaanguna kudula loko. Nkinkaako, bamuKabunga Keendelezya bakasala kuti zintu zyiingi zyamutabi zyuuzigwe. Mu2015, twakalongela kuSouth Korea, nkutulikubelekela lino. Tulikuswaana buyumu-yumu bwakwiiya mulaka, pesi bakwesu abachizi ngabalikutusungwaazya kabali kwaamba kuti tuli kuchikonzya chiKorean.

Kuchimwensi: Kupona buumi bupya kuHong Kong

Kuchilisyo: Mutabi waKorea

ZYIIYO NZITWAKAJANA

Kuyanduula beenzuma bapya teekuba pe, pesi twakabona kuti kubweza ntaamu yakubatambula kabotu bamwi kupa kuti tubazibe kabotu. Twakabona kuti, nikuba kuti bakwesu balisiyene pesi kuli zintu zyiingi nzibakozyenie akuti Jehova wakatulenga munzila mbotu loko yakuti tumvwanane aabantu biingi akuti tubayande.—2 Kor. 6:11.

Twakabona kuti tweelede kubayanda bantu mbuli mbachita Jehova akubona zintu zitondeezya mbatuyanda ambatuzulwida mubuumi bwesu. Chiindi nitumanide manguzu naakuti nitutakwe choonzyo kuti bamwi balatuyanda na, nga twabala makkaadi amagwalo ngitwakapegwa aabeenzuma. Twakalibonena Jehova mbaakasandula nkombyo zyesu, mbaakatondeezya kuti ulatuyanda ambaakatusimya.

Kwaminyaka myiingi yayinda, ime aLesli twakabona mbukuyandikana kujana chiindi chakubaamwi kazitakwe ndaba kuti tujisikini biyeni. Alubo twakabona mbukutugwasya kuliseka ikapati chiindi nitwiiya umwi mulaka. Buzuba abuzuba, ngatwayanduula chimwi chintu chipa kuti tulumbe Jehova.

Teendakali kuyeeyela pe kuti ndizooba mumishinali naakuti kukkala kuli zimwi nyika. Pesi ndakabona kuti zintu zyoonse zilakonzeka kuli Jehova. Ngandayeeya majwi aaJeremiya aakuti: “Wandicenga, O Jehova.” (Jer. 20:7) Wakatupa zintu zyiingi zibotu azilongezyo nzitwatakali kuyeeyela pe nikuba kuzuzikizya chiyandisyo changu chakugada ndeke. Twakagada ndeke katuya kunyika nzindakatali kuyeeyela katuswaya mitabi iili munyika zisiyene-siyene. Mumilimu yoonse njitwakachita, ndilamulumba Lesli akaambo kakuti wakali kundigwasilizya.

Tukkala katuliyeezya kuti ngwani ngutubelekela akuti nkamboonzi nitumubelekela. Zilongezyo nzitulikujana lino ninzwisa yazimwi nzituyoojana kunembo chiindi nituyoopona kukabe kutamani aawo Jehova ‘naazoovwungulula janza lyakwe akukkutya cilenge coonse cipona.’—Int. 145:16.