Skip to content

Skip to table of contents

CHIIYO 21

Jehova Uyookupa Manguzu

Jehova Uyookupa Manguzu

“Eelyo nonditajisi nguzu, ndendilyo nondijisi nguzu kapati.”—2 KOR. 12:10.

LWIIMBO 73 Kotupa Busicamba

ZITAYIIGWE *

1-2. Mbuubuli buyumu-yumu mbubaswaananaabo Bakamboni biingi?

MWAAPOSTOLO Pawulu wakasungwaazya Timotewo amaKristu boonse kuti babeleke changuzu mumulimu wakukambawuka. (2 Tim. 4:5) Toonse tubeleka changuzu kuti tutobelezye malayilile ngakaamba Pawulu. Pesi teekuuba pe kuchita oobo. Bakwesu abachizi biingi bayanda chibindi kuti bayinke mumulimu wakukambawuka. (2 Tim. 4:2) Muchikozyano, atuyeeye atala abakwesu abachizi bakkala kunyika ooko mulimu wesu nkukasigwa. Bakwesu abachizi aaba balazumanana kukambawuka nikuba kuti balizi kuti kuchita oobo kulakonzya kubikka buumi bwabo mumapenzi.

2 Bakombi baJehova baswaanana aabuyumu-yumu bwiingi bukonzya kubamana manguzu. Muchikozyano, bamwi babeleka changuzu kuti basanine mpuli zyabo. Nikuba kuti bakwesu abachizi aaba nga bali aachiyandisyo pesi nga bazookachilwa kuya kukukambawuka kumamanino aamviki akaambo kakuti nga balikatede. Bamwi tabachikonzyi pe kuchita zyiingi kuti babelekele Jehova akaambo kakuti bali aabulwazi butasilikiki, bamwi bachembaala alubo bamwi tabakonzyi pe kuzwa mumaanda aabo. Bamwi bakkala kabakataazikana akaambo kakuti babonaanga Jehova takwe ndaba pe ambabo. Muchizi uutegwa Mary, * wakaamba kuti: “Ndeelede kubeleka changuzu kuti ndichinche maboneno aangu nkaambo apa kuti ndimane manguzu. Alubo nga ndalipa mulandu nkaambo nga tandichikonzyi pe kuuchita kabotu mulimu wakukambawuka.”

3. Tulalanga-langaanzi muchiiyo eechi?

3 Nikuba kuti tuswaanana aamapenzi aali biyeni, Jehova ulakonzya kutupa manguzu aakuti tulisimye kuchitila kuti tuzumanane kumubelekela. Kwalino, atulange-lange Jehova mbaakagwasya Pawulu aTimotewo kuti babeleke changuzu mumulimu wakukambawuka nikuba kuti bakaswaana mapenzi. Kuzwa waawo, tulalanga-langa zintu zili 4 Jehova nzyatupede zitugwasya kuti tulisimye.

JEHOVA UTUPA MANGUZU AAKUTI TUZUMANANE KUKAMBAWUKA

4. Ngaali mapenzi ngaakaswaana Pawulu?

4 Pawulu wakaswaanana aamapenzi miingi. Wakali kuyanda kugwasigwa aaJehova chiindi basinkondonyina nibakamuuma, kumutulula mabwe akumubikka mujele. (2 Kor. 11:23-25) Pawulu wakazumina kuti wakali kumana manguzu chimwi chiindi. (Rom. 7:18, 19, 24) Wakali kulisimya kupenzi lyakali mbuli “mumvwa mumubili” eelyo ndyaakali kuyanda kuti Leza amugwisizye.—2 Kor. 12:7, 8.

Niinzi chakagwasya Pawulu kuti bazumanane kukambawuka? (Langa fuka 5-6) *

5. Niinzi nzyaakachita Pawulu nikuba kuti wakaswaanana aabuyumu-yumu?

5 Jehova wakagwasya Pawulu kuti azumanane kukambawuka nikuba kuti wakaswaanana aamapenzi. Pawulu wakachita zintu zyiingi loko. Muchikozyano, naakasungidwe mung’anda kuRoma wakakambawukila bantu biingi kunembo lyabeendelezi bamaJuda, amwi akunembo lyabapati bamfulumende. (Mil. 28:17; Flp. 4:21,22) Alubo wakakambawukila Balindizi baMwaami wakuRoma kuswaanizya abantu boonse bakali kumuswaya. (Mil. 28:30, 31; Flp. 1:13) Aachiindi nchicheecho Pawulu wakazulwidwa kuti alembe magwalo alubo magwalo ngaakalemba alikutugwasya mazubaano. Chikozyano chaPawulu chakasimya maKristu bakuRoma zyakuti bakaba “basicamba ikwaamba jwi lya Leza cakutayoowa.” (Flp. 1:14) Nikuba kuti chimwi chiindi Pawulu taakali kukonzya pe kuchita zyiingi pesi wakabeleka changuzu kuti achite nzyakonzya alubo zyakapa kuti “makani mabotu aunke kumbele.”—Flp. 1:12.

6. Kweendelana alugwalo lwa 2 Bakorinto 12:9, 10, niinzi chakagwasya Pawulu kuti abeleke changuzu mumulimu wakukambawuka?

6 Pawulu wakalizi kuti zyoonse nzyaakali kuchita wakali kugwasigwa aaLeza. Pawulu wakaamba kuti, nguzu zyaLeza “zilalondolwa mukubula nguzu” kwangu. (Bala 2 Bakorinto 12:9, 10.) Pawulu wakali kupenzegwa, wakabikkwa mujele alubo wakaswaanana aamapenzi aasiyene-siyene pesi Jehova wakamugwasya kuti abeleke changuzu mumulimu wakukambawuka kabelesya muuya wakwe uusalala.

Niinzi chakagwasya Timotewo kuti bazumanane kukambawuka? (Langa fuka 7) *

7. Ngaali mapenzi ngakaswaananaawo Timotewo?

7 Timotewo anguwe wakali kuyanda kugwasigwa aaLeza kuti azumanane kukambawuka. Timotewo wakasindikila Pawulu mulweendo lwakwe lwabumishinali. Alubo wakatumwa aaPawulu kuti akaswaye mbungano akuzisungwaazya. (1 Kor. 4:17) Kulakonzeka kuti Timotewo wakali kulimvwa kateeleli pe. Amwi nzizyo zyakapa kuti Pawulu amubuzye kuti: “Kutabi muntu naba omwe uubaula bukubusi bwako.” (1 Tim. 4:12) Aachiindi nchicheecho, Timotewo wakali aapenzi ‘lyakuchiswa-chiswa,’ lyakali mbuli mumvwa mumubili. (1 Tim. 5:23) Timotewo wakalizi kuti Jehova wakali kuyoomugwasya kabelesya muuya uusalala kuti akonzye kukambawuka makani mabotu akugwasya bakombinyina.—2 Tim. 1:7.

JEHOVA UTUGWASYA KUTI TUKKALE KATUSYOMEKA NIKUBA KATUSWAANANA AABUYUMU-YUMU

8. Niinzi nzyatupede Jehova zitugwasya kuti tulisimye?

8 Mazubaano, Jehova upa bakombi bakwe “nguzu zigambya iziinda zyabantu” kuchitila kuti bazumanane kumukomba. (2 Kor. 4:7) Lino, atulange-lange zintu zili 4 nzyatupede Jehova zitugwasya kuti tulisimye akuti tuzumanane kumubelekela katusyomeka. Zintu eezi ziswaanizya nkombyo, Bbayibbele, bakombima amulimu wakukambawuka.

Jehova zitugwasya kuti tulisimye ziswaanizya nkombyo. (Langa fuka 9)

9. Kukomba kutugwasya biyeni?

9 Kukomba kulatusimya. Muli Baefeso 6:18, Pawulu wakatusungwaazya kuti tukombe kuli Leza “ciindi coonse.” Nkinkaako, Leza uyoosandula nkombyo zyesu kwiinda mukutugwasya. Jonnie uukkala kuBolivia wakagwasigwa aaJehova chiindi naakaswaanana aamapenzi aasiyene-siyene. Mwanakazi wakwe abazyali baJonnie bakachiswa loko aachiindi chimwi. Zyakamuyumina Jonnie kuti akonzye kubalangania boonse kabali batatu. Bayina bakazoofwa mpawo zyakabweza chiindi kuti mwanakazi wakwe awisi bapone. Kali kwaamba atala azyakamuchitikila, Jonnie wakati: “Chiindi nindakakataazikene loko ndakali kukkala kandikomba kuli Jehova kandimubuzya mbundakali kulimvwa.” Jehova wakagwasya Jonnie kuti alisimye. Umwi mwaalu wakuBolivia uutegwa Ronald wakamvwa kuti bayina bali aakkensa. Bakazoofwa nikwakayinda mweezi. Niinzi chakamugwasya kuti alisimye? Wakati: “Nga ndakomba kuli Jehova kandimubuzya mbundilimvwa. Ndilizi kuti taakwe muntu uukonzya kundimvwisisisya kwiinda Jehova. Jehova ulindizi kwiinda mbundilizi.” Chiindi nitukataazikene tulakonzya kubula kuti tumubuzye kutyeni Jehova. Pesi Jehova uyanda kuti tukombe kulinguwe nikuba chiindi nikutuyumina kuti twaambe zili mumyoyo yesu.—Rom. 8:26, 27.

Jehova zitugwasya kuti tulisimye ziswaanizya Bbayibbele. (Langa fuka 10)

10. Kweendelana alugwalo lwa Bahebrayo 4:12, nkamboonzi kubala Bbayibbele akuyeeyesesya nikuyandikana?

10 Kubala Bbayibbele kulatusimya. Pawulu wakali kubala Magwalo kuchitila kuti amusimye akuti amuumbulizye. Nzitweelede kuchita andiswe. (Rom. 15:4) Kuti twabala Bbayibbele akuyeeyesesya, Jehova uyootugwasya kabelesya muuya wakwe uusalala kuti tubone mbutukonzya kubelesya Magwalo aayo mubuumi bwesu. (Bala Bahebrayo 4:12.) Ronald waambwa aajulu wakaamba kuti: “Ndilabotelwa kuti ndakabeleka changuzu kuti kandibala Bbayibbele buzuba abuzuba. Ngandayeeyesesya atala abuntu bwaJehova ambatondeezya kuti ulabayanda bakombi bakwe. Eezi zindigwasya kuti ndilisimye.”

11. Kubala Bbayibbele kwakamugwasya biyeni umwi muchizi?

11 Kuyeeyesesya atala anzitubala muJwi lyaLeza kutugwasya kuti tube aamaboneno aalikabotu atala amapenzi ngituswaana. Atubone Bbayibbele mbulyakagwasya umwi muchizi wakafwidwa aamulumi wakwe. Umwi mwaalu wakamusungwaazya kuti abale bbuku lyaJobu. Naakali kubala bbuku eeli, kumasaangunino wakasola Jobu akaambo kakuti wakali aamaboneno aatali kabotu. Muchizi ooyu wakali kulibona kabuzya Jobu kuti, “Jobu utabikkili maanu kumapenzi aako.” Pesi wakazoobona kuti nzyaakali kuchita muchizi ooyu zyakalikozyenie azyakachitwa aaJobu. Zyakamugwasya kuti achinche maboneno aakwe akuti alisimye kupenzi lyakufwidwa aamulumi wakwe.

Jehova zitugwasya kuti tulisimye ziswaanizya bakombima alubo. (Langa fuka 12)

12. Jehova utusimya biyeni kabelesya bakombima?

12 Bakombima balatusimya. Imwi nzila Jehova njatugwasya aayo kuti tulisimye nkwiinda mukubelesya bakombima. Pawulu wakalemba kuti wakali kuyanda ‘kubona’ bakombinyina kuchitila kuti bayumizyanie. (Rom. 1:11, 12) Mary waambwa kumasaangunino ulakuyanda kubaamwi abakombinyina. Wakati: “Jehova wakabelesya bakombima bakatazi zintu zyakali kundikataazya kuti bandigwasye. Bamwi bakandibuzya majwi aasungwaazya alubo bamwi bakandisendela makkaadi. Eezi nzizyo biya nzindakali kuyanda. Chimwi chindigwasya nkubuzya bamwi bachizi bakaswaanana aabuyumu-yumu mbundilaabo akwiiya kuzwa kuli mbabo. Alubo baalu bakkala kabandibuzya kuti ndilayandikana mumbungano.”

13. Nga tulachita biyeni kuti tusungwaazyanie chiindi nituli kumiswaangano yambungano?

13 Tulakonzya kusungwaazyania chiindi nituli kumiswaangano yambungano. Nituli kumiswaangano tulakonzya kusimya bakombima kwiinda mukubabuzya majwi atondeezya kuti tulabayanda akuti tulabalumba. Muchikozyano, kayitanasaanguna miswaangano umwi mwaalu uutegwa Peter wakabuzya umwi muchizi uukwetwe amwaalumi uutakombi Jehova kuti: “Kulatusungwaazya kumubona kamusika kumiswaangano abana banu bali 6 kabalibambilide kusandula.” Majwi aaya akamusika aamoyo muchizi ooyu mpawo wakasandula kuti: “Ndalumba loko mukwesu, majwi aanu asika aachiindi cheelede.”

Jehova zitugwasya kuti tulisimye ziswaanizya mulimu wakukambawuka.

14 Mulimu wakukambawuka utugwasya biyeni?

14 Mulimu wakukambawuka ulatusimya. Kukambawuka kulakonzya kutugwasya akutusimya, kazitakwe ndaba kuti bantu mbitukambawukila balatuswiilila na naakuti pe. (Tus. 11:25) Atubone zyakachitika kumuchizi uutegwa Stacy. Chiindi umwi wamumpuli yakwe naakagwisigwa mumbungano zyakamuchisa loko alubo wakali kukkala kalibuzya kuti, ‘Kaansinga ndakabeleka changuzu kuti ndimugwasye.’ Stacy wakali kukkala kayeeya atala azyakachitika. Niinzi chakamugwasya kuti alisimye? Mulimu wakukambawuka. Chiindi naakali mumulimu wakukambawuka wakali kubikkila maanu kubantu mbaakali kukambawukila. Stacy wakaamba kuti: “Aachiindi nchicheecho Jehova wakandigwasya kuti ndijane muntu wakali aachiyandisyo chakwiiya Bbayibbele. Alubo wakali kubelesya zintu nzitwakali kwiiya. Eezi zyakandisungwaazya. Mulimu wakukambawuka wakandigwasya loko.”

15. Wayiyaanzi kuzwa kuli zyakaambwa aaMary?

15 Bamwi balakonzya kulimvwaanga tabali kuchita zyiingi pe mumulimu wakukambawuka akaambo kazyiimo. Kuti kulimvwa munzila eeyi, utalubi kuti Jehova ulabotelwa azintu nzulikuchita nikuba kuti nziniini. Atubone chikozyano chaMary waambwa kumasaangunino. Chiindi naakalongela kubusena kwaambuulwa umwi mulaka wakali kubonaanga nzyaakali kuchita tazigwasyi pe. Wakaamba kuti: “Kumasaangunino, nchindakali kukonzya kuchita nkupa nsandulo mfwiifwi, kubala lugwalo naakuti kupa muntu kapepa nituli mumulimu wakukambawuka.” Eezi zyakapa kuti Mary abonaanga nzyaakali kuchita tazigwasyi pe kuti walyeezyanisya aabantu bakali kuwambuula kabotu mulaka ooyo. Pesi Mary wakazoochincha maboneno aakwe. Wakabona kuti Jehova ulakonzya kumubelesya nikuba katawuzi kabotu mulaka ooyo. Wakazoowamba kuti: “Kasimpe kamuBbayibbele teekayumu pe kukamvwisisisya alubo nkako kachincha buumi bwabantu kazitakwe ndaba pe kuti muntu uukonzya biyeni mulaka.”

16. Niinzi chikonzya kugwasya bakombi baJehova batakonzyi pe kuzwa mumaanda aabo kuti balisimye?

16 Jehova ulizi kuti bamwi bakombi bakwe bali aachiyandisyo chakukambawuka pesi tabakonzyi pe kuzwa aang’anda akaambo kazyiimo zyabo. Ulabagwasya kuti bakambawukile manesi, madokotela abantu babalangania. Kuti twakozyanisya zintu nzitwakali kuchita chiindi anzituli kuchita lino tulakonzya kumana manguzu. Kuziba kuti Jehova ulikutugwasya lino kuyoopa kuti tulisimye kubuyumu-yumu mbutuli kuswaanana aabo alubo tunoobotelwa.

17. Kweendelana alugwalo lwa Mukambausi 11:6, nkamboonzi nitweelede kuzumanana kukambawuka?

17 Tatukonzyi pe kuziba kuti njiili mbuto yakasimpe njitwabyala iitakomene. (Bala Mukambausi 11:6.) Muchikozyano, muchizi uutegwa Barbara uuli aaminyaka iili kuma80 ukkala kakambawuka kabelesya fooni akulemba magwalo. Limwi zuba naakali kuyanda kutumizya lugwalo lwakwe wakajatanizya aNgazi Yamulindizi yaMarch 1, 2014. Ngazi Yamulindizi eeyo yakali aachiiyo chiti, “Eco Leza Ncakamucitila.” Barbara taakazi pe kuti bantu mbaakatumizya lugwalo oolo yakali mpuli yakagwisigwa mumbungano. Mpuli eeyi yakabala magazini eeyo kwaziindi zyiingi. Mwaalumi wakamvwaanga Jehova wakali kwaambuula anguwe mulomo mpande. Mpuli eeyi yakasaanguna kunjila miswaangano alubo bakabweedezegwa nikuba kuti kwakali kwayinda minyaka yiinda ku27 kabagwisidwe mumbungano. Zilaantanganana kuti kubona mpindu yakaba akaambo kalugwalo ndwaakalemba kwakamusungwaazya Barbara alubo kwakamusimya loko.

Jehova zitugwasya kuti tulisimye ziswaanizya (1) nkombyo, (2) Bbayibbele, (3) bakombima alubo. (4) mulimu wakukambawuka (Langa fuka 9, 10, 12, 14)

18. Niinzi nzitweelede kuchita kuti Leza atusimye?

18 Jehova utupede zintu zyiingi loko zitugwasya kuti tulisimye. Zintu eezi ziswaanizya nkombyo, Bbayibbele, bakombima amulimu wakukambawuka. Kuti twabelesya zintu eezi nga tulikutondeezya kuti tulamusyoma Jehova kuti unootugwasya akuti ulilibambilide kutugwasya. Nkinkaako, atusyome Taateesu wakujulu nkaambo ulilibambilide kutondeezya “nguzu zyakwe ikugwasya baabo bamusyoma camoyo woonse.”—2 Mak. 16:9.

LWIIMBO 61 Kamweenda Nobakamboni, Mutapiluki Musyule!

^ par 5 Tulikupona muziindi zikataazya pesi Jehova ulatugwasya kuti tulisimye kumapenzi ngituswaananaawo. Muchiiyo eechi, tulalanga-langa Jehova mbaakagwasya mwaapostolo Pawulu aTimotewo kuti bazumanane kukambawuka nikuba kuti bakali kuswaanana aamapenzi. Mpawo tuzoobona zintu zili 4 nzyatupede Jehova zitugwasya kuti tulisimye nikuba katuswaanana aamapenzi.

^ par 2 Zina lyakachinchwa.

^ par 53 BUPANDULUZI BWAZIFANIKISYO: Pawulu kasungidwe mung’anda kuRoma ulikulembela mbungano zisiyene-siyene magwalo alubo ulikukambawukila bantu bamuswaya.

^ par 55 BUPANDULUZI BWAZIFANIKISYO: Timotewo ulikusungwaazya bakwesu bamumbungano nzyaaswaya.