Skip to content

Skip to table of contents

Balabotelwa Bantu Bakomba “Leza Uukkomene”

Balabotelwa Bantu Bakomba “Leza Uukkomene”

“Balikkomene bantu aabo bajisi Jehova kali Leza wabo!”​—INT. 144:15, NW.

NYIMBO: 44, 125

1. Nkamboonzi bakombi baJehova nibabotelwa? (Langa chifanikisyo chili kumatalikilo achiiyo.)

BAKAMBONI BAJEHOVA mbantu babotelwa chachoonzyo. Kumiswaangano yabo yambungano, mipati akumapobwe ngibachita baboneka kabaseka akuzuwa kabali kubotelwa. Nkamboonzi nibabotelwa munzila iili boobu? Kaambo kapati kapa kuti babotelwe nkakuti bakomba Jehova “Leza uukkomene” alubo balimuzi akuti batobelezya chikozyano chakwe. (1 Tim. 1:11; Int. 16:11, NW) Leza ngutukomba ulabotelwa, uyanda kuti tubotelwe alubo utupa zintu zyiingi zitupa kubotelwa.​—Dt. 12:7; Muk. 3:12, 13. NW.

2, 3. (a) Kubotelwa chambaanzi? (b) Nkamboonzi nikutali kuuba kukkala katubotelwa?

2 Kutegwani anduwe? Ulabotelwa na? Kujana wachita biyeni kuti uyungizye kubotelwa kwako? Kubotelwa chaamba kulimvwa kabotu, kukkutisikana anzuchita mubuumi akuba achiyandisyo chakuti ukkale kulimvwa munzila iili boobu. Bbayibbele litondeezya kuti muntu ubotelwa chachoonzyo, ngooyo uulongezegwa aJehova. Mazubaano, teekuuba pe kukkala katubotelwa. Nkamboonzi nikuli kuyumu?

3 Zintu zikonzya kupa kuti tutabotelwi ziswaanizya kufwidwa, kugwisigwa kwawumwi mumbungano, kulekana naakuti kumaninwa amulimu. Kutamvwanana mumpuli akutaambuuzyania munzila iili kabotu kulakonzya kupa kuti tutabotelwi. Kusekwa abantu mbitubelekaabo naakuti mbitwiiyaabo kuchikolo, kupenzegwa mubukombi naakuti kusungwa zilakonzya kupa kuti tutabotelwi. Kuchiswa akukataazikana mumizeezo kulakonzya kupa kuti tutabotelwi. Nikuba boobo Jesu Kristu, ‘uubotelwa alubo Singuzu zyiingi,’ wakawumbulizya bantu munzila zyiingi zipa kuti babotelwe. (1 Tim. 6:15; Mt. 11:28-30) MuNkambawuko Yakuchilundu, Jesu wakaamba bube busiyene-siyene butugwasya kuti tukkale katubotelwa nikuba kuti tuswaana buyumu-yumu munyika eeyi yeendelezegwa aSaatani.

TWEELEDE KUSIMA MUBUKOMBI KUTI TUBOTELWE

4, 5. Tweelede kuchitaanzi kuti tubotelwe?

4 Chintu chakusaanguna Jesu nchakaamba kuti chiyandikana loko nchakuti: “Balikkomene aabo bazyi kuti bayandika kusololelwa a Leza, nkaambo Bwaami bwakujulu mbubwabo.” (Mt. 5:3, NW) Kujana twatondeezya biyeni kuti tuyanda kuzulwida aaLeza? Kwiinda mukubikkila maanu muzintu zyabukombi, kupona kweendelana azyeelelo zyaLeza akubikka kukomba Leza mubusena bwakusaanguna. Kuchita oobo kupa kuti tubotelwe. Kupa kuti tube alusyomo lwakuti zisyomezyo zyaLeza ziyoozuzikizigwa. Alubo ‘bulangilizi bukkomanisya’ bujanika muJwi lyaLeza buyootugwasya kuti tulisimye.​—Tit. 2:13, NW.

5 Kuba abweenzuma busimide aJehova kulayandikana kuti tubotelwe chachoonzyo. Mwaapostolo Pawulu wakazulwidwa amuuya kulemba kuti: “Amusekelele mu-Mwami [Jehova] lyoonse. Ee, ndaamba lwabili eli ijwi lyakuti, Amusekelele.” (Flp. 4:4) Kuti tube abweenzuma buli boobo, tweelede kuba abusongo buzwa kuli Leza. Bbayibbele lyaamba kuti: “Ulikkomene muntu ooyo uujana busongo ayooyo uulijanina bupampu. Ncisamu cabuumi kulibaabo babujata alimwi aabo bazumanana kubujatisya baambwa kuti balikkomene.”​—Tus. 3:13, 18, NW.

6. Niinzi chimwi nchitweelede kuchita kuti tubotelwe?

6 Kuti tubotelwe chachoonzyo, tweelede kubala Jwi lyaLeza akubelesya nzitubala. Jesu wakatondeezya mbukuyandikana kubelesya nzitwiiya naakati: “Ikuti kamuzizyi zintu eezyi, munookkomene ikuti naa kamuzicita.” (Joh. 13:17; bala Jakobo 1:25, NW.) Kuchita oobo kupa kuti tusime mubukombi akuti tubotelwe chachoonzyo. Pesi kujana twabotelwa biyeni kakuli kuli zintu zyiingi zipa kuti tutabotelwi? Atulange-lange zimwi zintu Jesu nzyakaamba muNkambawuko Yakuchilundu.

BUBE BUTUGWASYA KUTI TUBOTELWE

7. Kujana zyachitika biyeni kuti bantu balila babotelwe?

7 “Balikkomene aabo balila, nkaambo bayakuumbulizyigwa.” (Mt. 5:4, NW) Bamwi balakonzya kulibuzya kuti, ‘Kujana zyachitika biyeni kuti bantu balila babotelwe?’ Jesu taakali kwaamba kufumbwa muntu uulila. Nikuba bantu bachita zibi balalila akaambo kamapenzi aalikuchitika ‘muziindi eezi zikataazya.’ (2 Tim. 3:1) Pesi bayeeya zintu zigwasya mbabo luzutu kutali Jehova, nkinkaako tabakonzyi kuba abweenzinyina bulikabotu aJehova alubo tababotelwi pe. Nakaamba majwi aaya, Jesu wakali kwaamba bantu babikkila maanu mubukombi alubo balila akaambo kakuti bantu biingi tabayandi kukomba Leza. Bayeeya atala achibi nchibalaacho azintu zibi zilikuchitika akaambo kakubisya kwabantu. Bantu balila akaambo kazyiimo zili boobo, Jehova ulabawumbulizya kabelesya Bbayibbele akupa kuti babe abulangizi bwakupona mubuumi. Butamani.​—Bala Ezekiele 5:11; 9:4.

8. Pandulula kuba amoyo uubombede mbukutugwasya kuti tubotelwe.

8 “Balikkomene babombe myoyo, nkaambo bayookona nyika.” (Mt. 5:5, NW) Kuba amoyo uubombede kubagwasya biyeni bantu kuti tubotelwe? Balakonzya kuchincha kuti bayiya kasimpe. Zilakonzeka kuti kabatanayiya kasimpe bakali alunya, kukazya akunyema. Pesi bakazwaata “buntu bupya” alubo batondeezya ‘moyo waluzyalo, buuya, lulifwiinsyo, lubombo amoyo mulamfu.’ (Kol. 3:9-12) Lino balabotelwa mubuumi alubo bali aluumuno. Kuyungizya waawo, Jwi lyaLeza lisyomezya bantu bali boobo kuti “bayookona nyika.”​—Int. 37:8-10, 29.

9. (a) Munzilaanzi babombe myoyo ‘mubakona nyika’? (b) Nkamboonzi bantu bali ‘anzala anyota yabululami’ nibabotelwa?

9 Munzilaanzi babombe myoyo ‘mubakona nyika’? Basikwiiya baJesu bananikidwe amuuya bakona nyika chiindi nibeendelezya kabali baami abapayizi. (Ciy. 20:6) Bantu batakwe chilongezyo chakuyoopona kujulu bayookona nyika mukuti bayookkala aalinjiyo kukabe kutamani. Bayoomaninina alubo bayookkala muluumuno kababotelwa. Bananikidwe abambelele zimwi mbabo babotelwa akaambo kakuba ‘anzala anyota yabululami.’ (Mt. 5:6, NW) Nzala anyota yabululami nzibalaazyo, ziyoozuzikizigwa chakumaninina munyika mpya. (2 Pet. 3:13) Leza aakugwisya bubi boonse, bantu baluleme bayoobotelwa nkaambo zintu zichitwa abasizibi ziyoomana.​—Int. 37:17.

10. Kuba aluzyalo chambaanzi?

10 “Balikkomene aabo balaaluse, nkaambo bayoofwidwa luse.” (Mt. 5:7) Bbala lyachiHebbrayo likozyenie aliti luzyalo lyaamba “kuba amoyo mubotu akweetelela.” Alubo lyachiGrikki likozyenie andilyo lyaamba kubafwida nsoni bantu bali mumapenzi. Pesi kuba aluzyalo kuswaanizya zyiingi kutali kweetelela luzutu. MuBbayibbele, bbala eeli lyaamba kuchita zimwi zintu zitondeezya kuti tubafwida nsoni.

11. Chikozyano chamuSamariya wakali aluzyalo chituyiisyaanzi?

11 Bala Luka 10:30-37. Chikozyano chaJesu chasimayakilane muSamariya chitondeezya nzikwaamba kuba aluzyalo. Kuba aluzyalo alweetelelo kwakapa kuti muSamariya ayande kugwasya muntu wakawumidwe. Naakamaninsya kwaamba chikozyano eechi, Jesu wakati: “Koya ayebo ucite mbubonya.” Tulakonzya kulibuzya kuti: ‘Ndilikuchita mbubo na andime? Nditondeezya luzyalo na mbuuli mbaakachita muSamariya? Nziizili zimwi nzindeelede kuchita kuti ndibatondeezye luzyalo akubeetelela bali mumapenzi? Muchikozyano, kujana ndachita biyeni kuti ndigwasye bakombima bachembeede, bamukabafu abamuchaala mubukombi? Ndilakonzya na kuumbulizya “batyompedwe mumyoyo”?’​—1 Tes. 5:14; Jak. 1:27.

Gwasya bamwi alubo ulabona mbukupa kuti mubotelwe moonse (Langa fuka 12)

12. Kuba aluzyalo kutugwasya biyeni kuti tubotelwe?

12 Kujana kuba aluzyalo kwapa biyeni kuti tubotelwe? Kubafwida luzyalo bamwi kupa kuti tujane kubotelwa kweetwa akaambo kakupa. Kuyungizya waawo, nzituchita zipa kuti Jehova abotelwe. (Inc. 20:35; Bala BaHebrayo 13:16, NW.) Kaamba atala amuntu uubabikkila maanu bamwi, Mwaami Davida wakati: “Jehova uyoomuvwuna mubuzuba bwamapenzi. Munyika uyakwaambwa kuti ulikkomene.” (Int. 41:1, 2, NW) Kubafwida luzyalo bamwi kupa kuti Jehova atulongezye alubo kuchita oobo kupa kuti tujane kubotelwa kutamani.​—Jak. 2:13.

NKAMBOONZI BANTU “BASALALA MUMOYO” NIBABOTELWA?

13, 14. Nkamboonzi bantu “basalala mumoyo” nibabotelwa?

13 Jesu wakati: “Balikkomene aabo basalala mumoyo, nkaambo bayoomubona Leza.” (Mt. 5:8, NW) Kuti tukkale katusalala mumoyo, zintu zyoonse nzituyeeya anzitulombozya zyeelede kusalala. Tweelede kuchita oobo kuti katuyanda kukomba Jehova amoyo woonse.​—Bala 2 BaKorinto 4:2; 1 Tim. 1:5.

14 Aabo basalala mumoyo bali abweenzinyina bulikabotu aJehova wakaamba kuti: “Balikkomene aabo ibawasya zisani zyabo zilamfwu.” (Ciy. 22:14, NW) ‘Baziwacha biyeni zisani zyabo’? Bananikidwe ‘bawacha zisani zyabo’ nkaambo balasalala mumeso aLeza alubo bazoopona kukabe kutamani kabatafwi kujulu. Kuli baabo bankamu mpati bali abulangizi bwakuzoopona anyika, chaamba kuti Jehova ubabona kabali beenzinyina nkaambo baliluleme mumeso aakwe. Nikuba mazubaano ‘bawacha zisani zyabo akuzitubya mubulowa bwaMwanaambelele.’​—Ciy. 7:9, 13, 14.

15, 16. Bantu basalala mumoyo ‘bamubona biyeni Leza’?

15 Bantu basalala mumoyo ‘bamubona biyeni Leza’ kakuli “taakwe muntu uukonzya kubona busyu [bwaLeza] akupona?” (Kul. 33:20) Bbala lyachiGrikki lisandulwide kuti “kubona” lyaamba “kubona mumizeezo, kumvwisisisya akuziba.” Bantu babona Leza ‘ameso aamyoyo’ mbantu bamuzi chachoonzyo abube bwakwe. (Ef. 1:18) Jesu wakatondeezya bube bwaLeza chakumaninina nkinkaako wakati: “Oyo uwandibona, wamubona awalo Taata.”​—Joh. 14:7-9.

16 Bakombi bakasimpe balakonzya kuziba bube bwaLeza ‘akumubona’ kwiinda mukuyeeyesesya mbabagwasya. (Job. 42:5) Alubo babikka meso aamyoyo yabo kuzilongezyo Leza nzyasyomezya boonse basyomeka kulinguwe abamukomba chakusyomeka. Bananikidwe babona Jehova chiindi nibabusigwa akujana bulumbu bwakujulu.​—1 Joh. 3:2.

KUBOTELWA NIKUBA KATULI MUBUYU-YUMU

17. Luumuno lutugwasya biyeni kuti tubotelwe?

17 Jesu wakazoowamba kuti: “Balikkomene aabo baleta luumuno.” (Mt. 5:9, NW) Bantu babweza ntaamu yakubamba luumuno balabotelwa. Sikwiiya Jakkobo wakalemba kuti: “Basiluumuno basyanga muluumuno balatebula micelo yabululami.” (Jak. 3:18) Kuti katutamvwanani awumwi mumbungano naakuti mumpuli, tweelede kukumbila Leza kuti atugwasye kubambulula kuti tube aluumuno. Nkinkaako Jehova uyootupa muuya usalala kuti tubaabube bwachiKristu akuti tubotelwe. Jesu wakatondeezya mbukuyandikana kubweza ntaamu kuti kube luumuno naakati: “Nkaambo kaako kuti koli mukutuula cipo cako acipaililo, nkabela awo waibulukwa kuti munyoko ulijisi kaambo kulinduwe, usie cipo cako nkukonya oko kunembo lyacipaililo, uye, ukasaangune kuyanzana amunyoko, elyo musule uboole kuzootuula cipo cako.”​—Mt. 5:23, 24.

18, 19. Nkamboonzi maKristu nibabotelwa nikuba chiindi nibapenzegwa?

18 “Mulikkomene nywebo ciindi bantu nobamusampaula akumupenzya akumubejelezya zintu zibi ziindene-indene akaambo kandime.” Jesu wakali kwambaanzi? Wakayinkilila kunembo kati: “Amukondwe akusekelela, mbwaanga bulumbu bwanu mbupati kujulu, nkaambo mbubonya oobo mbubakabapenzya basinsimi ibakamusaangunina.” (Mt. 5:11, 12, NW) Baapostolo nibakawumwa akulayililwa kuti batachikambawuki, ‘bakazwa mulubeta kababotelwa.’ Nikuba kuti bakali kukumvwa kuchisa pesi bakabotelwa ‘akaambo kakunyansigwa nkaambo kazina lyaKristu.’​—Inc. 5:41.

19 Mazubaano, bakombi baJehova balalisimya kababotelwa chiindi nibapenzegwa akaambo kakusyomeka kwabo. (Bala Jakobo 1:2-4, NW.) Mbuuli baapostolo, andiswe takutunoneezyi pe kupenzegwa. Pesi kuti twakkala katusyomekede kuli Jehova, uyootupa manguzu akuti tulisimye nituli mumasunko. Muchikozyano, muAugust 1944 balupati-pati bakasunga mukwesu Henryk Dornik amukulana wakwe kukkempu yakupenzezya. Nikuba boobo, basikubasunga bakati “tatukookonzya pe kubakasya kuti bachite chimwi chintu. Kubapenzya nkutuli kuchita nkuko kupa kuti babotelwe.” Mukwesu Dornik wakati: “Nikuba kuti kupenzegwa teekwakali kundibotezya pe pesi kukkala kandisyomeka nkukwakali kundibotezya. . . . Kukomba chamoyo woonse kwakapa kuti ndiswene afwiifwi aJehova alubo wakaba mugwasyi wangu.”

20. Nkamboonzi nikutubotezya kukomba “Leza uukkomene”?

20 Kuti “Leza uukkomene” wabotelwa anzituchita, tulakonzya kubotelwa nikuba katupenzegwa mubukombi, mumpuli, nituchiswa naakuti nitwachembaala. (1 Tim. 1:11, NW) Alubo tulakonzya kubotelwa akaambo kazisyomezyo nzyaakatusyomezya Leza wesu “uutabeji.” (Tit. 1:2) Jehova aakuzuzikizya zisyomezyo eezi, tatuchikaayeeyi pe mapenzi amasunko ngituswaana mazubaano. MuParadayizi njitulangila, Jehova uyootupa zilongezyo zibotu kwiinda mbutuyeeyela. Tuyoobotelwa loko. Alubo “tuyookondwa muluumuno lunji.”​—Int. 37:11.