1. Petro wakachita biyeni chiindi Jesu naakamugwasya kuti ajate baswi biingi loko?

 PETRO wakali wamaninsya busiku boonse kalikuteya baswi pesi taakwe nchaakajata pe. Jesu wakamubuzya kuti: “Yinka aandawu iibbila, uwaale tunyandi twako kuti ujate baswi biingi.” (Lk. 5:4) Kulakonzeka kuti Petro wakali kuzumbuuzya kuti ulabajata baswi, pesi wakachita mbuli mbaakalayililwa. Nibakali kudonsa tunyandi, twakasaanguna kudeluka akaambo kakuti bakali bajata baswi biingi loko. Petro abaabo mbaakalaabo, “bakagamba loko” nibakabona chigambyo eechi. Petro wakaamba kuti: “Zwa kulindime Mwaami, nkaambo ndili muntu uubisya.” (Lk. 5:​6-9) Kweelede Petro wakabona kateeleli pe kuba aaJesu.

2. Nkamboonzi nikuyandikana kuti tulange-lange chikozyano chaPetro?

² Petro wakali kwaamba choonzyo naakati wakali “muntu uubisya.” Magwalo atondeezya kuti chimwi chiindi Petro wakali kwaambuula akuchita zintu nzyaakali kuzoolisola kunembo. Kulakonzeka kuti biingi besu nga twazichita nzyaakali kuchita Petro. Kulakonzeka kuti ulikubeleka changuzu kuti ugwisye buntu butali kabotu mbulaabo naakuti kusiya umwi muchito uutali kabotu. Kuti kakuli bobo, kubala atala achikozyano chaPetro kulakonzya kukugwasya. Nga ulazichita biyeni? Yeeya eezi: Kulubizya kwaPetro kwakali kukonzya kutalembwa muBbayibbili, pesi Leza wakasala kuti kulembwe kuchitila kuti tujane zyiiyo kuzwa kulinguwe. (2 Tim. 3:​16, 17) Kwiiya atala akulubizya kwaPetro ambaakali kulimvwa kulakonzya kutugwasya kuti tubone kuti Jehova talangilili kuti tuchite zintu munzila iimaninide. Jehova uyanda kuti tukakatile kuchita zintu zibotu nikuba kuti tatumaninide pe.

3. Nkamboonzi nikuyandikana kuti tukakatile kukomba Jehova?

³ Nkamboonzi nikuyandikana kuti tukakatile kuchita zintu zilikabotu?  Nkaambo kuti twakkala katweezya kuchita chimwi chintu nga twazoochinka katuchikonzya chintu eecho. Muchikozyano, mwiimbi ulakonzya kutola chiindi chilamfu kalikweezya kulizya bbanjo. Aachiindi nalikupulakatizya chimwi chiindi ulakonzya kukachilwa kulizya pesi kuti wayinkilila kunembo kapulakatizya ulachinka kakonzya. Nikuba kuti mwiimbi waba aachiindi chilamfu amulimu wakwe, chimwi chiindi ulakonzya kukachilwa pesi taleki pe kwiimba, nga wabeleka changuzu kuti abambulule aawo mpaapambanisya. Munzila iikozyenie, kuzunda umwi muchito kamwi takwaambi kuti twawuzundilaato pe, chimwi chiindi muchito ooyo uutali kabotu ulakonzya kutuboolela lubo. Nkinkaako, tweelede kubeleka changuzu kuti tuzunde muchito ooyo. Chimwi chiindi, nga twachita zintu naakuti kwaambuula zintu nzitunga twazoolisola pesi tutateyi mulenga pe, Jehova ulakonzya kutugwasya kuti twiinkilile kunembo katumukomba. (1 Pet. 5:10) Lino atulange-lange chikozyano chaPetro tubone mbaakakakatila kukomba Jehova. Kumweetelela nkwaakachita Jesu, nikuba kuti Petro wakali kulubizya kulakonzya kutugwasya kuti twiinkilile kunembo katukomba Jehova.

4. Mbuli mbukulembedwe muli Lukka 5:​5-10, Petro wakalipandulula kuti ulibiyeni alubo Jesu wakamusyomezyaanzi?

⁴ Magwalo taawambi pe kuti nkamboonzi Petro naakalyaamba kuti “muntu uubisya” alubo taawambi pe zintu nzyaakali kubisya muchiindi eecho. (Bala Lukka 5:​5-10.) Pesi kulakonzeka kuti kuli zintu nzyaakabisya Petro. Jesu wakazibona kuti Petro wakali kuyoowa akuti kuyoowa ooko kwakali kukonzya kupa kuti alibone kali muntu uutagwasyi pe. Jesu wakalizi kuti Petro ulakonzya kukkala kasyomeka kuli Jehova, nkinkaako, Jesu wakamufwida luzyalo Petro mpawo wakamubuzya kuti “utayoowi pe.” Kweelede kuti majwi aaJesu akamugwasya loko Petro muchiindi chakazootobela. Petro amwanikaakwe Andreya bakazoosiya mulimu wakuteya baswi mpawo bakaba batobeli baMesiya. Kusala nkubakachita kwakapa kuti bajane zilongezyo.—Mk. 1:​16-18.

5. Nziizili zilongezyo nzyaakajana Petro akaambo kakuti wakazunda kuyoowa akuti wakazumina kutobela Jesu?

⁵ Petro wakabona zintu zigambya loko akaambo kakuba mutobeli waKkristu. Wakabona Jesu kalikuponia bachiswa, kwaanda madimoni akubusya bantu bakafwide. b (Mt. 8:​14-17; Mk. 5:​37, 41, 42) Alubo Petro wakabona chilengaano chaJesu kali Mwaami waBwaami bwaLeza. Chilengaano eechi taakachiluba pe Petro.  (Mk. 9:​1-8; 2 Pet. 1:​16-18) Petro wakabona zintu nzyaakatali kukonzya kubona pe kaansinga wakakaka kuba mutobeli waJesu. Kweelede Petro wakabotelwa loko akaambo kakuti taakazumizya maboneno aatali kabotu kuti ape kuti akachilwe kujana zilongezyo nzyaakajana!

6. Petro wakali kufwambaana na kubambulula mpaakali kupambanisya? Pandulula.

⁶ Nikuba kuti Petro kuli zintu nzyaakabona anzyaakamvwa, pesi kwakachili zimwi zintu zyakali kumuleya. Atubone zimwi zikozyano ziche biyo. Jesu naakapandulula mbaakali kuyoopenzegwa akujayigwa kuchitila kuti azuzikizye bupolofita bwamuBbabbiyili, Petro wakabuzya Jesu kuti tazyeelede kumuchitikila pe eezi. (Mk. 8:​31-33) Kwaziindi zyiingi, Petro abamwi baapostoli bakali kukazyania atala akuti ngwani mupati aakati kabo. (Mk. 9:​33, 34) Mubusiku bwamamanino Jesu katanafwa, Petro wakakwapula kutwi kwawumwi mwaalumi. (Joh. 18:10) Mubusiku mbuboobo, Petro wakayoowa mpawo wakakaka Jesu kwaziindi zitatu kaamba kuti taakali mweenzinyina pe. (Mk. 14:​66-72) Eezi zyakapa kuti Petro alile loko.—Mt. 26:75.

7. Nchiichili chilongezyo nchaakajana Petro chiindi Jesu naakabusigwa?

⁷ Jesu taakamusowa pe mwaapostoli Petro naakamanide manguzu. Naakabusigwa Jesu, wakapa Petro mulimu kuchitila kuti abone kuti wakachili kumuyanda. Jesu wakapa Petro mulimu wakuti ayembele mbelele zyakwe. (Joh. 21:​15-17) Petro wakawuzumina mulimu ooyo. Mubuzuba bwaPentekkoste, Petro wakaliwo kuJerusalema alubo wakali aakati kabantu bakasaanguna kunanikwa aamuuya uusalala.

8. Niinzi nzyaakachita Petro zitali kabotu naakali ku-Antiyokkiya?

⁸ Nikuba kuti Petro wakali waba muKkristu uunanikidwe, kwakachili zimwi zintu nzyaakali kukachilwa kuchita. Mu36 C.E., Petro wakaliwo chiindi Kkoneliyasi naakananikwa aamuuya uusalala. Kkoneliyasi taakali muJuda pe alubo taakapalwidwe pe. Eezi zyakatondeezya aantanganana kuti “Leza tasaluuli pe” akuti bamwi bakatali maJuda bakali kukonzya kuba mumbungano yachiKkristu. (Mil. 10:​34, 44, 45) Kuzwa waawo, Petro wakaangunuka kulyaamwi abantu bakatali maJuda. Petro wakachita zintu nzyaakatalinachita pe mubuumi bwakwe. (Gal. 2:12) Nikuba oobo, bamwi maKkristu bachiJuda bakali kubonaanga takuli kabotu pe kulyaamwi amaKkristu bakatali maJuda. Bamwi bakali aamaboneno aali boobu nibakasika ku-Antiyokkiya, Petro wakaleka kulyaamwi abakwesu bakatali maJuda nkaambo taakali kuyanda pe kulebya maJudanyina. Mwaapostoli Pawulu naakabona kuupa-wupa ooku, wakalulamika Petro kunembo lyabantu. (Gal. 2:​13, 14) Nikuba kuti Petro kakali kumuleya katabi pesi wakakakatila kukomba Jehova. Niinzi chakamugwasya?

9. Lugwalo lwa Johane 6:​68, 69 lutondeezya biyeni kuti Petro wakali kusyomeka?

⁹ Petro wakali kusyomeka, taakwe naakazumizya chimwi chintu kuti chimukachizye kutobela Jesu. Wakatondeezya kuti wakali kusyomeka chiindi Jesu naakaamba zintu nzibakatamvwisisisya pe basikwiiya bakwe. (Bala Johane 6:​68, 69.) Kwiinda kuti basikwiiya aabo balindile bupanduluzi naakuti bayanduule nzyaakali kweezya kwaamba Jesu, biingi bakasala kuleka kutobela Jesu pesi Petro taakaleka pe kutobela Jesu. Wakalizi kuti Jesu nguwe alikke wakali ‘aamakani aabuumi butamani.’

10. Jesu wakatondeezya biyeni kuti wakachili kumuyanda Petro? (Langa pikicha.)

¹⁰ Jesu taakamusowa pe Petro. Mubusiku katanafwa, Jesu wakalizi kuti Petro abamwi baapostoli bakali kuzoomukaka. Nikuba oobo, Jesu wakali aalusyomo lwakuti Petro wakali kuzoobambulula akukkala kasyomeka. (Lk. 22:​31,  32) Jesu wakali kumvwisisisya kuti “moyo ulayanda pesi mubili tawukwe manguzu pe.” (Mk. 14:38) Nikuba Petro naakamusansa, Jesu taakamukaka pe Petro kuti abe mwaapostoli wakwe. Chiindi Jesu naakabusigwa, wakalibonia kuli Petro alubo kweelede Petro wakali aalikke. (Mk. 16:7; Lk. 24:34; 1 Kor. 15:5) Kulakonzeka kuti eezi zyakamusungwaazya loko Petro akaambo kazintu nzyaakali wapambanisya musule!

11. Jesu wakamugwasya biyeni Petro kuti abe aachoonzyo chakuti Jehova wakali kuyoomubelesya?

¹¹ Jesu wakabuzya Petro kuti Jehova wakali kuyoomugwasilizya. Kali wabusigwa, Jesu wakachitila Petro abaapostoli bamwi chigambyo chimbi chakuteya baswi. (Joh. 21:​4-6) Chigambyo eechi, chakapa kuti Petro abaachoonzyo chakuti Jehova wakali kuzoomupa zintu zyoonse zyakumubili nzyaakali kuyandikana. Kweelede kuti mwaapostoli Petro wakayeeya majwi aaJesu ngaakaamba aakuti Jehova wakali kuyoobapa nzibayandikana aabo basaanguna “kuyanduula Bwaami.” (Mt. 6:33) Zintu zyoonse eezi zyakagwasya Petro kuti asaangune kubikka mulimu wakukambawuka mubusena bwakusaanguna kutali kubikka bbizinesi yakwe yakuteya baswi mubusena bwakusaanguna. Wakakambawuka kali aachibindi mubuzuba bwaPentekkoste 33 C.E., kagwasya bantu biingi kuti batambule makani mabotu. (Mil. 2:​14, 37-41) Kuzwa waawo, wakagwasya maSamariya abamwi bakatali maJuda kuti batambule Kkristu. (Mil. 8:​14-17; 10:​44-48) Eezi zitondeezya kuti Jehova wakabelesya Petro kuti agwasye bantu bamisyobo yoonse kuti baze mumbungano yachiKkristu.

12. Chikozyano chaPetro chitugwasya biyeni kuti katuli twaba aachiindi chilamfu katuli kweezya kuyanda kusiya umwi muchito uutali kabotu?

¹² Jehova ulakonzya kutugwasya kuti tukakatile. Chimwi chiindi kulakonzya kutuyumina kukakatila katukomba Jehova kapati kuti katulikuyumimwa kusiya umwi muchito uutali kabotu. Chimwi chiindi tulakonzya kubonaanga michito iitali kabotu iitukataazya miyumu loko kwiinda zyakali kuchitwa aaPetro. Pesi Jehova ulakonzya kutugwasya kuti tutamani manguzu. (Int. 94:​17-19) Muchikozyano, umwi mukwesu katanayiya kasimpe wakali koonana aabaaluminyina kwaminyaka myiingi. Pesi wakazoosala kusiya muchito ooyo wakutalijata. Chimwi chiindi mizeezo yakoonana aabaaluminyina nga yamusikila, pesi niinzi chimugwasya kuti akakatile kuchita zintu zilikabotu? Wakaamba kuti: “Jehova ulatusimya. Kwiinda  mukugwasigwa aamuuya uusalala . . . , ndakabona kuti zilachita kuti twiinkilile kunembo kweenda mukasimpe . . . Jehova ulikundibelesya, alubo ulikwiinkilila kunembo kundisimya nikuba kuti tandimaninide pe.”

13. Kujana twachitobelezya biyeni chikozyano chaPetro mbuli mbukulembedwe muli Milimu 4:​13, 29, 31? (Langa pikicha.)

¹³ Mbuli mbutwabona, Petro wakayoowa bantu kwaziindi zyiingi. Pesi wakakomba kuli Jehova kakumbila kuti amugwasye kuti abe aachibindi. Jehova wakamugwasya. (Bala Milimu 4:​13, 29, 31.) Andiswe tulakonzya kuyoowa. Atubone zyakachitikila mukwesu Horst. Naakachili muniini kakkala kuNazi Germany, kwaziindi zyiingi naakali kuchikolo, kuyoowa kwakapa kuti azumine kwaamba kuti, “Alemekwe Hitler.” Bazyali bamukwesu ooyu teebakamukalalila pe, pesi bakakomba kabalaamwi anguwe kabakumbila Jehova kuti amupe chibindi. Kwiinda mukugwasigwa aabazyali bakwe akusyoma Jehova, Horst wakazooba aachibindi. Mukuya kwachiindi wakazoowamba kuti: “Jehova taakwe naakandilekelezya pe.” c

14. Baalu kujana babagwasya biyeni aabo bamanide manguzu?

¹⁴ Jehova aJesu tabatusowi pe. Petro naakakaka Kkristu, wakeelede kusala chimwi chintu chiyandikana loko. Wakeelede kusala kuti aleke na kuba sikwiiya waKkristu naakuti akakatile kutobela Kkristu. Jesu wakakombelezya Jehova kuti lusyomo lwaPetro lutacheyi pe. Jesu wakabuzya Petro atala ankombyo eeyo alubo wakamubuzya kuti wakali kuzookonzya kusimya bakombinyina. (Lk. 22:​31, 32) Kweelede kuti majwi aaJesu akamusimya loko Petro. Chiindi nitwapambanisya, nga kwayandikana kuti tusale chimwi chintu chiyandikana, aachiindi eecho Jehova ulakonzya kubelesya baalu kuti batugwasye  kuti tukkale katusyomeka kulinguwe. (Ef. 4:​8, 11) Umwi mwaalu uutegwa Paul waba aachiindi chilamfu kalikugwasya bakombinyina akubawumbulizya. Mukwesu ooyu nga wabuzya bantu banga bamana manguzu kuti bayeeyesesye atala aJehova mbaakabakwela kuti baze mukasimpe. Alubo nga wababuzya kuti luyando lutamani lwaJehova talupi kuti abasowe pe. Wakazoowamba kuti, “Ndakabona kuti, biingi bakamanide manguzu alubo bakakakatila akaambo kakuti bakagwasigwa aaJehova.”

15. Chikozyano chaPetro achaHorst chitondeezya biyeni kuti majwi aali mulugwalo lwa Mateyo 6:33 ngachoonzyo?

¹⁵ Jehova wakagwasya Petro abamwi baapostoli kuti bajane ziyandikana. Andiswe ulakonzya kutupa nzituyandikana kuti twabikka mulimu wakukambawuka mubusena bwakusaanguna. (Mt. 6:33) Niyakamana Nkondo Yabili Yamunyika Yoonse, Horst waambwa aajulu wakasaanguna kupayona. Mukwesu ooyu wakali kufwaba loko alubo wakali kubonaanga kamali nkaakali aako teekakali kukkwana pe kuti ayinkilile kunembo kapayona. Horst wakachitaanzi? Wakasala kusunka Jehova kuti abone kuti wakali kuyoomugwasya na. Nikwakaswayide mulangizi wabbazu, mukwesu ooyu wakasala kuti kazwa mukukambawuka mviki yoonse. Kumamanino aamviki wakagamba loko mulangizi wabbazu naakamupa emvelopu yakali aamali alubo taakazi pe kuti mali eeyo yakali yazwa kuli. Mu-emvelopu oomo mwakali mali yakali kukonzya kumugwasya kuti ayinkilile kunembo kapayona kwamyeezi myiingi. Horst wakabona kuti Jehova nguwe wakapa kuti ajane chipo eechi. Wakasala kuti ayinkilile kunembo kubikka Bwaami mubusena bwakusaanguna kwabuumi bwakwe boonse.—Malk. 3:10.

16. Nkamboonzi kutobelezya chikozyano chaPetro akubelesya nzyaakalemba mumagwalo aakwe nikuyandikana?

¹⁶ Kweelede kuti Petro wakabotelwa loko kuti Jesu taakamusiya pe mbuli mbaakali wakumbila kuti azwe kulinguwe. Kkristu wakayinkilila kunembo kuyiisya Petro kuti abe mwaapostoli uusyomeka akuti abe chikozyano chilikabotu kubakombinyina. Tujana zyiiyo zyiingi loko zikonzya kutugwasya kuzwa kuzintu Jesu nzyaakayiisya Petro. Petro wakaamba zimwi zyiiyo eezyo alubo zimwi zyiiyo zili mumabbuku aakwe aabili ngaakazulwidwa kulemba ngaakatumizya kumbungano zyamumwaanda wakusaanguna. Muchiiyo chitobela, tuzoolanga-langa aamwi malayilile aazwa mumagwalo ngaakalemba Petro ambutukonzya kwaabelesya mazubaano.